Αποσπάσματα από το βιβλίο "Αμαρτωλών Σωτηρία"

Πνευματικά άρθρα και Αναγνώσματα.Αποσπάσματα από διάφορα βιβλία.

Συντονιστές: ntinoula, Συντονιστές

pavmaria
Κορυφαίος Αποστολέας
Κορυφαίος Αποστολέας
Δημοσιεύσεις: 830
Εγγραφή: Τετ Οκτ 05, 2005 5:00 am
Επικοινωνία:

Δημοσίευση από pavmaria »

(Επιλογή και διασκευή ψυχωφελών κειμένων από το βιβλίο “ΑΜΑΡΤΩΛΩΝ ΣΩΤΗΡΙΑ” του μοναχού Αγαπίου Λάνδου του Κρητός)



ΠΩΣ ΘΑ ΣΩΘΟΥΜΕ

ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ



“Η κενοδοξία”



ΠΡΩΤΟΤΟΚΗ θυγατέρα της υπερηφάνειας, αλλά και μητέρα η ίδια πολλών άλλων ελαττωμάτων, είναι η κενοδοξία. Κενοδοξία είναι η επιθυμία της επιδείξεως,
η άμεση ή έμμεση φανέρωση των αρετών σου, πραγματικών ή φανταστικών, της αξίας σου ή των καλών έργων σου, με σκοπό την απόκτηση φήμης, τιμής, δόξας, επαίνων και θαυμασμού.

Αν φανερώνεις ένα καλό σου έργο για να δοξαστεί το όνομα του Θεού, τότε δεν αμαρτάνεις. Γιατί ο Κύριος είπε: “Να λάμψει το δικό σας φως μπροστά στους ανθρώπους, για να δουν τα καλά σας έργα και να δοξολογήσουν τον ουράνιο Πατέρα σας” (Ματθ. 5:16). Και σε μια τέτοια περίπτωση, όμως, πρέπει να προσέξεις πολύ, επειδή, πίσω από την πρόθεσή σου να δοξαστεί ο Θεός, κρύβεται συχνά η κενοδοξία, και μάλιστα με τόση πανουργία, ώστε δεν τη συνειδητοποιείς.

Στο αμάρτημα της κενοδοξίας δεν πέφτουν μόνο εκείνοι που φανερώνουν τις αγαθοεργίες τους, επιζητώντας τον έπαινο και το θαυμασμό. Πέφτουν κι εκείνοι
που καυχιούνται, οι ταλαίπωροι, για τι θαρρείς; Για τις αμαρτίες τους! Ο ένας για το ότι έκλεψε ζώα ή άλλα πράγματα από τον πλησίον του, χωρίς εκείνος
να το πάρει είδηση. Ο άλλος για το ότι πόρνευσε. Κι ένας τρίτος ακόμα και για το ότι σκότωσε άνθρωπο, με τον οποίο είχε έχθρα. Όλα τούτα τα θεωρούν, οι άθλιοι, δείγματα παλλικαριάς, λεβεντιάς και ανδρισμού!

Στην κενοδοξία πέφτουν κι εκείνοι πού, από ανθρωπαρέσκεια παραβαίνουν τον θείο ή τον ανθρώπινο νόμο.

Τέτοιοι είναι οι ασυνείδητοι δικαστές, πού, για να μη χάσουν την εύνοια των αρχόντων, κάνουν αδικοκρισίες.



Οι θυγατέρες της κενοδοξίας είναι επτά.



Πρώτη είναι η καύχηση, δηλαδή η αλαζονική περιαυτολογία για πλούτη ή ευφυϊα ή γνώση ή ευγενική καταγωγή, κ.λ.π.



Δεύτερη είναι η ματαιόδοξη εφευρετικότητα, δηλαδή η εύρεση και παρουσίαση νέων, πρωτότυπων μεθόδων και πραγμάτων

(από τα πιο απλά και καθημερινά, όπως φαγητά, φορέματα κ.ά., μέχρι τα επιστημονικά επιτεύγματα),

όχι όμως για το καλό των ανθρώπων, αλλά για τη δόξα και τη φήμη.



Τρίτη είναι η υποκρισία, το να προσποιείται δηλαδή κανείς ότι είναι ευλαβής και ενάρετος ή ότι έχει άλλα χαρίσματα.

Αυτό είναι αμαρτία ακόμα κι όταν γίνεται για τη νουθέτηση των άλλων.



Τέταρτη είναι η απείθεια, δηλαδή η ισχυρογνωμοσύνη και το πείσμα.



Πέμπτη είναι η ασυμφωνία.



Έκτη είναι η φιλονικία.



Έβδομη, τέλος, είναι η παρακοή.



Σημείωσε, επίσης, ότι ο παμπόνηρος διάβολος συνηθίζει ν΄ανοίγει τρεις λάκκους δίπλα σε κάθε αγαθό έργο σου, επιδιώκοντας να σε ρίξει μέσα σ΄έναν απ΄αυτούς: Πρώτα σου παρουσιάζει το έργο ακατόρθωτο, έτσι ώστε να δειλιάσεις και μήτε κάν να τ΄αρχίσεις. Αν, ωστόσο, προχωρήσεις, αγωνίζεται με διάφορους λογισμούς να δηλητηριάσει την καλή σου προαίρεση, ώστε να μην κάνεις το έργο για την αγάπη του Θεού ή των συνανθρώπων σου, αλλά με άλλον, ιδιοτελή, σκοπό, λ.χ. για το κέρδος, για το συμφέρον ή για τη δόξα. Και τέλος, αν δεν σε απατήσει με τα δύο προηγούμενα, πασχίζει να σε ρίξει στον τελευταίο λάκκο, δηλαδή σε παινεύει και
σε εγκωμιάζει για να κενοδοξήσεις, κι έτσι η κενοδοξία να σκορπίσει τον καρπό της αγαθοεργίας.

Πρίν κλείσουμε το κεφάλαιο, ας συλλογιστούμε μια πικρή, πικρότατη αλήθεια: Από τον κόσμο τούτο πέρασαν άνθρωπο περίφημοι και ξακουστοί, που τ΄όνομά τους έμεινε στην ιστορία. Πέθαναν όμως, όπως όλοι, και τώρα βρίσκονται στην κρίση του Θεού. Ίσως μάλιστα -το και πιθανότερο- να καταδικαστούν στην αιώνια κόλαση. Κι εμείς τους θαυμάζουμε και τους επαινούμε και τους μακαρίζουμε, ζηλεύοντας τη δόξα τους. Τι τους ωφέλησε, όμως, η γήινη δόξα; Και σε τι βοηθήθηκε η ψυχή τους από των ανθρώπων τον έπαινο; Σε τίποτα. Σε συμφέρει λοιπόν, αδελφέ, να στρέψεις το βλέμμα σου από την επίγεια δόξα στην επουράνια, από τα πρόσκαιρα στα αιώνια, από τους ανθρώπους στο Θεό. Εκείνος σου χάρισε τη σύντομη αυτή ζωή της γης για ένα και μόνο σκοπό: την εξασφάλιση της ατελεύτητης ζωής
των ουρανών. Πώς; Με τον πνευματικό αγώνα, με την καλλιέργεια της ψυχής, με τον πόλεμο εναντίον της αμαρτίας και των παθών, με την απόκτηση των αρετών.



Περιφρόνησε, λοιπόν, τη μάταιη δόξα του πλάνου κόσμου, και κάνε τα τρία τούτα, που θα σε βοηθοήσουν να νικήσεις την κενοδοξία:



α) Όποιαν αρετή έχεις και όποιο καλό έργο κάνεις, να τα κρύβεις, ώστε να μην τα γνωρίζουν οι άνθρωποι.

β) Όταν κάποιος σε επαινεί, εσύ να συλλογίζεσαι τις αμαρτίες σου, που εκείνος δεν τις γνωρίζει, και να θλίβεσαι και να συντρίβεσαι βαθιά γι΄αυτές.

γ) Ό,τι έχεις, να σκέφτεσαι πάντα ότι το χρωστάς στον ευεργέτη Θεό. Γιατί “κάθε αγαθό, που δίνεται στους ανθρώπους, και κάθε τέλειο δώρο έρχεται από ψηλά, από τον Πατέρα και Δημιουργό των ουράνιων σωμάτων” (Ιακ. 1:17). Σ΄Αυτόν μόνο πρέπει κάθε έπαινος και δόξα και ευχαριστία, τον χορηγό κάθε αγαθού.
Εσύ, ό,τι καλό κι αν κάνεις, δεν πρέπει να κυριευθείς απ΄την κενοδοξία, δεν πρέπει να καυχηθείς, γιατί μόνος σου, χωρίς τη βοήθεια και τη χάρη Εκείνου, τίποτα δεν μπορείς να κατορθώσεις. “Αν ο Κύριος δεν οικοδομήσει ένα σπίτι, μάταια κουράστηκαν οι οικοδόμοι” (Ψαλμ. 126:1)
pavmaria
Κορυφαίος Αποστολέας
Κορυφαίος Αποστολέας
Δημοσιεύσεις: 830
Εγγραφή: Τετ Οκτ 05, 2005 5:00 am
Επικοινωνία:

Δημοσίευση από pavmaria »

(Επιλογή και διασκευή ψυχωφελών κειμένων από το βιβλίο “ΑΜΑΡΤΩΛΩΝ ΣΩΤΗΡΙΑ” του μοναχού Αγαπίου Λάνδου του Κρητός)



ΠΩΣ ΘΑ ΣΩΘΟΥΜΕ

ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ



“Η υπερηφάνεια”



Η ΥΠΕΡΗΦΑΝΕΙΑ είναι ρίζα και πηγή κάθε αμαρτίας. Ο άγιος Γρηγόριος ο Διάλογος την ονομάζει βασίλισσα όλων των αμαρτιών. Αυτή, αφού νικήσει τον άνθρωπο και αιχμαλωτίσει την καρδιά του, τον παραδίνει στην εξουσία των δαιμόνων για να τον θανατώσουν ψυχικά. Ο ιερός Ισίδωρος, πάλι, την αποκαλεί αφανίστρια όλων των αρετών, γιατί όλες τις πολεμάει και τις εξαλείφει. Επειδή όμως το κυριότερο χαρακτηριστικό της είναι η καταφρόνηση της υποταγής, γι΄αυτό γενικά λέγεται εχθρός και αντίπαλος της ταπεινώσεως.

Οι βαθμοί της υπερηφάνειας είναι πέντε. Ο πρώτος βαθμός είναι όταν έχεις κάποια χαρίσματα και δεν τα αποδίδεις στον δωρεοδότη Θεό, αλλά στον εαυτό σου. Ο δεύτερος βαθμός, όταν παραδέχεσαι ότι τα έχεις από το Θεό, όχι όμως σαν έλεος, αλλά γιατί σου πρέπουν και σου αξίζουν. Ο τρίτος βαθμός, όταν νομίζεις ότι έχεις χαρίσματα που στην πραγματικότητα δεν έχεις. Ο τέταρτος βαθμός, όταν καταφρονείς τους άλλους και έχεις την απαίτηση να σε τιμούν σαν ανώτερό τους, και ο πέμπτος βαθμός, όταν περιφρονείς τους ιερούς νόμους της Εκκλησίας και των Πατέρων και δεν υποτάσσεσαι σ΄αυτούς. Στον τελευταίο τούτο βαθμό ο υπερήφανος αμαρτάνει βαρύτερα, γιατί ασεβεί άμεσα στον Κύριο, σ΄Εκείνον που πρέπει κάθε τιμή και δόξα.

Κλαδιά και θυγατέρες της υπερηφάνειας είναι η αλαζονεία, η κενοδοξία, η καύχηση, η περιέργεια, η ιδιορρυθμία, η αυθάδεια, η απόγνωση, η ανειλικρινής εξομολόγηση, οι προφάσεις, η αποστασία, η ελευθεριότητα και τελευταία, η συνήθεια της αμαρτίας, δηλαδή η συνεχής καταφρόνηση των εντολών του Θεού.

Αυτές οι δώδεκα θυγατέρες της υπερηφάνειας τρέφουν και αυξάνουν πολύ τη μητέρα τους, γι΄αυτό πρέπει να τις μισήσεις και να τις αποφεύγεις.



Η ταπείνωση είναι το σημείο των εκλεκτών του Θεού, εκείνων που θ΄απολαύσουν την ουράνια βασιλεία, ενώ η υπερηφάνεια είναι το γνώρισμα των κολασμένων, εκείνων που θα ταπεινωθούν στον άδη. Γιατί “όποιος υψώνει τον εαυτό του θα ταπεινωθεί και όποιος ταπεινώνει τον εαυτό του θα υψωθεί” (Λουκ. 14:11).

Όσο πιο πολύ υπερηφανεύεσαι, όσο πιο πολύ κυνηγάς τη δόξα και τον έπαινο και την τιμή, τόσο πιο τιποτένιος είσαι ενώπιον του Κυρίου, ο οποίος “αντιτάσσεται στους υπερήφανους, ενώ στους ταπεινούς δίνει τη χάρη του” (Παροιμ. 3:34).

Η ταπείνωση είναι η χάρη όλων των χαρίτων. Η υπερήφανεια είναι το εμπόδιο όλων των αγαθών και η αιτία όλων των παραπτωμάτων.

Αν, λοιπόν, θέλεις να νικήσεις στον πόλεμο εναντίον της αμαρτίας και των παθών, σύντριψε πρώτα την υπερηφάνεια, και τότε θα γίνει πολύ εύκολος ο αγώνας σου για τα υπόλοιπα.

Για τη θεραπεία της υπερηφάνειας παραχωρεί ο Θεός και πέφτεις σε άλλες μεγάλες αμαρτίες, πράγμα που δεν θα επέτρεπε ο Πάνσοφος Γιατρός των ψυχών μας, αν αυτή δεν ήταν η χειρότερη απ΄όλες. Έτσι, όταν ο βασιλιάς Δαβίδ καυχήθηκε -όπως δείχνουν τα λόγια του, “εγώ, βυθισμένος στα πλούσια υλικά αγαθά, είπα: "Δεν θα μετακινηθώ ποτέ από τούτη την ευτυχία"” (Ψαλμ. 29:7)-, ο Κύριος, για να τον θεραπεύσει, τον άφησε κι έπεσε σε μοιχεία και φόνο. Μά κι ο άγιος Πέτρος υπερηφανεύτηκε, όταν ο Χριστός είπε στους αποστόλους ότι όλοι θα χάσουν την εμπιστοσύνη τους σ΄Αυτόν και θα διασκορπιστούν, κι εκείνος με αυτοπεποίθηση βεβαίωσε: “Κι αν όλοι χάσουν την εμπιστοσύνη του σ΄Εσένα, εγώ όμως όχι” (Μάρκ. 14:29). Για την έπαρσή του εκείνη, ο Κύριος παραχώρησε να Τον αρνηθεί τρεις φορές, κι έτσι να ταπεινωθεί, να κλάψει και να μετανοήσει (Μάρκ. 14:66-72). Αλλά και τόσοι μεγάλοι ασκητές της ερήμου, που έδιωχναν απ΄τους ανθρώπους τα δαιμόνια, που έκαναν σημεία και τέρατα, έπεσαν με θεία παραχώρηση σε βαριά παραπτώματα, ακόμα και σε φόνους και σε πορνείες, όπως διαβάζουμε στο Γεροντικό, στο Λαυσαϊκό, στα Συναξάρια και σε άλλα πατερικά βιβλία. Μά και συκοφαντίες και δυστυχίες και βάσανα πολλά βρίσκουν συχνά τον άνθρωπο, ακόμα και σωματικές αρρώστιες, για να τον λυτρώσουν από την έπαρση. Είναι σαφής η μαρτυρία του αποστόλου Παύλου: “Ο Θεός μου έδωσε ένα αγκάθι στο σώμα μου, έναν υπηρέτη του σατανά να με ταλαιπωρεί, ώστε να μην υπερηφανεύομαι” (Β΄Κορ. 12:7).

