Οι πατέρες της εκκλησίας για το κάπνισμα

[Domna]

Με το θέμα του καπνίσματος ασχολήθηκαν πολλοί άγιοι Πατέρες της Εκκλησίας, όπως ο άγιος Νεκτάριος Αιγίνης και ο άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης. Από αυτούς μαθαίνουμε ότι ο άνθρωπος οφείλει να κυριαρχήσει στα πάθη του. Ο έρωτας και η έφεση της ψυχής προς τον Θεό είναι το πιο αποτελεσματικό αντίδοτο στις βλαπτικές και αμαρτωλές έξεις.

Ο άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης αναφέρεται στο κάπνισμα στα έργα του «Πνευματικά Γυμνάσματα» και «Συμβουλευτικόν Εγχειρίδιων» και το αποκαλεί «λιβάνι του διαβόλου». Και στα δύο έργα του τονίζει πόσο σοβαρό είναι το ζήτημα του καπνίσματος, το οποίο θεωρεί υπεύθυνο όχι μόνο για τη σωματική και ψυχική υγεία του ανθρώπου αλλά και για τη στάση που κρατάει στα καθήκοντά του ως Χριστιανός[1].

Τονίζει μεταξύ άλλων ότι όλοι οι κληρικοί ανεξαιρέτως δεν πρέπει να καπνίζουν γιατί η χρήση του καπνού είναι ενάντια στη χρηστοήθεια η οποία είναι εξαίρετη αρετή από τις ηθικές, είναι αντίθετη με τον υψηλό χαρακτήρα της ιεροσύνης και είναι ενάντια στην υγεία του σώματος[2].

Ο Άγιος Νεκτάριος Πενταπόλεως ονομάζει το κάπνισμα «πορνεία του στόματος». Ο Αββάς Πυτιρίων στο Γεροντικό αναφέρει ότι, για να εκδιώξει κανείς τους δαίμονες, πρέπει πρώτα να κυριαρχήσει στα πάθη του κι έπειτα θα φύγουνε οι δαίμονες. Όπως τα δαιμόνια, λέγει ο Κύριος, δεν εξέρχονται από τον άνθρωπον παρά μόνον δια προσευχής και νηστείας, κατά τον ίδιο τρόπο εξέρχεται και το πάθος αυτό, με θερμή προσευχή και νηστεία που φέρνει την οικονομία κι αυτή τροφοδοτεί την ελεημοσύνη. Έτσι φυγαδεύεται το κακό αυτό που υποδουλώνει άνδρες και γυναίκες.

Ο γέρων Σωφρόνιος Σαχάρωφ αναφέρει στο έργο του για τον άγιο Σιλουανό τον Αθωνίτη μια ιστορία την οποία αξίζει να αναφέρουμε. Το 1905, ο Σιλουανός πέρασε από τη Ρωσία επισκεπτόμενος διάφορες μονές.

«Σε ένα από τα ταξίδια του με τρένο καθόταν απέναντί του ένας συνεπιβάτης, έμπορος στο επάγγελμα, ο οποίος άνοιξε την ταμπακέρα του και πρόσφερε στον άγιο ένα τσιγάρο. Ο πατήρ Σιλουανός τον ευχαρίστησε και αρνήθηκε ευγενικά. Τότε ο έμπορος τον ρώτησε μήπως αρνήθηκε επειδή θεωρεί το κάπνισμα αμαρτία και πρόσθεσε ότι τον ίδιο τον βοηθάει πολύ το κάπνισμα στην πολυάσχολη ζωή του γιατί αποτελεί ένα διάλειμμα από την καθημερινότητα, διευκολύνει τις κοινωνικές συναναστροφές του και γενικά συνέχισε να παραθέτει τα πλεονεκτήματα του καπνίσματος, σύμφωνα με τη γνώμη του. Ο πατήρ Σιλουανός τότε τον ρώτησε αν προσευχήθηκε ποτέ λέγοντας Πάτερ Ημών πριν από το τσιγάρο και εκείνος απάντησε ότι αυτό του φαινόταν ανάρμοστο. Ο άγιος Σιλουανός του απάντησε ότι κάθε έργο στο οποίο δεν αρμόζει η ατάραχη προσευχή, καλύτερα να μη γίνεται»[3].

