Ψυχοφελή μηνύματα...

[toula]

Η Παναγία είναι για όλα!
Κάποια φορά που είπαν στον Χριστό: «Σε ζητούν η μητέρα σου και τα αδέλφια σου», εκείνος κατά πολύ χτυπητό τρόπο απάντησε: «Μητέρα μου και αδέλφια μου είναι όλοι αυτοί που ακούν τον λόγο του Θεού και τον εφαρμόζουν».
Επομένως, εκεί είναι το θέμα. Γι’ αυτό ο σημερινός χριστιανός δεν έχει προκοπή. Δεν του είναι δύσκολο να πάει στην εκκλησία, να διαβάσει πνευματικά βιβλία, να ανάβει κεριά, να κάνει προσευχές, καθώς όλα αυτά δεν του στοιχίζουν. Να διορθώνεις τον εαυτό σου, να μαθαίνεις ποιo είναι το θέλημα του Θεού και να το κάνεις, αυτό είναι το δύσκολο.
«Ουδείς προστρέχων επί σοι κατησχυμένος από σου εκπορεύεται, αγνή Παρθένε Θεοτόκε». Αυτοί που έκαναν αυτά τα τροπάρια το δοκίμασαν και το γνωρίζουν, ότι όποιος καταφεύγει στην Παναγία, δεν θα ντροπιαστεί· ό,τι ζητάει, θα γίνει. Η Παναγία είναι για όλα!
Παναγία μου, πιστεύω ότι όλα τα άλλα θα μου δοθούν.
Εγώ ζητώ μόνο όλο το έργο του Υιού σου να γίνει πραγματικότητα στην ψυχή μου.
Να σωθεί η ψυχή μου.
Να ξυπνήσει, να ποθεί, να αγαπά τον Κύριο όπως τον αγαπάς κι εσύ.
Από το βιβλίο: π. Συμεών Κραγιοπούλου (†), “Πνευματικά Μηνύματα 2017”, σελ. 262, 383.
www.dogma.gr

[toula]

«Ἰδὼν δὲ Σίμων Πέτρος προσέπεσε τοῖς γόνασιν Ἰησοῦ λέγων· Ἔξελθε ἀπ᾿ ἐμοῦ, ὅτι ἀνὴρ ἁμαρτωλός εἰμι, Κύριε· θάμβος γὰρ περιέσχεν αὐτὸν καὶ πάντας τοὺς σὺν αὐτῷ ἐπὶ τῇ ἄγρᾳ τῶν ἰχθύων ᾗ συνέλαβον, ὁμοίως δὲ καὶ Ἰάκωβον καὶ Ἰωάννην, υἱοὺς Ζεβεδαίου, οἳ ἦσαν κοινωνοὶ τῷ Σίμωνι» (Λουκ. 5, 8-10)
«Ὅταν ὁ Σίμων Πέτρος εἶδε τί ἔγινε, ἔπεσε στὰ γόνατα τοῦ Ἰησοῦ καὶ τοῦ εἶπε· «Βγὲς ἀπὸ τὸ καΐκι μου, Κύριε, γιατὶ εἶμαι ἄνθρωπος ἁμαρτωλός». Αὐτὰ τὰ εἶπε γιατὶ εἶχε κυριευτεῖ ἀπὸ δέος, αὐτὸς καὶ ὅλοι ὅσοι ἦταν μαζί του, γιὰ τὰ πολλὰ ψάρια ποὺ εἶχαν πιάσει. Τὸ ἴδιο συνέβη καὶ μὲ τὰ παιδιὰ τοῦ Ζεβεδαίου, τὸν Ἰάκωβο καὶ τὸν Ἰωάννη, ποὺ ἦταν συνεργάτες τοῦ Σίμωνα»
Οι άνθρωποι της εποχής μας, εγκλωβισμένοι σε μία καταιγίδα πληροφοριών, εικόνων, εντυπώσεων βαριόμαστε εύκολα. Ιδίως όταν καλούμαστε να πάρουμε θέση έναντι θεμάτων και γεγονότων που έρχονται από το βαθύ χτες, όπως είναι η πίστη, νιώθουμε ότι ο τρόπος και ο χρόνος της στερούνται του ενδιαφέροντος, της περιπέτειας. Εύκολα γίνονται συνήθεια και μας κάνουν να περιορίζουμε την ενασχόληση, τη συμμετοχή, την όποια βίωση στις γιορτές ή στην ανάγκη μας. Αγνοούμε όμως ότι η πίστη είναι από μόνη της έκπληξη, διότι είναι σχέση με ένα πρόσωπο το οποίο ξεπερνά τα μέτρα μας όχι μόνο ως προς την ιστορία της παρουσίας Του ή το κήρυγμά Του, αλλά ως προς την αγάπη που μας δείχνει, την ανεξάντλητη και δυσερμήνευτη αγάπη.
Η παρουσία του Χριστού στη ζωή μας είναι έκπληξη. Μοιάζει με εκείνη που ένιωσαν οι μαθητές όταν είδαν ότι το πλοίο τους γέμισε από ψάρια, μετά από μία άγονη ζώγρηση όλη την προηγούμενη νύχτα. Η έκπληξη ήταν ότι ο Χριστός δεν περιφρόνησε την ανάγκη τους να ζήσουν. Την ταυτότητά τους, το ποιοι ήταν. Μαζί Του όμως όλα αυτά απέκτησαν άλλο νόημα. Δεν αρκούμαστε στη ζωή ως επιβίωση, αλλά ζούμε τη ζωή ως νόημα αγάπης, ανάστασης, αιωνιότητας. Δεν αρκούμαστε στον συνήθη τρόπο που βλέπουμε τους ανθρώπους στην καθημερινότητά μας, στην καλημέρα της χαράς, στην καλημέρα της συναλλαγής, στην καλημέρα της συνύπαρξης, ακόμη και στην άρνηση της εχθρότητας ή το προσπέρασμα της αδιαφορίας. Όλα γίνονται καινά. Η παρουσία του Χριστού γίνεται αγάπη που σώζει εμάς και ας κάνει χαρούμενους που ζούμε και συναντούμε τους άλλους. Τους όποιους άλλους. Ναι λοιπόν στην έκπληξη της πίστης. Διότι όλα όσα γίνονται στην Εκκλησία περνούν από τη συνάντηση με τον Χριστό και τις εικόνες του, τους συνανθρώπους μας, που κάνουν κάθε στιγμή ξεχωριστή. Αφού η αγάπη είναι ξεχωριστά και μοναδικά όμορφη!
π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός
Κυριακή 28 Σεπτεμβρίου 2025
Α’ Λουκά

[toula]

Κυριακή Α’ Λουκά: Η εμπιστοσύνη μας στον Θεό
Ἡ σημασία τῆς θείας παντοδυναμίας
Στήν ζωή, τόν τελευταῖο λόγο δέν τόν ἔχει οὔτε ἡ ἀνθρώπινη λογική, οὔτε οἱ ἀνθρώπινες προβλέψεις, οὔτε ἀκόμη οἱ φυσικές συνθῆκες. Τόν ἔχει ἡ θεία παντοδυναμία, ἡ θεία θέληση. Μέ αὐτή τήν ἐμπιστοσύνη καί ὑπακοή στόν λόγο τοῦ Θεοῦ ἀνοίγουν νέες δυνατότητες στήν ζωή. Ἡ παλαιά ἀποτυχία δίνει τήν θέση της σέ ἐπιτυχίες· ἡ ἀποκαρδίωση σέ ἀπροσδόκητη χαρά. Ἡ θέληση ὁπλίζεται μέ νέα δύναμη καί ἐπιμονή, διότι στηρίζεται στήν βεβαιότητα ὅτι «οὐκ ἀδυνατήσει παρά τῷ Θεῷ πᾶν ρῆμα».
Ἡ ἐμπιστοσύνη καί ἡ ὑπακοή στόν Θεό τελικά ἀνατρέπουν τό κατεστημένο καί δημιουργοῦν νέες, εὐλογημένες καταστάσεις. Θά παραθεωρήσουμε, λοιπόν, τήν ἀνθρώπινη πείρα; Ὄχι. Ἁπλῶς θά τήν ὑποτάξουμε στήν θεία λογική τῆς πίστεως. Ἡ ἑκάστοτε δική του νέα ἐντολή δέν καταργεῖ τήν ἐμπειρία, ἀλλά τήν ἀνυψώνει σέ ἄλλα ἐπίπεδα, τήν φωτίζει, τήν κάνει πιό ἀνθρώπινη.
Οἱ Ἀπόστολοι, τήν ὥρα πού ἔριχναν ξανά τά δίχτυα τους, δέν ἀπέβαλαν τήν πείρα τους. Ἀντίθετα, ψάρεψαν ὅπως ἤξεραν. Ἀλλά μέ καινούργια προοπτική, μέ νέο φῶς, πού τούς ἔδινε ἡ ἐμπιστοσύνη στόν λόγο τοῦ Χριστοῦ. Συνέθεσαν τήν πείρα τους μέ τήν θερμή πίστη στόν Κύριο καί ἐπέτυχαν. Αὐτήν ἀκριβῶς τήν εὐλογημένη σύνθεση πείρας καί πίστεως καλούμαστε νά πραγματοποιήσουμε. Ἔτσι θά πατοῦμε σταθερά στήν γῆ, βαδίζοντας πρός τήν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ!
† Ὁ. Φ. Ἀ.
[Πηγή: “Φωνή Κυρίου”, APIΘ. ΦΥΛ. 38 (3721)]

[toula]

"Ως μηδέν έχοντες και τα πάντα κατέχοντες"
ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ
Κυριακή ΙΣΤ΄ (Α΄ Λουκά) 28/9/2025
Β΄ Κορ. στ΄ 1 – 10
Του π. Διονυσίου Πομόνη
Με ένα τμήμα από την προς Κορινθίους επιστολή του αποστόλου Παύλου ερχόμαστε σε επαφή σήμερα. Η επιστολή αυτή γράφτηκε από τον ιερό Παύλο μεταξύ των ετών 55-57 μ.Χ., με παραλήπτες πάλι τα μέλη της εκκλησίας της Κορίνθου. Η εν λόγω επιστολή διαφέρει ως προς το περιεχόμενό της από την πρώτη. Στην επιστολή αυτήν βλέπουμε ότι ο Παύλος χαίρει για την μετάνοια των Κορινθίων και προσπαθεί εκ νέου να παρουσιάσει για λόγους ενότητας την αποστολικότητά του.
Στο σημερινό απόσπασμα από το έκτο κεφάλαιο της Β΄ προς Κορινθίους επιστολής ο απόστολος Παύλος παρουσιάζει τα χαρακτηριστικά της διακονίας του, καθώς και την προτροπή προς τους Κορίνθιους προς μια σωτηριολογική κατεύθυνση. Χαρακτηριστικά λέγει ότι ο καιρός της σωτηρίας είναι ο παροντικός χρόνος, η σωτηρία δίνεται από τον Θεό με κάθε ευκαιρία, την οποία οι άνθρωποι πρέπει να εκμεταλλευτούν. Δίδεται επίσης και μέσω των Αποστόλων, οι οποίοι δρουν ως πρεσβευτές Εκείνου! Κατόπιν προβάλλει τις αντιξοότητες που βιώνουν οι Απόστολοι, για να υπηρετήσουν σωστά και αποτελεσματικά τον σκοπό τους. Ως γνήσιοι υπηρέτες του Θεού δείχνουν υπομονή και καρτερικότητα στις θλίψεις, τις στενοχώριες και τις ανάγκες. Για να καταλήξει ότι ως εργάτες του Ευαγγελίου ζουν μέσα στον κόσμο και, ενώ διαρκώς κινδυνεύουν να πεθάνουν, αυτοί ακόμα ζουν. Μάλιστα δε, ως άνθρωποι, παρότι είναι θλιμμένοι, τους διακατέχει πάντοτε η χαρά.
Αγαπητοί μου, το σύνολο των χαρακτηριστικών των Αποστόλων του Κυρίου μας, όπως σήμερα τα κάνει γνωστά ο απόστολος Παύλος, θα μπορούσαν να αποτελούν και τα χαρακτηριστικά όλων των χριστιανών όλων των εποχών και κοινωνιών. Οι Απόστολοι, ως γνήσιοι εκφραστές του Ευαγγελίου, κακοπάθησαν, διώχθηκαν, βασανίσθηκαν πέρασαν θλίψεις και ανάγκες. Έγιναν όμως πρότυπα, που εμείς καλούμαστε να μιμηθούμε, έγιναν οι οδοδείκτες στον δρόμο προς την θέωση. Αυτούς, λοιπόν, τους οδοδείκτες ας ακολουθήσουμε κι εμείς και ας πορευθούμε ως μηδέν έχοντες και πάντα κατέχοντες. Αμήν!

[toula]

Και το θαύμα μένει πίσω ... και εμείς περιμένουμε πάντα ένα θαύμα για να αλλάξουν τα πράγματα ...
ΚΥΡΙΑΚῌ ΠΡΩΤῌ
Ἐκ τοῦ κατὰ Λουκᾶν
ε΄ 1 - 11
Απομαγνητοφωνημένη ομιλία
του π. Κωνσταντίνου Στρατηγόπουλου, στα πλαίσια της ερμηνείας που έγινε στο κήρυγμα της Κυριακής 27 Σεπτεμβρίου του 1998
Τὸ ηχητικό απόσπασμα από την ομιλία - σε mp3 εδώ
Η διήγηση που ακούσαμε από το κατά Λουκά Ευαγγέλιο είναι πασίγνωστη, αλλά πολύ ενδιαφέρον έχει να διαπιστώσουμε το τι συμβαίνει ανάμεσα στην αρχή και στο τέλος τής συναντήσεως του Χριστού με τους Αποστόλους. Τους συναντάει σε μια καθημερινότητα. Ψαρεύουν, πιάνουν ψάρια, δεν πιάνουν ψάρια. Αυτή η σκληρή καθημερινότητα η οποία στο τέλος εξελίσσεται στη μετάνοιά τους και στο ότι γίνονται αλιείς ανθρώπων. Τι είναι αυτό το οποίο χαράσσει αυτή την πορεία και τι εσωτερικές διεργασίες γίνονται και πώς ο Χριστός χαράσσει το δρόμο αυτό; Είναι ολόκληρη η περικοπή που μέσα από τις κρυμμένες πανέμορφες πτυχές της μπορούμε να ανακαλύψουμε πολλές φορές τον εαυτό μας και πολλές φορές να γιατρέψουμε αυτό το οποίο μας κουράζει τόσο πολύ: την καθημερινή σκληρή βιωτή μας και την καθημερινότητά μας. Να δούμε τις μικρές πτυχές για να το καταλάβουμε καλύτερα.
Η αρχή λοιπόν είναι το καθημερινό. Εργάζονται για να πιάσουν ή να μην πιάσουν ψάρια, η απογοήτευση ή η χαρά. Και έρχεται ο Χριστός στο πρώτο βήμα στην πρώτη προοπτική, να κάνει μια διπλή θεραπευτική που στο κείμενο της διηγήσεως υπάρχει, αλλά φαίνεται να περνάει φευγαλέα από το μάτι μας. Δεν ξέρω αν προσέξατε αυτό που είπε το κείμενο. Λέει ότι τους είπε: σταματήστε για λίγο, αφήστε για λίγο τα δίκτυα, σταματήστε. Τους πήρε μαζί Του, τους έβαλε με άλλους ανθρώπους και κάθισε και τους μιλούσε. Αυτό είναι ένα καίριο σημείο, κλειδί για την περαιτέρω εξέλιξη της διηγήσεως. Χωρίς αυτό το κλειδί, όλα τα άλλα είναι ένα θαύμα ξεκρέμαστο και ένας Χριστός που αρπάζει μερικούς ανθρώπους και τους πάει όπου θέλει. Τι κάνει λοιπόν; Σταματάει αυτή την αλληλοδιαδοχή των γεγονότων της καθημερινότητας που είναι: δουλεύω, κερδίζω, δεν κερδίζω, χάνω, είμαι καλά, δεν είμαι καλά. Σπάζει αυτό το πράγμα και λέει σταματήστε. Αυτό το πράγμα δεν είναι εκείνο το οποίο αρμόζει στον άνθρωπο έτσι να το κάνει. Τους εντάσσει πού πρώτα; Μέσα στον χώρο της κοινωνίας. Τους βάζει μαζί με τους άλλους. Βλέπετε, μέσα στην σκληρή καθημερινή αγωνία της δουλειάς και του κέρδους χάνεις τον πλαϊνό, χάνεις στα πάντα. Ο Χριστός τους βάζει εκεί. Και όχι μόνο αυτό, δεν τους βάζει εκεί σε μια αφηρημένη κοινότητα (καθίστε εδώ και με το που θα είστε όλοι μαζί, θα γίνετε καλά...) Στρέφεται σε αυτούς και τους ομιλεί.
Εδώ είναι το καίριο σημείο. Είναι μια κοινότητα η οποία βρίσκει τον εαυτό της και βρίσκει τον Θεό. Εδώ μπορεί αυτό το κείμενο να δώσει απαντήσεις πάρα πολλές για την κοινοτική ιδεολογία που έχουμε εμείς σήμερα. Δεν είναι απλώς το ότι βρίσκονται μαζί. Βρίσκονται στραμμένοι στον Χριστό. Και αυτό ήταν το πρώτο σημείο. Τους αναπαύει εν κοινωνία με τους άλλους και μαζί Του. Από εκεί μετά τους επαναφέρει στην καθημερινότητα.
Τους ξαναβάζει να ψαρέψουνε ψάρια. Δεν τους λέει, αφού τα βαρεθήκατε παρατήστε τα. Αλλά τους βάζει τώρα, έχοντας πάνω τους αυτή τη διπλή προοπτική: είναι με τους άλλους και στρέφονται στον Χριστό. Και τότε έρχονται τα ψάρια. Αλλά το θαύμα τώρα δεν είναι το καίριο. Και αν δεν έρθουν τα ψάρια και αν έρθουν τα ψάρια, δεν θα είναι πια το καίριο σημείο. Εξάλλου, στην αρχή καλά που δεν ήρθαν τα ψάρια. Γιατί αν ερχόντουσαν δεν θα στρεφόντανε στον Χριστό, θα έλεγαν καλά είμαστε. Δεν είναι πια εκεί το καίριο σημείο. Και μπορεί να έρθουν τα ψάρια. Και θα έρθουν τα ψάρια.
Ξεφεύγει πια το θαύμα να είναι το καίριο. Και το θαύμα είναι η δική τους αλλαγή, που μετά έρχεται η μετάνοια του Πέτρου. Βλέπετε η μετάνοια έχει μια διεργασία μέσα της, έχει μια πορεία. Μετά έρχεται η μετάνοια, μέσα από αυτή τη συνάντηση με τον Χριστό, με τους ανθρώπους, με το σπάσιμο της σκληρής καθημερινότητας. Και πια ο Χριστός τους πάει και παραπέρα, τους βάζει στη θέση Του. Λέει θα γίνετε τώρα αλιείς ανθρώπων. Τους πάει πιο πάνω από να τους βάλει σε μια κοινωνία, από το να είναι στραμμένοι ο ένας τον άλλο και ο άλλος στον Χριστό· τους κάνει αλιείς, δηλαδή τους κάνει πραγματικούς κοινωνικούς εργάτες, οι οποίοι θα αρπάζουν τις κοινωνίες και μέσα από τη δική τους αυτή πορεία θα τις μεταστρέφουν και θα τις αλλάζουν. Εδώ δίνονται απαντήσεις για τα κοινοτικά τα θέματα, για τα κοινωνικά τα θέματα, για το θέμα της εργασίας, της δικής μας, της σχέσης μας με τα πράγματα ολόκληρα. Και το θαύμα μένει πίσω και εμείς πάντα περιμένουμε ένα θαύμα για να αλλάξουν τα πράγματα, αλλά από ό,τι φαίνεται το θαύμα έχει άλλες προοπτικές και άλλες διεργασίες.
Ας τις ακολουθήσουμε στη σκληρή καθημερινή βιωτή μας και ας ανοίξουμε το κλειδί ακριβώς από την καθημερινή βιωτή μας η οποία μας κουράζει. Και αφού χαραχθούμε μέσα από την πορεία του Χριστού (κοινωνία στροφής στον Χριστό, επαναπροσδιορισμός της καθημερινότητας), θα βρεθούμε στην πραγματική μετάνοια και θα βρεθούμε τότε και εμείς – γιατί όχι; αυτός είναι ο προορισμός μας – να είμαστε μέσα σε αυτόν τον δρόμο της αλιείας των ανθρώπων, όπως ήταν ο Χριστός. Και ας μην φαινόμαστε Απόστολοι και ας μη φαινόμαστε κάτι ιδιαίτερο. Αυτή είναι η προοπτική μας. Και ευχόμαστε αυτή η διήγηση να χαράξει βαθιές τομές για να αλλάξει και να επαναπροσδιοριστεί η καθημερινότητά μας.
Φιλολογική επιμέλεια κειμένου
Ελένη Κονδύλη