Το γεγονός, λοιπόν, ότι ο Θεός επιτρέπει να βρουν τον άνθρωπο τέτοιες συμφορές για να τσακιστεί η σκληροτράχηλη υπερηφάνειά του, φανερώνει πώς αυτή είναι
το μεγαλύτερο, το χειρότερο πάθος. Και δεν είναι μόνο το χειρότερο, μά και το πιο γερά ριζωμένο μέσα μας. Γι΄αυτό, όταν με αγώνα σκληρό και με τη χάρη
του Θεού οι αρετές νικήσουν τις κακίες και διώξουν από την ψυχή όλα τα ελαττώματα, μόνο η υπερηφάνεια μένει ανυπότακτη και επιμένει να πολεμάει τον άνθρωπο ως το θάνατό του. Κι αν θανάτωσες, λοιπόν, τα άλλα πάθη, μην ησυχάσεις! Η υπερηφάνεια δεν θανατώθηκε! Ετοιμάσου να πολεμήσεις σκληρά μαζί της.
Να πολεμήσεις και να τη νικήσεις. Γιατί, αν νικηθείς, δεν κατόρθωσες τίποτα. Πήγαν χαμένοι όλοι οι κόποι σου. Αυτό έπαθε ο Φαρισαίος εκείνος της παραβολής, που κατόρθωσε πολλές αρετές, και, έχοντας υπερήφανη πεποίθηση στην ευσέβειά του, κατακρίθηκε ο ταλαίπωρος (Λουκ. 18 :9-14).

Ο πράος και ταπεινός Κύριος είναι φυσικό να δικαιώνει την ταπείνωση και να καταδικάζει την υπερηφάνεια, να υψώνει τους ταπεινούς και να ταπεινώνει
τους υπερήφανους. Έτσι, ταπείνωσε τον Αδάμ, εξορίζοντάς τον από τον παράδεισο της τρυφής (Γεν. 3:23-24). Ταπείνωσε τον αλαζόνα Φαραώ, πνίγοντάς τον μ΄όλο του το στράτευμα στην Ερυθρά θάλασσα (Εξ. 14:26-28 ). Ταπείνωσε τον φοβερό Γολιάθ, θανατώνοντάς τον με το χέρι του μικρού κι αδύναμου Δαβίδ (Α΄Βασ. 17:1-51). Ταπείνωσε τους σκληρόκαρδους βασιλείς Σαούλ και Ροβοάμ, στερώντας τους το βασίλειό τους (Α΄Βασ. 28 :16-19, 31:1-13, Γ΄Βασ. 12:1-20). Ταπείνωσε τον υπερφίαλο στρατηγό Ολοφέρνη, αποκεφαλίζοντάς τον με το χέρι μιας γυναίκας (Ιουδίθ 13:1-10). Ταπείνωσε τον Ασσύριο βασιλιά Σενναχηρείμ, εξολοθρεύοντας εκατόν ογδονταπέντε χιλιάδες άνδρες του (Β΄Μακ. 8 :19, 15:22). Αλλά τι λέω γι΄ανθρώπους; Ακόμα και αγγέλους, που υπερηφανεύτηκαν, εξόρισε από τον ουρανό και τους καταδίκασε στην αιώνια κόλαση.

Αν όμως η υπερηφάνεια έκανε δαίμονες τους αγγέλους, η ταπείνωση κάνει θεό τον άνθρωπο. Φυλάξου από κάθε υπερήφανο λογισμό που σε προσβάλλει, γιατί κανένα λόγο δεν έχεις να τον αποδεχθείς. Από τη μέρα που γεννήθηκες, φέρνεις μέσα σου τη ροπή προς την αμαρτία. Η ζωή σου όλη κυλάει μέσα στα προβλήματα και
τα βάσανα. Και ο θάνατός σου ακόμα είναι πικρός. Συλλογίσου πώς είσαι χώμα και στάχτη (Γεν. 18 :27). Θυμήσου τον αποκρουστικό τάφο, όπου τελειώνει η δόξα σου και η υπερηφάνειά σου. Σκέψου το ακοίμητο σκουλήκι (Μάρκ. 9:48), το σκότος το εξώτερο (Ματθ. 8 :12), τη γέενα του πυρός (Ματθ. 5:22), που σε περιμένουν μετά το θάνατο, για την καταραμένη σου έπαρση.

Αλλά γιατί, αλήθεια, υπερηφανεύεσαι και καμαρώνεις και εξουθενώνεις τους άλλους ανθρώπους, πού νομίζεις πως είναι τάχα κατώτεροί σου; Για τη σοφία σου;
Για την αρετή σου; Για τα πλούτη σου; Για την ομορφιά σου; Για τη δύναμή σου; Όλ΄αυτά όμως, και όσα άλλα έχεις, δεν είναι παρά ευεργετήματα και δώρα του Θεού, για τα οποία θα δώσεις λόγο την ημέρα της Κρίσεως. Όσο πιο χαρισματούχος είσαι, τόσο πιο αυστηρά θα κριθείς. Έτσι, αν στη ζωή αυτή αξιώθηκες να έχεις περισσότερα αγαθά από τους άλλους ανθρώπους, αγαθά υλικά ή πνευματικά, οφείλεις να ταπεινώνεσαι πιο πολύ και να ευγνωμονείς το Θεό που σε ευεργέτησε.
Μόνο οι αμαρτίες και οι πτώσεις είναι δικές σου. Αν θέλεις γι΄αυτές να καυχιέσαι, κάνε το, και δείξε μ΄αυτόν τον τρόπο την αφροσύνη και την αγνωσία σου.
Αν είσαι όμως λογικός άνθρωπος, θα βλέπεις την αναξιότητα και την αθλιότητά σου, και θα συντρίβεσαι ταπεινωμένος.

Μην ξεχνάς επίσης, πως ο υπερήφανος όχι μόνο στην άλλη ζωή κολάζεται, μά και στην παρούσα μισείται από τους ανθρώπους. Γιατί δεν υπάρχει πιο αντιπαθητικός άνθρωπος απ΄αυτόν. Αλλά και ο ίδιος είναι συνεχώς ανήσυχος. Πασχίζει να προβληθεί και να συγκεντρώσει επάνω του την προσοχή και το ενδιαφέρον του κόσμου. Αν δεν τον τιμήσουν, ταράζεται και θλίβετ
αι. Βρίσκεται συχνά σε φιλονικίες και διαμάχες με τους ομοίους του, που ζηλεύουν ο ένας τον άλλο. Ζητάει όλο
και μεγαλύτερη δόξα. Λαχανιάζει και ιδρωκοπάει, ανεβαίνοντας με σπουδή τα σκαλοπάτια που οδηγούν στην κορυφή της υπερηφάνειας. Μα όσο πιο ψηλά ανέβει, τόσο ελεεινότερη θα είναι η πνευματική του πτώση, πτώση θανάσιμη.

Τον ταπεινό, αντίθετα, όλοι τον αγαπούν, ακόμα κι αν έχει άλλα ελαττώματα. Αυτός νικάει τον κακό με την υπομονή, τον οργίλο με την πραότητα, τον υπερήφανο
με την ταπείνωση.

Ο Θεός υψώνει εκείνους που ταπεινώνονται, όχι εκείνους που ποθούν τα μεγαλεία. Ύψωσε τον Ιακώβ πάνω από τον Ησαύ (Γεν. 27-28 ), τον Ιωσήφ πάνω από
τους αδελφούς του (Γεν. 37-41), την Άννα, που γέννησε τον μεγάλο προφήτη Σαμουήλ, πάνω από τη Φεννάνα (Α΄Βασ. 1:1-20), τον τελώνη πάνω από το Φαρισαίο (Λουκ. 18:14), τον φτωχό Λάζαρο πάνω από τον πλούσιο (Λουκ. 16:19-31). Κατεξοχήν όμως ύψωσε ο Θεός Πατέρας τον Μονογενή Υιό και Λόγο Του, τον Κύριό
μας Ιησού Χριστό, που ταπεινώθηκε εκούσια πιο πολύ από κάθε άνθρωπο. Θεός αθάνατος και παντοδύναμος και ανενδεής Εκείνος, καταδέχθηκε να ενανθρωπήσει με άκρα ταπείνωση, να γεννηθεί σε σπήλαιο, να σπαργανωθεί σε φάτνη άλογων ζώων, να ζήσει μέσα στη φτώχεια και την αφάνεια, να καταφρονηθεί, να νίψει
τα πόδια των μαθητών Του, να χλευαστεί, να μαστιγωθεί, και τελικά να υποστεί, όντας ολότελα αθώος, τον μαρτυρικό σταυρικό θάνατο -και όλ΄αυτά για μας τους ένοχους και αμαρτωλούς, για τη σωτηρία και τη λύτρωσή μας.



Μιμήσου, λοιπόν, τον Κύριό σου! Μίσησε την υπερηφάνεια! Πόθησε την ταπείνωση! Να επιδιώκεις τη συναναστροφή με ανθρώπους άσημους και ταπεινούς, και να μη μεγαλοπιάνεσαι. Να ζητάς σε όλα την τελευταία θέση. Να κάνεις πρόθυμα τις πιο ευτελείς εργασίες. Ποτέ σου να μην πεις λόγο και να μην κάνεις πράξη που θα σε δείχνουν καλύτερο από τους άλλους. Στην ενδυμασία, στη διατροφή, σ΄όλες τις ανάγκες του σώματος, ν΄αποφεύγεις τα περιττά και εξεζητημένα. Μόνο τα απαραίτητα να έχεις. Και γενικά, όσο μπορείς, να μιμείσαι πάντα τον Κύριο, την Παναγία και τους αγίους, που πολιτεύθηκαν με βαθειά ταπείνωση. Γιατί, όπως τα καρπερά δέντρα, όσο περισσότερο είναι φορτωμένα με καρπούς, τόσο χαμηλότερα κλίνουν προς τη γη τα κλωνάρια τους, έτσι και οι πιστοί δούλοι του Θεού, όσο αποκτούν τις ευεργεσίες και δωρεές Του, τόσο ταπεινώνονται, γνωρίζοντας πώς αυτό είναι το χρέος τους, αφού ο Κύριος είπε: “Όταν κάνετε όλα όσα σας προστάζει ο Θεός, να λέτε: "Είμαστε ανάξιοι δούλοι, κάναμε αυτό που οφείλαμε να κάνουμε"” (Λουκ. 17:10).

Αν η Θεία μεγαλοσύνη ταπεινώθηκε τόσο, “μέχρι θανάτου” (Φιλιπ. 2:8 ), πώς τολμάει και υψηλοφρονεί η ανθρώπινη αδυναμία; Ο Άβελ μας δίδαξε την αθωότητα,
ο Ενώχ την καθαρότητα, ο Νώε τη μεγαλοψυχία και την ελπίδα, ο Αβραάμ την υπακοή και τη φιλοξενία, ο Ιακώβ τη μακροθυμία, ο Ιωσήφ την αγνεία, ο Μωυσής
την πραότητα, ο Ιώβ την υπομονή, ο Δαβίδ την αγάπη στους εχθρούς, ο Ηλίας τον ένθεο ζήλο, και ο Υιός του Θεού την ταπείνωση: “Διδαχθείτε από το δικό
μου παράδειγμα, γιατί είμαι πράος και ταπεινός στην καρδία, και οι ψυχές σας θα βρουν ανάπαυση” (Ματθ. 11:29). Όλες τις αρετές μας διδάσκει ο Κύριος, σ΄αυτήν όμως μας παρακινεί περισσότερο, γιατί είναι το δοχείο και το θησαυροφυλάκιο των άλλων.
pavmaria
Κορυφαίος Αποστολέας
Κορυφαίος Αποστολέας
Δημοσιεύσεις: 830
Εγγραφή: Τετ Οκτ 05, 2005 5:00 am
Επικοινωνία:

Δημοσίευση από pavmaria »

(Επιλογή και διασκευή ψυχωφελών κειμένων από το βιβλίο “ΑΜΑΡΤΩΛΩΝ ΣΩΤΗΡΙΑ” του μοναχού Αγαπίου Λάνδου του Κρητός)

ΠΩΣ ΘΑ ΣΩΘΟΥΜΕ

ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ

“Οι θανάσιμες αμαρτίες”



Το πρώτο θεμέλιο του ιερού σου έργου, το πρώτο λιθάρι της νοητής αυτής οικοδομής, είναι η στέρεη συγκατάθεση και αμετάθετη απόφαση της καρδιάς σου,
να πεθάνεις καλύτερα χίλιες φορές, αν ήταν αυτό δυνατό, παρά να κάνεις μιά θανάσιμη αμαρτία.
Καθώς μία τίμια κι ενάρετη γυναίκα προτιμά να πεθάνει παρά να προδώσει τον άντρα της, έτσι και ο χριστιανός πρέπει να είναι τόσο πιστός στο Θεό, ώστε
να προτιμά οποιαδήποτε ζημιά στη ζωή αυτή, παρά να φταίξει έστω και λίγο απέναντί Του. Γιατί το μικρότερο κακό πού παθαίνει στην ψυχή του από την αμαρτία, είναι μεγαλύτερο από τη χειρότερη σωματική βλάβη. Και επειδή δεν είναι μόνο ένα το κακό που βρίσκει την ψυχή από την αμαρτία, αλλά πολλά και διάφορα,
τα γράφουμε εδώ για να τα μάθεις, κι έτσι να φεύγεις μακριά της σαν από φίδι φαρμακερό.

Πρώτα-πρώτα, στερείσαι τη χάρη του Αγίου Πνεύματος, που είναι το μεγαλύτερο δώρο του πανάγαθου Θεού στους ανθρώπους. Η χάρη, με τρόπο υπερφυσικό,
σε κάνει -ας το πούμε έτσι- συγγενή του Θεού και μέτοχο της Θείας φύσεως.

Δεύτερο, στερείσαι τη Θεία φιλία και οικειότητα, πού συνοδεύει πάντα τη χάρη. Κι αν είναι μεγάλη ζημιά τό να χάσεις τη φιλία ενός επίγειου άρχοντα, πόση ζημιά είναι αλήθεια, τό να χάσεις τη φιλία του επουράνιου Βασιλιά;

Τρίτο, στερείσαι τις δωρεές και τις δυνάμεις του Πνεύματος, με τις οποίες ήσουν στολισμένος και οπλισμένος εναντίον του διαβόλου.

Τέταρτο, στερείσαι την κληρονομία της βασιλείας των ουρανών και τη δόξα που παρέχει εκεί η χάρη.

Πέμπτο, στερείσαι την υιοθεσία, που μας κάνει παιδιά του Θεού.

Έκτο, στερείσαι την ειρήνη της συνειδήσεως, τις παρακλήσεις του Πνεύματος, τον καρπό και το μισθό όλων των καλών έργων που έκανες ώς την ώρα εκείνη.

Έβδομο, στερείσαι την πατρική φροντίδα του Χριστού και τη μετοχή σου στο μυστικό Σώμα Του, γιατί δεν είσαι πια ενωμένος μαζί Του, σαν μέλος ζωντανό,
με την αγάπη και τη χάρη.

Όλες αυτές τις ζημιές παθαίνεις για μια θανάσιμη αμαρτία. Καί να τί κερδίζεις: Μένεις καταδικασμένος στην αιώνια κόλαση, εξαλείφεσαι από τη βίβλο της ζωής, αντί για παιδί του Θεού, γίνεσαι δούλος του πονηρού, αντί για ναός και κατοικητήριο της Παναγίας Τριάδος, γίνεσαι σπηλιά ληστών και φωλιά δρακόντων.
Κι έτσι καταντάς σάν τον Σεδεκία, που υποδουλώθηκε στον Ναβουχοδονόσορ (Β΄Παραλ. 36:11-21), ή σαν τον Σαμψών, πού, αφού μαζί με τα μαλλιά του έχασε
και τη δύναμή του, έμεινε πιά ανίσχυρος στα χέρια των εχθρών του, κι αυτοί του έβγαλαν τα μάτια και τον έδεσαν σαν ζώο να γυρίζει μια μυλόπετρα (Κριτ. 16:19-21). Στην ίδια κατάσταση ξεπέφτει και ο ταλαίπωρος άνθρωπος, όταν, εξαιτίας της αμαρτίας, χάσει τη δύναμη και το στολισμό της Θείας χάριτος.
Ανίσχυρος είναι πιά για καλά έργα, τυφλός και σκοτισμένος ως πρός την επίγνωση των Θείων πραγμάτων, αιχμάλωτος των πονηρών δαιμόνων,
που τον αλυσοδένουν σαν ζώο, αναγκάζοντάς τον να κάνει τα άπρεπά τους θελήματα.

