Τί χρειάζεται για να ζήσει ένα έθνος

[toula]

Τί χρειάζεται για να ζήσει ένα έθνος

Οκτώβριος, και οι εθνικές μνήμες κορυφώνονται στη συνείδηση. Οκτώβριο του 1944 απελευθερωνόταν η πολύπαθη Αθήνα από τούς Γερμανούς κατακτητές. Τον ίδιο μήνα, τέσσερα χρόνια πριν, χτύπησε την πόρτα μας με τρόπο ιταμό ο Άξονας. Οκτώβριο του 1912 απελευθερωνόταν ορμητικά ή Θεσσαλονίκη και το μεγαλύτερο τμήμα της Μακεδονίας από τον οθωμανικό ζυγό. Οκτώβριο του 1904, το αίμα ενός παλληκαριού ξεσήκωσε τους Πανέλληνες στον Μακεδονικό Αγώνα.

Οι εθνικές μνήμες κορυφώνονται κι ένα ερώτημα διαπερνά τη συνείδηση: Τί χρειάζεται για να ζήσει ένα έθνος;
Τί χρειάζεται για να ζήσει ένα έθνος!...
Άφηνε ό Παύλος Μελάς τις στρατιωτικές τιμές και τα αριστοκρατικά σαλόνια, θυσίαζε την οικογενειακή ζεστασιά και την ασφάλεια του Επιτελείου, κι έμπαινε μυστικά και μια και δύο και τρεις φορές στη σκλάβα γη της Μακεδονίας να ενώσει τις δυνάμεις του με εκείνες των γηγενών αγωνιστών.
Κατανίκησε ο στρατός βαθιά στην ψυχή του κάθε βάσανο πού του προκαλούσε η παλαιά του 1897 ήττα, ο κόπος, η ταλαιπωρία, και μπήκε ακάθεκτος στην Ελασσόνα, το Σαραντάπορο, τα Γρεβενά, την Κοζάνη, τη Βέροια, τα Γιαννιτσά και τη Θεσσαλονίκη, για να ακολουθήσει η Ήπειρος, το Αιγαίο και η Ανατολική Μακεδονία.
Αποβραδίς κοιμήθηκε κοινός θνητός κι εγειρόταν γίγαντας ο λαός το πρωινό του 1940 πού ηχούσαν οι πολεμικές σειρήνες. Κι αψηφούσε τα κρυοπαγήματα, το θάνατο και την υπεροπλία του εισβολέα. Κι αγωνιζόταν έως έσχατων στα ηπειρωτικά βουνά, στον αέρα, στη θάλασσα και στα μετόπισθεν.
Μάζευε καθημερινά στο κάρο τους νεκρούς ο λαός της Αθήνας, μα δεν προσκύνησε, για να μπορέσει να δει ξανά στην Ακρόπολη τη γαλανόλευκη να κυματίζει.

Τί χρειάζεται για να ζήσει ένα έθνος; Συγκλονίστηκαν οι Πανέλληνες στη θυσία του Παύλου Μελά και βγήκαν στρατιές Μακεδονομάχων. Κι ή θυσία του στρατού, το 1912-13, σε λίγους μήνες διπλασίασε σχεδόν την Ελλάδα. Έμαθαν τα έθνη να προσβλέπουν στο δίκαιο με τη θυσία ενός έθνους μικρού το 1940. Κι η καθημερινή θυσία μικρών και μεγάλων έσωσε το λείμμα, αυτούς πού ευτύχησαν να ξαναζήσουν ελεύθεροι.

Κι ήταν θαρρείς όλοι τους μια φύτρα ανθρώπων φτιαγμένη από σπάνια υλικά. Αιγών δίκαιο άνεμο, πού δεν στέργει, παρά να φυσά ελεύθερος. Χώμα στο χρώμα του αίματος, ποτισμένο λίγο-λίγο, γενιά τη γενιά. Και ήλιο καλοσυνάτο, πού αρέσκεται να δίνει σε όλους ακόρεστα, χωρίς να προσμένει ανταπόδοση. Μια φύτρα ανθρώπων, πού δεν ζούσαν τον ευδαιμονισμό της ατομικής ευδοκίμησης, αλλά τον ηρωισμό της κοινής σωτηρίας. Κι ούτε είχαν την αξίωση ν' αναγνωρίσει το έθνος το δικαίωμά τους, παρά έγιναν άξιοι να υπηρετήσουν το κοινό δίκαιο. Μια φύτρα ανθρώπων, που δεν ζούσαν ατομοκεντρικά από το έθνος, παρά ζούσαν θυσιαστικά για χάρη του έθνους. Να τι χρειάζεται ένα έθνος για να ζήσει.

Από το περιοδικό «Η δράση μας», Οκτώβριος 2017

www.orthmad.gr