Ο νους και η καρδιά του ανθρώπου οφείλουν να είναι πάντοτε ελεύθεροι για την προσευχή. Οποιαδήποτε ενέργεια του ανθρώπου δεν μπορεί να συνυπάρξει με την προσευχή δε θα πρέπει να γίνεται. Εκείνο που θα μπορούσαμε να παρατηρήσουμε είναι ότι ο Άγιος Σιλουανός δεν προσφεύγει σε ακραίες εκφράσεις και ενέργειες αποτροπιασμού προς τον καπνιστή συνομιλητή του. Επίσης δεν αιτιολογεί την απορριπτική προς το κάπνισμα στάση του με βάση τους κανόνες υγιεινής, οι οποίοι εκείνη την εποχή μπορεί να μην ενοχοποιούσαν το κάπνισμα. Η στάση του απέναντι στην βλαπτική συνήθεια είναι βαθειά θεολογική. Στηρίζεται στην εμπειρική και προσευχητική θεολογία κινούμενη στο ρου των Πατέρων της Ορθόδοξης Εκκλησίας.

Ό,τι δεν αντέχει στην καθαρή προσευχή, καλό είναι να μην γίνεται. Η αμαρτωλή απόλαυση δεν νικιέται εδώ με στερητικούς και σκληρούς αγώνες, αλλά με την αναγωγή στην κοινωνία Θεού και ανθρώπου, στο χώρο που εκείνη κατ’ εξοχήν εκφράζεται, στην προσευχή. Ουσιαστικά το μήνυμα του Αγίου Σιλουανού είναι ότι ο έρωτας και η έφεση της ψυχής προς τον Θεό είναι το πιο αποτελεσματικό αντίδοτο στις βλαπτικές και αμαρτωλές έξεις.

Η Αγία Γραφή δεν αναφέρεται άμεσα στο κάπνισμα αλλά έμμεσα μέσω κάποιων αρχών που αν τις εντάξουμε στα σημερινά δεδομένα μπορούμε να βρούμε αντιστοιχία με το κάπνισμα. Η Αγία Γραφή μας δίνει εντολή να μην αφήνουμε το σώμα μας να «κυριεύεται» από τίποτα. Η Α` Κορινθίους αναφέρει:

«Όλα μου επιτρέπονται – όλα όμως δεν είναι προς το συμφέρον. Όλα μου επιτρέπονται, εγώ όμως δε θα αφήσω τίποτε να με κυριέψει[4]». Το κάπνισμα είναι αναντίρρητα δυνατή εξάρτηση. Αργότερα στην ίδια περικοπή συνεχίζει: «Δεν ξέρετε ότι το σώμα σας είναι ναός του Αγίου Πνεύματος που σας το χάρισε ο Θεός και βρίσκεται μέσα σας; Δεν ανήκετε στον εαυτό σας. Σας αγόρασε ο Θεός πληρώνοντας το τίμημα. Το Θεό λοιπόν να δοξάζετε με το σώμα σας»[5]. Το κάπνισμα είναι χωρίς αμφιβολία πολύ κακό για την υγεία. Έχει αποδειχτεί ότι καταστρέφει τους πνεύμονες και συχνά και την καρδιά.


http://www.pemptousia.gr/2014/12/i-pate ... -kapnisma/

[Domna]

Σύγχρονοι άγιοι και γέροντες μιλούν για το κάπνισμα
1)Άγιος Σιλουανός Αθωνίτης
Το 1919, ο άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης, πέρασε από τη Ρωσία, όπου και επισκέφθηκε διάφορες μονές. Σ’ ένα από τα ταξίδια του με τραίνο, καθόταν απέναντι από ένα έμπορο. Αυτός άνοιξε μπροστά του μια ταμπακιέρα και του προσέφερε τσιγάρο «φιλικά», ίσως ειρωνικά, αφού ο άθεος κομμουνισμός είχε ήδη επικρατήσει, μα πάνω απ’ όλα δοκιμαστικά για το φρόνημα του ασκητού.
Ο άγιος Σιλουανός ευχαρίστησε το συνεπιβάτη του και αρνήθηκε την προσφορά.
Τότε ο έμπορος ρώτησε αν ο λόγος της άρνησης ήταν η θεώρηση του καπνίσματος ως «αμαρτία». Πρόσθεσε δε, ότι κατ’ αυτόν το κάπνισμα βοηθάει στην πολυάσχολη ζωή, αφού είναι αναγκαίο να σταματάει κανείς την ένταση στην εργασία και να αναπαύεται για λίγα λεπτά. Επίσης ανέφερε ότι διευκολύνει την επαγγελματική ή τη φιλική συνομιλία και γενικά τη ροή της ζωής. Συνέχισε δε, να προσθέτει και άλλα πλεονεκτήματα του καπνίσματος για να πείσει τον ασκητή.
Ο άγιος άκουγε αμίλητος και κάποια στιγμή είπε στο συνεπιβάτη του· «Κύριε πριν καπνίσετε προσευχηθείτε κάθε φορά λέγοντας το ‘Πάτερ ημών’».
Ο έμπορος απάντησε ότι αυτό φαινόταν σ’ αυτόν ανάρμοστο.
Ο άγιος Σιλουανός τότε είπε· «Κάθε έργο προ του οποίου δεν αρμόζει η ατάραχος προσευχή καλύτερα να μη γίνεται».
Από το βιβλίο του Κων/νου Μαμμά, ιατρού χειρούργου, «Κάπνισμα; Οι επιπτώσεις του στην υγεία και οι τρόποι διακοπής του», Αθήνα 2009, σελ. 93