Είναι, λοιπόν, αυτή κατάσταση λογικού ανθρώπου; Έχουν γνώση και σύνεση όσοι τολμούν να κάνουν τόσες αμαρτίες χωρίς ντροπή;
Και μικρό κακό παθαίνουν απ΄αυτές; Αλήθεια, τόσο φοβερό πράγμα, είναι η αμαρτία, πού θα έπρεπε να τη φοβάται ο καθένας μας περισσότερο κι από κεραυνό.
Γι΄αυτό, κάθε φορά λοιπόν που ο δαίμονας σε παρακινεί και σ΄ερεθίζει ν΄αμαρτήσεις, να συλλογίζεσαι τίς ζημιές που είπαμε πιο πάνω.
Πάρε μια νοητή πλάστιγγα, και βάλε από το ένα μέρος τις ζημιές αυτές κι από το άλλο την ηδονή και την απόλαυση που σου δίνει η αμαρτία.
Ζύγισε και αναλογίσου σαν άνθρωπος φρόνιμος, αν είναι σωστό και λογικό, για τόσο αισχρό και ρυπαρό κέρδος, να ζημιωθείς τόσο μεγάλους και ατίμητους θησαυρούς. Δεν θα γίνεις όμοιος με τον Ησαύ (Γεν. 25:27-34), που πούλησε τα πρωτοτόκιά του, ο ασύνετος, για ένα πιάτο φακή;
pavmaria
Κορυφαίος Αποστολέας
Κορυφαίος Αποστολέας
Δημοσιεύσεις: 830
Εγγραφή: Τετ Οκτ 05, 2005 5:00 am
Επικοινωνία:

Δημοσίευση από pavmaria »

(Επιλογή και διασκευή ψυχωφελών κειμένων από το βιβλίο “ΑΜΑΡΤΩΛΩΝ ΣΩΤΗΡΙΑ” του μοναχού Αγαπίου Λάνδου του Κρητός)

ΠΩΣ ΘΑ ΣΩΘΟΥΜΕ

ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ

"Τα πιο μεγάλα αμαρτήματα"



Ποιο είναι το κέρδος ή η ωφέλεια ενός ανθρώπου που πάσχει από πολλές αρρώστιες, όταν ο γιατρός περιοριστεί μόνο στη διάγνωση των παθήσεών του και
του ανακοινώσει τις ονομασίες τους, χωρίς όμως να του δώσει κανένα φάρμακο ή ναν του ορίσει κάποια θεραπευτική αγωγή; Ασφαλώς καθόλου δεν ωφελείται έτσι ο άρρωστος. Γι΄αυτό λοιπόν κι εμείς, επειδή δεν φτάνει να γνωρίζουμε μόνο τα είδη και τις ονομασίες των αμαρτιών, γράφουμε εδώ μερικά γιατρικά, που είναι κατάλληλα για όλες.


Τα γιατρικά που θ΄αναφέρουμε πιο κάτω, πρέπει να τα έχει ο καθένας μας σαν όπλα πνευματικά εναντίον των νοητών εχθρών. Γιατί “δεν έχουμε να παλέψουμε με ανθρώπους, αλλά με αρχές και εξουσίες, δηλαδή με τους κυρίαρχους του σκοτεινού τούτου κόσμου, τα πονηρά πνεύματα, που βρίσκονται ανάμεσα στη γη και στον ουρανό” (Εφ. 6:12). Γι΄αυτό πρέπει να έχουμε πάντοτε προσοχή και νήψη, ώστε να μή νικηθούμε και χάσουμε τα ουράνια αγαθά.


Το πρώτο γιατρικό είναι να συλλογιστείς πολύ καλά όλες τις βλάβες που μας προξενεί η αμαρτία καθώς τίς αναφέραμε πιο πάνω. Καί τότε, αν είσαι άνθρωπος λογικός, δεν πιστεύω να έχεις καρδιά τόσο σκληρή και ψυχή τόσο αναίσθητη, ώστε να μή μισήσεις μ΄όλη σου τη δύναμη την αμαρτία, σαν αιτία τόσων κακών,
και προπαντός της αιώνια τιμωρίας.


Το δεύτερο γιατρικό είναι να καταλάβεις την ευγένεια και το μεγαλείο της ψυχής σου, που πλάστηκε από το Θεό “κατ΄εικόνα” Του και “καθ΄ομοίωσιν” (Γεν.1:26). Όσο η ψυχή σου είναι χωρισμένη από την αμαρτία, όχι μόνο οι άγιοι άγγελοι τη θαυμάζουν, μα κι αυτός ο Πλάστης της αγάλλεται και ευφραίνεται και την κάνει κατοικητήριό Του, γιατί είναι τόσο καθαρή, τόσο όμορφη, τόσο λαμπρή, τόσο καταστόλιστη με χαρίσματα πνευματικά. Μόλις όμως πέσεις στην αμαρτία, ο Κύριος
την αποστρέφεται και φεύγει μακριά της, οπότε μπαίνει μέσα της ο διάβολος και τη μολύνει και την ασχημίζει τόσο, πού, αν ήταν δυνατό να την έβλεπες, θα έφριττες και θα τρόμαζες.


Το τρίτο γιατρικό είναι ν΄αποφεύγεις τις αιτίες και τους τόπους της αμαρτίας, δηλαδή τα τυχερά παιχνίδια, τις κακές παρέες, τον περίσσιο πλούτο, τις κοσμικές συγκεντρώσεις. Γενικά, να μήν πηγαίνεις οπουδήποτε μαζεύονται πολλοί και άσεμνοι άνθρωποι, γιατί ο νους σου αιχμαλωτίζεται από τ΄αμαρτωλά λόγια και θεάματα, που συλλαμβάνουν οι αισθήσεις της ακοής και της οράσεως. Ν΄απομακρύνεσαι από επικίνδυνους και ψυχοβλαβείς τόπους, κι έτσι ούτε θα βλέπεις ούτε θ΄ακούς, μα ούτε και θα παρασύρεσαι να μιλάς κι εσύ για πράγματα άπρεπα. Ακόμα, να μήν τρως ούτε να πίνεις περισσότερο απ΄όσο χρειάζεται το σώμα σου για
να συντηρηθεί. Όποιος δεν φυλάγεται απ΄όλα τούτα, να ξέρει πώς είναι κιόλας γκρεμισμένος, και να θρηνεί τον εαυτό του σαν νεκρό. Γιατί πώς να μήν πέσει
στον γκρεμό της αμαρτίας ένας άνθρωπος αδύναμος, όταν τον σπρώχνει κάποιος άλλος, τη στιγμή πού και μόνος του πέφτει πολλές φορές, χωρίς τη συνέργεια τρίτου; Άλλωστε το λέει και η παροιμία, πώς “ο τόπος κάνει τον κλέφτη”.


Το τέταρτο γιατρικό είναι η συχνή συμμετοχή στα μυστήρια της Εξομολογήσεως και της Θείας Κοινωνίας. Αυτά αποτελούν τις πιο μεγάλες ευεργεσίες του Θεού στον άνθρωπο, γιατί μας θεραπεύουν από τις αμαρτίες που κάναμε και μας θωρακίζουν πνευματικά, ώστε να μήν αμαρτήσουμε πάλι στο μέλλον. Πέρα από την τακτική σου συμμετοχή στα θεία μυστήρια, αν παρουσιαστεί έκτακτα στη ζωή σου κάποιο πρόβλημα, κάποια δυσκολία, κάποια πτώση, κάποιο σκάνδαλο, τρέξε
στον πνευματικό, γιατί τότε έχεις περισσότερη ανάγκη από χάρη και δύναμη, ώστε να πολεμήσεις αντρειωμένα. Αυτή τη χάρη και τη δύναμη θα τη βρεις
στα μυστήρια. Και επιπλέον, φανερώνοντας το λογισμό σου στον πνευματικό, παίρνεις την κατάλληλη συμβουλή για το πρόβλημά σου.


Το πέμπτο γιατρικό είναι να πολεμάς την αμέλεια, τη ραθυμία και την οκνηρία, τη μητέρα όλων των παθών. Ο οκνηρός άνθρωπος είναι σαν ένα χωράφι χέρσο, γεμάτο αγκάθια και τριβόλια. Εσύ, λοιπόν, να αρδεύεις και να καλλιεργείς τη νοητή γη της ψυχής σου με αγαθούς λογισμούς και καλά έργα, για να καρποφορεί σιτάρι χρήσιμο και να μή γεννάει βλαβερά ζιζάνια. Πάντα ν΄ασχολείσαι με μιαν εργασία, είτε σωματική είτε διανοητική, για να μή σε βρίσκει ο δαίμονας αργό και
σε πειράζει. Γιατί ο νους μας είναι αεικίνητος και γυρίζει ασταμάτητα σαν τον τροχό του μύλου. Κι αν δεν του βάλουμε εμείς καρπό καλό για ν΄αλέσει, τότε του βάζει ο εχθρός χαλίκια και τον χαλάει, γιατί τον διεγείρει και τον πυρώνει με πονηρούς λογισμούς, και πιο πολύ με την άσβεστη φλόγα της πορνείας.

Πολέμα, λοιπόν, την οκνηρία μ΄όλες σου τις δυνάμεις. Κάθε πρωί, μόλις ξυπνήσεις, να σηκώνεσαι αμέσως από το κρεβάτι. Πρώτη σου δουλειά ας είναι η άμωμη προσευχή, η γλυκύτερη παρηγοριά του πνεύματος. Αυτή σε κάνει να καταφρονείς με ευκολία τα πρόσκαιρα πράγματα, ν΄αποκτάς βαθειά ευλάβεια, να παίρνεις θάρρος και δύναμη εναντίον της αμαρτίας. Μετά την προσευχή, να διαβάζεις την Αγία Γραφή ή κάποιο άλλο πνευματικό βιβλίο, γιατί με την ψυχωφελή ανάγνωση φωτίζεται ο νους και κατανοεί την αλήθεια. Έτσι αποκτά πια με επίγνωση την ευλάβεια, οπότε ο άνθρωπος γίνεται πιο άσπονδος εχθρός της αμαρτίας και πιο πρόθυμος φίλος της αρετής.


Το έκτο γιατρικό είναι να εξετάζεις κάθε βράδυ, πριν κοιμηθείς, πώς πέρασε η μέρα σου. Αν έπεσες στην παραμικρή αμαρτία, κλάψε και μετανόησε ενώπιον
του Θεού, ζητώντας Του συγχώρηση με σταθερή και ειλικρινή απόφαση διορθώσεως. Και όταν λούσεις το στρώμα σου με τα δάκρυα της μετάνοιας, σαν τον προφήτη Δαβίδ, τότε θα κοιμηθείς αναπαυτικότερα, τότε θ΄απολαύσεις ψυχική γαλήνη και πνευματική αγαλλίαση, όπως ομολόγησαν ότι ένιωσαν μ΄αυτόν τον τρόπο πολλοί ενάρετοι άνθρωποι.


Το έβδομο και τελευταίο γιατρικό είναι να μισήσεις ολότελα τον κόσμο και τη ματαιότητά του και να μή βάζεις διόλου στο νου σου των κοσμικών και αμαρτωλών ανθρώπων τα λόγια. Αυτό είναι το πρώτο πού πρέπει να φυλάξει όποιος θέλει να γίνει φίλος του Θεού: το να γίνει εχθρός του κόσμου. Γιατί είναι αδύνατο
να δουλεύει κανείς σε δύο αφεντικά -“κανείς δεν μπορεί να είναι δούλος σε δύο κυρίους” (Ματθ. 6:24). Ο Θεός είναι η ακρότητα όλων των αγαθών, ενώ “ο κόσμος όλος βρίσκεται στην εξουσία του διαβόλου” (Α΄Ιω. 5:19). Αν λοιπόν δέν μισήσεις τελείως τον κόσμο, δηλαδή το κοσμικό φρόνημα, δεν μπορείς να προκόψεις
στην αρετή, μιά και δεν μπορείς να είσαι φιλόκοσμος μαζί και φιλόθεος ή φιλόχρυσος και φιλόχριστος.


Αφού όμως μιλήσαμε για το πώς θεραπεύονται γενικά οι αμαρτίες κάθε λογής, θ΄αναφερθούμε στη συνέχεια σε καθένα από τα οκτώ θανάσιμα αμαρτήματα ξεχωριστά.
pavmaria
Κορυφαίος Αποστολέας
Κορυφαίος Αποστολέας
Δημοσιεύσεις: 830
Εγγραφή: Τετ Οκτ 05, 2005 5:00 am
Επικοινωνία:

Δημοσίευση από pavmaria »

(Επιλογή και διασκευή ψυχωφελών κειμένων από το βιβλίο “ΑΜΑΡΤΩΛΩΝ ΣΩΤΗΡΙΑ” του μοναχού Αγαπίου Λάνδου του Κρητός)



ΠΩΣ ΘΑ ΣΩΘΟΥΜΕ

ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ



“Τα μικρά αμαρτήματα”


Μολονότι τα αμαρτήματα που αναφέραμε ήδη είναι τα βαρύτερα και πρέπει να τα μισείς ολόψυχα, όμως μή νομίζεις ότι μπορείς να πέφτεις σε ελαφρότερα χωρίς φόβο ή έλεγχο της συνειδήσεως. Να θυμάσαι πώς θ΄απολογηθείς στον φοβερό και αδέκαστο Κριτή ακόμα και για κάθε λόγο ανώφελο που θα βγει από το στόμα σου (πρβλ. Ματθ. 12:36).

Όποιος καταφρονεί τον μικρό γκρεμό, γρήγορα θα πέσει σε μεγαλύτερο. Από ένα καρφί που λείπει, φεύγει το πέταλο, κι από το πέταλο, γκρεμίζεται το άλογο, κι από το άλογο, χάνει τη ζωή του ο άνθρωπος! Αν φρόντιζε από την αρχή να βάλει ένα καρφί στο πέταλο και ν΄αποκαταστήσει την ασήμαντη ζημιά, δεν θα σκοτωνόταν πρόωρα για την αμέλειά του.

Τα μεγάλα παλάτια, πάλι, και οι μεγαλόπρεπες οικοδομές πώς γκρεμίζονται; Πρώτα πέφτει ένα μικρό λιθάρι, μετά ανοίγει λιγάκι
ο τοίχος σε κάποιο σημείο, κι έπειτα αρχίζουν λίγο-λίγο να καταρρέουν, ώσπου γίνονται ερείπια.

Μα και της άμμου οι κόκκοι δεν είναι μικροσκοπικοί και ελαφρότατοι; Αν όμως παραφορτώσεις με άμμο ένα καράβι, βουλιάζει
και χάνεται. Ή δεν είναι μήπως οι σταγόνες του νερού πολύ μικρές; Όταν όμως ενωθούν αμέτρητες σταγόνες κάνουν ένα ποτάμι ορμητικό και καταστροφικό, που ξεριζώνει δέντρα και αφανίζει σπίτια.



Ο ιερός Γρηγόριος λέει, ότι μερικές φορές είναι πιο επικίνδυνο και πιο επιζήμιο το να πέσει κανείς σε μικρά αμαρτήματα παρά
σε μεγάλα.

Γιατί το μεγάλο παράπτωμα το συνειδητοποιεί κανείς εύκολα, κι έτσι μετανοεί και διορθώνεται.

Στο μικρό, όμως, εύκολα πέφτει και ξαναπέφτει, ώσπου το συνηθίζει και δεν ελέγχεται πια από τη συνείδησή του.