[toula]

«...ἔξελθε ἀπ’ ἐμοῦ, ὅτι ἀνήρ ἁμαρτωλός εἰμι,Κύριε».
ΚΥΡΙΑΚΗ Α’ ΛΟΥΚΑ
ΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΜΗΝΑ
Ἐγνώρισες τόν ἑαυτό σου; Εἶσαι ἀνώτερος ἀπ’ αὐτόν πού ἀνασταίνει νεκρούς. Ἡ Χάρις, ὡς καλή μητέρα, διεμόρφωσε ἤδη μυστικά στήν καρδιά σου Ὀρθόδοξη παιδεία ὑπακοῆς καί ταπείνωσης, χαρακτήρα ὀρθοδόξου ἦθους καί αὐταπάρνησης.
Ὁ Ἀπόστολος Πέτρος, μέ τέλεια πεποίθηση ὅτι δέν θά ἐλάμβανε ἰχθύας, διότι ἡ ἁλιευτική τέχνη ρητῶς τό ἐπιβεβαίωνε· ἐν τούτοις, ἐδέχθη ταπεινά, τόν λόγο τοῦ Ἰησοῦ καί ἔριψε τό δίκτυον στήν θάλασσα. Καί, ὦ τοῦ θαύματος!! Οἱ φυσικοί νόμοι ἀνεστάλησαν γιά λίγο καί ἡ λίμνη τῆς Γεννησαρέτ ἔδωσε πλῆθος ἰχθύων ὥστε «διερρήγνυτο δέ τό δίκτυον αὐτῶν... καί ἔπλησαν ἀμφότερα τά πλοῖα, ὥστε βυθίζεσθαι αὐτά».
Ὁ Σίμων Πέτρος, σεβαστή γερόντισσα, ὅταν συνειδητοποίησε τό «σημεῖον», τότε ἡ καρδιά πού ἔχει τή δική της μυστηριακή παιδεία, κατενύγη· κατενόησε τήν ἁμαρτωλότητά του καί μέ αὐταπάρνηση ἀκολούθησε παντοῦ καί πάντοτε τόν Χριστόν καί ὁμολόγησε τόν Ἰησοῦν, Υἱόν τοῦ Θεοῦ, Σωτῆρα τοῦ κόσμου.
Ἡ ἀγάπη, ὡς συστατικό στοιχεῖο τῆς ἀνθρωπίνης προσωπικότητος, ἔδωσε τήν δύναμη στόν Ἀπόστολο, ἄν καί δι’ὀλίγον ἐδίστασε καί ἐλύγισε, νά σηκωθεῖ καί νά ἀκολουθήσει ἐφ’ ὅρου ζωῆς τόν μόνον Διδάσκαλον καί Καθηγητήν Ἰησοῦν τόν Θεάνθρωπον, θυσιάζοντας τά ὑπάρχοντά του καί προσφέροντας τή ζωή του εἰς τέλος, μέ φριχτό μαρτύριον. Ἔτσι, ὁ σκοπός καί τό τέλος τῆς ὑπάρξεώς του, πού ἦταν ἡ ὁλοκληρωτική ἕνωσις μέ τόν Μεσσίαν, ἐπετεύχθη.
Δίδαξε καί ἔγραψε στήν Ἐκκλησία: ἡ ἀγάπη μέ συνοδοιπόρους τήν πραότητα, τήν ὑπακοή καί τήν ταπείνωση, εἶναι ὁ πνευματικός κρίκος, τῆς ἀπόλυτης ἕνωσης καί σχέσης μέ τόν Χριστόν, τόν ἀληθινό Θεό ἡμῶν. Ἡ Μητέρα ἄκτιστος Χάρις, ἄρχισε τήν αὐτήν στιγμήν τό σωτηριῶδες ἔργο της καί ἀποκάλυψε στόν ἔσω τῆς καρδίας ἄνθρωπο τοῦ Ἀποστόλου Πέτρου καί τῶν μετόχων του, ποῖον θά ἦτο στή συνέχεια τό ἔργον γιά τό ὁποῖον τούς καλοῦσε σήμερα ὁ Ἰησοῦς, ὁ Κύριος καί Θεός.
«...ἀπό τοῦ νῦν ἀνθρώπους ἔση ζωγρῶν». Καί ἰδού ἀδελφοί μου· οἱ Κορυφαῖοι μᾶς δίδαξαν ποῖον εἶναι τό κατ’ εἰκόνα καί καθ’ ὁμοίωσιν τῆς ψυχῆς. Φανέρωσαν στόν κόσμον, τό τρίπτυχον: λογιστικόν-λογικόν, ἐπιθυμητικόν, θυμικόν, τοῦ κατ’ εἰκόνα. Καί πῶς μέσω τῆς ἀγάπης καί τῆς παρθενίας ὡς συστατικά τῆς προσωπικότητος, ἁγιάζεται καί στή συνέχεια ἁγιάζει τίς τέσσερις δυνάμεις τῆς ψυχῆς: «φρόνηση, σωφροσύνη, ἀνδρεία καί δικαιοσύνη», ὥστε ὁ Ὀρθόδοξος πιστός νά φθάσει δωρεάν καί στό καθ’ ὁμοίωση.
Καί τότε, μόνον τότε, ὁ πρᾶος καί ταπεινός χριστιανός, κληρικός ἤ λαϊκός, νέος ἤ γέρος, ποθεῖ καί λαχταράει καθημερινά καί ζητάει παιδαγωγία ἀπό τή θεία Χάρη. Αὐτή ἀποκαλύπτει τά μυστήρια τοῦ Θεοῦ στόν ἡγεμόνα νοῦ, πού πάντοτε μέ τήν ἀγάπη, τήν παρθενία, τήν διάκριση καί τά σπλάχνα οἰκτιρμῶν συνοδοιπόρους πυρπολεῖ τήν καρδιά, ὥστε νά ἐπιθυμεῖ τήν τήρηση τοῦ νόμου τοῦ Θεοῦ μέ πάσαν ἀκρίβειαν.
Ἔτσι ἡ καρδιά καθίσταται ναός τῆς Ἁγίας Τριάδος κι ὁ Χριστός ὑποτάσσει τήν σάρκα στό πνεῦμα, δωρίζοντας τήν μακαρία ἁπλότητα· καί ἀστασίαστα ἡ ψυχή ἐργάζεται νύκτα καί ἡμέρα τό θέλημα τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Τότε, μέ πνευματική ἀφύπνιση καί καθαρᾷ καρδίᾳ, πληρούμεθα μέ τήν θεότητα τοῦ Χριστοῦ καί ὁ νοῦς παύει ὁριστικά καί ἀμετάκλητα νά εἶναι σαρκικός· καί ἡ ἀγαθή διάνοια ὑψώνεται πρός τῶν ἀθεάτων τά κάλλη(π.Σαράντης Σαράντος). «καί ἐστε ἐν αὐτῷ πεπληρωμένοι»[1]. Τίποτε δηλαδή λιγότερο δέν ἔχετε ἀπ’ Αὐτόν, ἀλλά εἴστε κι ἐσεῖς ἔμπλεοι Χάριτος καί ἀληθείας.
Ἐν τούτοις, τοῦτο γίνεται «ἐν αὐτῷ» μέσῳ τοῦ προσλήμματος τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως τήν ὁποία προσέλαβε ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ μέ τήν σάρκωσή Του· καί πού εὑρίσκεται σήμερα στό πλοῖο τῶν Ἀποστόλων Πέτρου καί Ἀνδρέου, θαυματουργῶν καί διδάσκων τούς μαθητάς καί ἡμᾶς.
Φρονοῦμε, ἁγία γερόντισσα, ὅτι ἐφ’ ὅσον ἡ φύση μας ἑνώθηκε μέ τόν Θεό, καί μέσῳ τοῦ Μεσσίου, γίναμε «θείας κοινωνοί φύσεως»·[2] ὁ Ἰησοῦς Χριστός εἶναι τό πᾶν·(Ἅγιος Πορφύριος) κι ἐμεῖς οἱ Ὀρθόδοξοι χριστιανοί εἴμαστε δικοί Του μέσῳ τοῦ κηρύγματος τῶν Ἀποστόλων.
Γι’ αὐτό καί ἔχουμε πληρωθεῖ μέ αὐτήν τήν πληρότητα· «…συνέκλεισαν πλῆθος ἰχθύων…». Ἔτσι ὁ ἄνθρωπος δέν εἶναι πλέον ἕνα ἄδειο κουφάρι μέσα σ’ ἕνα κενό καί ταλαίπωρο κόσμο. Εἶναι ὁλόκληρος γεμάτος ἀπό Θεό ζῶντα.
Ἡ θεοειδής ψυχή του, ἡ κατ’ εἰκόνα καί καθ’ ὁμοίωσιν Θεοῦ πλασθείσα, μέ τήν ἀπειρότητά της, μπορεῖ νά βρεῖ τήν πληρότητα, μόνο σέ κοινωνία μέ τόν Θεό: Πατέρα, Υἱόν καί Ἅγιον Πνεῦμα. Ἀκόμη κι ἄν ἐγκαταστήσουμε μέσα στή ψυχή μας ὅλους τούς ὁρατούς κόσμους, ἀδελφοί μου, αὐτοί δέν μποροῦν νά τῆς δώσουν αὐτήν τήν πληρότητα.
Συνεπῶς μόνον ἐν Χριστῷ ἡ ἀνθρώπινη ψυχή συναντᾶ τήν πραγματική της εἰρήνη, τήν θεία εἰρήνη, ἁπλότητα, ἀνάπαυση καί χαρά. Καί αὐτό ἐπειδή στόν Χριστό βρίσκει τήν ἀθανασία, τήν αἰωνιότητα, τήν θεία τελειότητα, τήν πλήρη πραγμάτωσή της.
«Ἐγώ εἶπα θεοί ἐστε καί υἱοί Ὑψίστου, πάντες· καί ὅμως ἐσεῖς μείνατε ἄνθρωποι καί πεθαίνετε», μᾶς λέει τό Πνεῦμα. Ὀμιλεῖτε γιά εἰρήνη καί συσσωρεύετε περισσότερα πυρηνικά ὅπλα καί ὑποβρύχια· γι’ αὐτό ξαφνικά θά ‘ρθει ὁ ὄλεθρος. Ὑποκριτές, τά σημάδια δέν τά καταλαβαίνετε, δέν τά βλέπετε;
Κάντε, τό λοιπόν ὅλοι πίσω, πίσω τώρα τήν ἐσχάτη ὥρα καί ἄς ζητήσουμε ὅλος ὁ κόσμος τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ καί τοῦ Χριστοῦ, μέ πίστη στόν Θεάνθρωπο καί μέ ἀληθινή μετάνοια· μιμούμενοι τούς πρωτοκορυφαίους Ἀποστόλους, ὅπως ἀκριβῶς ἀκούσαμε σήμερα στό Εὐαγγέλιο, στήν θάλασσα τῆς Τιβεριάδος.
Στόν Ἰησοῦν Χριστόν ἡ Βασιλεία, ἡ Δόξα, τό Κράτος καί ἡ Λατρεία εἰς τούς αἰῶνας. Ἀμήν.
[1](Κολασ. 2, 10)
[2](Β’ Πέτρου, 1, 4)

[toula]