2)Αγιος Ιωάννης της Κροστάνδης
«Ο άνθρωπος έχει διαστρέψει την ηδονή των αισθήσεων.Για την όσφρηση και την γεύση ανακάλυψε έναν βρωμερό και πικρό καπνό που τον τραβάει σχεδόν συνεχώς στο στήθος του.Έτσι χαλάει τον αέρα εντός και εκτός της κατοικίας του και διαποτίζεται ο ίδιος από αυτήν την βρώμα.Ο καπνός που καταπίνουν κάνει κακό όχι μόνο στην υγεία αλλά και στην λεπτότητα της συναίσθησης της καρδιάς,κοινωνόντας σ'αυτήν τον σαρκικό χαρακτήρα,την χοντράδα της και την υποδούλωση των αισθήσεων


3)Άγιος Αμβρόσιος της Όπτινα
Ένας μανιώδης καπνιστής από την Αγια Πετρούπολη, ο Αλέξιος Στεπάνοβιτς Μαγιόρωφ, άρχισε κάποτε να αισθάνεται τις επιζήμιες συνέπειες του καπνίσματος στην υγεία του.
Οι πολλές συμβουλές και παραινέσεις των φίλων του αποδείχθηκαν μάταιες. Τελικά το έτος 1888 ο Αλέξιος Στεπάνοβιτς κατέφυγε στην βοήθεια του στάρετς Αμβροσίου και με επιστολή του ζήτησε να του υποδείξει τον τρόπο που θα καταπολεμήσει το πάθος του.
Σε γράμμα του με ημερομηνία 12 Οκτωβρίου 1888 ο όσιος Αμβρόσιος απάντησε στον Αλέξιο Μαγιόρωφ τα εξής: «Γράφεις ότι δεν μπορείς να κόψης το κάπνισμα! Αυτό που είναι αδύνατο για τον άνθρωπο, είναι δυνατό με τη βοήθεια του Θεού. Το μόνο που χρειάζεται είναι να αποφασίσεις με σταθερότητα να απαλλαγής απ' αυτό, αφού αναγνωρίζεις την ζημία που προξενεί στην ψυχή και στο σώμα σου. Διότι ο καπνός εξασθενίζει την ψυχή, αυξάνει και δυναμώνει τα πάθη, σκοτίζει το νου και καταστρέφει σιγά-σιγά τη σωματική υγειά με έναν αργό θάνατο. Ταυτόχρονα οι πνευματικές ασθένειες της οξυθυμίας και μελαγχολίας εμφανίζονται στην ψυχή σαν συνέπεια του καπνίσματος. Σε συμβουλεύω να χρησιμοποίησης πνευματική θεραπεία για την καταπολέμηση του πάθους σου. Να κάνης λεπτομερή εξομολόγηση όλων των αμαρτιών που διέπραξες από την ηλικία των επτά χρόνων έως σήμερα και να μεταλάβεις τα Άχραντα Μυστήρια. Κάθε μέρα να διαβάζεις όρθιος ένα ή περισσότερα κεφάλαια του Ευαγγελίου. Μόλις αρχίζει να εμφανίζεται η αποθάρρυνση και η απελπισία, να διαβάζεις και πάλι μέχρι να περάσει. Αν ξαναεμφανισθεί, άρχισε πάλι την μελέτη του Ευαγγελίου. Ή, αν θέλεις, πήγαινε σε κάποιον απομονωμένο χώρο και κάνε τριάντα τρεις εδαφιαίες μετάνοιες σε ανάμνηση της επίγειας ζωής του Κυρίου και προς τιμή της Αγίας Τριάδος».