Οι μικρές τάχα, πτώσεις κάνουν πολύ κακό στην ψυχή, γιατί χαλαρώνουν τη συνείδηση, σβήνουν τη θέρμη της αγάπης, λιγοστεύουν την προθυμία για την αρετή, μειώνουν τον Θείο πόθο, ελαττώνουν την ευλάβεια καί, γενικά, δεν αφήνουν να ενεργήσει επάνω
μας η χάρη του Αγίου Πνεύματος. Γι΄αυτό πρέπει να τις αποφεύγουμε επιμελέστατα, και μάλιστα τις κοροϊδίες και τα χοντρά αστεία, τα άκαιρα γέλια και την ειρωνεία, την πονηρία, την καύχηση, την αισχρολογία, την πολυυπνία, τα άσεμνα τραγούδια και τους χορούς, καθώς και τα όμοια μ΄αυτά, για να μήν πέσουμε σε μεγαλύτερα και γίνουμε εχθροί του Θεού και Πλάστη μας, χάνοντας
τα ανέκφραστα ουράνια αγαθά.
pavmaria
Κορυφαίος Αποστολέας
Κορυφαίος Αποστολέας
Δημοσιεύσεις: 830
Εγγραφή: Τετ Οκτ 05, 2005 5:00 am
Επικοινωνία:

Δημοσίευση από pavmaria »

(Επιλογή και διασκευή ψυχωφελών κειμένων από το βιβλίο “ΑΜΑΡΤΩΛΩΝ ΣΩΤΗΡΙΑ” του μοναχού Αγαπίου Λάνδου του Κρητός)



ΠΩΣ ΘΑ ΣΩΘΟΥΜΕ

ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ



“Ενός εστί χρεία”



“Όποιος με την καρδιά του μίσησε τις αμαρτίες του καί, φωτισμένος από τη χάρη του Παναγίου Πνεύματος, θέλει πιά να υπηρετήσει τον κοινό Κύριο και Βασιλιά μας, το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνει είναι τούτο:

Να συλλογιστεί καλά και να καταλάβει, πώς αυτή η νέα κατάσταση και ενασχόληση, με την οποία θέλει να καταπιαστεί, είναι η πιο αξιόλογη εργασία, η πιο θαυμαστή σοφία, το πιο μεγάλο αγαθό απ΄όσα βρίσκονται στον κόσμο. Μάλιστα, για να το πούμε καλύτερα, δεν υπάρχει κανένα άλλο αγαθό, πού να΄ναι τόσο θετικό και ωφέλιμο όσο τούτο, στο οποίο αναφέρθηκε ο Κύριος όταν είπε: “Ενός εστί χρεία” (Λουκ.10:42). Δηλαδή, ένα πράγμα μόνο μας χρειάζεται: Ν΄αγαπάμε τον Κύριο και να Τον υπηρετούμε.

Αυτό μας λέει και ο σοφός συγγραφέας του Εκκλησιαστή: “Να φοβάσαι το Θεό και να τηρείς τις εντολές του, γιατί σ΄αυτά βρίσκεται η αξία και ο σκοπός κάθε ανθρώπου” (12:13) και γι΄αυτό το λόγο πλάστηκε από το Δημιουργό.

Για να συλλάβεις, όμως, την αρετή αυτή μέσα στην καρδιά σου και να την ποθήσεις ολόψυχα, χρειάζεται να συλλογίζεσαι από το ένα μέρος τις αναρίθμητες ευεργεσίες και δωρεές που έλαβες από τον πανάγαθο Θεό, και από το άλλο τα πολλά, τ΄αμέτρητα αμαρτήματά σου. Έπειτα, να μελετάς τα τέλη της ζωής σου, δηλαδή το θάνατο, τη φοβερή κρίση του Κυρίου, τη δόξα του παραδείσου και την αιώνια κόλαση. Και αφού τα συλλογιστείς όλ΄ αυτά, να ετοιμαστείς με επιμέλεια, εκτιμώντας την αξία και το μεγαλείο του έργου που σου ανέθεσε ο Θεός.

Όπως ξέρεις, βέβαια, δεν υπάρχει κανένα έργο σπουδαίο και κανένα πράγμα πολύτιμο, που να μήν παρουσιάζει κάποια δυσκολία στην εκτέλεση ή την απόκτησή του. Να οπλιστείς, λοιπόν, με μεγάλη γενναιοψυχία, για ν΄αντιμετωπίσεις τις θλίψεις και όλες τις δυσκολίες που θα συναντήσεις, υπομένοντας τα πάντα με καρτερία και πολλή ευχαριστία στον Κύριο. Να γνωρίζεις, πώς ο θησαυρός αυτός, για τον οποίο αγωνίζεσαι και κοπιάζεις, είναι τόσο ακριβός, τόσο ατίμητος, ώστε του αξίζουν τέτοιος κόπος και τέτοια επιμέλεια.

Γι΄αυτό, άλλωστε, φρόντισαν να τον αποκτήσουν όλοι οι άγιοι, οι μάρτυρες και οι όσιοι, που ήξεραν την αξία του, με τόσους αγώνες, με τόσες θλίψεις, ακόμα και με το αίμα τους.
Για να μή δειλιάσεις και λιποψυχήσεις, να θυμάσαι πάντα, πώς εκεί που είναι οι λύπες και οι πίκρες του κόσμου, εκεί ακριβώς είναι οι ουράνιες παρακλήσεις και οι παρηγορίες του Αγίου Πνεύματος. Όπου μάχες και εναντιότητες της φύσεως, εκεί και η βοήθεια της χάριτος, πού είναι η πιο δυνατή από τη φύση.

Ο νόμος του Κυρίου, είναι ζυγός, αλλά γλυκός, είναι φορτίο, αλλά ελαφρό (πρβλ. Ματθ. 11:30). Γιατί εκείνο πού η φύση κάνει βαρύ, η χάρη το ελαφρύνει με τρόπο θαυμαστό.

Θλίψη και ζυγός είναι, μά η μυστική δύναμη που έχει το βάλσαμο της Θείας χάριτος, εξαφανίζει τελικά το βάρος του ζυγού.

Έτσι, αν το πρώτο σε κάνει να δειλιάζεις και να κυριεύεσαι από αμέλεια και ραθυμία, ας σου εμπνεύσει προθυμία το δεύτερο”.
pavmaria
Κορυφαίος Αποστολέας
Κορυφαίος Αποστολέας
Δημοσιεύσεις: 830
Εγγραφή: Τετ Οκτ 05, 2005 5:00 am
Επικοινωνία:

Δημοσίευση από pavmaria »

(Επιλογή και διασκευή ψυχωφελών κειμένων από το βιβλίο “ΑΜΑΡΤΩΛΩΝ ΣΩΤΗΡΙΑ” του μοναχού Αγαπίου Λάνδου του Κρητός)



ΠΩΣ ΘΑ ΣΩΘΟΥΜΕ

ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ



Τα τέσσερα “έσχατα”



Ο Σοφός Σειράχ μας δίνει μια συμβουλή θαυμάσια και ψυχωφελέστατη:

“Μιμνήσκου τα έσχατά σου, και είς τον αιώνα ούχ αμαρτήσεις” (7:36).

Δηλαδή, “να θυμάσαι πάντα τα τέλη της ζωής σου, και ποτέ δεν θ΄αμαρτήσεις”

Τα “έσχατα” αυτά είναι:

α) ο σωματικός θάνατος του ανθρώπου,

β) η Δευτέρα παρουσία του Χριστού,

γ) η δόξα του Παραδείσου και

δ) η οδύνη της κολάσεως.

Όποιος τα θυμάται και τα μελετάει με το νου του συνεχώς, πολιτεύεται ενάρετα και θεάρεστα.

Ας τα εξετάσουμε, λοιπόν, με τη σειρά.



α΄. Ο θάνατος

Ο άγιος Ιωάννης ο ελεήμων, πατριάρχης Αλεξανδρείας (610-619), για να χαράξει βαθιά μέσα στο νου του τη μνήμη του θανάτου και να την έχει πάντα ζωηρή μπροστά στα μάτια του, πρόσταξε να φτιάξουν τον τάφο του, αλλά να μην τον τελειώσουν. Ύστερα είπε στον κατασκευαστή να έρχεται σε κάθε επίσημη γιορτή, τότε που φορούσε τη λαμπρή αρχιερατική του στολή, και να του λέει δυνατά, μπροστά σε όλους: “Δέσποτα, το μνήμα σου είναι ατέλειωτο μέχρι σήμερα. Δώσε μου την άδεια να το τελειώσω, γιατί δεν ξέρεις πότε θα σε επισκεφθεί ο θάνατος”. Αυτό το έκανε ο άγιος, για να μην ξεγελαστεί από την πρόσκαιρη τιμή του αρχιερατικού αξιώματος, πού μπορεί να εμπνεύσει την έπαρση, αλλά να θυμάται πάντα το θάνατο, που ταπεινώνει και… προσγειώνει.

Η αληθινή φιλοσοφία είναι η μελέτη του θανάτου, σύμφωνα με τον Μέγα Βασίλειο. Μ΄αυτή τη μελέτη φιλοσόφησε κι εσύ, αδελφέ, αν θέλεις να βρίσκεσαι μέσα στην πραγματικότητα. Θα ΄ρθει ώρα, και δεν ξέρεις πότε, πού θα σβήσει η ζωή σου, και μαζί μ΄αυτήν όλα τα όνειρα, όλες οι αυταπάτες. Η γη θα καταπιεί αμείλικτα το σώμα σου, πού θα γίνει τροφή των σκουληκιών. Άχρηστες θ΄αποδειχθούν η γνώση και η σοφία σου. Οι κληρονόμοι θ΄αρπάξουν την περιουσία σου, που με τόσους μάταιους μόχθους έφτιαξες. Και οι δαίμονες, αλίμονο, θα περιλάβουν την ψυχή σου, πού για όλα αγωνίστηκε όσο ήταν σ΄αυτόν τον κόσμο, εκτός από το σπουδαιότερο: τη σωτηρία της!

Την ώρα εκείνη, καθώς θα βρίσκεσαι μπροστά στην οδυνηρή αυτή αλήθεια, την αλήθεια πού ως τότε περιφρονούσες ή αμφισβητούσες, θα μετανοείς όψιμα και θα θρηνολογείς ανώφελα. Γιατί θα είναι πολύ αργά…

Πράγματι, φοβερό είναι του θανάτου το μυστήριο! Φρίκη προξενεί σε όλους, άρχοντες και υπηκόους, πλούσιους και φτωχούς, άνδρες και γυναίκες, νέους και γέρους, σοφούς και απλοϊκούς, κληρικούς και λαϊκούς, πιστούς και άπιστους. Η Ιστορία έχει διασώσει κάποιες λεπτομέρειες από το θάνατο ή και τις τελευταίες στιγμές ορισμένων μεγάλων ανδρών, στιγμές που συγκλονίζουν και διδάσκουν.

Όταν ο κοσμοκράτορας Μέγας Αλέξανδρος (356-323 π.Χ.) βρισκόταν στην κλίνη του θανάτου, είχαν συναχθεί ολόγυρά του στρατηγοί, φίλοι και φιλόσοφοι. Ένας απ΄αυτούς κούνησε με θλίψη το κεφάλι του και είπε θυμόσοφα: “Χθες δεν χωρούσε τον Αλέξανδρο το πλάτος του κόσμου όλου, και σήμερα θα τον χωρέσουν τρεις πήχες γης”. Κάποιος άλλος πρόσθεσε: “Χθες η ζωή και ο θάνατος χιλιάδων ανθρώπων κρέμονταν απ΄αυτόν, και σήμερα είναι ανίκανος ν΄αποτρέψει τον δικό του θάνατο”. Ένας τρίτος παρατήρησε: “Χθες πατούσε τη γη με δόξα ασύγκριτη, και σήμερα η γη θα τον σκεπάσει άδοξα”. Κι ένας τελευταίος, βλέποντας τον χρυσοστόλιστο τάφο του, είπε: “Χθες έκλεινε εκείνος χρυσάφι στα σεντούκια του, και σήμερα θα κλειστεί ο ίδιος άψυχος μέσα σε χρυσάφι”. Με όλ΄αυτά τα λόγια οι Έλληνες εκείνοι φιλόσοφοι, μολονότι ειδωλολάτρες και αφώτιστοι από την αληθινή πίστη, έδειχναν πώς κατανοούσαν τη ματαιότητα της πρόσκαιρης ζωής, του πλούτου και της δόξας.

Περίπου έναν αιώνα αργότερα πέθανε ο γενναίος Μάγων, αδελφός του Μεγάλου Αννίβα (247-183 π.Χ.), του ατρόμητου και μεγαλοφυούς Καρχηδόνιου στρατηλάτη, πού σκόρπισε το θάνατο και την καταστροφή στην Ιταλία. Όταν, λοιπόν, ο Μάγων κατάλαβε ότι από στιγμή σε στιγμή θα ξεψυχούσε, στράφηκε με πόνο στον αδελφό του και τους άλλοςυ συγγενείς, που του παραστέκονταν, και είπε: “Αλλίμονό μου, έφτασε το τέλος… Και τι τέλος! Πόσο ανόητο είναι να μεθάει κανείς από την εξουσία πού χάνεται και τη δόξα που μαραίνεται! Πόσο αδύναμη είναι η δύναμη και πόσο άστατη η ευτυχία! Ώ ύψος των τιμών, πόσο γρήγορα πέφτεις και τσακίζεσαι! Ώ κενή δόξα! Ώ ψεύτικη ανθρώπινη ελπίδα! Ώ ζωή εφήμερη και βασανισμένη! Σε τι ωφελήθηκα, που κυρίεψα κάστρα, γκρέμισα πύργους, αφάνισα πολιτείες και νίκησα λεγεώνες; Τι κέρδισα, αδελφέ μου, πού έχτισα παλάτια μαρμάρινα, παλάτια που άστραφταν απ΄το χρυσάφι και τ΄ασήμι, αφού τώρα θα καταλήξω, σαν πάμφτωχος και άστεγος, στο υγρό χώμα; Άχ, αδελφέ μου Αννίβα, μεγάλα σχέδια κάνεις και σπουδαία έργα ετοιμάζεις, γιατί ξεχνάς το πικρό και άδοξο τέλος σου! Να, εγώ φεύγω κιόλας σήμερα… Φεύγω και δεν θα ξαναγυρίσω κοντά σου… Μά κι εσύ αύριο-μεθαύριο θα έρθεις να με βρεις στον μαύρο άδη!…”. Και πράγματι, μετά από λίγο καιρό πέθανε και ο Αννίβας άδοξα, με δηλητήριο, εξόριστος και κυνηγημένος από τους Ρωμαίους.

Αλλά και στα νεότερα χρόνια, όταν στις 4 Μαρτίου 1193, πέθανε σε ηλικία μόλις 55 χρονών ο περιβόητος σουλτάνος της Αιγύπτου Σαλαντίν, ο μεγάλος εκείνος πολέμαρχος, που με το σπαθί κυριάρχησε σ΄όλη τη Μέση Ανατολή, πρόσταξε έναν στρατιώτη να κρεμάσει σε κοντάρι τον νεκρικό του χιτώνα και να τον δείχνει σ΄όλον τον λαό, διαλαλώντας: “Ο αφέντης μας, που όριζε τόσα βασίλεια και εξουσίαζε τόσες χώρες, πεθαίνει σήμερα! Και δεν εξουσιάζει πια άλλο τίπτοα, πέρα από τούτον τον εντάφιο χιτώνα!”. Με την ενέργεια εκείνη ο ετοιμοθάνατος σουλτάνος φανέρωνε πώς τότε πια καταλάβαινε τη ματαιότητα και την ανοησία της απληστίας του, που τον κινούσε σε κατακτήσεις και συγκέντρωση θησαυρών. Τότε πια καταλάβαινε πώς όλα ήταν καπνός, αφού τ΄άφηνε πίσω του κι έφευγε γυμνός και αβοήθητος.