π. Αθανάσιος Μυτιληναίος: Κυριακή Α΄ Λουκά – Το αγαθόν ξεκίνημα
ΚΥΡΙΑΚΗ Α΄ΛΟΥΚΑ[ :Λουκά 5,1-11]
Απομαγνητοφωνημένη ομιλία μακαριστού γέροντος Αθανασίου Μυτιληναίου με θέμα:
«ΤΟ ΑΓΑΘΟΝ ΞΕΚΙΝΗΜΑ»
[εκφωνήθηκε στην Ιερά Μονή Κομνηνείου Λαρίσης στις 25-9-1994] [Β306]
Ήδη εισερχόμεθα, αγαπητοί μου, εις την ευαγγελικήν περίοδο του Λουκά. Τελείωσε του Ματθαίου και εισερχόμεθα, όπως σας είπα, στην ευαγγελικήν περίοδο του Λουκά. Εφεξής τα ευαγγελικά αναγνώσματα θα λαμβάνονται από τον Ευαγγελιστήν Λουκάν. Γι’ αυτό και η Εκκλησία μας θέτει στην πρώτη Κυριακή του Λουκά, σήμερα, περικοπή που αναφέρεται εις την αρχή του κηρύγματος του Ιησού.
Όλα δείχνουν, όπως ακούσαμε και την ευαγγελική περικοπή, όλα δείχνουν το αγαθό τους ξεκίνημα. Το πρώτο κήρυγμα, οι πρώτοι ακροαταί, οι πρώτοι μαθηταί, οι πρώτες εντυπώσεις, το πρώτο θαύμα, εν ευρεία εννοία, θαύμα σε μία ευρεία δημοσιότητα θαύμα, διότι είχε προηγηθεί το θαύμα της Κανά, οι πρώτοι καρποί. Αξίζει να τα δούμε όλα αυτά. Γιατί κι εμείς κάποτε κάνομε κάποια ξεκινήματα σε πολλούς τομείς της ζωής μας, σε όλους τους τομείς της ζωής μας.
Ξεκινούμε. Ο Κύριος βρίσκεται εις τον αιγιαλόν της λίμνης Γενησαρέτ, ένα πρωινό. Ήδη κάποιος κόσμος ήθελε να ακούσει από το στόμα Του κάποιον αγαθό λόγο. Ήταν ο κόσμος εκείνος που σύχναζε κοντά στον Ιωάννη τον Βαπτιστή. Και είχε ακούσει από το στόμα του προφήτου, αυτού του προφήτου της ερήμου, ότι ο Ιησούς ήταν ο αμνός του Θεού, που είχε προφητεύσει ο Ησαΐας, που σηκώνει τις αμαρτίες του κόσμου. Και Τον είχε δείξει ο Ιωάννης. «Αυτός, ἴδε ὁ ἀμνὸς τοῦ Θεοῦ». Και είπε ακόμη ο Ιωάννης ότι δεν ήταν ικανός να λύσει τον ιμάντα των υποδημάτων του Ιησού. Ήταν τόσο μεγάλος. Βέβαια χρονικά ο Ιωάννης προηγείται. Γι’ αυτό έλεγε ότι «εγώ προηγούμαι, Εκείνος ακολουθεί, χρονικά. Όμως ἔμπροσθέν μου γέγονεν». Δηλαδή «είναι τόσο μεγάλη προσωπικότης, ώστε είναι μπροστά από μένα». Και έλεγε στον κόσμο ακόμη ότι το Πνεύμα το Άγιον «ὠσεὶ περιστερὰ ἐπεκάθισε εἰς τὸν Ἰησοῦν, σαν ο δάκτυλος του Πατρός, που έδειχνε τον Υιόν Του». Και ότι ακούστηκε ακόμη φωνή από τον ουρανό που έλεγε ότι «Αυτός είναι ο Υιός μου ο αγαπητός, εις τον Οποίον εγώ έχω ευδοκήσει. Και εις τον Οποίον έπρεπε όλοι να ακούν».
Και ο Ιωάννης αυτά διεκήρυττε εις την έρημον. Έτσι άνοιγε τον δρόμο, όπως έπρεπε, γι’ αυτό και λέγεται και Πρό-δρομος, άνοιγε τον δρόμο προς τον Ιησούν. Και τώρα, ο λαός εκείνος που Τον άκουγε εις την ερημιά παρά τον Ιορδάνην, εκείνο το πλήθος τώρα, συνωστίζεται εις τον αιγιαλόν της Τιβεριάδος της λίμνης, για να ακούσει τον Ιησούν, «τόν ἀμνὸν τοῦ Θεοῦ, τὸν αἴροντα τὴν ἁμαρτίαν τοῦ κόσμου».
Και το κήρυγμα του Κυρίου, του Ιησού, ήταν το πρώτο. Δεν γνωρίζομε βέβαια εκεί παρά την λίμνην τι εδίδαξε, γιατί σημειώνει ως εξής ο Λουκάς το πράγμα: «Καὶ καθίσας ἐδίδασκεν ἐκ τοῦ πλοίου τοὺς ὄχλους». Εδίδασκε στην παραλία, αλλά το πλήθος ήταν τόσο που ήταν συνωστισμός μεγάλος. Και παρεκάλεσε τον Πέτρον -ακόμη δεν ήτο μαθητής Του- τον Σίμωνα: «Σε παρακαλώ», του λέει, «μπορώ να μπω στο πλοιάριό σου και από εκεί να κηρύξω;». Οπότε εκεί εκάθητο ο Κύριος. Ήταν κάπως ψηλότερα, θα λέγαμε, από την παραλία, Τον έβλεπε το πλήθος κι εκεί ο Κύριος εκήρυττε.
Αλλά λέγει εδώ: «Καὶ καθίσας ἐδίδασκεν ἐκ τοῦ πλοίου τοὺς ὄχλους. Ὡς δὲ ἐπαύσατο λαλῶν… κ.λπ. Όταν δε έπαυσε πια να λαλεί…». Ώστε δεν μας διασώζει ο ευαγγελιστής Λουκάς το περιεχόμενον του πρώτου κηρύγματος του Κυρίου. Ο Ματθαίος όμως μας λέγει το εξής: «Από τότε…». Πότε; Μετά την Βάπτιση και διαμονή Του σαράντα ημέρες εις την έρημον «ἤρξατο ὁ Ἰησοῦς κηρύσσειν καὶ λέγειν· μετανοεῖτε, ἤγγικεν γὰρ ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν». Ποιο, λοιπόν, ήταν το περιεχόμενον του κηρύγματος του Ιησού; «Μετανοείτε, διότι έχει πλησιάσει η Βασιλεία των Ουρανών». Αυτό εξάλλου ήταν και το περιεχόμενον του κηρύγματος του Ιωάννου στον λαό και έρχεται τώρα ο Ιησούς για να συνδέσει το δικό Του το κήρυγμα με το κήρυγμα του Ιωάννου, λέγοντας το ίδιο θέμα, τόσο δια να τιμήσει τον Ιωάννη, ότι ορθώς έλεγε ό,τι έλεγε, όσο και δια να ξεκινήσει από τον Ιωάννη.
Διότι, εάν ερωτήσετε, «η καρδία των κηρυγμάτων του Κυρίου ποια ήτο;». Ότι η Βασιλεία του Θεού έρχεται. Ήρθε. Όχι είναι κοντά σας. Είναι μπροστά σας. Διότι τι είναι η Βασιλεία του Θεού; Είναι αυτό το θεανθρώπινον πρόσωπον του Ιησού Χριστού. Εφόσον, λοιπόν, ήλθε ο Υιός του Θεού ως άνθρωπος, ήλθε η Βασιλεία του Θεού. Βεβαίως και αυτό. Αλλά ήλθε ανάμεσά μας η Βασιλεία του Θεού. Ξαναλέγω, η Βασιλεία του Θεού δεν είναι κάτι ξέχωρο από τον Θεό, δεν είναι κάτι ξέχωρο από τον Χριστό. Είναι Αυτός Ούτος ο Ιησούς Χριστός. Εκείνο, λοιπόν, το «ἤγγικεν» θα λέγαμε: Πόσο πλησίασε; Δεν θα μπορούσε να πλησιάσει περισσότερο. Παρά μόνο ένα πήδημα, ας μου επιτραπεί η λέξις, ας την βάλω εντός εισαγωγικών, ένα «πήδημα», από το στόμα του Χριστού που ήταν το κήρυγμα, να φθάσει μέσα μου. Ποιος; Ο Ιησούς Χριστός. Και να είναι δικός μου ο Ιησούς Χριστός. Αυτό δε, θα πραγματοποιηθεί πια με το μυστήριον της Θείας Ευχαριστίας. Όπως οι μαθηταί είχαν, βέβαια, τον Κύριον τρία χρόνια πλάι τους. Εκείνη τη νύχτα, στον δείπνο που παρέθεσε ο Κύριος, το τελευταίο δείπνο, ο Κύριος δεν ήταν πια πλάι τους· ήτανε μέσα τους. Συνεπώς, ας μου επιτραπεί, μια δρασκελιά ήταν όλη η ιστορία. Ο Ιησούς, δηλαδή ο φορέας της Βασιλείας Του, να είναι μέσα μας.
Το πλήθος -ένα άλλο σημείο- το πλήθος, οι ακροαταί, συνωθούσαν τον Κύριον. Ήθελαν να ακούσουν. Αλήθεια, πολλές φορές ο λαός, και σε μας ακόμη, σε μας, μας ενοχλεί υπερβολικά. Δεν λογαριάζει, έχεις - δεν έχεις ανάγκες, μπορείς - δεν μπορείς, στο βάθος ο λαός έχει δίκαιο. Έχει δίκαιο. Διότι έχει ανάγκες ο λαός. Θέλει, θέλει να σωθεί ο λαός. Είναι αλήθεια αυτό. Έτσι, σημειώνει ο ευαγγελιστής Λουκάς: «Ἐγένετο δὲ ἐν τῷ τὸν ὄχλον ἐπικεῖσθαι αὐτῷ» . Ο όχλος τι έκανε; «Ἐπικεῖσθαι αὐτῷ». Ἐπί + κεῖμαι. Βρίσκομαι από πάνω. «Ἐπικεῖσθαι αὐτῷ». «Είχε ανέβει στο κεφάλι του», θα λέγαμε. Πώς να το μεταφράσομε; Τον συνέθλιβαν, Τον ζουλούσαν. Και ο Κύριος εζήτησε από τον Σίμωνα, τον μετέπειτα Πέτρον, που ήταν ψαράς, να του παραχωρήσει για λίγη ώρα…- το καΐκι του ήταν δίπλα στην άμμο, γιατί όλη νύχτα ψάρευαν, δεν έπιασαν τίποτε, να το σύρει λίγο πιο μέσα στη θάλασσα και από εκεί να κηρύττει εις τον λαόν. Ήταν το πρώτο πολύ πλήθος, ώστε ο ευαγγελιστής Λουκάς το πλήθος αυτό να το λέει «ὂχλον». Πολύ πλήθος. Άραγε όμως αυτό το πλήθος πώς άκουε; Άκουε; Πώς άκουε; Άκουγε. Αλλά πώς άκουγε; Έδειχνε ενδιαφέρον φυσικά. Πολύ ενδιαφέρον. Πιθανώς όμως δεν μπορούσε να φθάσει σε εκείνο το βάθος της εννοίας και της πραγματικότητος της Βασιλείας του Θεού. Άκουγε για την Βασιλεία του Θεού. Πώς να φθάσει; Δεν πειράζει. Ο Κύριος ανέχεται. Γνωρίζει την ανθρωπίνη αδυναμία και περιοριστικότητα. Θα έρθει η ώρα που ο όχλος αυτός θα γνωρίσει τι είναι η Βασιλεία του Θεού. Τώρα απλώς ο Κύριος κηρύσσει την Βασιλεία του Θεού.
Αλλά τίθεται το ερώτημα: Εμείς, ύστερα από 2000 χρόνια Χριστιανισμού, που ακούσαμε πολλάκις τον λόγον του Θεού, εκκλησιαστήκαμε, κοινωνήσαμε, εξομολογηθήκαμε κατ’ επανάληψιν, άραγε έχομε συλλάβει την έννοια της Βασιλείας του Θεού; Αν ψάξουμε, αν κάνομε μία περιγραφή της Βασιλείας του Θεού εδώ στη Γη, μέσα μας, στη Γη, στη Γη είναι η Εκκλησία. Τι είναι η Εκκλησία; Τι είναι η Εκκλησία; Το σώμα του Χριστού. Τι είναι μέσα μας; Τι είπε ο Χριστός; «Ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντὸς ἡμῶν ἐστίν». Είναι βασιλιάς, ο Χριστός, της καρδιάς μας; Και ποια είναι αυτή η Βασιλεία του Χριστού; Είναι υποκειμενική; Όχι αντικειμενική; Η Εκκλησία του Θεού, η Εκκλησία του Χριστού είναι και υποκειμενική και αντικειμενική. Είναι μέσα μου και απέξω μου. Γιατί; Γιατί είναι και εξ αντικειμένου. Θα βλέπομε το πρόσωπο του Χριστού στη Βασιλεία Του. Θα βλέπομε ο ένας τον άλλον. Και εξ υποκειμένου και εξ αντικειμένου. Το γνωρίζομε αυτό; Γνωρίζομε την φύσιν της Βασιλείας του Θεού, παρά τα κηρύγματα και παρά τον χρόνον τον τόσο πολύ, 20 αιώνες πέρασαν, μπορούμε να πούμε ότι γνωρίζομε;
Αυτό το κήρυγμα ήταν λυτρωτικό. Έφερε την λύτρωση, την ουρανία λύτρωση, την αιωνία λύτρωση, αυτό που αλλάζει τον άνθρωπο. Και τον καταρτίζει να φθάσει από την επιγεία πραγματικότητα της Βασιλείας -σας είπα, είναι η Εκκλησία- εις την ουρανία πραγματικότητα της Βασιλείας, την εξ αντικειμένου, μετά την ανάστασιν των νεκρών. Τα μαθήματα αυτά της Βασιλείας του Θεού ήταν δύσκολα. Όχι διότι ήταν δύσκολα. Αλλά όπως ένας άνθρωπος που μπορεί να έβγαλε και Δημοτικό και Γυμνάσιο και Πανεπιστήμιο ακόμη και να έμεινε 50 χρόνια μακριά από τα βιβλία, να βόσκει πρόβατα, δεν ξέρω πού αιχμάλωτος, αν τον γυρίσετε κάποτε και του πείτε μερικά πράγματα να σας γράψει και να σας ομιλήσει, τα έχει ξεχάσει. Γιατί δεν είχε επαφή και τα ξέχασε τα γράμματα· τα ξέχασε. Έτσι και εδώ ο άνθρωπος. Ήτο έτοιμος, ήτο πλασμένος να δεχθεί την Βασιλεία του Θεού. Βγαίνοντας από τον Παράδεισον ο άνθρωπος αγρίεψε. Έμεινε -εντός εισαγωγικών- «αγράμματος». Αγράμματος ως προς τα μαθήματα της Βασιλείας του Θεού. Γι΄αυτό, λοιπόν, τα μαθήματα της Βασιλείας του Θεού μοιάζουν δύσκολα. Μοιάζουν δύσκολα. Πρέπει κανείς να μαθητεύσει με ιδιαιτέρα προσοχή, υπομονή και επιμονή.