Μόλις έλαβε το γράμμα ο Αλέξιος Στεπάνοβιτς το διάβασε και «άναψε ένα τσιγάρο», όπως εξηγεί ο ίδιος σε ιδιόγραφο σημείωμά του.
«Άρχισα να το καπνίζω, αλλά ένιωσα ξαφνικά ένα φοβερό πονοκέφαλο και μια απέχθεια προς το καπνό του τσιγάρου. Εκείνο το βράδυ δεν κάπνισα. Την επόμενη ημέρα τέσσερις φορές άρχισα να καπνίζω μηχανικά και από συνήθεια. Δεν μπορούσα όμως να καταπιώ τον καπνό, γιατί με έπιανε δυνατός πονοκέφαλος. Έτσι έκοψα το κάπνισμα με ευκολία.
Τα δυο προηγούμενα χρόνια δεν είχα μπορέσει να απαλλαγώ από το κάπνισμα, όσο κι αν είχα πιέσει τον εαυτό μου. Παρ` όλο που η υγεία μου επιδεινώθηκε σοβαρά, συνέχισα να καπνίζω γύρω στα 75 τσιγάρα την ημέρα. Όταν λοιπόν άρχισα να αισθάνομαι άρρωστος και ανίκανος να ξεριζώσω το πάθος μου, ακολούθησα τις συμβουλές των φίλων μου και κατέφυγα στο στάρετς Αμβρόσιο. Με ειλικρινή μετάνοια του ζήτησα να προσευχηθεί για μένα. Αργότερα, όταν πήγα να τον ευχαριστήσω, ο πατήρ Αμβρόσιος άγγιξε με το ραβδί του το κεφάλι μου που πονούσε και από εκείνη τη στιγμή δεν αισθάνομαι πια κανενός είδους πονοκέφαλο.


http://proskynitis.blogspot.de/2011/12/ ... t_300.html

[Domna]

Ο ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΗΣ ΚΡΟΣΤΑΝΔΗΣ
ΠΟΥ ΝΙΚΗΣΕ ΤΟ ΠΑΘΟΣ ΤΟΥ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ


Σύμφωνα με τις έρευνες το τσιγάρο αποτελεί την δεύτερη αιτία θανάτου η οποία ωστόσο θα μπορούσε να αποσοβηθεί. Οι στατιστικές δείχνουν πως τα θύματα αυτής της κακής συνήθειας ξεπερνούν τα θύματα από ναρκωτικά,τροχαία ατυχήματα ή το Εϊτζ μαζί. Ο παγκόσμιος οργανισμός υγείας υπολογίζει πως ετησίως πεθαίνουν 5.000.000 άτομα εξαιτίας του τσιγάρου.

Ε και τι έγινε,τα έχουμε ξανακούσει αυτά θα πεί κάποιος,με την ίδια αδιαφορία με την οποία ανάβει το τσιγάρο του.Κάπου συνάντησα την συγκινητική αναφορά ενός πατέρα:«Δεν υπάρχει αμαρτία ανθρώπινη που να μην την νίκησαν οι άγιοί μας.Το ίδιο σώμα με εμάς έφεραν και αυτοί,τους ίδιους εγκόσμιους πειρασμούς είχαν και αυτοί.Είχαν και αυτοί τις πτώσεις τους,με την μετάνοια όμως και την προσευχή,σηκώθηκαν νικώντας τον πειρασμό γενόμενοι κάτοικοι των ουρανίων σκηνωμάτων».

Ωραία και τι σχέση έχει αυτό με το τσιγάρο,θα ρωτήσει κάποιος.Απλά μόνο,για αυτούς που προσπαθούν να κόψουν το τσιγάρο και δεν μπορούν,σας μεταφέρω την μαρτυρία ενός αγίου που κάπνιζε.
Ναι κάπνιζε και στο πνευματικό του ημερολόγιο κοντά στις πολλές πνευματικές παρακαταθήκες μας διαβίβασε και πολλές σκέψεις,βιώματα,προβληματισμούς και πικρές διαπιστώσεις για τον αγώνα του ενάντια σε αυτό το πάθος.

Δεν είναι πληροφορίες που άκουσε από κάποια τρίτα πρόσωπα,αλλά είναι κατ’ιδίαν εμπειρίες αφού στα νεανικά του χρόνια τον καθυπέταξε το πάθος του καπνίσματος αν και ήταν ήδη ιερέας.Τα δάκρυα μετανοίας,η ειλικρινής του εξομολόγηση και η αναγνώριση της αδυναμίας του,«λύγισαν»τον Ουράνιο Πατέρα και ελέησε τον δούλο Του,ελευθερώνοντας τον από τα δίχτυα αυτού του πάθους.