Βλέπεις πώς συναισθάνονταν την πραγματικότητα, έστω και αργά, οι άπιστοι; Τι πρέπει, λοιπόν, να κάνουμε εμείς, που πιστεύουμε στην ανάσταση των νεκρών και τη μέλλουσα ζωή; Εκείνοι, με την περιορισμένη φυσική τους γνώση, ομολογούσαν την ευτέλεια και τη μηδαμινότητα των εγκοσμίων, κι εμείς, που αξιωθήκαμε να γνωρίσουμε την αποκαλυμμένη από το Χριστό αλήθεια, κυνηγάμε τα λεφτά και τη δόξα και την ηδονή του κόσμου τούτου;

Συλλογίσου, αδελφέ, την ώρα που η ψυχή σου θα χωρίζεται από το σώμα. Τελειώνει τότε το πανηγύρι της ζωής, το πανηγύρι των ανόητων, και αρχίζει η μεγάλη δοκιμασία! Το σώμα μελανιάζει, τα μέλη ακινητοποιούνται, τα όργανα αδρανούν, τα μάτια κλείνουν, η γλώσσα παραλύει, η δύναμη χάνεται, η ομορφιά εξαφανίζεται…

“Πάντα σκιάς ασθενέστερα, πάντα ονείρων απατηλότερα”, όπως γράφει στα υπέροχα νεκρώσιμα ιδιόμελά του ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός.

“Ως άνθος μαραίνεται και ως όναρ παρέρχεεται και διαλύεται πάς άνθρωπος”.

Την ώρα εκείνη, “πού έστιν η του κόσμου προσπάθεια; Πού έστιν ή των προσκαίρων φαντασία; Πού έστιν ο χρυσός και ο άργυρος; Πού έστι των οικετών η πλημμύρα και ο θόρυβος; Πάντα κόνις, πάντα τέφρα, πάντα σκιά”. Την ώρα εκείνη, ποιος θα βοηθήσει την ψυχή;

“Οίμοι, πόσα δακρύει τότε, και ούχ υπάρχει ο ελεών αυτήν! Προς τους αγγέλους τα όμματα ρέπουσα, άπρακτα καθικετεύει, προς τους ανθρώπους τάς χείρας εκτείνουσα, ούκ έχει τον βοηθούντα…”.

Άκουσέ τα καλά όλα τούτα, αδελφέ, και βάλε τα μέσα στην καρδιά σου. Άκουσέ τα, γιατί σε λίγο θα εφαρμοστούν και σ΄εσένα! Τι κι αν σ΄έχει μεθύσει τώρα η δόξα; “Κάθε άνθρωπος είναι σαν το χορτάρι, και κάθε ανθρώπινη δόξα είναι σαν το άνθος του χορταριού, ξεράθηκε το χορτάρι, και το άνθος του έπεσε κάτω”, σου φωνάζει ο μεγαλόφωνος Ησαϊας (40:6-7). Τι κι αν σ΄έχει χαυνώσει τώρα ο πλούτος; “Αυτή τη νύχτα θα παραδώσεις τη ζωή σου. Αυτά, λοιπόν, πού ετοίμασες, σε ποιόν θ΄ανήκουν;”, σε προειδοποιεί ο δίκαιος Θεός (Λουκ. 12:20). Τι κι αν βουτάς τώρα μέσα στις ηδονές
και τις απολαύσεις; “Εσύ απόλαυσες την ευτυχία στη ζωή σου, τώρα, λοιπόν, υποφέρεις”, θα σου πει με τη σειρά του κάποτε και ο πατριάρχης Αβραάμ (Λουκ. 16:25).

Ξέρεις με τι μοιάζουν οι σημερινοί άνθρωποι; Με τις κότες, ναι, με τις άμυαλες κότες, που βόσκουν σκόρπιες και αμέριμνες μέσα σ΄ένα χωράφι. Και καθώς τριγυρίζουν πέρα-δώθε, πετάγεται ξαφνικά ανάμεσά τους ο αιμοβόρος λύκος, αρπάζει μία κι εξαφανίζεται, για να την ξεσκίσει και να την καταβροχθίσει κάπου με την ησυχία του. Οι υπόλοιπες, μόλις δούν το λύκο, τρομάζουν και κρύβονται. Σε λίγη ώρα, όμως, σαν ανόητες που είναι, ξεχνούν και το λύκο και ητν κότα που άρπαξε εκείνος και την τρομάρα που πέρασαν αυτές, και βγαίνουν πάλι στη βοσκή. Ο λύκος δεν αργεί να ξανάρθει, οπότε επαναλαμβάνεται η ίδια σκηνή. Και επαναλαμβάνεται πολλές φορές, ώσπου όλες οι κότες εξολοθρεύονται.

Έτσι, λοιπόν, είναι και οι άνθρωποι. Ανόητοι! Βόσκουν αμέριμνοι στο λιβάδι των κοσμικών μεριμνών και των σαρκικών απολαύσεων, ώσπου έρχεται ξαφνικά ο θάνατος και αρπάζει έναν συγγενή ή φίλο τους. Τότε συγκλονίζονται, καταθλίβονται, τρομάζουν και συλλογίζονται τη δική τους ώρα, το δικό τους τέλος. Τότε κάνουν μερικές ευλαβικές σκέψεις, συνειδητοποιούν τι φοβερό θα είναι να πεθάνουν μέσα στην αμαρτία, και αποφασίζουν να μετανοήσουν. Όλ΄αυτά, όμως, δεν διαρκούν πολύ. Περνούν λίγες μέρες, ή έστω λίγες εβδομάδες, και ξεχνιέται ο φίλος, ξεχνιέται ο θάνατος, ξεχνιέται και η μετάνοια. Ο θάνατος, βέβαια, δεν θ΄αργήσει να ξαναχτυπήσει. Και τότε, πάλι ο ίδιος συγκλονισμός, πάλι οι ίδιες σκέψεις… μά και πάλι γρήγορα επιστροφή στη μάταιη καθημερινότητα. Έτσι σιγά-σιγά τους παίρνει όλους ο θάνατος -και όλους αδιόρθωτους και αμετανόητους!

Χαρά σ΄εκείνον που κρατάει σταθερά στο νου του τη μνήμη του θανάτου! Γιατί αυτή οδηγεί σε μετάνοια, φέρνει τα δάκρυα και το πένθος, υπομένει όλους τους κόπους και τους εξευτελισμούς, απομακρύνει τα πάθη και τις αμαρτίες, απελευθερώνει από τις βιοτικές μέριμνες, τρέφει την αδιάλειπτη προσευχή, εμποδίζει την προσκόλληση στα υλικά, διευκολύνει την εκκοπή του ιδίου θελήματος, συντηρεί την αγωνιστικότητα και το ζήλο, κάνει ελαφριά τη νηστεία, προπαντός όμως αυξάνει την αγάπη και την ταπείνωση, τα δυο φτερά που μας ανεβάζουν ως τον ουρανό.

Τελειώνοντας, αξίζει να διηγηθούμε την ιστορία του Ησυχίου του Χωρηβίτη, για τον οποίο γράφει ο άγιος Ιωάννης της Κλίμακος στον έκτο λόγο του. Ο μοναχός αυτός ζούσε αμελέστατα, χωρίς το παραμικρό ενδιαφέρον για την ψυχή του. Κάποτε όμως αρρώστησε τόσο βαριά, που έφτασε στο σημείο να φαίνεται νεκρός για μία ώρα περίπου. Μετά συνήλθε, και παρακάλεσε όσους ήταν εκεί να φύγουν και να τον αφήσουν μόνο. Έχτισε τότε την πόρτα του κελλιού του κι έμεινε κλεισμένος μέσα δώδεκα ολόκληρα χρόνια, χωρίς να μιλήσει ποτέ με κανέναν και χωρίς να φάει τίποτ΄άλλο πέρα από ψωμί και νερό. Συλλογιζόταν ακατάπαυστα εκείνα που είδε στην έκστασή του, την ώρα που φαινόταν σαν νεκρός. Η έκφραση του προσώπου του δεν άλλαξε όλ΄αυτά τα χρόνια. Ήταν συνεχώς σαν αφηρημένος, κι από τα μάτια του έτρεχαν θερμά δάκρυα. Μόνο σαν πλησίασε η ώρα του θανάτου του, οι άλλοι αδελφοί γκρέμισαν τη χτισμένη πόρτα και μπήκαν μέσα. Μετά από πολλές ικεσίες, κατόρθωσαν να του πάρουν τούτα μονάχα τα λόγια: “Συγχωρέστε με, αδελφοί! Όποιος γνώρισε τι σημαίνει μνήμη θανάτου, δεν θα μπορέσει πια ν΄αμαρτήσει!” Οι αδελφοί θαύμαζαν, βλέποντας τον άλλοτε αμελέστατο Ησύχιο να έχει μεταμορφωθεί τόσο ανέλπιστα. Όταν πιά ξεψύχησε, τον έθαψαν στο κοιμητήρι. Μά ύστερ΄από λίγες μέρες το άγιο λείψανό του είχε εξαφανιστεί! Με το θαυμαστό αυτό σημείο της σωματικής μεταστάσεως, ο Κύριος φανέρωσε σε όλους, όσοι θ΄αποφασίσουν να διορθωθούν και μετά από μεγάλη ακόμη αμέλεια, πόσο ευάρεστα δέχτηκε τη μετάνοιά του.



β΄. Η Δευτέρα Παρουσία του Χριστού

Τι φοβερή θα είναι η ώρα, πού θα ΄ρθει για δεύτερη και τελευταία φορά ο Κύριος, σαν Κριτής πιά και όχι σαν Λυτρωτής! Τότε, λέει η Γραφή, “ο ήλιος θα σκοτεινιάσει και το φεγγάρι θα πάψει πιά να φέγγει τ΄άστρα θα πέσουν απ΄τον ουρανό και οι ουράνιες δυνάμεις, που κρατούν την τάξη του σύμπαντος, θα σαλευθούν. Τότε θα εμφανιστεί στον ουρανό το σημάδι του Υιού του ανθρώπου, και θα θρηνήσουν όλες οι φυλές της γης, και θα δουν τον Υιό του ανθρώπου να έρχεται πάνω στα σύννεφα του ουρανού με δύναμη και πολλή λαμπρότητα” (Ματθ. 25:31-32) και θα κρίνει την οικουμένη με δικαιοσύνη. Τι θα κάνουμε την ώρα εκείνη οι ταλαίπωροι αμαρτωλοί; Πού θα κρυφτούμε οι αμετανόητοι; Τι απολογία θα δώσουμε για τα έργα, τα λόγια, τους λογισμούς και τις προθέσεις μας;

Τότε τα δάκρυα θα είναι ανώφελα, η μεταμέλεια άχρηστη, οι ικεσίες μάταιες. Γιατί; Επειδή ο καθένας μας θα κριθεί δίκαια και αδέκαστα, σύμφωνα με τα έργα του. Και τότε “εκείνοι που έχουν πράξει δίκαια στη ζωή τους, θ΄αναστηθούν για να λάβουν μέρος στην καινούρια ζωή, κι εκείνοι που έπραξαν φαύλα έργα, θ΄αναστηθούν για ν΄αντιμετωπίσουν την καταδίκη” (Ιω. 5:29). Από το ένα μέρος θα βλέπουμε τη θεϊκή λαμπρότητα της βασιλείας των ουρανών, που θ΄απολαύσουν οι δίκαιοι, κι από το άλλο τον απερίγραπτο ζόφο της αιώνιας κόλασης, που θα κληρονομήσουν οι αμετανήτοι αμαρτωλοί, από το ένα μέρος τη ζωή, κι από το άλλο το θάνατο, από το ένα μέρος την αιώνια ανάπαυση, κι από το άλλο την αιώνια καταδίκη…

Θ΄ανοίξει τότε ο Κριτής τα φοβερά βιβλία Του, και τα έργα του καθενός θα φανερωθούν μπροστά στους αγγέλους και τους ανθρώπους όλους. Με βάση αυτά τα έργα θα κριθεί από τον Κύριο κάθε άνθρωπος, χωρίς προσωποληψία, χωρίς διακρίσεις. Και δεν θα κριθούν μόνο οι χριστιανοί, αλλά και οι άπιστοι, όσοι δηλαδή πέθαναν χωρίς να γνωρίσουν το Χριστό και το ευαγγέλιό Του. Αυτοί, βέβαια, δεν θα κριθούν με βάση τον ευαγγελικό νόμο, αλλά με βάση τη συνείδησή τους, δηλαδή τη φωνή του Θεού που υπάρχει μέσα σ΄όλους τους ανθρώπους. Όπως γράφει πολύ ωραία ο απόστολος Παύλος, “όσοι αμάρτησαν χωρίς να ξέρουν το νόμο του Θεού, θα καταδικαστούν όχι με κριτήριο το νόμο, κι από την άλλη, όσοι αμάρτησαν γνωρίζοντας το νόμο, θα δικαστούν με κριτήριο το νόμο…, πολλές φορές ειδωλολάτρες, που δεν γνωρίζουν το νόμο…, κάνουν από μόνοι τους εκείνο πού απαιτεί ο νόμος, αυτό δείχνει πώς, αν και δεν τους δόθηκε ο νόμος, μέσα τους υπάρχει νόμος, η διαγωγή τους φανερώνει πώς οι εντολές του νόμου είναι γραμμένες στις καρδιές τους και σ΄αυτό συμφωνεί και η συνείδησή τους, πού η φωνή της τους ελέγχει ή τους επαινεί ανάλογα με τη διαγωγή τους” (Ρωμ. 2:12, 14-16). Οι χριστιανοί, φυσικά, θα κριθούμε με βάση τις εντολές του Χριστού, πού μας αποκάλυψε την αλήθεια. Αν, λοιπόν, μολονότι γνωρίσαμε την αλήθεια, ζούμε θεληματικά μέσα στην αμαρτία, μας περιμένει φοβερή καταδίκη.

Έτσι θα κριθούν αμερόληπτα άνδρες και γυναίκες, επίσκοποι και ιερείς, βασιλείς και άρχοντες, πλούσιοι και φτωχοί, μεγάλοι και μικροί. Όλοι θα χωριστούν σε δύο κατηγορίες, στα “πρόβατα”, δηλαδή τους δικαίους, και στα “ερίφια”, δηλαδή τους αμαρτωλούς (Ματθ. 25:32).

Στα δεξιά του Κυρίου θα μπουν οι πρώτοι, εκείνοι που είχαν αγάπη και ευσπλαχνία για το συνάνθρωπο, ταπείνωση, ανεξικακία, σωφροσύνη, καθαρή καρδιά, ορθόδοξη πίστη. Αυτοί θ΄ακούσουν με άφατη αγαλλίαση την ποθητή πρόσκληση: “Ελάτε, οι ευλογημένοι απ΄τον Πατέρα μου, κληρονομήστε τη βασιλεία που σας έχει ετοιμαστεί” (Ματθ. 25:34). Στ΄αριστερά Του θα μπουν οι δεύτεροι, εκείνοι που σπατάλησαν το χρόνο της ζωής τους μέσα σε κραιπάλες και ακολασίες, μέσα στην ασπλαχνία και την υπερηφάνεια, μέσα στα πλούτη και τα πάθη, μέσα στην απιστία και την αίρεση. Αυτοί θ΄ακούσουν με οδύνη την τρομερή απόφαση: “Φύγετε από μπροστά μου, καταραμένοι, πηγαίνετε στην αιώνια φωτιά, που έχει ετοιμαστεί για το διάβολο και τους δικούς του” (Ματθ. 25:41). Τότε θα οδηγηθούν αυτοί στην αιώνια κόλαση, ενώ οι δίκαιοι στην αιώνια ζωή.

Αδελφέ, πρίν φτάσει η άδηλη εκείνη ώρα, πρίν έρθει ο Νυμφίος “εν τω μέσω της νυκτός” και θα μας βρει βυθισμένους στον ύπνο της ραθυμίας, ας ξυπνήσουμε και ας ετοιμαστούμε για την υποδοχή Του με έργα μετάνοιας, με εξομολόγηση, με ελεημοσύνη, με τήρηση των θείων εντολών. “Να, ο Κριτής στέκεται κιόλας μπροστά στην πόρτα” (Ιακ. 5:9) και μας φωνάζει προειδποιητικά: “Πρ
οσέξτε καλά τους εαυτούς σας. Μην παραδοθείτε στην κραιπάλη και στη μέθη και στις βιοτικές φροντίδες, και σας αιφνιδιάσει η ημέρα εκείνη” (Λουκ. 21:34). “Να, έρχομαι σύντομα”, λέει ο Ιησούς, “και φέρνω μαζί μου την αμοιβή για ν΄ανταποδώσω στον καθένα κατά τα έργα του” (Αποκ. 22:12).