Όμως, ο λαός που είχε μείνει στην άγνοια και στην αμάθεια, πώς μπορούσε να καταλάβει αυτά τα μαθήματα της Βασιλείας του Θεού; Τι είπα; Ο λαός του Ισραήλ, ο οποίος είχε αμεληθεί από τους άρχοντες, μήπως εμείς σήμερα τι κάνομε; Ο λαός του Θεού δεν είναι ημελημένος; Δεν είναι αγνοημένος; Δεν έχει τεθεί εις το περιθώριον; Ποιος εργάζεται για τον λαό; Εξαιρέσεις μόνον. Ποιος εργάζεται; Τριακόσιες πενήντα αιρέσεις υπάρχουν και αλωνίζουν την πατρίδα μας. Ποιος έρχεται να φωνάξει και να καταρτίσει τον λαό μας αυτόν; Και δεν είναι γιατί πρέπει να πούμε τις αιρέσεις και να πούμε στον λαό να προσέξει. Όχι, όχι, όχι… Πρέπει να πούμε στον λαό το μήνυμα το ορθόδοξον, ώστε όποια αίρεση κι αν έρθει, να μην κολλά. Επάνω σε μια επιφάνεια, το σελοτέιπ κολλάει; Σίγουρα όχι. Και ένας λαός που είναι καταρτισμένος ορθόδοξα, χριστιανικά, μύριες αιρέσεις κι αν έρθουν, θα κολλήσουν εις το σώμα του; Όχι. Αλλά ο λαός μας δεν είναι καταρτισμένος. Αυτό είναι το τραγικό μας. Και ποιος φταίει; Εμείς. Εμείς. Εμείς. Εμείς φταίμε. Ο υλισμός και ο ευδαιμονισμός, με τον τρόπο που ζούμε, όλα αυτά έχουνε βάλει βύσματα, βύσματα στα αυτιά των Χριστιανών και δεν εννοούν τίποτα. Ο υλισμός και ο ευδαιμονισμός, χόντρυναν το μυαλό των Ορθοδόξων Χριστιανών μας και δεν κατανοούν πια τίποτα. Και το χειρότερο; Γίνεται συγκατάβασις για να κατανοήσει ο λαός. Όπως ένας που έπρεπε να καταλαβαίνει πανεπιστημιακά μαθήματα, επειδή όμως δεν καταλαβαίνει πια, κατεβαίνομε στο επίπεδο του Δημοτικού σχολείου για να βοηθήσομε τον άλλον να καταλάβει.
Το λέει ο Απόστολος στους Εβραίους: «Κάποτε», λέει, «σας πότισα με γάλα. Έπρεπε δια τον καιρόν, να είσαστε τώρα διδάσκαλοι. Και συνεπώς να λαμβάνετε στερεάν τροφήν. Αλλά σεις ακόμη γάλα γυρεύετε». Έτσι κι εδώ. Κατεβαίνομε, κατεβαίνομε, κατεβαίνομε, να τα κάνομε πολύ απλά. Και να πούμε μόνο πέντε πράγματα και τίποτε άλλο για την Βασιλεία του Θεού. Αυτή, όμως, η συγκατάβασις, επειδή ο λαός μας είναι δεμένος με τον κόσμον, την συγκατάβαση την κάνομε όχι γλωσσικά, όχι εννοιολογικά μόνο πια, αλλά βάζομε και στοιχεία κοσμικά. Και συνεπώς κοσμικεύομε τον λόγο του Θεού, αλλά είναι γνωστό ότι η εκκοσμίκευσις του Χριστιανισμού δεν σώζει. Να το ξέρετε αυτό. Όταν θα φύγετε, αυτό να θυμόσαστε. Ο εκκοσμικευμένος Χριστιανισμός δεν σώζει.
Ωστόσο ο Ιησούς, άρχισε να σπείρει τον πρώτο Του σπόρο. Λίγο αργότερα, με την παραβολή του σπορέως, θα δείξει ότι όλοι οι ακροαταί δεν εδέχοντο τον λόγο του Θεού με θέρμη, με ενδιαφέρον, με ενθουσιασμό· ώστε στους πολλούς, ο λόγος του Θεού που ακούγεται σαν σπόρος, να πηγαίνει χαμένος. Ένα μόνον μικρό ποσοστό να βρίσκει ανταπόκριση. Κρίμα, κρίμα…
Ήσαν όμως εκεί και οι πρώτοι υποψήφιοι μαθηταί. Ήσαν δύο ζεύγη αδελφών. Ο Ανδρέας και ο Πέτρος, ο Ιάκωβος και ο Ιωάννης. Βέβαια, προϋπήρξε μία γνωριμία τους με τον Ιησούν Χριστόν. Σας θυμίζω τον Απόστολο Ανδρέα, που ήτο μαθητής του Ιωάννου του Βαπτιστού. Και όταν ο Ιωάννης έδειξε τον Κύριον… περιπατούσε, λέγει, εκεί, στην άκρη του Ιορδάνου, και είπε: «Να ο Αμνός του Θεού», ο Ανδρέας αυτό το άκουσε. Με έναν άλλον μαζί πήγαν, Τον ακολούθησαν. Και Του είπαν: «Κύριε, πού μένεις;». Συνεπώς υπήρχε μία γνωριμία. Σας είπα προηγουμένως, ένα πολύ πλήθος εγνώριζε από το κήρυγμα του Ιωάννου τον Ιησούν. Έτσι έχομε τα δύο αδέλφια, τον Ανδρέα και τον Πέτρο. Ο Ανδρέας έφερε τον Πέτρον εις τον Ιησούν. Μετά έχομε το δεύτερο ζεύγος, τον Ιάκωβο και τον Ιωάννη.
Αυτά τα δύο ζεύγη είχαν δύο καΐκια, το κάθε ζεύγος από ένα καΐκι, ήσαν συνέταιροι «κοινωνοί», λέει, στην εργασία, και ψάρευαν και ζούσαν. Ήταν το επάγγελμά τους. Βέβαια μας αναφέρει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης ότι στον γάμο της Κανά που κλήθηκε ο Ιησούς, ήταν και κάποιοι, δεν ξέρομε, κάποιοι μαθηταί. Εδώ, όμως, στον αιγιαλό της Τιβεριάδος, γίνεται κάτι το συγκλονιστικόν. Αφού τα δύο ζεύγη αδελφών άκουσαν το κήρυγμα του Ιησού και ασφαλώς κατενύγησαν, έρχεται τώρα το θαύμα της καταπληκτικής αλιείας. Και όμως, το δίχτυ εσχίζετο από το πλήθος των ψαριών. Ψάρεψαν μεσημεριάτικα. Ποιος ψαράς πηγαίνει να ρίξει δίχτυα το μεσημέρι; Ο Πέτρος είπε: «Κύριε, ψάρια δεν πιάνουν το μεσημέρι. Όλη την νύχτα εξάλλου, που είναι ο κατάλληλος χρόνος, ψάρι δεν πιάσαμε. Αλλά επειδή το λες Εσύ, ἐπὶ δὲ τῷ ρήματί σου χαλάσω τὸ δίχτυον, επειδή το λες Εσύ, θα το κάνω». Και ήταν τα ψάρια τόσα πολλά, ώστε να σχίζεται το δίχτυον. Έμειναν κατάπληκτοι οι μαθηταί, οι υποψήφιοι μαθηταί, οι ψαράδες εκείνοι. Έμειναν κατάπληκτοι. Και ο εκδηλωτικός Πέτρος γονατίζει προ του Ιησού και Του λέγει: «Ἔξελθε ἀπ’ ἐμοῦ Βγες, Κύριε από το καΐκι μου. Όχι ότι Τον έδιωχνε) ὅτι ἀνὴρ ἁμαρτωλὸς εἰμί, Κύριε». «Δεν έχεις θέση Εσύ εδώ στο καΐκι. Εγώ είμαι αμαρτωλός άνθρωπος. Εσύ είσαι άγιος». Κι όλα αυτά γιατί; Γιατί τόσο ο Πέτρος, όσο και οι άλλοι μαθηταί, δέχθηκαν κάτι. «Θάμβος», λέει. «Θάμβος» θα πει «έκπληξις». Εκείνο που λέμε «ανοίγουν τα μάτια μου τετράδιπλα μπροστά σε κάτι που δεν μπορώ να εξηγήσω. Αυτό λέγεται «θάμβος». «Θάμβος περιέσχεν αὐτόν -Ποιον; Τον Πέτρον) καὶ πάντας τους σὺν αὐτῷ(:και όλους που ήταν γύρω του)». Έτσι βλέπετε ότι αυτό το θάμβος, αυτή η έκπληξις, δεν θα σβήσει ποτέ από τα μάτια και την καρδιά των μαθητών και θα γίνουν εφεξής μαθηταί του Χριστού.
Είναι οι πρώτοι μαθηταί και Απόστολοι κατοπινά. Και κάτι καταπληκτικό, που δείχνει ακριβώς αυτό το θάμβος: «Καὶ καταγαγόντες τὰ πλοῖα ἐπὶ τὴν γῆν (:έσυραν τα πλοία στην παραλία) ἀφέντες ἅπαντα ἠκολούθησαν αὐτῷ». Τ’ άφησαν όλα. Δεν πήραν τα ψάρια, τα πολλά, πολλά, πολλά εκείνα ψάρια, να πάνε να τα πουλήσουν εκεί στην Ιερουσαλήμ ή κάπου αλλού. Όχι, τίποτα απ’ αυτά. Τ΄άφησαν όπως ήσαν. Και όπως μας λέει ο ευαγγελιστής Ματθαίος ότι το ζεύγος Ιάκωβος και Ιωάννης, γι’ αυτούς… «οἱ δὲ ἀφέντες τὸ πλοῖον καὶ τὸν πατέρα αὐτῶν -άφησαν και τον πατέρα τους- ἠκολούθησαν αὐτῷ». Ηκολούθησαν τον Χριστό. Τ΄άφησαν όλα! Αυτό το πράγμα δείχνει το μέτρον του θάμβους· που, επειδή αργότερα στη ζωή του Κυρίου, τρία χρόνια, είδαν, είδαν, ό,τι είδαν προπαντός την Ανάσταση, την Ανάληψη, όλα αυτά, διετήρησαν αυτό το θάμβος μέσα στην καρδιά τους· που επιτέλους επιτέλους η Ανάστασις και η Ανάληψις ήταν πολύ πιο ψηλότερα από το θάμβος μιας καταπληκτικής αλιείας.
Μπορούμε να αντιληφθούμε λοιπόν όλη αυτή την ιστορία; Αν σήμερα κάποιος άφηνε τον πατέρα του και την μάνα του! Ω σήμερα! Θα του έλεγαν: «Τρελός είσαι». Θα του έλεγαν πολλά και πολλά, πολλά και πολλά. Κι όμως ο Ζεβεδαίος αγαπητοί μου, ο πατέρας του δευτέρου ζεύγους, Ιακώβου και Ιωάννου - κοιτάξτε, ποιον είπα; Ο Ζεβεδαίος. Ξέρομε το όνομά του. Αν ήταν ένας… κοινός, που θα έλεγε στα παιδιά του: «Τι; Αυτόν θα ακολουθήσετε; Καθίστε εδώ, έχομε δουλειές». Ποιος θα ήξερε σήμερα τον Ζεβεδαίο, τον Ιάκωβο και τον Ιωάννη; Σήμερα, όμως, ξέρομε τον Ζεβεδαίο, τον πατέρα τους. Γιατί; Γιατί άφησε τα παιδιά του να πάνε να ακολουθήσουν τον Ιησούν. Ταλαίπωροι γονείς, σεις που δεν αφήνετε τα παιδιά σας να ακολουθήσουν τον Κύριον και να διακονήσουν το Ευαγγέλιό Του, ταλαίπωροι γονείς…
Κι όμως και σήμερα, αγαπητοί, κάποιος που μελετά κατ’ αίσθησιν τον λόγον του Θεού, μπορεί να δεχθεί αυτή την αλλοίωση της δεξιάς του Υψίστου, να γίνει ένθερμος μαθητής του Χριστού, να καταλάβει την καρδιά του αυτό το θάμβος. Επιτρέψατέ μου να σας πω κάτι, από ιδίαν εμπειρίαν. Ξέρω κάποιους αδελφούς Χριστιανούς, άνδρες και γυναίκες, που έχουν δεχθεί αυτό το θάμβος μέσα στην καρδιά τους. Επιτρέψατέ μου να σας το πω. Για να μη νομίσετε ότι ζούμε σε μια ατμόσφαιρα ουτοπιστική. Ο Κύριος Ιησούς έχει πάντοτε τους εκλεκτούς Του, τους μαθητάς Του, σε όλους τους αιώνες και σε όλες τις εποχές.
Και ποιες ήσαν οι πρώτες εντυπώσεις από την παρουσία του Ιησού; Ο όχλος να συνωθείται για να Τον ακούσει. Το κήρυγμα άφηνε καταπλήκτους τους ακροατάς. Οι μαθηταί έφθασαν στο θάμβος, στην έκπληξη για ό,τι είδαν και άκουσαν. Και ο καρπός, οι τέσσερις πρώτοι ψαράδες να γίνουν μαθηταί Του και Απόστολοί Του. Κι όταν αργότερα, την ημέρα της Πεντηκοστής, ο Πέτρος ομίλησε σε μία λαοθάλασσα, λαοθάλασσα, αυτός ο ψαράς, όπως τότε ο Ιησούς παρά την λίμνην της Τιβεριάδος, τρεις χιλιάδες από τους ακροατάς του επίστεψαν εις το όνομα του Κυρίου Ιησού Χριστού.
Αγαπητοί, κι εμείς ας ξεκινήσομε. Μπορεί να βαπτιστήκαμε ορθόδοξοι Χριστιανοί, αλλά δεν ενεργοποιήσαμε αυτή μας την ιδιότητα. Τώρα τον Σεπτέμβριο σε πολλά πράγματα μπαίνει μια αρχή. Ας κάνομε αρχή, να συνειδητοποιήσομε αυτό που ήδη είμαστε· βαπτισμένοι ορθόδοξοι Χριστιανοί. Ας δείξομε πιο πολλή επιμέλεια στην άσκηση. Αυτή που συντηρεί και πλουτίζει τις αρετές. Στις σχέσεις μας με την οικογένειά μας, με τους συνεργάτες μας, στην εργασία, ας φροντίσομε να είμαστε πιο καλοί. Σε όλα τα πράγματα χρειαζόμαστε αρχή. Ένα αγαθό ξεκίνημα. Και τότε η ζωή μας θα αρχίσει να αλλάζει. Ο Κύριος Ιησούς που μίλησε τότε στην ακρολιμνιά της Τιβεριάδος, θα έχει εγκατασταθεί στην καρδιά μας. Αυτό θα είναι το πιο εντυπωσιακό θαύμα. Πιο ανώτερο από εκείνη τη θαυμαστή αλιεία που στέκεται τύπος σε κάθε αλιεία ανθρώπων μέσα στην ιστορία που πραγματοποιεί η χάρις του Θεού.
ΠΡΟΣ ΔΟΞΑΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΤΡΙΑΔΙΚΟΥ ΘΕΟΥ
και με απροσμέτρητη ευγνωμοσύνη στον πνευματικό μας καθοδηγητή μακαριστό γέροντα Αθανάσιο Μυτιληναίο,
ψηφιοποίηση και επιμέλεια της απομαγνητοφωνημένης ομιλίας: Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος
ΠΗΓΕΣ:
· Απομαγνητοφώνηση ομιλίας δια χειρός του αξιοτίμου κ. Αθανασίου Κ.
· https://www.arnion.gr/.../omilia.../omi ... vn_617.mp3