Ο Άγιος για τον οποίο κάνουμε λόγο είναι ο Άγιος Ιωάννης της Κρονστάνδης ο οποίος στο βιβλίο «Η οδός της εσωτερικής μετανοίας,ανέκδοτο πνευματικό ημερολόγιο»(Calea pocăinței lăuntrice, jurnal duhovnicesc needitat).Σε αυτό ο άγιος αναφέρει και τις βλαβερές επιπτώσεις του τσιγάρου στο σώμα και στην ψυχή.

«Το κάπνισμα είναι μια ιδιοτροπία.Από αυτό προέρχονται οι πόνοι στα πόδια και η κατάθλιψη.Ότι ο διαβολος είναι ο πατέρας του τσιγάρου το κατάλαβα σήμερα ιδιαιτέρως:Κάτι επέδρασε επάνω μου αρνητικά από την κορυφή μέχρι τα νύχια.

Αισθάνθηκα πως ο εχθρός φώλιασε στα πλευρά μου και στην καρδιά μου και μου εναντιωνόνταν επίμονα,εμποδίζοντάς με να πω την εκτενή και την ευχή,φοβίζοντάς με,παραλύοντάς με και λυπόντας με μέχρι αμαρτίας…

Δια του καπνίσματος μπαίνει στον άνθρωπο το ακάθαρτο πνεύμα.Χτες βράδυ αφού κάπνισα ο διάβολος έκανε αισθητή την παρουσία του μέσα από έναν συνεχή λόξυγγα ο οποίος με ταλαιπώρησε από το Χερουβεικό μέχρι και λίγο πριν την Θεία Κοινωνία.Τα νεύρα μου ήταν τεντωμένα,η φωνή μου ”ξέφευγε”,έτρεμα και ήμουν εξαντλημένος.Γι αυτό το κάπνισμα είναι ανώφελο.Είναι μια χαζή ιδιοτροπία,μια βεβήλωση των χειλιών,ένας μεγάλος και ανώφελος ερεθισμός,μια ομίχλη με την οποία καλυπτόμαστε εθελουσίως.

Τη γεύση του τσιγάρου δεν μπορώ να την συγκρίνω με τίποτα άλλο παρά με ένα διαβολικό πράγμα.Και πώς ξέροντάς το αυτό καπνίζω;Πώς επιτρέπω στον εαυτό μου να κάνει κάτι τέτοιο;

Πρόκειται για σκέψεις και προβληματισμούς συγκλονιστικούς.Δεν του ήταν εύκολο να απαλλαγεί.Προσευχήθηκε κλαίγοντας πικρά,για να τον βοηθήσει ο Θεός να νικήσει αυτό το πάθος.Να μερικές μαρτυρίες από την σωτήρια μετάνοιά του:«Ήρθα στην εκκλησία.πέφτοντας με καρδιά συντετριμμένη μπροστά στην Αγία Τράπεζα.Πώς μπορώ να υπηρετώ κάθε μέρα τον εχθρό και όχι τον Κύριό μου με ζήλο;Κύριε βοήθησέ με να λυτρώσω απ’όλα τα κακά,επειδή είμαι ένας κακός άνθρωπος,βρώμικος,γεμάτος αμαρτίες».

Η βαθιά του ταπείνωση και η επιμονή του στην προσευχή τον έσωσαν από αυτήν την εξάρτηση.

Θα τολμήσω να καλέσω όσους έχουν αυτό το πάθος να προσευχηθούν στον Άγιο Ιωάννη της Κρονστάνδης για να λάβουν βοήθεια από αυτόν που κατά τη διάρκεια της ζωής του πολέμησε αυτό το πάθος. Για τον πόλεμο με τα πάθη ο ίδιος έλεγε: «Ο Κύριος γνωρίζει τις αδυναμίες μας. Είναι έτοιμος να μας συγχωρήσει τα πάντα,αρκεί να μετανοήσουμε και να ζητήσουμε συγχώρεση. Το ουσιώδες είναι να μην πετρώσει η καρδιά,δηλαδή να μην διστάσουμε να σκεφτούμε την διαπραττόμενη αμαρτία,να μετανοήσουμε αμέσως και να αφεθούμε στο έλεος του Θεού».


http://orthodoxy-rainbow.blogspot.de/20 ... st_20.html