γ΄. Ο παράδεισος

“Μάτι δεν είδε κι αυτί δεν άκουσε και λογισμός ανθρώπου δεν έβαλε όσα ετοίμασε ο Θεός γι΄αυτούς που τον αγαπούν”, λέει ο μακάριος Παύλος (Α΄Κορ. 2:9). Αν λοιπόν ο απόστολος, πού, με τη χάρη του Θεού, μεταφέρθηκε στον παράδεισο, δεν μπόρεσε να περιγράψει την ένδοξη εκείνη μακαριότητα, πώς θα μπορέσουμε εμείς, μά πώς και να το αποτολμήσουμε, άσοφοι και αφώτιστοι καθώς είμαστε; Αλλά και οι γλώσσες οι εύλαλες όλων των ρητόρων και των σοφών του κόσμου αν μαζεύονταν, ακόμα και τ΄αστέρια τ΄ουρανού και τα φύλλα των δέντρων άν γίνονταν γλώσσες, πάλι δέν θα μπορούσαν να διηγηθούν τα ανεκλάλητα επουράνια αγθά, πού, πράγματι, μάτι ποτέ δεν είδε και δεν άκουσε αυτί και λογισμός ανθρώπου δεν έβαλε. Πλήν όμως, για να πάρουμε λίγο από τη γεύση και των ευωδία τους, αξιώθηκαν κάποιοι άγιοι και θεοφώτιστοι Πατέρες, όπως ο θείος Χρυσόστομος, ο ιερός Αυγουστίνος και άλλοι, να οδηγηθούν από το Άγιο Πνεύμα και να διατυπώσουν με ανθρώπινες λέξεις και έννοιες τα απερίγραπτα και ακατάληπτα μυστήρια του παραδείσου. Άλλωστε ο Θεός, συγκαταβαίνοντας στην ανθρώπινη αδυναμία, επιτρέπει πολλές φορές, όπως βλέπουμε στους βίους των αγίων, τη θέα ή τη νόηση των μελλοντικών και άυλων αγαθών με τη μορφή γήινων και υλικών, όπως κήπων, κοιλάδων, αισθητού φωτός κ.ά. Η παραχώρηση αυτή του Κυρίου γίνεται για την ψυχική μας παρηγοριά και για τη στερέωσή μας στην πίστη και στην ελπίδα της αιώνιας ζωής.

Από τις αγιοπατερικές ανθρωπομορφικές περιγραφές, λοιπόν, μπορούμε να συλλάβουμε κάπως το κάλλος, τη δόξα και την ευφροσύνη του παραδείσου.

Τί είναι ο παράδεισος; Ζωή αιώνια και αθάνατη. Ζωή μακάρια και άλυπη. Ζωή άφθαρτη και αναλλοίωτη.

Εκεί η αγάπη είναι τέλεια. Εκεί ο φόβος είναι ανύπαρκτος. Εκεί η μέρα είναι ατέλειωτη. Εκεί η νύχτα είναι άγνωστη.

Τώρα “η γνώση μας περιορίζεται μονάχα σ΄ένα μέρος της αλήθειας, όταν, όμως, στη μέλλουσα ζωή μας δοθεί η τέλεια γνώση της αλήθειας, τότε θα καταργηθεί το μερικό της αλήθειας, που γνωρίζουμε τώρα... τώρα βλέπουμε τα πράγματα θαμπά, σαν μέσ΄από μεταλλικό καθρέφτη, τότε, όμως, πρόσωπο με πρόσωπο θα δούμε το Θεό” (Α΄Κορ. 13:9,10,12).

Ώ, ζωή παμπόθητη! Ώ, ζωή πανένδοξη! Ώ, ζωή πναευφρόσυνη! Χαίρεται να σε μελετάει ο νούς μου. Αγάλλεται να σε στοχάζεται η ψυχή μου. Σκιρτάει και σε ποθεί η καρδιά μου. Και όσο σε μελετώ και σε στοχάζομαι, τόσο σε ποθώ και πληγώνομαι από τον έρωτά σου.

Ώ, πάγκαλη βασιλεία! Ώ, θεία πολιτεία! Ώ, άνω Ιερουσαλήμ! Εκεί οι καιροί δεν αλλάζουν, οι εποχές δεν διαδέχονται η μία την άλλη, η εορτή δεν λήγει, τα αγαθά δεν τελειώνουν, το φως δεν σβήνει.

Στις επίγειες γιορτές και τα πανηγύρια έχουμε ανάκατο πλήθος ανθρώπων, ωραία ρούχα και στολίδια, αφθονία καρπών, φώτα και λαμπάδες, θόρυβο και οχλοβοή. Στην επουράνια γιορτή, στο ατέλειωτο πανηγύρι της βασιλείας του Θεού, αντί για το ανάκατο πλήθος, θα συμπανηγυρίζουν και θα δοξολογούν παναρμόνια τον Κύριο μυριάδες αγγέλων, χιλιάδες αρχαγγέλων, συστήματα προφητών, χοροί μαρτύρων, τάγματα οσίων, συναθροίσεις αποστόλων, συγκροτήματα δικαίων, αντί για ωραία ρούχα και στολίδια, θα βλέπεις στολές θεοϋφαντες και στεφάνια αμαράντινα και βραβεία άφθαρτα, αντί για υλικούς καρπούς, θα περισσεύει ο καρπός του Πνεύματος, η αγάπη, η χαρά, η ειρήνη, η ευφροσύνη, η χρηστότητα, η αγαθοσύνη, αντί για φώτα και λαμπάδες, το ανέσπερο και αιώνιο Φώς, το Φώς το αληθινό, το Φώς του κόσμου, ο Ήλιος της δικαιοσύνης, αντί για θόρυβο και οχλοβοή, ευταξία και ύμνοι και ωδές πνευματικές.

Μακάριοι είναι εκείνοι που θ΄αξιωθούν ν΄ακούσουν τα υπέροχα εκείνα αγγελικά άσματα, την επουράνια μουσική, την ακατάπαυστη μελωδία. Μακάριοι είναι εκείνοι πού θα ψάλλουν μαζί με τις ασώματες Δυνάμεις το “Αλληλούια” στο Βασιλιά και Θεό των όλων. Μακάριοι είναι εκείνοι που θα βλέπουν την άρρητη δόξα του Κυρίου, καθώς το ζήτησε Εκείνος από τον Πατέρα Του:

“Πατέρα, αυτοί που μου έδωσες, θέλω, όπου είμαι εγώ, να είναι κι εκείνοι μαζί μου, για να μπορούν να βλέπουν τη δόξα τη δική μου” (Ιω. 17:24).

“Σκιρτήστε εσείς, οι δίκαιοι, με τη χαρά του Κυρίου” (Ψαλμ. 32:1)! Πάνε πια οι διωγμοί, ήρθε ο δοξασμός. Πάνε οι ατιμώσεις, ήρθε η τιμή. Πάνε οι χλευασμοί, ήρθαν οι έπαινοι. Πάνε τα μαρτύρια, ήρθαν τα στεφάνια. Πάνε οι αγώνες, ήρθαν τα έπαθλα. Πάνε οι θλίψεις, ήρθε η χαρά. Πάνε οι στερήσεις, ήρθε η απόλαυση. Πάνε οι κόποι, ήρθε η ανάπαυση. Πάνε οι πόλεμοι, ήρθε η ειρήνη. Πάνε οι σταυροί, ήρθε η ανάσταση. Πάει ο φευγαλέος χειμώνας της επίγειας ζωής, ήρθε η αιώνια άνοιξη της επουράνιας.

Πόση θα είναι η ευφροσύνη της ψυχής σου, όταν θα τη φέρουν πασίχαροι οι άγιοι άγγελοι στο θρόνο του Θεού, απ΄όπου θα κηρυχθούν ως τα πέρατα της οικουμένης τα θεάρεστα έργα της, τα φιλόθεα λόγια της, οι καλοί λογισμοί της! Πόση ευφροσύνη, όταν θα βλέπεις εκεί το πλήθος των δικαίων και των Αγίων Πάντων!

Εκεί θα είναι όσοι ένιωθαν τον εαυτό τους φτωχό μπροστά στο Θεό, εκεί όσοι πενθούσαν για τις αμαρτίες τους, εκεί όσοι ήταν πράοι, εκεί όσοι πεινούσαν και διψούσαν τη δικαιοσύνη του Θεού, εκεί όσοι έδειχναν έλεος στους συνανθρώπους τους, εκεί όσοι είχαν καθαρή καρδιά, εκεί όσοι εργάζονταν για την ειρήνη, εκεί όσοι διώχθηκαν επειδή αγωνίστηκαν για την επικράτηση του θελήματος του Θεού (Ματθ. 5:3-10). Εκεί όσοι έσπειραν με δάκρυα, και τώρα θερίζουν με αγαλλίαση (Ψαλμ. 125:5). Εκεί όσοι σήκωσαν αγόγγυστα τις πρόσκαιρες θλίψεις, και τώρα απολαμβάνουν ατέλειωτο πλούτο αιώνιας δόξας (Β΄Κορ. 4:17). Εκεί όσοι παραδόθηκαν στις συναγωγές και κλείστηκαν στις φυλακές και οδηγήθηκανν μπροστά σε βασιλείς και ηγεμόνες και πολεμήθηκαν από γονείς κι αδέλφια και συγγενείς και φίλους και μισήθηκαν απ΄όλους για χάρη του Χριστού, όλοι όσοι με την υπομονή τους σώθηκαν (πρβλ. Λουκ. 21:19). Εκεί η Υπεραγία Θεοτόκος, πού έχει τη μεγαλύτερη τιμή και δόξα μετά την Αγία Τριάδα. Εκεί ο Τίμιος Πρόδρομος και Βαπτιστής του Χριστού Ιωάννης, ο μέγιστος προφήτης (Λουκ. 7:28 ). Εκεί οι χριστοκήρυκες άγιοι απόστολοι, ο Πέτρος και ο Παύλος, ο Ιωάννης και ο Ανδρέας, ο Φίλιππος και ο Βαρθολομαίος, ο Ματθαίος, ο Θωμάς και οι άλλοι σοφοί ψαράδες της οικουμένης. Εκεί οι άγιοι μεγαλομάρτυρες, ο Γεώργιος και ο Δημήτριος, ο Προκόπιος και ο Αρτέμιος, η Βαρβάρα και η Αικατερίνη, η Παρασκευή και η Φωτεινή και οι αναρίθμητοι λοιποί αθλητές, που έδωσαν το αίμα τους και κληρονόμησαν τον ουρανό, που υπέφεραν πρόσκαιρα και αγάλλονται αιώνια. Εκεί οι ένδοξοι προφήτες, τα στόματα του Κυρίου, ο Μωυσής και ο Δαβίδ, ο Ησαϊας και ο Ηλίας, ο Ιερεμίας και ο Δανιήλ, ο Ιεζεκιήλ και ο Ιωνάς, όλοι όσοι προγνώρισαν και προανήγγειλαν τις μεγαλουργίες του Θεού. Εκεί οι μεγάλοι ιεράρχες, ο Χρυσόστομος και ο Βασίλειος, ο Γρηγόριος και ο Νικόλαος, ο Μελέτιος και ο Επιφάνιος, ο Αθανάσιος και ο Κύριλλος, που φώτισαν την οικουμένη μ΄ακτίνες θείων δογμάτων και την κτίση ολόκληρη ποτίσανε με τα νάματα της θεογνωσίας. Εκεί και οι μιμητές των αγγέλων, ο Αντώνιος και ο Αρσένιος, ο Σισώης και ο Ονούφριος, ο Ευθύμιος και ο Παχώμιος, ο Εφραίμ και ο Ισαάκ, ο Σάββας και ο Θεοδόσιος, η Θεοδώρα και η Συγκλητική, η Ισιδώρα και η Πελαγία, όλων των οσίων πατέρων και μητέρων ο χορός, πού με τους καταρράκτες των δακρύων τους πότισαν την άγονη έρημο και με τους στεναγμούς τους εκατονταπλασίασαν τους καρπούς των κόπων τους. Εκεί, λοιπόν, όλοι οι άγιοι, που αναδείχθηκαν τέλειοι κανόνες αρετής, και τώρα βλέπουν τον Τριαδικό Θεό πρόσωπο με πρόσωπο (Α΄Κορ. 13:12).

Ας μιμηθούμε, αδελφέ, κι εμείς αυτούς τους εκλεκτούς του Θεού. Ας σηκωθούμε από τον ύπνο της αμέλειας, ας πολεμήσουμε τα πάθη και την αμαρτία, ας αντισταθούμε στον κόσμο και το διάβολο, ας τηρήσουμε τις σωτήριες εντολές, ας καλλιεργήσουμε τις άγιες αρετές, για να μας βρει έτοιμους η ημέρα του Κυρίου -όταν Εκείνος θα έρθει σαν Κριτής των ανθρώπων και θ΄ανταμείψει τον καθένα ανάλογα με τις πράξεις του-, κι έτσι να κληρονομήσουμε μαζί με τους αγίους την επουράνια βασιλεία.



δ΄. Η κόλασ
η

Όταν ο πλούσιος της παραβολής (Λουκ. 16:19-31) ήταν πια στον άδη και βασανιζόταν, παρακάλεσε από μακριά τον πατριάρχη Αβραάμ να στείλει το Λάζαρο στα πέντε αδέλφια του, “να τους προειδοποιήσει, ώστε να μην έρθουν κι εκείνοι σ΄αυτόν τον τόπο των βασάνων”. Και ο Αβραάμ του είπε: “Έχουν τα λόγια του Μωυσή και των προφητών, ας υπακούσουν σ΄αυτά”. “Όχι, πατέρα μου Αβραάμ”, έκραξε ο πλούσιος, “αν όμως κάποιος απ΄τους νεκρούς πάει σ΄αυτούς, θα μετανοήσουν”. Μά ο πατριάρχης τους εξήγησε: “Αν δεν υπακούνε στα λόγια του Μωυσή και των προφητών, δεν θα πειστούν ούτε κι αν αναστηθεί κάποιος από τους νεκρούς” (Λουκ. 16:27-31).

Πόση σοφία κλείνουν τα λόγια τούτα, μα και ολόκληρη η παραβολή του πλουσίου και του φτωχού Λαζάρου! Πόση σοφία και πόση αλήθεια! Όποιος δεν πιστεύει στις άγιες Γραφές, όποιος δεν πείθεται από το ανυπέρβλητο θαύμα της πίστεώς μας, δεν θα πιστέψει ούτε κι αν δει νεκρό ν΄ανασταίνεται. Μήπως, άλλωστε, δεν αναστήθηκαν και νεκροί κατά καιρούς από τον Κύριο και τους αποστόλους και τους αγίους; Μήπως δεν γίνονται σημεία και θαύματα μέχρι σήμερα στο όνομα του Χριστού; Πόσοι, λοιπόν, πίστεψαν και πιστεύουν απ΄αυτά; Οι καλοπροαίρετοι εκείνοι, που θα πίστευαν και χωρίς τα θαύματα! Οι άλλοι βρίσκουν χίλιες δυο προφάσεις και ερμηνείες, κλείνοντας τα μάτια τους μπροστά στην αλήθεια.

Οι νεκραναστάσεις και τ΄άλλα θαύματα, βέβαια, δεν γίνονται συχνά, αλλά σπάνια, μόνο όταν εξυπηρετούν κάποιον καλό και ευεργετικό σκοπό της φιλανθρωπίας και της πανσοφίας του Θεού. Γιατί αλλιώς υπάρχει κίνδυνος να τα εκμεταλλευθεί ο πανούργος διάβολος και να πλανήσει όχι μόνο τους απλοϊκούς, μά κι αυτούς τους εκλεκτούς. Ο Θεοφύλακτος Βουλγαρίας μάλιστα λέει, πώς ο πονηρός, βλέποντας τους ανθρώπους να εντυπωσιάζονται από τις νεκραναστάσεις, θα γέμιζε τον κόσμο θαύματα, σπέρνοντας μέσα σ΄αυτά τα δόγματα της κακίας του και τις πλάνες της μοχθηρίας του, και δημιουργώντας έτσι συγχύσεις, αναταραχές και αιρέσεις. Ενώ τώρα δεν μπορεί να πλανήσει εύκολα τους ανθρώπους, επειδή η πίστη μας στον παράδεισο και την κόλαση δεν στηρίζεται στα θαύματα, αλλά στο βίωμά μας, στην εμπειρία μας και στις θείες Γραφές, που τις έχουν εξηγήσει με ακρίβεια οι θεόσοφοι άγιοι Πατέρες.