[toula]

ΤΟ ΞΕΚΙΝΗΜΑ ΜΙΑΣ ΝΕΑΣ ΠΟΡΕΙΑΣ ΕΝ ΧΡΙΣΤΏ (ΚΥΡΙΑΚΗ Α΄ ΛΟΥΚΑ)
Αρχ. Παύλου Δημητρακοπούλου, Θεολόγου- συγγραφέως - Ι. Μ. Κυθήρων και Αντικυθήρων
Εν Κυθήροις τη 28η Σεπτεμβρίου 2025
Η σημερινή Κυριακή, αγαπητοί μου αδελφοί, είναι η πρώτη Κυριακή του Λουκά και το μεν αποστολικό ανάγνωσμα είναι μια περικοπή από την Β΄ προς Κορινθίους επιστολή του αποστόλου Παύλου, το δε ευαγγελικό μια περικοπή από το 5ο κεφάλαιο του κατά Λουκάν Ευαγγελίου. Η περικοπή αυτή αναφέρεται στην εκλογή και κλήση των πρώτων μαθητών, του Ανδρέου και Πέτρου, και του Ιακώβου και Ιωάννου, που έγινε εκεί στην παραλία της λίμνης της Γενισαρέτ, κατά την αρχή της δημοσίας δράσεως του Κυρίου.
Σύμφωνα με τη διήγηση του ευαγγελιστού ο Κύριος, καθώς βάδιζε στην παραλία της λίμνης ακολουθούμενος από πλήθος κόσμου, είδε δύο αραγμένα καΐκια, που οι νοικοκυραίοι τους ήταν ο Πέτρος με τον αδελφό του τον Ανδρέα στο ένα και ο Ιάκωβος με τον αδελφό του τον Ιωάννη στο άλλο. Πλησίασε και παρεκάλεσε τον Πέτρο να του παραχωρήσει το καΐκι του, προκειμένου να ανέβει σ’ αυτό και να ομιλήσει από εκεί, διότι ο λαός, λόγω της κοσμοσυρροής, τον περιστοίχιζε και τον πίεζε από παντού. Αφού τελείωσε την ομιλία του είπε στον Πέτρο να ανοιχτεί στη θάλασσα για ψάρεμα. Ο Πέτρος παρά το ότι γνώριζε ότι ο χρόνος ήταν ακατάλληλος για ψάρεμα, ωστόσο έκανε υπακοή και έριξε τα δίχτυα. Και αμέσως το θαύμα έγινε. Έπιασαν τόσα πολλά ψάρια, ώστε το δίχτυ σχιζόταν από το πλήθος των ψαριών. Έτσι χρειάστηκε να φωνάξουν και τους μετόχους αυτών, δηλαδή το άλλο καΐκι, του Ιακώβου και του Ιωάννου, για να βοηθήσουν και αυτοί να σηκώσουν τα δίχτυα. Τότε ο Πέτρος, συγκλονίστηκε μόλις διαπίστωσε το θαύμα. Διότι όπως λέει στη συνέχεα ο ευαγγελιστής, έπεσε στα γόνατα και συναισθανόμενος την αναξιότητά του, ζήτησε από τον Κύριο να βγή από το πλοίο του. Και ο Κύριος του απήντησε: Μη φοβάσαι, από τώρα και εμπρός θα ψαρεύεις ανθρώπους. Και αφού τα εγκατέλειψαν όλα, ψάρια, δίχτυα, καΐκια, φίλους, συγγενείς, τα πάντα, ακολούθησαν τον Κύριο.
Από τη στιγμή αυτή ανοίγει για τους τέσσερις αυτούς μαθητές μιά καινούργια σελίδα στη ζωή τους. Βάζουν μιά καινούργια αρχή στην πορεία τους, ακολουθώντας τον Κύριο, καθώς όλοι τους είχαν σχηματίσει την πεποίθηση ότι ο Ιησούς δεν είναι ένας τυχαίος άνθρωπος, αλλά ένας μεγάλος προφήτης. Από την ημέρα αυτή και επί τρία ολόκληρα χρόνια θα τον συνοδεύουν στις περιοδείες του, θα γίνουν αυτόπτες μάρτυρες των θαυμάτων του και θα μαθητεύσουν στη διδασκαλία του.
Το ξεκίνημα των τεσσάρων αυτών μαθητών, αγαπητοί μου αδελφοί, στη νέα εν Χριστώ ζωή τους μας δίδει την αφορμή να θυμηθούμε την αρχή και της ιδικής μας εν Χριστώ ζωής και να αναφερθούμε με πολλή συντομία στη σημασία αυτού του ξεκινήματος στην όλη πνευματική πορεία της ζωής μας.
Όπως γνωρίζετε πολύ καλά, όλα όσα συμβαίνουν στη παρούσα ζωή, μέσα στη ροή του χρόνου, όλα τα γεγονότα, τόσο τα ευχάριστα, όσο και τα δυσάρεστα, έχουν μιά αρχή και φυσικά θα έχουν και ένα τέλος. Αλλά και αυτή η ίδια η ζωή μας, που είχε μιά χρονική αρχή, θα έχει και αυτή ένα τέλος, όταν θα χωριστεί η ψυχή μας από το σώμα. Επίσης όλοι μας γνωρίζουμε ότι ο Κύριος όταν ήρθε στον κόσμο και φόρεσε τη φύση μας και ξεκίνησε το δημόσιο έργο του, το πρώτο κήρυγμά του ήταν η μετάνοια, δείχνοντας έτσι ότι η μετάνοια πρέπει να είναι η αρχή και της δικής μας επιστροφής στον Θεό.
Είναι επίσης γνωστό σε όλους μας ότι όταν βαπτισθήκαμε στη νηπιακή μας ηλικία και γίναμε μέλη της Εκκλησίας, ξεκινήσαμε και βάλαμε αρχή στην πνευματική μας πορεία με σκοπό τη σωτηρία μας. Μπορούμε να πούμε ότι την ώρα του αγίου βαπτίσματος έγινε και σε μας η κλήση εκείνη, την οποία απηύθυνε ο Κύριος στους πρώτους μαθητές. Όμως επειδή στα νεανικά μας χρόνια δεν προσέξαμε και δεν αγωνιστήκαμε όσο έπρεπε, παρασυρθήκαμε και πάλι στην αμαρτία και γίναμε δούλοι των παθών και των κοσμικών επιθυμιών. Τί πρέπει τώρα να γίνει; Πρέπει να βάλουμε αρχή μετανοίας, για να καθαρίσουμε την ψυχή μας από τα πάθη, αγωνιζόμενοι να φυλάξουμε τις εντολές του Χριστού. Κάθε φορά που πέφτουμε ας μετανοούμε ειλικρινά, ώστε με τη Χάρη του Θεού να φτάσουμε κάποτε σε μια κατάσταση οριστικής ανορθώσεως και θεραπείας των παθών. Μόνο που δε μας συμφέρει να πέφτουμε κάθε στιγμή από αμέλειά μας. Πολλή προσοχή στο σημείο αυτό, ώστε να μην το εκμεταλλευτούμε πονηρά και ανόητα και πούμε: «Ε, δεν πειράζει, ας ξαναπέσω σήμερα και αύριο πάλι θα μετανοήσω». Ποτέ δεν πρέπει να δεχθούμε ένα τέτοιο λογισμό, ο οποίος προέρχεται από τον διάβολο. Και τούτο διότι δεν ξέρουμε πότε θα έρθει ο θάνατος. Μπορεί να έρθει πολύ σύντομα και μάλιστα τελείως ξαφνικά και απροειδοποίητα, έτσι ώστε να μην προλάβουμε να μετανοήσουμε.
Επίσης δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι ο διάβολος είναι παμπόνηρος και χρησιμοποιεί πολλές μεθοδείες. Δεν μας πολεμάει μόνο από τα αριστερά, αλλά και από τα δεξιά. Όταν διαπιστώσει ότι δεν μπορεί να μας εξωθήσει στην αμέλεια και την αδιαφορία, τότε προσπαθεί να μας εξωθήσει στην απόγνωση. Μας λέει: «Είδες πόσες φορές προσπάθησες και δεν πέτυχες τίποτε. Επιχειρείς να επιτύχεις αδύνατα πράγματα. Δεν έχει νόημα να συνεχίσεις να αγωνίζεσαι. Παράτηρε τον αγώνα και κύταξε να γλεντήσεις τη ζωή σου, όπως γλεντάει όλος ο κόσμος». Η απόγνωση είναι το μεγαλύτερο όπλο του διαβόλου. Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος παρατηρεί σχετικά τα εξής: Και αν ακόμη συμβεί, καθώς γυμνάζεσαι, να πέσης και μία και δύο και πολλές φορές, μην απογοητευθείς. Σηκώσου και πάλαιψε πάλι. Και μη εγκαταλείψεις τον αγώνα, μέχρις ότου δεχθείς λαμπρό το στεφάνι της νίκης κατά του διαβόλου.
Πέραν τούτου το θέμα δεν είναι απλώς να βάλουμε αρχή μετανοίας στην πνευματική μας ζωή. Το θέμα είναι να κάνουμε και βήματα προόδου, δηλαδή να καρποφορήσουμε τις ευαγγελικές αρετές. Όπως δεν είναι δυνατόν ένας μαθητής να μένει συνεχώς στάσιμος στην πρώτη τάξη του δημοτικού, έτσι δεν πρέπει και ο χριστιανός να παραμένει στάσιμος και αρχάριος, χωρίς προκοπή πνευματική. Η μετάνοια δεν είναι μόνο μία αποφασιστική στιγμή, ένα σωτήριο ξεκίνημα στη ζωή μας, αλλά μιά αποφασιστική ζωή, μιά ισόβια κατάσταση μετανοίας, ένας συνεχής αγώνας ενάντια στα πάθη. Ο Κύριος μας δίδει τη Χάρη του, αλλά περιμένει να δεί και καρπούς μετανοίας, που είναι οι αρετές.
Επίσης ποτέ δεν πρέπει να πούμε: «Φτάνει αρκετά μετανόησα, δεν χρειάζομαι περισσότερη μετάνοια». Αναφέρεται στο Γεροντικό για τον αββά Σισώη, ότι όταν έφθασε η ώρα της αναχωρήσεώς του από την παρούσα ζωή, ήρθαν όλοι οι μαθητές του γύρω του για να πάρουν την ευχή του. Τότε τον είδαν να προσεύχεται και να συνομιλεί με κάποιον και του είπαν: Με ποιόν ομιλείς Γέροντα; Και εκείνος τους απήντησε: Ήρθε ο Χριστός να πάρει την ψυχή μου και τον παρακαλώ να μου δώσει λίγο χρόνο περισσότερο για να μετανοήσω. Εκείνοι εξεπλάγησαν και του είπαν: Μα εσύ Γέροντα πέρασες όλη τη ζωή σου με μετάνοια και πάλι θέλεις να μετανοήσεις; Και εκείνος τους απήντησε: Αλήθεια σας λέγω πατέρες, δεν γνωρίζω, αν έβαλα ακόμη αρχήν μετανοίας. Αν ο μεγάλος αυτός Άγιος, ο οποίος όλη του ζωή πέρασε μετανοώντας και όμως είχε τέτοιο φρόνημα, ώστε να πιστεύει ότι δεν έβαλε αρχήν μετανοίας, τότε πόσο αναγκαίο είναι σε όλους μας να μετανοούμε συνεχώς σε όλη μας τη ζωή;
Με βάση τα όσα παραπάνω είπαμε, αδελφοί μου, ας αγωνιστούμε όλοι μας να βάλουμε καινούργια αρχή μετανοίας, καθώς μάλιστα μπήκαμε εδώ και μερικές ημέρες στην αρχή του νέου εκκλησιαστικού έτους, πράγμα το οποίο εύχομαι να γίνει σε όλους μας με τη Χάρη του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, τις πρεσβείες της Κυρίας Θεοτόκου και όλων των αγίων, αμήν.