Υπάρχουν, όμως, εκείνοι που λένε: “Ο Θεός είναι φιλάνθρωπος και δεν θα κολάσει κανέναν. Όσα διαβάζουμε στις Γραφές για την κόλαση και τις τιμωρίες είναι μόνο απειλές, για να φοβηθούμε και να είμαστε φρόνιμοι και καλοί”. Αυτή δεν είναι παρά σκέψη που βάζει στο νου τους ο διάβολος, για να τους οδηγήσει στην αμέλεια και τη ραθυμία, επειδή γνωρίζει ότι ο φόβος της κολάσεω συγκρατεί σαν χαλινάρι την ψυχή και την κρατάει μακριά από το κακό. Πώς είναι δυνατό να πραγματοποιηθούν οι επαγγελίες του Θεού για την αιώνια ζωή και τον παράδεισο, και να μην επαληθευθούν οι προειδοποιήσεις Του για την αιώνια κόλαση; Ένας τέτοιος ισχυρισμός είναι παράλογος. Δείχνει όμως και μεγάλη άγνοια, γιατί και στο παρελθόν ο Κύριος δεν ευεργέτησε μόνο τους ανθρώπους, αλλά και τους απείλησε και τους τιμώρησε, όταν έπεσαν σε βαρειές παραβάσεις και δεν μετανόησαν.

Μήπως δεν εξορίστηκαν από τον παράδεισο της τρυφής ο Αδάμ και η Εύα (Γεν. 3:23-24); Μήπως δεν αφάνισε ο μεγάλος κατακλυσμός όλη την αμαρτωλή ανθρωπότητα (Γεν. 6:1-7:24); Μήπως δεν καταστράφηκαν τα Σόδομα και τα Γόμορα (Γεν. 19:14-24); Μήπως δεν καταποντίστηκε ο Φαραώ μ΄όλα τα άρματα και το ιππικό του στην Ερυθρά Θάλασσα (Έξ. 14:15-31); Μήπως δεν θανατώθηκαν οι Εβραίοι που γόγγυσαν στην έρημο (Αρ. 14:2-37); Μήπως δεν εξολοθρεύτηκαν μέσα σε μια μέρα είκοσι τέσσερις χιλιάδες άνθρωποι που πόρνευσαν (Αρ. 25:1-9); Μήπως δεν πέθαναν πολλοί απ΄τα δαγκώματα των φιδιών, επειδή λιγοψύχησαν και λιγοπίστησαν (Αρ. 24:4-6); Μήπως, κοντολογίς, όλες οι Γραφές δεν είναι γεμάτες από τις τιμωρίες του Θεού, ακριβώς όπως κι από τις ευεργεσίες Του; Πώς λοιπόν λές, ότι ο Θεός δεν τιμωρεί και δεν κολάζει; Και αν τώρα δεν τιμωρεί άμεσα, όπως τότε, μην ξεθαρρεύεις. Εκείνοι δεν είχαν διδαχθεί για τη μελλοντική κόλαση, γι΄αυτό και τιμωρούνταν την ίδια ώρα. Εμείς όμως που μάθαμε για τα μέλλοντα από το Χριστό και τους αποστόλους Του, θα τιμωρηθούμε αιώνια και αυστηρότερα. Γιατί; Επειδή οι Εβραίοι τότε ήταν σε νηπιακή πνευματική κατάσταση, ενώ εμείς προικισθήκαμε με χάρη και με γνώση.

Πώς θα είναι όμως η κόλαση; Όπως και για τον παράδεισο, οι Γραφές μας μιλούν γι΄αυτήν αλληγορικά, γιατί μήτε ανθρώπινος νους μπορεί να συλλάβει μήτε ανθρώπινη γλώσσα να περιγράψει την οδύνη και το ζόφο της.

Εννιά λογιών θα είναι οι τιμωρίες της:

Πρώτη, η αιώνια φωτιά, η φωτιά η άσβεστη.

Δεύτερη, το τρίξιμο των δοντιών (Ματθ. 25:30), που προκαλείται από το αιώνιο και τρομερό ψύχος.

Τρίτη, η αφόρητη και απερίγραπτη δυσωδία από τ΄ακάθαρτα και βρωμερά βδελύγματα.

Τέταρτη, η απέχθεια, η φρίκη και ο εναγώνιος τρόμος που θα προξενεί στις ψυχές η θέα των ζοφερών και παμμίαρων δαιμόνων.

Πέμπτη, η πνευματική και ακατάληπτη πείνα και δίψα, η δίψα που έκανε τον πλούσιο εκείνο να ικετεύει για μια σταγόνα νερό, και να παίρνει την απελπιστική απάντηση: “Υπάρχει ανάμεσά μας μεγάλο χάσμα” (Λουκ. 16:26).

Έκτη, το ακοίμητο σκουλήκι (πρβλ΄. Μάρκ. 9:48), δηλαδή ο συνεχής και βασανσιτικός έλεγχος της συνειδήσεως για τις αμαρτίες που διαπράχθηκαν.

Έβδομη, το φοβερό κι απέραντο πνευματικό σκοτάδι.

Όγδοη, η θανάσιμη απόγνωση, πού γεννιέται στους κολασμένους από το γεγονός ότι δεν έχουν καμιά ελπίδα λυτρώσεως ή παρηγοριάς.

Ένατη και βαρύτερη απ΄όλες, η στέρηση του Θεού γιατί, μολονότι θα φανεί οξύμωρο, πρέπει να πούμε ότι θα προτιμούσαν οι αμαρτωλοί να βλέπουν το κάλλος του ποθητού θείου Προσώπου και να υπομένουν όλα τα βάσανα της κολάσεως, παρά να μη βασανίζονται και να στερούνται το Θεό -αυτή είναι η πιο πικρή κόλαση! Μύριες γέεννες δεν μπορούν να εξισωθούν με την έκπτωση από τη δόξα του παραδείσου, με την απώλεια της αιώνιας βασιλείας, με την εγκατάλειψη από το Χριστό, με το άκουσμα της φοβερής φράσης “δεν σας ξέρω” (Λουκ. 13:27).

“Γιατί όμως”, ρωτάνε μερικοί, “να τιμωρεί ο Θεός αιώνια μια πρόσκαιρη αμαρτία;” Επειδή ο Θεός δεν λογαριάζει τόσο τις πράξεις όσο τις προαιρέσεις των ανθρώπων. Όποιος δηλαδή πεθάνει αμετανόητος, δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι σταμάτησε ν΄αμαρτάνει. Αυτός, σύμφωνα με την προαίρεσή του, και αιώνια να ζούσε στη γη, αιώνια θα λέρωνε την ψυχή του με αμαρτίες. Αντίστοιχα, ένας ευλαβής και δίκαιος άνθρωπος, όσο κι αν ζούσε, θα αγωνιζόταν για το αγαθό και θα τηρούσε τις θείες εντολές, σύμφωνα με την καλή του προαίρεση. Έτσι τέλεια κρίνει η τέλεια δικαιοσύνη του Κυρίου.

Άλλοι πάλι λένε: “Γιατί ο Θεός δεν τιμωρεί κι εδώ τους αμαρτωλούς, αλλά τους αφήνει να κάνουν το κακό και ν΄αδικούν;” Μα για να φανερώσει τη μακροθυμία Του. Για να δώσει χρόνο μετάνοιας. Για να μη στερήσει τη σωτηρία απ΄αυτούς που θα μεταμεληθούν. Αν ύστερ΄από μιαν αμαρτία τιμωρούσε και θανάτωνε, πώς θα σωζόταν ένας Δαβίδ, που αμάρτησε τόσο βαριά, αλλά μετανόησε μετά τόσο βαθιά; Πώς θα σωζόταν ο κορυφαίος απόστολος Πέτρος, που αρνήθηκε τρεις φορές το Χριστό, αλλά έκλαψε μετά με τόση συντριβή; Πώς θα σωζόταν ο μέγας Παύλος, που τόσο αμείλικτα καταδίωκε τους χριστιανούς, αλλά μεταστράφηκε μετά κι έγινε μάλιστα ο φωτιστής των εθνών; Πώς θα σώζονταν αυτοί και τόσοι άλλοι, αν ο Κύριος τους τιμωρούσε αμέσως για την αμαρτία τους και δεν τους έδινε καιρό μετάνοιας; Από το άλλο μέρος, πάλι, υπάρχουν περιπτώσεις που ο Καρδιογνώστης τιμωρεί κι εδώ εκείνους πού δεν πρόκειται να μετανοήσουν, ξυπνώντας μ΄αυτόν τον τρόπο τους άλλους από τον ύπνο της αναισθησίας. Έτσι τιμωρήθηκαν με θανατικό οι αποστάτες Ισραηλίτες (Άρ. 17:6-15), οι ασεβείς γιοί του Ηλί, που φονεύθηκαν από τους Φιλισταίους (Α΄Βας. 2:12-36, 4:11), οι διεφθαρμένοι Βενιαμίτες, που εξοντώθηκαν από τους Ισραηλίτες (Κρ. 19:22-20:49), εκείνοι οι δεκαοχτώ, που πλακώθηκαν από τον πύργο στο Σιλωάμ (Λουκ. 13:4), οι Γαλιλαίοι, που σκοτώθηκαν από τον Πιλάτο καθώς πρόσφεραν θυσία (Λουκ. 13:1), οι Κορίνθιοι, που πέθαναν πρόωρα γιατί κοινωνούσαν ανάξια (Α΄Κορ. 11:30), όπως και τόσοι άλλοι, παλαιότερα και τώρα και πάντα. Περισσότεροι, πάντως, είναι εκείνοι που έφυγαν από τη ζωή αυτή με θάνα
το φυσικό, χωρίς να τιμωρηθούν, μολονότι είχαν πολλές αμαρτίες. Είτε έτσι είτε αλλιώς, ο Θεός ενεργεί πάντα με σοφία, με δικαιοσύνη και με φιλανθρωπία. Γι΄αυτό κανένα ερώτημα δεν είναι τόσο κρίσιμο, όσο τούτο: Τι κάνουμε εμείς τώρα;

Όταν σε καίει η φλόγα της σαρκικής επιθυμίας, ρίξε νοερά τον εαυτό σου μέσα στη φλόγα της κολάσεως, και θα καταλαγιάσεις έτσι εύκολα.

Όταν στην άκρη της γλώσσας σου έχεις κανέναν άπρεπο λόγο, πρίν τον ξεστομίσεις, θυμήσου το τρίξιμο των δοντιών που προκαλείται από το τρομερό ψύχος της κολάσεως, κι αυτό θα σου γίνει χαλινάρι.

Όταν θελήσεις ν΄αρπάξεις ξένο πράγμα, φέρε στο νου σου τα λόγια του Κριτή, “Δέστε του τα πόδια και τα χέρια, πάρτε τον και βγάλτε τον έξω στο σκοτάδι” (Ματθ. 22:13), και θα κάνεις πίσω.

Όταν δείχνεις σκληρότητα και ασπλαχνία, να συλλογίζεσαι τις πέντε παρθένες, που δεν είχαν λάδι για τα λυχνάρια τους, δεν είχαν δηλαδή έργα αγάπης, κι έμειναν έξω από τη γιορτή του γάμου (Ματθ. 25:1-13), και θα γίνεις οπωσδήποτε εύσπλαχνος.

Όταν παρασύρεσαι σε γλέντια και μεθύσια και κραιπάλες, ν΄ακούς τη γοερή ικεσία του πλουσίου, “Πατέρα μου Αβραάμ, σπλαχνίσου με και στείλε το Λάζαρο να βρέξει με νερό την άκρη του δαχτύλου του και να μου δροσίσει τη γλώσσα” (Λουκ. 16:24), ικεσία που δεν ικανοποιήθηκε, και θα φύγεις μακριά από τις αμαρτωλές διασκεδάσεις.

Όταν η σάρκα σου, ο κόσμος ή ο διάβολος σε παρακινούν ν΄αμαρτήσεις μ΄οποιονδήποτε τρόπο, ν΄ακούς τη φοβερή φωνή του Κυρίου, πού θα πει σ΄όλους τους αμαρτωλούς: “Φύγετε από μπροστά μου, καταραμένοι, πηγαίνετε στην αιώνια φωτιά” (Ματθ. 25:41).

Ώ, τι θρήνος ανώφελος τότε! Ώ, τι δάκρυα μάταια! Ώ, τι πόνος αγιάτρευτος και πληγή αθεράπευτη!

Καρδιά σκληρή, καρδιά πέτρινη, που τότε θα ραγίζεις από θανάσιμη οδύνη, γιατί δεν πονάς και δεν συντρίβεσαι τώρα από μετάνοια;

Μάτια πονηρά, μάτια αναίσχυντα, που τότε θα κλαίτε από την αφόρητη θλίψη του άδη, γιατί δεν δακρύζετε τώρα από πένθος και κατάνυξη;

Στόμα ρυπαρό, στόμα αισχρό, που τότε θα ζητάς βοήθεια χωρίς ελπίδα, γιατί περιφρονείς τώρα την προσευχή και καταπιάνεσαι με ματαιολογίες;

Ψυχή αναίσθητη, ψυχή αμετανόητη, που τότε θα στερηθείς για πάντα τη δόξα του Θεού και θα συμμεριστείς την καταδίκη του διαβόλου, γιατί υποδουλώνεσαι τώρα τόσο άλογα, εσύ, η θεία και αθάνατη, στο φιλήδονο και χωμάτινο σώμα;

“Ψυχή μου, ψυχή μου! Ανάστα, τι καθεύδεις; Το τέλος εγγίζει και μέλλεις θορυβείσθαι”!

Ψυχή μου, “φύγε μακριά απ΄το κακό και κάνε το καλό” (Ψαλμ. 33:15).

“Γιατί, να, έρχεται η ημέρα του Κυρίου με θυμό και οργή που κανείς δεν μπορεί να εξιλεώσει, έρχεται να ερημώσει την οικουμένη και ν΄αφανίσει τους αμαρτωλούς απ΄αυτήν” (Ησ. 13:9).
pavmaria
Κορυφαίος Αποστολέας
Κορυφαίος Αποστολέας
Δημοσιεύσεις: 830
Εγγραφή: Τετ Οκτ 05, 2005 5:00 am
Επικοινωνία:

Δημοσίευση από pavmaria »

(Επιλογή και διασκευή ψυχωφελών κειμένων από το βιβλίο “ΑΜΑΡΤΩΛΩΝ ΣΩΤΗΡΙΑ” του μοναχού Αγαπίου Λάνδου του Κρητός)



ΠΩΣ ΘΑ ΣΩΘΟΥΜΕ

ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ



“Η θεία Κοινωνία”



Όταν ο θεόπτης Μωυσής, που ελευθέρωσε τους Ισραηλίτες από τον αιγυπτιακό ζυγό, κατέβηκε με τις πλάκες του Νόμου από το όρος Σινά, τόσο αστραποβολούσε η όψη του από θεϊκή δόξα, που κανένας δεν μπορούσε να τον ατενίσει, γι΄αυτό έκρυψε το πρόσωπό του μ΄ένα κάλυμμα, ώστε να μπορεί ο λαός να έρχεται σ΄επαφή μαζί του (Έξ. 34:29-35). Κάτι τέτοιο έκανε, θα λέγαμε, και ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός, ο οποίος, αφού μας ελευθέρωσε από την αμαρτία, έκρυψε τη θεία ουσία Του στο ψωμί και το κρασί που μεταβάλλονται σε Σώμα και Αίμα Του. Είναι αδύνατο να κοινωνήσουμε αλλιώς μαζί Του, “γιατί κανένας άνθρωπος δεν μπορεί να τον αντικρύσει σ΄όλη του τη δόξα και να ζήσει” (Έξ. 33:20).