[toula]

Μάταιοι κόποι!
«Ἐπιστάτα, δι’ ὅλης τῆς νυκτὸς κοπιάσαντες, οὐδὲν ἐλάβομεν· ἐπὶ δὲ τῷ ρήματί σου χαλάσω τό δίκτυον».
Κυριακή Α΄Λουκᾶ (Λουκ. ε΄ 1-11)
(†) ἐπισκόπου Γεωργίου Παυλίδου Μητροπολίτου Νικαίας
Ἦτο δραματικὴ ἡ νύχτα ἐκείνη, ποὺ ἐπέρασν οἱ μετέπειτα μαθηταὶ καὶ ἀπόστολοι τοῦ Χριστοῦ, ἀγαπητὲ ἀναγνῶστα. Δὲν ἦσαν πρωτόπειροι. Χρόνια τώρα τοὺς εἶχε χτυπήσει ἡ ἅλμη τῆς θαλάσσης. Εἶχαν ζυμωθῆ πιὰ μὲ τὸ ψάρεμα.
Ὅλη, λοιπόν, τὴ νύχτα ἠγρύπνησαν, πάλεψαν. Ἀποτυχία! Δὲν ἔπιασαν οὔτε ἕνα ψάρι. Ξημέρωσε πλέον.
Κατάκοποι καὶ πικραμένοι εἶχαν βγάλει τὰ δίκτυα στὴν ἀκρογιαλιά καὶ τὰ ἔπλυναν. Ἔρχεται αἴφνης ὁ Χριστός. Τοὺς παρακαλεῖ νὰ τοῦ προσφέρουν γιὰ λίγο τὸ πλοιάριο. Θέλει νὰ τὸ κάμῃ ἄμβωνα.
Ὁ κόσμος περιμένει μὲ δίψαν τὸ κήρυγμα.
Ἡ ὁμιλία ἔγινε. Ὁ Μέγας Ἁλιεὺς τοῦ κόσμου ἔρριψε τὰ πνευματικὰ του δίκτυα εἰς τὴν ἀνθρωπίνην ἐκείνην θάλασσαν.
Πολλὲς ψυχὲς εἱλκύσθησαν πάλιν εἰς τὴν σωτηρίαν....
Καὶ ἤδη ἀπευθύνεται πρὸς τὸν Σίμωνα, εἰς τὸν ὁποῖον ἀνῆκε καὶ τὸ πλοῖον, καὶ τοῦ λέγει: «Τραβῆξτε τὸ πλοῖον πρὸς τὸ βάθος καὶ ρίξτε ἐκ νέου τὰ δίκτυα γιὰ ψάρεμα».
Μάταιος κόπος, σκέπτονται οἱ θαλασσοδαρμένοι ψαράδες. Τελείως ἀκατάλληλες οἱ συνθῆκες. Τὴν ἡμέρα δὲν ψαρεύουν. Ὕστερα τὰ νερὰ ἐδῶ δὲν εἶναι γι’ αὐτὴ τὴ δουλειά. Δὲν ὑπάρχουν σ’ αὐτὸ τὸ μέρος ψάρια. Ὅμως ἡ προσταγὴ τοῦ Κυρίου ἔχει κάποιο ἰδιαίτερο τόνο. Δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ ἀρνηθοῦν.
Διδάσκαλε, ὅλην τὴν νύκτα ἐκοπιάσαμεν ρίπτοντας τὰ δίκτυα καὶ δὲν ἐπιάσαμε τίποτε. Ἀλλ’ ἀφοῦ τὸ διατάσσεις, θὰ ρίψω τὸ δίκτυον». Καὶ τὸ ἔκαμε. Σὲ λίγο τὰ ψάρια ποὺ ἔπιασαν ἦσαν τόσον πολλὰ, ὥστε ἄρχισεν ἀπὸ τὸ βάρος νὰ σχίζεται τὸ δίκτυον. Δυὸ πλοῖα ἐγέμισαν τελείως ἀπὸ ψάρια. Κατάπληξις! Καὶ δέος!
Εὔκολα ἀναπηδᾷ, ἀγαπητέ, ἀπὸ τὸ γεγονὸς αὐτὸ ἕνα σοβαρώτατο δίδαγμα. Ὅτι: Χωρὶς τὸν Χριστὸν ὅλες οἱ προσπάθεις εἶναι μάταιες καὶ ἄκαρπες. Ἡ πλήρης ἐπιτυχία εὑρίσκεται μόνον, ὅταν γίνεται μὲ τὴν εὐλογίαν τοῦ Θεοῦ.
Ἀγῶνες , ἀγωνίες καὶ ἀγονία.
Θάλασσα ἡ ζωή. Καὶ ὁ ἄνθρωπος τρέχει μὲ τὴ βάρκα τῶν ὀνείρων του, ζητῶντας τὴν εὐτυχία, τὴν χαρά. Ὅλοι μας ψαράδες ἀπὸ τὰ παιδικά μας χρόνια. Πόσοι ὅμως βλέπουν μὲ πικρίαν νὰ περνοῦν τὰ χρόνια τῆς ζωῆς των, νὰ κυλοῦν τὰ γεγονότα, καὶ τὰ δίκτυα τῆς εὐτυχίας των νὰ εἶναι ἀδειανά! Πόσοι, ἀλήθεια! Ἡ ἑρμηνεία εἶναι, ὅτι συνήθως ἀγωνίζονται στὴ ζωή των μοναχοί. Χωρὶς τὸν Θεόν. Ὅπως οἱ ψαράδες τῆς Γεννησαρέτ. Καὶ δοκιμάζουν στοὺς ἀγῶνές των ἄπειρες ἀγωνίες. Καὶ γίνονται τελικὰ ἄγονοι αὐτοὶ των οἱ ἀγῶνες.
1.Στὴν περίπτωσι τοῦ ἀτόμου.
Ξεκινάει ὁ καθένας μὲ ὁραματισμοὺς καὶ σχέδια. Ἀλλὰ αὐτὴ ἡ πορεία δὲν εἶναι καθόλου εὔκολη. Θὰ ὀρθωθοῦν σὲ λίγο οἱ ἀναποδιές, τὰ ἀτυχήματα μὲ τὰ ἀπρόβλεπτα χτυπήματα. Σπάζει τὸ θάρρος ἡ θύελλα αὐτή. Θολώνει τὴ σκέψι. Λυγίζει τὰ γόνατα. Ποῦ νὰ βρῇ τώρα τὴ δύναμι νὰ προχωρήσῃ; Ποιὸς θὰ τοῦ πῇ: «Στάσου ὀθρός! Εἶμαι κι’ ἐγὼ κοντά σου!» Εἶναι, βλέπετε, μόνος. Δὲν θέλησε τὸν Θεὸν συμπαραστάτην. Ἐρείπια συνήθως τὰ σχέδια του. Νυχτωμένος τραγουδιστὴς μιᾶς ἐλπίδος, ποὺ ἔσβησε. Νὰ ἡ εἰκόνα τοῦ χθεσινοῦ ὀραματισμοῦ.
Κι’ ἄν νικήσῃ αὐτὰ τὰ ἐμπόδια, ἔρχονται ἄλλα. Ἀπὸ τοὺς γύρω. Ἀπ’ ἐκείνους ποὺ ἔχουν συμφέρον ἀντίθετο ἀπὸ τὸ ἰδικόν του. Εἶναι πολλοὶ ποὺ δὲν θέλουν τὸ καλό του. Πολλοί. Καὶ θὰ κάνουν τὸ πᾶν, γιὰ νὰ παρεμποδίσουν τὸ ἔργο του. Εἰρωνεῖες καὶ πειράγματα καὶ δυσμενὴ σχόλια καὶ χολές. Δὲν ἔφθασαν αὐτά; Ἐν συνεχείᾳ θὰ ἀρχίσῃ φανερὴ ἀντίδρασις καὶ συκοφαντία καὶ μαχαιριὲς στὴν καρδιά.... Με σύστημα. Μὲ πρόγραμμα μελετημένο. Μέχρις ὅτου τὸν παραμερίσουν.
Τοῦ ἐχρειάζετο μιὰ ἀσπίδα. Δὲν τὴν ἠθέλησε. Ὁ Θεός, «ὁ βοηθὸς καὶ ὁ σωτήρ», ἀπουσιάζει. Μόνος του ἔτσι ὁ ἀγωνιστής...
Καὶ ἄν κι αὐτὰ τὰ ὑπερπηδήσῃ, ὑψώνεται στὴ συνέχεια ἡ ἁμαρτία, μὲ τὸ γοητευτικὸ της προσωπεῖο, μὲ τὸ πλάνο τραγούδι της. Εἶναι ρουφήχτρα ἡ ἁμαρτία. Σκύλλα καὶ Χάρυβδις. Ἕρχεται μὲ γλυκὸ τρόπο. Μὲ μαεστρία. Ἀρχίζει ἀπὸ ἁπλὲς ὑποχωρήσεις· προχωρεῖ σὲ ἐνόχους συμβιβασμούς· καταλήγει ἀργότερα σὲ πλήρη ὑποταγὴ τοῦ ὀχυροῦ τῆς ψυχῆς. Ξέφτισμα γενικό. Ψυχικὸ κουρέλιασμα. Σκλαβιὰ τῶν αἰσθημάτων καὶ τῶν πόθων. Διαστροφὴ τῶν σκιρτημάτων. Κόβεται τότε καὶ ἡ ὄρεξις διὰ τὴν ἐργασίαν· σπάζει ὁ ἐνθουσιασμὸς διὰ τὴν σπουδὴν· ἐγκαταλείπονται τὰ μεγάλα σχέδια. Κλείνουν οἱ δρόμοι διὰ τὴν κορυφήν. Σκαλώνει στὰ χαμηλὰ ὁ ἑαυτός πλέον. Δὲν ἀντέχει γιὰ πέταγμα. Πόσοι νέοι καὶ νέαι μὲ ἱκανότητες καὶ ὄνειρα ἔμειναν στὸ δρόμο!
Στὸ βωμὸ τῆς ἁμαρτίας τὰ ἐθυσίασαν ὅλα. ΟΛΑ!
Καὶ ἦταν φυσικό. Διότι ὁ ἄνθρωπος δὲ ἔχει τὸν Θεὸν μαζί του, τὴν «βακτηρία» καὶ δυσκολεύεται πάλιν νὰ συντρίψῃ τὸ κακό. Σκεφθῆτε τί θά γίνῃ χωρὶς αὐτὴν τὴν βοήθεια, ποὺ ἔρχεται ἀπὸ τὸν οὐρανό. Ἡ βάρκα του θὰ στριφογυρίζῃ διαρκῶς στὰ ἀφρισμένα κύματα, μὲ τὴν ἀπειλὴ τοῦ ναυαγίου. Καὶ τὸ δίχτυ τῶν ἐλπίδων.... γιὰ πάντα ἀδειανό.
Νὰ τὸ κατάντημα τοῦ ἀτόμου χωρὶς Θεόν! Τὸ ἔχει βεβαιώσει ἄλλως τε ὁ ἴδιος ὁ Κύριος: «Χωρὶς ἐμοῦ οὐ δύνασθε ποιεῖν οὐδέν» (Ἰωάν. ιε΄5).
Ἀλήθεια ούδέν!
2.Ἄκαρποι οἱ ἀγῶνες καὶ στὴν οἰκογένεια.
Θλιβερὰ ἡ διαπίστωσις αὐτή. Καὶ ὅμως ἀληθινή. Θέλετε νὰ πάρωμε μιὰ οἰκογένεια, ποὺ χτίστηκε μὲ ὅλες τὶς ἐλπιδοφόρες κοσμικὲς προϋποθέσεις; Ἔχει χρῆμα, θέσιν κοινωνικήν, ὄνομα, ἀνέσεις, νεότητα, ὄνειρα.... Δὲν ἔχει ὅμως Θεόν. Δὲν εἶναι ὑπερβολὴ αὐτό, ποὺ θὰ γραφῇ. Δὲν εἶναι. Αὐτὸ τὸ σπίτι ὁμοιάζει μὲ οἰκοδόμημα, ποὺ ἔχει στὸ ὑπόγειό του δοχεῖα βενζίνης. Δὲν χρειάζεται παρὰ ἕνα σπινθὴρ γιὰ νὰ γίνῃ τὸ μεγάλο κακό.... Ἡ ἀνατίναξις! Γρήγορα θὰ ἔλθουν τὰ πείσματα, οἱ ἐγωϊσμοί, αἱ μικρότητες, οἱ θυμοί, ποὺ θὰ κρατοῦν τὸ στόμα κλεισμένο ἡμέρα ἤ καὶ ἡμέρες ἀκόμη. Μία σύγκρουσις σήμερα, ἄλλη μεθαύριο, τρίτη ἀργότερα. Σιγὰ -σιγὰ αὐτὰ ἀνοίγουν τρύπες στὰ δοχεῖα βενζίνης. Καὶ ἡ βενζίνη χύνεται στὸ πάτωμα.... Καὶ ἕνα πρωΐ ὁ σπινθήρ, τὸ δυστύχημα.... Δικηγόρος, χαρτιά, «ἐπειδή», «διὰ ταῦτα»... δικαστήρια, ἀπόφασις. «Ἀσυμβίβαστον χαρακτήρων»... Διάλυσις... Πόσα τέτοια γεγονότα ἐξ αἰτίας τῆς ἀπουσίας τοῦ Θεοῦ!
Θὰ ἔλθουν κατόπιν καὶ ἀτυχήματα. Ἀρρώστεις, φτώχεια,, ἀπρόβλεπτα. Θὰ ἀρχίσῃ ἡ γκρίνια, οἱ σκηνές, ποὺ θὰ φθάνουν σὲ ἐνέργειες βίαιες. Θὰ τὸ ρίξῃ στὸ κρασὶ ὁ σύζυγος, στὸ ξενύχτι. Ἡ σύζυγος θὰ μαραζώσῃ. Τὰ δοχεῖα βενζίνης πάλι τρυπημένα... Πόσα δὲν βλέπει ἡ γενεά μας σήμερα!
Ποῦ νὰ ἀκουμπίσῃ ὁ ἄνδρας; Ποῦ νὰ στηριχθῇ ἡ γυναίκα; Ἔσπασαν μόνοι των τὸ δέντρο, ποὺ τοὺς ἔδινε καὶ γλυκὺ καρπὸ καὶ δροσερὴ σκιὰ καὶ στήριγμα. Τὸ ἔσπασαν... Φοβερόν!
Καὶ γιὰ νὰ μὴν εἴμεθα μύωπες, εἰς μίαν οἰκογένειαν χωρὶς Θεόν, δὲν θὰ βραδύνουν νὰ ἐμφανισθοῦν εἰς τὸν δρόμον της καὶ τὰ ἀγκάθια τῶν παρεκτροπῶν, ποὺ ἔχουν σχέσιν μὲ τὴν ἀξιοπρέπειαν, τὴν ἠθικήν, τὸν οἰκογενειακὸν ὅρκον.... Δίοτι, ὅταν δὲν ὑπάρχῃ ὁ φόβος τοῦ Θεοῦ μέσα εἰς τὴν ψυχὴν τοῦ ἀνθρώπου, ποιὰ δύναμις θὰ συγκρατήσῃ τὴν ὁρμήν, ποιός φραγμὸς θὰ ἀνακόψῃ τὴν κλίσιν ποὺ ὁδηγεῖ πρὸς τὴν παράβασιν, πρὸς τὴν φθοράν, πρὸς τὴν ἀτιμίαν; Ποιὰ δύναμις;
Καὶ ἔτσι δὲν θὰ ἀργήσουν νὰ ἐκδηλωθοῦν αἱ τρομεραὶ συνέπειαι, ποὺ ἄν δὲν καταλήξουν εἰς τὸ φέρετρον καὶ τὴν φυλακήν, θὰ φθάσουν ὁπωσδήποτε εἰς τὴν χρεωκοπίαν τῆς οἰκογενείας. Νὰ πῶς μένῃ ἀδειανὸ τὸ δίχτυ τῆς οἰκογενείας ἀπὸ ψάρια, ἀπὸ εὐτυχίαν! Ἔρχεται ὁ καρχαρίας τῶν ἀτυχιῶν, τῶν δυνάμεων τοῦ σκότους, τῆς ἁμαρτίας καὶ σχίζει, καὶ διαλύει τὸ δίχτυ.... Ἤ, ἄλλοτε, τὸ δίχτυ εἶναι γεμᾶτο. Ἀπὸ φίδια ὅμως... ποὺ σκορποῦν τὸν θάνατον. Τὸν θάνατον εἰς τοὺς συζύγους· τὸν θάνατον εἰς τὰ παιδιά... Κυρίως εἰς τὰ παιδιά. Πῶς νὰ μὴ θυμηθοῦμε τώρα τὰ λόγια τοῦ Θεοῦ. «Ἐὰν μὴ Κύριος οἰκοδομήσει οἶκον, εἰς μάτην ἐκοπίασαν οἱ οἰκοδομοῦντες» (Ψαλμὸς 126, 1). Εἱς μάτην, ναί, χωρὶς Θεόν!
3.Μάταιες οἱ προσπάθειες καὶ στὴν κοινωνία.
Μοιραίως ἔτσι θὰ προχωρήσῃ τὸ κακὸ στὴν κοινωνία. Μιὰ κοινωνία χωρὶς Θεόν, χωρὶς σεβασμὸν εἰς τὸν κόσμον Του, εἶναι μία ζούγκλα, μία ὁμάδα θηρίων. Καὶ αἱ ἐκδηλώσεις αὐτῆς τῆς καταστάσεως θὰ γίνουν ἔντονα ἀντιληπταί. Ἀδικίαι καὶ καταπάτησις πάσης ἀρχῆς τιμιότητος. Δολιότης καὶ ἀνειλικρίνεια. Καταπιέσεις τοῦ ἀδυνάτου· στραγγαλισμὸς τῆς φωνῆς τοῦ μικροῦ ἀνισχύρου· ἐξουθένωσις τοῦ περιφρονημένου ἀπὸ τὸν ἰσχυρὸν καὶ τὸν «καπάτσον». Συντριβὴ τῆς κεφαλῆς τοῦ πιεζόμενου, ὅταν θελήσῃ νὰ διαμαρτυρυθῇ· ἐμπαιγμὸς τῶν ἀρχῶν τῆς δικαιοσύνης ἀπὸ τοῦς ἰσχυρούς, πολιτικῶς καὶ οἰκονομικῶς, θράσος καὶ πρόκλησις ἀπὸ μέρους τῶν εὐνοιοκρατῶν καὶ «κρατούντων».
Ὑποταγὴ τῶν ἀνισχύρων εἰς τοὺς ἰσχυρούς, ὅταν ἀνακύπτουν διεθνῆ σοβαρὰ θέματα. Ἐγκλήματα μεγάλης ἀκτῖνος εἰς τὸν παγκόσμιον στίβον χωρὶς ἐντροπήν, χωρὶς συνείδησιν.... Δὲν τελειώνει, ἀγαπητέ μου, ὁ κατάλογος τῶν παραβάσεων αὐτῶν...
Καὶ ἐνῷ θὰ ζητῇ ὁ κόσμος χαράν, θὰ τρυγάῃ πικρίες. Καὶ τὸ δίχτυ πάλιν ἀδειανό, ἤ γεμᾶτο, ἀλλὰ τώρα μὲ νάρκες καὶ ἀκτῖνες θανάτου... Καὶ ἐφαρμόζεται ἔτσι καὶ ἐδῶ τοῦ ψαλμῳδοῦ ἡ βεβαίωσις. : «Οἱ μακρύνοντες ἑαυτοὺς ἀπὸ τοῦ Θεοῦ, ἀπολοῦνται» (Ψαλμ. 72,27). Καὶ ἐπειδὴ ἐκάμαμε διαπαλνητικὰ βλήματα καὶ δορυφόρους καὶ διαστημόπλοια, ἐπιστεύσαμεν, ἀνοήτως, ὅτι αὐτὸ ἦταν ὅλο. Ὅτι πᾶμε καλά. Αὐτὰ ὅμως δὲν εἶναι ψάρια. Αὐτὰ εἶναι πνοὴ θανάτου... Τὸ δίχτυ μας ἐποθήσαμεν νὰ τὸ γεμίσωμε μὲ ψάρια, ὄχι μὲ θάνατον. Ἀλλ’ αὐτὰ τὰ δίνει μόνον ὁ Θεός.
4.Ἡ εὐλογία.
Τὸ δίχτυ τῶν μαθητῶν ἐγέμισε ψάρια. Ἐπῆγε νὰ σχισθῇ. Πότε ὅμως; Ὅταν ἦλθε στὸ πλοῖο ὁ Χριστός.
Νὰ τὸ μεγάλο μυστικόν.
Ἁπλοῦν εἶναι τώρα τὸ συμπέρασμα. Δὲν τὸ ἔμαθαμε ὅμως ἀκόμη. Δὲν τὸ ἐμάθαμε, δυστυχῶς!
Ἀγαπητοί,
Θὰ ἔχετε ἀκούσει ἴσως διὰ τὸ ναυάγιον τοῦ «Τιτανικοῦ», ποὺ συνέβη τὸν Ἀπρίλιο τοῦ 1912. Ἦταν τὸ μεγαλύτερον ὑπερωκεάνειον τῆς ἐποχῆς του, 47.000 τόννων. Θαῦμα ναυπηγικῆς τέχνης. Θὰ ἔκαμε τὸ πρῶτο του ταξίδι. Εὑρώπη-Ἀμερική. Πανηγυρικὴ ἡ ἀναχώρησίς του. Ἕνα ὁμιλητὴς εἶπε μὲ ὑπερηφάνειαν: «Καμμία δύναμις δὲν ἠμπορεῖ νὰ κλονίσῃ καὶ νὰ ἀπειλήσῃ αὐτὸν τὸν γίγαντα... Εἶναι ἀήττητος». Ἡ ἑορτὴ ἐτελείωσε. Σηκώνονται οἱ ἄγκυρες. Ὁ κολοσσός, ὑπερήφανος, διασχίζει τὰ ἤρεμα νερὰ τοῦ λιμανιοῦ. Ὁ κόσμος χαιρετᾷ τὸν θαλάσσιον γίγαντα, ποὺ ξεκινάει, χωρὶς ὅμως, δυστυχῶς, τὴν παρουσίαν τοῦ Θεοῦ.
Κρῖμα! Ὁ «Τιτανικὸς» δὲν ἐπέστρεψεν. Εἰς τὴν πορείαν του κατὰ τὴν νύκτα συνήντησεν ἕνα φοβερὸ παγόβουνο. Ἔπεσεν ἐπάνω του. Ἡ συγκρουσις ἦτο τρομακτική. Μετὰ 2 ὥρας καὶ 45΄ ὅλος ἐκεῖνος ὁ κολοσσὸς εἶχε χαθῆ μέσα στὰ κύματα. Ἀπὸ τοὺς 2224 ἐπιβάτας του ἐπνίγηκαν οἱ 1563...
Αὐτὸ παθαίνομεν καὶ ἡμεῖς.... Προχωροῦμε χωρὶς Θεόν. Ἡ ζωὴ εἶναι γεμάτη ἀπὸ παγόβουνα, ποὺ μᾶς χτυποῦν. Καί....βυθιζόμεθα.. Γύρω μας ἄπειρα ναυάγια. Κατάρτια σπασμένα, πανιὰ σχισμένα, δίχτυα ἀδειανὰ καὶ κομματιασμένα... Θλιβεραὶ ἐπιβεβαιώσεις, ὅτι ὅλα πεθαίνουν, ὅταν λείπῃ ὁ Θεός! ....
Ἀδελφέ,
Δύο λεπτά. Θέλεις νὰ μὴ βυθιστοῦμε στὸ πέλαγος τῆς ζωῆς;
Θέλεις νὰ πᾶνε χαμένοι οἱ κόποι μας;
Θέλεις τὸ δίχτυ νἆναι γεμᾶτο;
Σταμάτησε. Ἐξήτασες καλά;
Εἶναι στὸ πλοῖο μας ὁ Θεός;
Ἐπισκόπου Γεωργίου Παυλίδου
Μητροπολίτου Νικαίας
Λύχνος τοῖς ποσί μου
Λόγοι εἰς τὰ Εὐαγγέλια τῶν Κυριακῶν
(σελ.137-142)
Ἐκδόσεις Β΄
Ἀποστολική διακονία
τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος

[toula]

Κυριακή Α’ Λουκᾶ: Ἡ μεγάλη ψαριά (Ἅγ. Νικόλαος Βελιμίροβιτς)
(Λουκ. ε’ 1-11)
Δοτήρας κάθε αγαθού είναι ο Κύριος. Κι όλα τα δώρα του Θεού είναι τέλεια. Έχουν τέτοια τελειότητα, που κάνουν τους ανθρώπους να θαυμάζουν. Το θαύμα δεν είναι τίποτ’ άλλο, παρά ένα δώρο του Θεού, αξιοθαύμαστο. Οι άνθρωποι θαυμάζουν τα δώρα του Θεού, λόγω της τελειότητάς τους.
(Απόσπασμα από το βιβλίο «ΚΥΡΙΑΚΟΔΡΟΜΙΟ Β’ – ΟΜΙΛΙΕΣ Ε’ Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς», Επιμέλεια – Μετάφραση: Πέτρος Μπότσης, Αθήνα 2013) «Όπως μη καυχήσηται πάσα σαρξ ενώπιον του Θεού» (Α’ Κορ. α’ 29). Η σάρκα είναι όπως το χορτάρι, που περιμένει να ολοκληρωθούν οι μέρες του κι έπειτα να ξεραθεί, να γίνει στάχτη. Είθε ο παντοδύναμος Κύριος να μας φυλάξει όλους από τη σκέψη πως είναι δυνατό να κάνουμε κάτι καλό χωρίς τη βοήθεια και την ευλογία Του. Είθε η σημερινή περικοπή του ευαγγελίου να λειτουργήσει σαν μια προειδοποίηση πως τέτοιες μάταιες σκέψεις δεν πρέπει ποτέ να γεννηθούν μέσα μας. Το σημερινό ευαγγέλιο μας διδάσκει πως οι προσπάθειες των ανθρώπων είναι μάταιες, αν ο Θεός δεν βοηθήσει. Οι απόστολοι του Χριστού ψάρευαν, μα δεν έπιαναν τίποτα. Όταν ο Χριστός όμως τους είπε να ξαναρίξουν τα δίχτυα στη θάλασσα, έπιαναν τόσα ψάρια, ώστε τα δίχτυα δεν άντεχαν το βάρος τους και σκίζονταν. Ας παρακολουθήσουμε τη διήγηση:«Εγένετο δε εν τω τον όχλον επικείσθαι αυτώ του ακούειν τον λόγον του Θεού και αυτός ην εστώς παρά την λίμνην Γεννησαρέτ. και είδε δύο πλοία εστώτα παρά την λίμνην οι δε αλιείς αποβάντες απ’ αυτών απέπλυναν τα δίκτυα, εμβάς δε εις εν των πλοίων, ο ην του Σίμωνος, ηρώτησεν αυτόν από της γης επαναγαγείν ολίγον· και καθίσας εδίδασκεν εκ του πλοίου τους όχλους» (Λουκ. ε’ 1-3). Αυτό ήταν ένα από τα περιστατικά που γίνονταν όταν συνάζονταν μεγάλα πλήθη για ν’ ακούσουν το λόγο του Θεού από τα χείλη του Χριστού. Για να τον βλέπουν και να τον ακούν όλοι, δε θα μπορούσε να διαλέξει καλλίτερο τόπο από μια βάρκα. Στην παραλία υπήρχαν δύο πλοιάρια κι οι ψαράδες ασχολούνταν με το πλύσιμο των διχτυών. Τα πλοιάρια αυτά ήταν κλασσικά μικρά ψαροκάικα, σαν κι αυτά που χρησιμοποιούνται και σήμερα στη λίμνη Γεννησαρέτ. Το πλοιάριο όπου μπήκε ο Κύριος ανήκε στο Σίμωνα, τον μετέπειτα απόστολο Πέτρο. Ο Κύριος ζήτησε από το Σίμωνα ν’ απομακρύνει λίγο το πλοιάριο από την αμμουδιά κι έπειτα κάθισε εκεί κι άρχισε να διδάσκει τα πλήθη.Η ευαγγελική αυτή περικοπή είναι γεμάτη από διδαχές για μας, για τη γενιά μας, όπως και τα δίχτυα των ψαράδων ήταν γεμάτα από τα ευλογημένα ψάρια. Ας μπορούσαν οι σύγχρονοι άνθρωποι να πάρουν από το σημερινό ευαγγέλιο τουλάχιστο το μάθημα της υπακοής στο Θεό! Όλες οι άλλες διδαχές τότε θα ήταν ακόλουθές της κι όλα τα καλά που επιθυμεί η καρδιά του ανθρώπου θ’ αλιεύονταν στα χρυσά δίχτυα της ευαγγελικής υπακοής.Έχουμε μπροστά μας δύο παραδείγματα υπακοής: την υπακοή των ψαριών και την υπακοή των αποστόλων. Ποιά από τις δύο είναι πιο σπουδαία; Αυτό είναι αυταπόδεικτο. Τα ψάρια υπακούνε στην εντολή του Κυρίου και θυσιάζουν τη ζωή τους στα πόδια Του. Ο Κύριος τα δημιούργησε για την εξυπηρέτηση των αναγκών του ανθρώπου.Προσέξτε όμως πώς τα ψάρια λειτουργούν και για την πνευματική του ανάγκη. Σ’ εκείνους που έχουν απομακρυνθεί από το Θεό, στους επαναστατημένους κι ανυπάκουους ανθρώπους, λειτουργούν ως παράδειγμα υπακοής στο Δημιουργό τους. Τα ψάρια αυτά δε θα μπορούσαν να γίνουν περισσότερο γνωστά αν είχαν αφεθεί να ζήσουν και να κολυμπούν στη Λίμνη της Γεννησαρέτ. Εξαγόρασαν τη ζωή τους με τη μεγάλη τιμή να υπηρετήσουν το σχέδιο του Κυρίου, του Λυτρωτή, σαν παράδειγμα και επίπληξη στον ανυπάκουο άνθρωπο. Τ’ ανεξιχνίαστο έλεος του Κυρίου είναι φανερό εδώ: ο Κύριος χρησιμοποιεί όλα τα πλάσματά Του για να επαναφέρει τον άνθρωπο στο δρόμο που έχασε, να τον αφυπνίσει, να τον διεγείρει και να τον υψώσει πάλι στην προτέρα του αξία και δόξα.«Ως δε επαύσατο λαλών, είπε προς τον Σί­μωνα· επανάγαγε εις το βάθος και χαλάσατε τα δίκτυα υμών εις άγραν» (Λουκ. ε’ 4). Την ώρα που έμπαινε στο πλοιάριο ο Κύριος στόχευε σε πολλούς στόχους. Πρώτο, του ήταν πιο εύκολο να διδάσκει τους ανθρώπους από το πλοιάριο, να τους βοηθήσει και να θρέψει τις ψυχές τους με τη γλυκιά διδαχή Του. Δεύτερο, ήξερε πως οι ψαράδες ήταν στενοχωρημένοι κι απογοητευμένοι επειδή όλη τη νύχτα είχαν κοπιάσει και δεν έπιασαν ούτε ένα ψάρι. Έτσι ήθελε να τους παρηγορήσει με μια καλή ψαριά, να ικανοποιήσει τις σωματικές κι άλλες ανάγκες τους, γιατί ο Θεός φροντίζει και για το σώμα μας, όπως και για την ψυχή μας, είναι «ο διδούς τροφήν πάση σαρκί» (Ψαλμ. ρλε’ 25). Τρίτο, ο Κύριος ήθελε να ικανοποιήσει τις ψυχές των εκλεκτών Του, ενισχύοντας την πίστη τους σ’ Εκείνον, στην παντοδυναμία Του και στην απεριόριστη ευσπλαχνία Του. Τελευταίο, μα σπουδαιότερο, ο Κύριος ήθελε να κάνει ξεκάθαρο στους μαθητές Του, και μέσω αυτών σ’ όλους εμάς, πως μαζί μ’ Εκείνον και μέσω Εκείνου, όλα είναι δυνατά· πως όλοι οι κόποι των ανθρώπων χωρίς τη βοήθειά Του είναι τόσο μάταιοι, όσο άδεια ήταν και τα δίχτυα των ψαράδων που κόπιασαν όλη νύχτα και δεν έπιασαν ούτε ένα ψάρι. Ο Κύριος πέτυχε το πρώτο στόχο Του και τώρα προχωρούσε στο δεύτερο. Είπε λοιπόν στο Σίμωνα να πάει στα βαθιά και να ξαναρίξει τα δίχτυα.Συνιστούμε ανεπιφύλακτα στους επισκέπτες της ιστοσελίδος μας το εξαιρετικό βιβλίο με τις ομιλίες του Αγ. Νικολάου Βελιμίροβιτς:Αν οι άνθρωποι ζούσαν με την αγνότητα και την αναμαρτησία του παραδείσου, δε θα περίμεναν από το Θεό ν’ αναστήσει νεκρούς, να πολλαπλασιάσει τους άρτους ή να γεμίσει τα δίχτυα με ψάρια, για να πουν ύστερα: «Κοιτάξτε το θαύμα!» Θα το έλεγαν αυτό για κάθε πλάσμα του Θεού, κάθε στιγμή και με κάθε ανάσα της ζωής τους. Καθώς όμως οι άνθρωποι συνήθισαν στην αμαρτία, κάθε θαύμα από τ’ αναρίθμητα που κάνει ο Θεός στον κόσμο, έχει γίνει για τους ανθρώπους συνηθισμένο θέμα. Για να μη μείνουν τα θέματα αυτά όμως τελείως απαρατήρητα, για να μην υποβιβαστούν εντελώς, ο Θεός με την ευσπλαχνία Του προς τον άρρωστο άνθρωπο του δίνει ένα ακόμα θαύμα από τ’ αμέτρητα που του έχει δωρίσει, για να τον ξυπνήσει από τη σκοτεινή και ψυχοφθόρα συνή­θεια να μη βλέπει κάτι υπερφυσικό στα θαύματα.
Με κάθε θαύμα Του ο Θεός θέλει να θυμίσει στους ανθρώπους πρώτο, πως παρακολουθεί τον κόσμο, τον κυβερνά με την παντοδύναμη θέλησή Του και τη σοφία Του· δεύτερο, πως οι άνθρωποι δεν μπορούν χωρίς Εκείνον να κάνουν τίποτα. Καμιά προσπάθεια δεν μπορεί να ευοδοθεί χωρίς τη βοήθεια του Θεού. Καμιά συγκομιδή που έγινε χωρίς την ευλογία του Θεού δε φέρνει αποτέλεσμα. Κάθε ανθρώπινη σοφία που στρέφεται ενάντια στο Νόμο του Θεού, είναι αδύνατη να κάνει καλό από μόνη της ή να προσφέρει έστω κι ένα κόκκο σινάπεως. Ακόμα κι αν φαίνεται πως κάνει καλό για κάποιο διάστημα, δεν είναι η ανθρώπινη σοφία που το πραγματοποιεί, αλλά το έλεος του Θεού που, έστω για μια φορά, δεν εγκαταλείπει ακόμα και τον σκληρότερο από τους εχθρούς Του.
Ο Θεός αγαπά τους ανθρώπους, δεν εκδικείται. Υπομένει τους ανθρώπους, περιμένει τη μετάνοιά τους. Θέλει «πάντας ανθρώπους σωθήναι και εις επίγνωσιν αληθείας ελθείν» (Α’ Τιμ. β’ 4).
Υποταγμένος από συνήθεια σ’ αυτόν τον κόσμο, ο άνθρωπος πιστεύει μερικές φορές πως μπορεί να κάνει σπουδαία πράγματα χωρίς τη βοήθεια του Θεού, ακόμα κι αντίθετα στον ίδιο και στο Νόμο Του. Νομίζει ο υποταγμένος άνθρωπος πως μπορεί να γίνει καλός ή πλούσιος ή σοφός ή διάσημος μόνο με τις δικές του προσπάθειες. Αυτή η υποταγή του όμως πολύ σύντομα είτε τον οδηγεί στην απόγνωση, δίνοντάς του έτσι τη σοφία για να επιστρέψει με επίγνωση στο Θεό, είτε τον απομακρύνει, κυριευμένο από την αφόρητη αγωνία του κόσμου, ωσότου χάσει εντελώς την ανθρώπινη αξία του ή παραδοθεί κυριολεκτικά σα σκιά στα χέρια των αόρατων πονηρών δυνάμεων.
Εκείνος, αντίθετα, που πιστεύει πως ο κόσμος αυτός είναι ένα από τα θαύματα του Θεού, όπως κι ο ίδιος, ερευνά πάντα τους τρόπους της θείας πρόνοιας, παρατηρώντας με δέος την άπειρη σειρά των θαυμάτων. Τέτοιος άνθρωπος μπορεί να μιλήσει όπως ο απόστολος Παύλος: «Εγώ εφύτευσα, Απολλώ επότισεν, αλλ’ ο Θεός ηύξανεν· ώστε ούτε ο φυτεύων εστί τι ούτε ο ποτίζων, αλλ’ ο αυξάνων Θεός» (Α’ Κορ. γ’ 6-7). Κάποια ανάλογη σκέψη εκφράζεται με μια παροιμία που υπάρχει σε πολλούς λαούς: «Ο άνθρωπος προτείνει, μα ο Θεός ρυθμίζει».
Ο άνθρωπος προτείνει σχέδια, ο Θεός τ’ αποδέχεται ή τ’ απορρίπτει. Ο άνθρωπος κάνει σκέψεις, λέει λόγια και πράττει έργα· ο Θεός είτε τα υιοθετεί είτε όχι. Τί υιοθετεί ο Θεός; Αυτά που είναι δικά Του, που προέρχονται από Εκείνον. Ό,τι δεν είναι δικό Του, δεν προέρχεται από Εκείνον, το απορρίπτει. «Εάν μη Κύριος οικοδομήση οίκον, εις μάτην εκοπίασαν οι οικοδομούντες» (Ψαλμ. ρκστ’ 1). Όταν οι «οικοδομούντες» οικοδομούν στο όνομα του Θεού, θα φτιάξουν παλάτι, ακόμα κι αν τα χέρια τους είναι αδύνατα και τα υλικά τους φτωχά. Αν όμως οι οικοδομούντες χτίζουν στο δικό τους όνομα, αδιαφορώντας για το Θεό, το έργο των χεριών τους θα πέσει, όπως έγινε με τον πύργο της Βαβέλ.
Ο Πύργος της Βαβέλ δεν είναι το μοναδικό κτίσμα στην ιστορία που κατέπεσε. Υπήρχαν και πάρα πολλοί άλλοι πύργοι, που οικοδομήθηκαν από εγκόσμιους κυβερνήτες, στην επιθυμία τους να μαζέψουν όλα τα έθνη κάτω από μια οροφή – τη δική τους – και κάτω από ένα χέρι – το δικό τους. Πολλοί πύργοι πλούτου, δόξας και μεγαλείου που οικοδόμησαν ιδιώτες, με την επιθυμία να κυβερνήσουν τα πλάσματα του Θεού, το λαό του Θεού, να γίνουν δηλαδή μικροί θεοί, σκορπίστηκαν κι έγιναν καπνός. Οι πύργοι που έχτισαν όμως οι απόστολοι κι οι άγιοι, καθώς κι άλλοι θεάρεστοι άνθρωποι, δεν σκορπίστηκαν. Πολλές βασιλείες που δημιούργησε η ματαιότητα των ανθρώπων, έπεσαν και διαλύθηκαν σαν σκιά. Η αποστολική Εκκλησία όμως ζει ως σήμερα και θα στέκεται όρθια πάνω στους τάφους πολλών από τις σημερινές βασιλείες. Τα παλάτια του Ρωμαίου Καίσαρα, που πολέμησε την Εκκλησία, έγιναν στάχτη. Τα χριστιανικά σπήλαια κι οι κατακόμβες όμως παραμένουν μέχρι σήμερα. Εκατοντάδες βασιλιάδες κι αυτοκράτορες κυριάρχησαν στη Συρία, στην Παλαιστίνη και την Αίγυπτο. Τα μόνα που έχουν απομείνει από τα μαρμάρινα παλάτια τους είναι μερικές μαρμαρένιες πλάκες σε μουσεία. Τα μοναστήρια και τα ησυχαστήρια όμως που έχτισαν την ίδια εποχή άνθρωποι της προσευχής και ερημίτες μέσα σε χαράδρες και σε αμμουδερές ερήμους, στέκονται όρθια μέχρι σήμερα κι αναδίδουν την ευωδία των προσευχών και του θυμιάματος που ανεβαίνει στο Θεό εδώ και δεκαέξι ή δεκαεπτά αιώνες. Δεν υπάρχει δύναμη ικανή να κατεδαφίσει το έργο του Θεού. Τα ειδωλολατρικά παλάτια κι οι πόλεις καταστρέφονται, τα παραπήγματα του Θεού όμως παραμένουν όρθια. Αυτό που κρατά το δάχτυλο του Θεού στέκεται πιο σταθερά από εκείνο που κρατά ο Άτλας στους ώμους του.
***
«Και αποκριθείς ο Σίμων είπεν αυτώ· επιστάτα, δι’ όλης της νυκτός κοπιάσαντες ουδέν ελάβομεν· επί δε τω ρήματί σου χαλάσω το δίκτυον. και τούτο ποιήσαντες συνέκλεισαν πλήθος ιχθύων πολύ· διερρήγνυτο δε το δίκτυον αυτών. και κατένευσαν τοις μετόχοις τοις εν τω ετέρω πλοίω του ελθόντας συλλαβέσθαι αυτοίς· και ήλθον και έπλησαν αμφότερα τα πλοία, ώστε βυθίζεσθαι αυτά» (Λουκ. ε 5-7). Ο Σίμων δεν ήξερε ακόμα ποιός ήταν ο Χριστός. Τον ονόμασε «επιστάτη», δηλαδή «κύριο», του έδειξε σεβασμό δηλαδή, όπως έκαναν και πολλοί άλλοι. Βρισκόταν μακριά όμως από του να πιστέψει το Χριστό ως Υιό του Θεού και Κύριο. Στην αρχή παραπονέθηκε πως είχαν κοπιάσει όλη νύχτα και δεν έπιασαν ούτε ένα ψάρι, επειδή σεβόταν το Χριστό όμως ως καλό και σοφό δάσκαλο, ήθελε να τον υπακούσει και να ξαναρίξει τα δίχτυα.
Ο Θεός δεν ανταμείβει ποτέ τους κόπους των ανθρώπων τόσο πολύ, όσο ανταμείβει μια υπάκουη καρδιά. Η ολοπρόθυμη υπακοή του Πέτρου αποδείχτηκε πολύ μεγάλη, από το γεγονός ότι έθεσε αμέσως σε εφαρμογή τα λόγια του Χριστού, μ’ όλο που πρέπει να ήταν κατάκοπος και άυπνος, μούσκεμα και απογοητευμένος, μετά από μια νύχτα άκαρπης προσπάθειας. Γι’ αυτό και η υπακοή του ανταμείφθηκε αμέσως από το έλεος του Χριστού και την υπακοή των ψαριών, αφού Εκείνος που δημιούργησε τα ψάρια, τους έδωσε εντολή με το πνεύμα Του να συγκεντρωθούν και να γεμίσουν τα δίχτυα. Τα ψάρια δεν έχουν φωνή. Ο Κύριος όμως τους έδωσε εντολή με τη δική Του φωνή να πάνε στα δίχτυα, όπως με τη φωνή Του έδωσε εντολή στους ανέμους να σταματήσουν και στην ταραγμένη θάλασσα να γαληνέψει.
Τα ψάρια δεν άκουσαν τη φωνή του Κυρίου για να συναχτούν μέσα στα δίχτυα. Τά ‘φερε εκεί η δύναμή Του. Με το να μαζευτούν στα δίχτυα τόσο πολλά ψάρια, ο Κύριος αντάμειψε πλούσια την ολονύκτια προσπάθεια των ψαράδων, εξανέμισε τις ανησυχίες τους και κάλυψε τις σωματικές ανάγκες τους. Έτσι την ίδια μέρα πέτυχε και το δεύτερο στόχο Του.
Σαν είδε τόσο μεγάλο πλήθος από ψάρια, που δεν είχε δει ποτέ ως τότε στη ζωή του ο Σίμων κι ένας άλλος που ήταν μαζί του στη βάρκα, έκανε σινιάλο στους συναδέλφους του να πλησιάσουν με τη δική τους βάρκα. Και δε γέμισε μόνο η βάρκα του Σίμωνα με ψάρια, μα κι η βάρκα του Ιακώβου και του Ιωάννη. Και γέμισαν τόσο πολύ, ώστε από το βάρος των ψαριών κινδύνευαν να βουλιάξουν. Κι ίσως να είχαν βουλιάξει, αν δεν ήταν κοντά τους ο Κύριος.
«Ιδών δε Σίμων Πέτρος προσέπεσε τοις γόνασιν Ιησού λέγων· έξελθε απ’ εμού, ότι ανήρ αμαρτωλός ειμι, Κύριε. θάμβος γαρ περιέσχεν αυτόν και πάντας τους συν αυτώ επί τη άγρα των ιχθύων η συνέλαβον. ομοίως δε και Ιάκωβον και Ιωάννην, υιούς Ζεβεδαίου, οι ήσαν κοινωνοί τω Σίμωνι» (Λουκ. ε’ 8-10). Γεμάτος δέος από το αναπάντεχο θέαμα, ο Πέτρος έπεσε γονατιστός στα πόδια του Χριστού. Ούτε για μια στιγμή δεν αμφέβαλε πως τέτοια καλή ψαριά οφειλόταν στην παρουσία του Χριστού στο πλοιάριο κι όχι στις δικές του προσπάθειες. Το περιστατικό αυτό συγκλόνισε τον Σίμωνα ως τα τρίσβαθα της ψυχής του, γι’ αυτό και στη συνέχεια δεν ονόμασε πια τον Ιησού «επιστάτη», αλλά «Κύριο». Κάθε άνθρωπος μπορεί να γίνει «επιστάτης», «αφεντικό», μα μόνο ένας Κύριος υπάρχει. Όταν άκουγε το σοφό δάσκαλο να διδάσκει τα πλήθη από το πλοίο που βρισκόταν κοντά στην ακτή, ο Σίμων τον ονόμασε «Επιστάτη» ή «Διδάσκαλο». Τώρα όμως που είδε το θαυμαστό αυτό έργο Του, τον ομολόγησε «Κύριο».
Προσέξτε πόσο πιο δυνατά μιλάνε τα έργα από τα λόγια! Αν πούμε ακόμα και τα γλυκύτερα λόγια, οι άνθρωποι θα μας αποκαλέσουν διδάσκαλους των ανθρώπων. Αν όμως τα λόγια μας τα υποστηρίζουμε με τα έργα μας, τότε θα μας ονομάσουν ανθρώπους του Θεού. Ίσως την ώρα που άκουγε ο Σίμων τα λόγια του Χριστού, να σκεφτόταν μέσα του πόσο όμορφα και σοφά διδάσκει. Ο καρδιογνώστης που τα έβλεπε όλ’ αυτά, κάλεσε μετά το Σίμωνα στα βάθη, για να του αποδείξει πως πραγματοποιεί όσα λέει.
Ας δώσουμε προσοχή στον τρόπο που μίλησε ο Σίμων στον Κύριο. Αντί να εκφράσει την ευγνωμοσύνη του και το θαυμασμό του για ένα τόσο μεγάλο θαύμα, εκείνος είπε: Έξελθε απ’ εμού. Το ίδιο δε ζήτησαν οι κάτοικοι των Γαδάρων από το Χριστό όταν θεράπευσε το δαιμονισμένο; Το ίδιο ζήτησαν κι εκείνοι, μα δεν είχαν το ίδιο κίνητρο με τον Πέτρο. Οι Γαδαρηνοί απομάκρυναν το Χριστό από τον τόπο τους από πλεονεξία, επειδή οι δαίμονες που έβγαλε ο Χριστός από το δαιμονισμένο οδήγησαν τους χοίρους στον πνιγμό. Ο Πέτρος όμως συνέχισε: ότι ανήρ αμαρτωλός ειμι. Ο λόγος που ζήτησε ο Πέτρος από τον Κύριο να φύγει από κοντά του, ήταν η αίσθηση της αμαρτωλότητας και της αναξιότητάς του.
Η αίσθηση αυτή της αμαρτωλότητας ενώπιον του Θεού είναι μια πολύτιμη πέτρα για την ψυχή. Ο Κύριος την εκτιμά περισσότερο απ’ όλους τους τυπικούς ύμνους δοξολογίας κι ευχαριστίας. Όταν ο άνθρωπος ψάλλει πολλούς τέτοιους ύμνους στο Θεό χωρίς την αίσθηση της αμαρτωλότητάς του, δεν ωφελείται καθόλου. Η αίσθηση της αμαρτω­λότητας οδηγεί στη μετάνοια, η μετάνοια οδηγεί στο Χριστό κι ο Χριστός πραγματοποιεί την αναγέννηση. Η αίσθηση της αμαρτωλότητας είναι το ξεκίνημα στο δρόμο της σωτηρίας του ανθρώπου.
Ο άνθρωπος που έχει περιπλανηθεί πολύ σε παραπλανητικούς δρόμους, δεν έχει τίποτα καλ­λίτερο να κάνει από το να βρει το σωστό δρόμο. Κι όταν τον βρει, το μόνο που του απομένει είναι να τον ακολουθήσει, χωρίς να κοιτάξει προς τα δεξιά ή τ’ αριστερά του. Τί ωφέλησε τον Φαρι­σαίο η προσευχή που έκανε στην εκκλησία, όταν προσπαθώντας να εγκωμιάσει το Θεό, εγκωμίαζε τον εαυτό του; Δε δικαιώθηκε ενώπιον του Θεού, όπως έκανε ο τελώνης που χτυπούσε το στήθος του κι έκραζε: «Ο Θεός, ιλάσθητί μοι τω αμαρτωλώ!» (Λουκ. ιη’ 13).
Αυτό ήταν το ξεκίνημα της μύησης του Πέ­τρου στην πίστη του Χριστού. Η ολοκλήρωση έγινε αργότερα, όταν πολλοί από τους ακόλουθους του Χριστού άρχισαν ν’ απομακρύνονται από το Χριστό, ενώ ο Πέτρος του είπε: «Κύριε, προς τίνα απελευσόμεθα; ρήματα ζωής αιωνίου έχεις» (Ιωάν. στ’ 68). Τώρα όμως, στο ξεκίνημα, κατάπληκτος από τη δύναμη του Χριστού, του λέει: Άπελθε απ’ εμού.
Ο Πέτρος δεν ήταν ο μοναδικός που καταλή­φθηκε από δέος. Ο Ιάκωβος κι ο Ιωάννης, οι γιοί του Ζεβεδαίου, καθώς κι όλοι οι άλλοι που ήταν μαζί τους, βρίσκονταν στην ίδια κατάσταση. Όλοι τους ξεκίνησαν με φόβο για τον Κύριο, και τέλειωσαν με αγάπη για Εκείνον. Όπως διαβάζουμε στις Παροιμίες, «αρχή σοφίας, φόβος Κυρίου» (Παρ. α’ 7).
Στο φόβο που ένιωθε ο Πέτρος, καθώς γονάτιζε μπροστά Του, ο εύσπλαχνος και πάνσοφος Κύριος απάντησε: «μη φοβού· από του νυν ανθρώπους έση ζωγρών» (Λουκ. ε’ 10). Ο κόσμος αυτός είναι μια θάλασσα γεμάτη πάθη, η Εκκλησία Μου είναι πλοίο και το Ευαγγέλιό μου δίχτυ, όπου θ’ αλιεύσεις ανθρώπους. Χωρίς εμένα δεν μπορείτε να κάνετε τίποτα. Μαζί μου όμως θα έχετε τόσο καλές ψαριές, που θα γεμίσουν τα δίχτυα σας. Φτάνει να είστε υπάκουοι σε Μένα, όπως κάνατε και σήμερα. Και τότε δε θα σας φοβίζει κανένα βάθος και ποτέ δε θα γυρίσετε με άδεια χέρια από το ψάρεμα.
«Και καταγαγόντες τα πλοία επί την γην, αφέντες άπαντα ηκολούθησαν αυτώ» (Λουκ. ε’ 11). Εγκατέλειψαν τα πλοιάρια. Ας τα πάρουν άλλοι κι ας τα κάνουν ό,τι θέλουν. Ο Πέτρος άφησε και το σπίτι του και τη γυναίκα του. Ο Ιάκωβος κι ο Ιωάννης άφησαν το σπίτι και τον πατέρα τους. Κι όλοι τους τον ακολούθησαν. Για ποιό λόγο να στενοχωρηθούν; Δεν είχαν αγωνιστεί όλη νύχτα άσκοπα; Εκείνος που μπορεί να κάνει τα πάντα, θα μπορούσε να θρέψει κι αυτούς και τις οικογένειές τους. Εκείνος που στολίζει τα κρίνα του αγρού και τα κάνει πιο θαυμαστά ακόμα κι από το βασιλιά Σολομώντα, ο ίδιος θα φροντίσει και για το δικό τους ντύσιμο. Η τροφή και το ντύσιμο είναι το ελάχιστο που έχουν να φροντίσουν. Εδώ ο Κύριος τους καλεί στο μέγιστο: στη βασιλεία του Θεού. Όταν μπορεί να τους δώσει το μέγιστο, είναι δυνατό να μην μπορέσει να τους δώσει το ελάχιστο; Ο ίδιος ο απόστολος Πέτρος έγραψε αργότερα: «πάσαν την μέριμναν υμών επιρρίψαντες επ’ αυτόν, ότι αυτώ μέλλει περί υμών» (Α Πέτρ. ε’ 7). Τέλος, αν τον υπακούν ακόμα και τα κωφάλαλα ψάρια στο νερό, πως δε θα μπορούσαν να το κάνουν αυτό οι άνθρωποι αυτοί, τα λογικά όντα;
Ολόκληρο το περιστατικό αυτό έχει κι ένα βαθύτερο νόημα. Το πλοίο σημαίνει το σώμα. Τα σχισμένα δίχτυα σημαίνουν το παλιό πνεύμα του ανθρώπου. Τα βάθη της θάλασσας σημαίνουν το βάθος της ψυχής του ανθρώπου. Όταν ο Κύριος κατοικεί σ’ έναν υπάκουο άνθρωπο, τότε ο άνθρωπος αυτός απομακρύνεται από την ακτή του υλικού κόσμου και πηγαίνει από τις αισθητικές σκιές στα πνευματικά βάθη. Στα βάθη αυτά ο Κύριος του αποκαλύπτει τ’ αμέτρητα πλούτη των δωρεών Του, για τις οποίες αγωνιζόταν μάταια σ’ ολόκληρη τη ζωή του. Οι δωρεές αυτές είναι τόσο μεγάλες, ώστε το παλιό πνεύμα δεν μπορεί να τις αντέξει και σχίζεται. Γι’ αυτό είπε ο Κύριος πως δε βάζουν καινούργιο κρασί σε παλιά ασκιά.
Όταν ο υπάκουος άνθρωπος βλέπει τ’ αρίφνητα πλούτη των δωρεών Του, γεμίζει δέος και κατάπληξη τόσο για την παντοδυναμία του Θεού, όσο και για τις δικές του αμαρτίες. Θα ήθελε σ’ αυτήν την περίπτωση να κρυφτεί από το Θεό, να φύγει ο Θεός από κοντά του κι ο ίδιος να γυρίσει στο παλιό του πνεύμα και στην παλιά του ζωή. Μόλις όμως η λαμπρότητα του Θεού κι η ευσπλαχνία Του αποκαλυφθούν στον άνθρωπο, τότε του φανερώνεται ακαριαία η αμαρτωλότητα κι η αναξιότητά του, η αποξένωσή του απ’ Αυτόν.
Ο Θεός δε θα εγκαταλείψει τον άνθρωπο που έχει οδηγήσει στα βάθη. Δε θα λάβει σοβαρά την κραυγή του έξελθε απ’ εμού. Ξέρει ότι η κραυγή αυτή βγαίνει από έναν άρρωστο άνθρωπο, γι’ αυτό και του δίνει θάρρος και τον παρηγορεί με τα λόγια, «μη φοβού».
Όταν ο Θεός χορηγεί σ’ έναν υπάκουο άνθρωπο τα θεϊκά κι ανεκλάλητα χαρίσματά Του, δε θέλει τα χαρίσματα αυτά να σταματήσουν σ’ εκείνον, όπως το τάλαντο που έκρυψε ο πονηρός δούλος στη γη. Ο Θεός ζητάει από τον υπάκουο άνθρωπο να μοιραστεί τα χαρίσματά του με άλλους. Γι’ αυτό ο Πέτρος κάλεσε τους ανθρώπους του άλλου πλοιαρίου να κάνουν χώρο για να βάλουν κι εκεί ψάρια. Μοίρασαν τη σοδειά τους με τους αδελφούς Ιάκωβο και Ιωάννη, καθώς και με τους συντρόφους τους. Ο Ιάκωβος, ο Ιωάννης κι οι σύντροφοί τους κουράστηκαν κι αυτοί για να σύρουν τα δίχτυα, ν’ αδειάσουν τα ψάρια και να κωπηλατήσουν ως την ακτή. Κάθε υπάκουος άνθρωπος που λαβαίνει το δώρο του από κάποιον άλλον, πρέπει να ξέρει πως το δώρο αυτό προέρχεται από το Θεό, όχι από άνθρωπο. Έτσι πρέπει αμέσως, χωρίς χρονοτριβή, ν’ αρχίσει να εργάζεται για τη διατήρηση, τον πολλαπλασιασμό και τη μετάδοση του δώρου.
Τί σημαίνει τώρα το γεγονός των υπάκουων ψαράδων που τράβηξαν τα πλοιάριά τους στην ακτή, τα εγκατέλειψαν, όπως κι οτιδήποτε άλλο κατείχαν κι ακολούθησαν το Χριστό; Πως ο άνθρωπος που είναι προικισμένος από το Θεό, όταν προχωρεί στα βαθιά, εγκαταλείπει το σώμα με τα πάθη του, καθώς και κάθε εφάμαρτο δεσμό με το οποίο ήταν δεμένος ως τότε, εγκαταλείπει δηλαδή τα πάντα. Εγκαταλείπει όχι μόνο το σώμα και τους δεσμούς του, αλλ’ ακόμα και το παλιό πνεύμα του με όλες τις ιδέες του. Και τότε ακολουθεί Εκείνον που ντύνει όσους καλεί με το νέο ένδυμα της σωτηρίας, που καλεί πάντα τους υπάκουους πιστούς στα πνευματικά βάθη.
Ο Κύριος είπε πως ο Πέτρος θα γίνει αλιέας ανθρώπων. Από του νυν ανθρώπους έση ζωγρών. Αυτό σημαίνει πως οι απόστολοι, οι επίσκοποι, οι λοιποί κληρικοί, καθώς και όλοι οι χριστιανοί, που ο Θεός τους προίκισε με τα χαρίσματά Του, πρέπει να εργαστούν με αγάπη για να ψαρέψουν – δηλαδή να σώσουν – όσους περισσότερους ανθρώπους μπορούν, με τη βοήθεια των χαρισμάτων τους. Ο καθένας θ’ αγωνιστεί ανάλογα με το χάρισμά του: Εκείνος που έλαβε πολλά χαρίσματα θά ‘χει πλουσιότερη σοδειά, όποιος έλαβε λιγότερα θά ‘ναι λιγότερο υπεύθυνος, όπως φαίνεται κι από την παραβολή των ταλάντων. Ο δούλος που έλαβε πέντε τάλαντα έφερε δέκα, ο άλλος που έλαβε δύο τάλαντα, έφερε τέσσερα. Κανένας όμως δεν πρέπει να υπερηφανευτεί για τα χαρίσματα του Θεού σα νά ‘ταν δικά του, να τα κρύβει από τους ανθρώπους και να τα θάβει στον τάφο του σώ­ματός του. Τέτοιος άνθρωπος θα κατακριθεί από μόνος του στη γέεννα του πυρός, εκεί που είναι ο βρυγμός κι ο τρυγμός των οδόντων.
***
Το παράδειγμα της υπακοής των αποστόλων είναι επίσης συγκινητικό. Οι απλοί άνθρωποι συνήθως έχουν πιο στενούς δεσμούς με τα σπίτια και τις οικογένειές τους από τους κοσμικούς ανθρώπους. Οι κοσμικοί έχουν πολλούς και ποικίλους δεσμούς με τον κόσμο. Κι αν ακόμα χαλαρώσει ένας δεσμός τους, έχουν πολλούς άλλους. Κι όμως, οι απλοί ψαράδες τα εγκατέλειψαν όλα, έσπασαν τους λίγους αλλά πολύ δυνατούς δεσμούς τους με τον κόσμο, με τα σπίτια και τις οικογένειές τους και ακολούθησαν τον Κύριο στα μεγάλα και πλούσια πνευματικά βάθη χωρίς να πάρουν τίποτα μαζί τους, παρά μόνο τον εαυτό τους. Ο χρόνος έδειξε πως ο Κύριος τους αντάμειψε πλούσια για την υπακοή τους. Αναδείχτηκαν στύλοι της Εκκλησίας του Θεού στη γη και μεγάλοι άγιοι στην ουράνια βασιλεία Του. Ας βιαστούμε λοιπόν κι εμείς ν’ ακολουθήσουμε το παράδειγμα της υπακοής τους. Η νύχτα της επίγειας διαδρομής μας τελειώνει. Όλοι οι κόποι της νύχτας είναι έτσι κι αλλιώς μάταιοι, τα δίχτυα μας είναι άδεια, οι καρδιές μας γεμάτες κακία, οι ψυχές κι ο νους μας λιμοκτονούν, αφού έχουν στερηθεί τη βοήθεια του Θεού.
Ο πράος Κύριος στέκεται δίπλα στο πλοίο του καθενός μας και μας καλεί. Εκείνος, ο παντογνώστης Δημιουργός, ζητάει από τον καθένα μας να τον αφήσουμε να μπει στο πλοίο και να ταξιδέψουμε μαζί Του μακριά από τις σκιές και τις φουρτούνες της ζωής, στα μεγάλα βάθη της πνευματικής θάλασσας. Εκεί θα γεμίσουμε το πλοίο μας με όλα τα αγαθά που επιθυμούμε. Ας τον υπακούσουμε τώρα, την ώρα που μας καλεί, γιατί όταν χαράξει η μέρα δε θα τον δούμε πια ως αιτούντα, αλλ’ ως Κριτή. Ας μην απορρίψουμε το αίτημά Του να μπει στην καρδιά και στην ψυχή μας, όπως δεν το απέρριψε ο Πέτρος. Δε μας το ζητάει για δική Του χάρη, αλλά για δική μας. Να ξέρεις πως δεν είναι εύκολο στον Πάναγνο να μπει κάτω από ακάθαρτη στέγη. Να ξέρεις πως αυτό που κάνει είναι θυσία, που την κάνει όμως από αγάπη για μας. Δε μας ζητάει να μπει μέσα για να πάρει, άλλα για να δώσει. Το μόνο που θέλει, είναι να δεχτούμε τη βοήθεια και τη θυσία Του. Αδελφοί μου, ας αφουγκραστούμε τη φωνή που μας καλεί, προτού φτάσει στ’ αυτιά μας η φωνή του Κριτή.
Δόξα και αίνος στον Κύριο και Σωτήρα μας Ιησού Χριστό, μαζί με τον Πατέρα και το Αγιο Πνεύμα, την ομοούσια και αδιαίρετη Τριάδα, τώρα και πάντα και στους αιώνες των αιώνων. Αμήν.