Ώ, τι ανεκτίμητη δωρεά και ανεκλάλητη ευεργεσία! Ώ, τι ανεξάντλητη πηγή ζωής και απερίγραπτης αγαλλιάσεως! Δίκαια καυχιέσαι, Μητέρα Σιών, Αγία Εκκλησία μας, γι΄αυτή την ουράνια δωρεά, την ανεκτίμητη και υπερθαύμαστη, πού είναι ο στολισμός και η ωραιότητά σου. Δίκαια οικοδομείς ναούς μεγαλόπρεπους και ευτρεπίζεις ιερά λαμπρότατα και ντύνεις άγιες Τράπεζες με βελούδα χρυσοκέντητα για να τιμήσεις ευλαβικά το άγιο τούτο και προσκυνητό μυστήριο, το μυστήριο που περιέχει τον Πλάστη όλου του κόσμου. Πώς να ευχαριστήσουμε τον Κύριο, πού μας προσφέρει το Σώμα και το Αίμα Του για την άφεση των αμαρτιών μας και την κληρονομία της αιωνίας ζωής; Άφωνοι και εκστατικοί στεκόμαστε μπροστά στην άκρα ταπείνωση και τη φιλάνθρωπη συγκατάβασή Του. Και για να Του δείξουμε την ευγνωμοσύνη μας, δεν έχουμε άλλο τρόπο, παρά να προετοιμαζόμαστε όπως πρέπει πριν τραφούμε με τον ουράνιο Άρτο. Γιατί ο Χριστός, ο χορηγός όλων των αγαθών και των χαρισμάτων, δίνει τη χάρη Του σ΄εκείνον που κοινωνεί ανάλογα με την πνευματική προετοιμασία του και την ψυχική κατάστασή του. Όσο μεγάλη βοήθεια και χάρη δίνει σ΄αυτούς που τρέφονται άξια με το Σώμα και Αίμα Του, τόσο απεναντίας, αποστρέφεται και εγκαταλείπει εκείνους πού τρέφονται ανάξια. Στους ευσεβείς και εναρέτους, πού προσέρχονται στα άχραντα Μυστήρια μετανοημένοι, γίνεται ζωή αληθινή και αιώνια. Στους ασεβείς και αμαρτωλούς, που προσέρχονται αμετανόητοι, γίνεται φωτιά και κόλαση αιώνια, “πύρ γάρ υπάρχει τους αναξίους φλέγον”, όπως διαβάζουμε στην Ακολουθία της θείας Μεταλήψεως. Και ανάξιοι είναι όσοι δεν καθαρίστηκαν από τις αμαρτίες τους με την ιερή εξομολόγηση. Γι΄αυτούς λέει ο απόστολος Παύλος: “Όποιος τρώει τον άρτο και πίνει το ποτήριο του Κυρίου ανάξια, γίνεται ένοχος αμαρτήματος απέναντι στο σώμα και στο αίμα του Κυρίου. Γι΄αυτό πρέπει να εξετάζει κανείς προσεκτικά τον εαυτό του, και τότε να τρώει από τον άρτο και να πίνει από το ποτήριο” (Α΄Κορ. 11:27-28 ).



Από τη θεία Κοινωνία εμποδίζουν όλα τα ανεξομολόγητα αμαρτήματα, προπαντός όμως δύο, το μίσος και οι κάθε μορφής σαρκικοί μολυσμοί.

Η θεία Ευχαριστία είναι μυστήριο αγάπης και ενότητος των πιστών εν Χριστώ. Πώς θα συμμετάσχεις, λοιπόν, στο μυστήριο αυτό, αν μισείς τον αδελφό σου; Θυμήσου τι είπε ο Κύριος στους Ιουδαίους: “Όταν προσφέρεις το δώρο σου στο ναό κι εκεί θυμηθείς ότι ο αδελφός σου έχει κάτι εναντίον σου, άφησε εκεί, μπροστά στο θυσιαστήριο, το δώρο σου, πήγαινε να συμφιλιωθείς πρώτα με τον αδελφό σου, και ύστερα έλα να προσφέρεις το δώρο σου” (Ματθ. 5:26-24). Αν αυτό έπρεπε να κάνουν οι Ιουδαίοι, όταν πήγαιναν στο ναό του Σολομώντος, τι πρέπει να κάνουμε εμείς, οι χριστιανοί, όταν πρόκειται να κοινωνήσουμε το πανάχραντο Σώμα του Χριστού; Πώς θα λάβουμε μέρος στο γαμήλιο γεύμα του ουράνιου Βασιλιά χωρίς τη φορεσιά του γάμου, την αγάπη, που καλύπτει πολλές αμαρτίες (Α΄Πετρ. 4:8 ); Αργά ή γρήγορα θα πει και σ΄εμάς ο Κύριος: “Φίλε, πώς ήρθες εδώ χωρίς το κατάλληλο ένδυμα;” (Ματθ. 22:12). Και καθώς δεν θα έχουμε τι ν΄αποκριθούμε, θ΄ακούσουμε τη φοβερή φωνή Του: “Πάρτε τον, δέστε τον χειροπόδαρα και βγάλτε τον έξω στο σκοτάδι!” (Ματθ. 22:13).

Μετά το μίσος, εμποδίζουν από τη θεία Κοινωνία οι διάφοροι σαρκικοί μολυσμοί. Όποιος θα κοινωνήσει, πρέπει να είναι καθαρός και αμόλυντος τόσο στην ψυχή όσο και στο σώμα, αφού θα δεχτεί μέσα του την πανάγια και άσπιλη Σάρκα του Ιησού Χριστού, που γέννησε η αειπάρθενη και παναμώμητη Μαριάμ.

Αν, λοιπόν, έχεις αμαρτήσει και δεν μετανοείς, μην τολμήσεις να μεταλάβεις τον Άρτο της ζωής, γιατί φωτιά και θάνατο βάζεις στην ψυχή σου. Αν, πάλι, μετανοείς για τις πτώσεις σου, αν εξομολογήθηκες και καθάρισες τη συνείδησή σου από κάθε αμαρτία, πήγαινε να κοινωνήσεις με αληθινή ευλάβεια.

“Και τι είναι η ευλάβεια;”, θα ρωτήσεις. Η ευλάβεια είναι μια σύνθετη αρετή και κατάσταση της ψυχής, ένα μίγμα από πίστη, φόβο Θεού, ταπείνωση, αγάπη και πόθο μεγάλο για κοινωνία με το Χριστό. Για να καλλιεργήσεις, λοιπόν, αυτή την ευλάβεια, αναλογίσου Ποιος θα καταδεχθεί να μπει μέσα σου, Ποιος θα ενωθεί μ΄εσένα, τον θνητό και αμαρτωλό: ο αθάνατος και αναμάρτητος Κύριος! Ο Άρτος και ο Οίνος που θα μεταλάβεις, είναι αληθινά η πανάχραντη Σάρκα και το πάντιμο Αίμα του Θεανθρώπου. Ταπεινώσου, λοιπόν, και πές με δάκρυα; “Πώς θα τολμήσω, ο ανάξιος, ο τιποτένιος, που έκανα τόσες αμαρτίες, να δεχτώ μέσα μου τον Πλάστη και Κύριο του παντός; Πώς θα κατοικήσει ο Ύψιστος στην καρδιά μου, τη μολυσμένη από κάθε κακία και αμαρτία;...” Με τέτοιους λογισμούς ταπεινώσου βαθιά και πήγαινε στο ναό του Θεού σαν τον άσωτο υιό, λέγοντας με δάκρυα, όπως εκείνος, στον ουράνιο Πατέρα:

“Πατέρα μου, αμάρτησα, και δεν αξίζω να λέγομαι παιδί σου! Δέξου με σαν έναν από τους εργάτες σου” (Λουκ. 15:19).

Κλάψε σαν τον τελώνη, κράζοντας: “Θεέ μου, σπλαχνίσου με τον αμαρτωλό” (Λουκ. 18 :13).

Και η άπειρη ευσπλαχνία του Θεού δεν θ΄αφήσει αναπάντητη αυτή σου την κραυγή. Γιατί η αγάπη του Κυρίου δεν έχει όρια. Αυτή Τον έκανε να κατέβει από τους ουρανούς στη γη, να φορέσει την ανθρώπινη σάρκα και να υπομείνει σταυρικό θάνατο για χάρη μας. Αυτή η αγάπη Τον έκανε να μας παραδώσει και τα άχραντα Μυστήρια για να μένει πάντοτε μαζί μας και να μας χαρίζει τις θείες Του δωρεές.

Το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου μας εξαλείφει τις αμαρτίες, καθαρίζει τη συνείδηση, αυξάνει την πίστη, θερμαίνει την αγάπηξ, στερεώνει την ελπίδα, στηρίζει τους ολιγοψύχους, χαροποιεί τους θλιμμένους, προθυμοποιεί τους αμελείς, θεραπεύει τους ασθενείς, πλουτίζει τους φτωχούς, χορταίνει τους πεινασμένους, ντύνει τους γυμνούς, αναπαύει τους κουρασμένους. Με λίγα λόγια, όποιο αγαθό χρειάζεται ο άνθρωπος, το βρίσκει σ΄αυτό το ουράνιο και γλυκύτατο Μάννα. Και το σπουδαιότερο απ΄όλα με την άξια προσέλευση στη θεία Κοινωνία ο χριστιανός δέχεται τον αρραβώνα της αιώνιας ζωής, ενώνεται με το Θεό και γίνεται κι αυτός θεός “κατά χάριν”, όπως το σίδερο, όταν ενώνεται με τη φωτιά, γίνεται κι αυτό φωτιά.

Ποιος, λοιπόν, να μη λαχταρήσει τον ουράνιο Άρτο; Ποιος να μην ποθήσει το ποτήριο της ζωής;

Γιατί να μην προσέρχεται ο άνθρωπος καθημερινά σε τούτη την ψυχοτρόφο Τράπεζα;

Τον καιρό των Αποστόλων οι πιστοί κοινωνούσαν πολύ συχνά, ακόμα και καθημερινά, με ευλάβεια, βέβαια, και επίγνωση και φόβο Θεού. Στις μέρες μας, όμως, οι περισσότεροι χριστιανοί πλησιάζουν στο άγιο Ποτήριο μια-δυό φορές το χρόνο -και μάλιστα χωρίς πνευματική προετοιμασία. Λένε πολλοί απ΄αυτούς: “Σήμερα ο κόσμος γέμισε αμαρτίες, δεν είμαστε άξιοι να κοινωνούμε συχνά, είναι αρκετό να κοινωνάει κανείς Χριστούγεννα και Πάσχα”. Ξεχνούν, όμως, πώς, ανάγκη θεραπείας έχουν οι ασθενείς και όχι οι υγιείς, και πώς η εξομολόγηση και η θεία Κοινωνία αποτελούν τα δραστικότερα φάρμακα ψυχικής θεραπείας. Τώρα, λοιπόν, που η αμαρτία πλεόνασε, έχουμε ανάγκη από συχνότερη επαφή με το θεουργό Σώμα και Αίμα του Κυρίου μας.

Αξιοπρόσεκτα είναι αυτά που μας τονίζει και ο ιερός Χρυσόστομος: “Καιρός για τη θεία Κοινωνία δεν είναι οι γιορτές και οι πανηγύρεις, αλλά η καθαρή συνείδηση και η ανεπίληπτη ζωή. Και όπως ακριβώς εκείν
ος που δεν ελέγχεται από τη συνείδησή του για κανένα κακό, πρέπει καθημερινά να κοινωνεί, έτσι κι εκείνος που είναι γεμάτος αμαρτίες και δεν μετανοεί, δεν πρέπει να κοινωνεί ούτε στις γιορτές, … αυτός ας μην πλησιάζει τα άχραντα Μυστήρια ούτε μια φορά το χρόνο, γιατί παίρνει για τον εαυτό του καταδίκη και κατάκριση, κόλαση και τιμωρία”.

Έχοντας, λοιπόν, υπόψη μας όλα αυτά, ας ξανασυνδεθούμε με την Πηγή της ζωής και της αθανασίας μέσω της συχνής θείας Μεταλήψεως. Φτάνει αυτό να γίνεται κάθε φορά με την πρέπουσα προετοιμασία, όπως παραπάνω σημειώσαμε. Εκτός δηλαδή από τη μετάνοια και την εξομολόγηση, θα πρέπει, τις μέρες που προηγούνται της θείας Κοινωνίας, με εντονότερο αγώνα να φυλάμε καθαρές τις αισθήσεις μας από την αμαρτία και την καρδιά μας από ρυπαρούς λογισμούς. Ας περιορίσουμε, όσο μας επιτρέπουν οι υποχρεώσεις μας, τις βιοτικές μέριμνες, και την παραμονή ας την αφιερώσουμε σε περισυλλογή, μελέτη, νηστεία και προσευχή. Μετά τη θεία Κοινωνία, τέλος, ας αγωνιστούμε να κρατήσουμε ανεξάλειπτο τον αγιασμό των θείων Μυστηρίων, μαζεύοντας το νου μας από μάταιες απασχολήσεις και μελετώντας τη δικαιοσύνη του Κυρίου μας, όλα εκείνα δηλαδή που έκανε ο φιλάνθρωπος Δεσπότης για τη σωτηρία και τη θέωση των δικών Του παιδιών.
pavmaria
Κορυφαίος Αποστολέας
Κορυφαίος Αποστολέας
Δημοσιεύσεις: 830
Εγγραφή: Τετ Οκτ 05, 2005 5:00 am
Επικοινωνία:

Δημοσίευση από pavmaria »

(Επιλογή και διασκευή ψυχωφελών κειμένων από το βιβλίο “ΑΜΑΡΤΩΛΩΝ ΣΩΤΗΡΙΑ” του μοναχού Αγαπίου Λάνδου του Κρητός)



ΠΩΣ ΘΑ ΣΩΘΟΥΜΕ

ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ



“Νηστεία, ελεημοσύνη και προσευχή”



Τρεις καλές αδελφές, που βοηθούν στη μετάνοια, είναι η νηστεία, η ελεημοσύνη και η προσευχή. Πρώτα-πρώτα, γιατί ορίζονται πολύ συχνά σαν επιτίμια. Έπειτα, γιατί είναι σπουδαίες αρετές και βασικά στοιχεία της νέας εν Χριστώ ζωής, που αρχίζει ο πιστός μετά την εξομολόγηση, καθώς ο ίδιος ο Κύριος τις ορίζει ως το τρίπτυχο “υποστύλωμα” του ευσεβούς βίου (βλ. Ματθ. 6:1-18 ). Και τέλος, γιατί αποτελούν τα πιο αποτελεσματικά όπλα στον πόλεμο εναντίον των τριών μεγάλων παθών: της υπερηφάνειας, της φιλαργυρίας και της φιληδονίας. Με τη νηστεία πολεμάει ο χριστιανός τη φιληδονία, με την ελεημοσύνη τη φιλαργυρία και με την προσευχή την υπερηφάνεια.

Θα μπορούσαμε όμως να πούμε, ότι μ΄αυτές τις τρεις αρετές προσφέρεται συνάμα και μια τριπλή θυσία από τον μετανοημένο χριστιανό στον πανάγαθο Θεό, θυσία τέλεια, μια και περιλαμβάνει όλα όσα έχει: Με τη νηστεία θυσιάζει τη σάρκα του, με την προσευχή δίνει την ψυχή του και με την ελεημοσύνη προσφέρει τα υλικά αγαθά του. Έτσι αναγνωρίζει έμπρακτα, πώς όλα προέρχονται από το Θεό και ανήκουν σ΄Αυτόν.



α΄. Η νηστεία

Με τη νηστεία, όπως είπαμε, πολεμείται η φιληδονία και ταπεινώνεται η σάρκα πού, με τις αμαρτωλές επιθυμίες της, εναντιώνεται στο Πνεύμα του Θεού. “Γιατί οι σαρκικές επιθυμίες είναι αντίθετες με το Πνεύμα, και φυσικά το Πνεύμα αντίθετο με τις σαρκικές επιθυμίες. Τα δύο αυτά, η σάρκα δηλαδή και το Πνεύμα, αντιμάχονται το ένα το άλλο” (Γαλ. 5:17).

Με τη νηστεία δαμάζονται τα πάθη, υποχωρούν οι ακάθαρτοι λογισμοί, εξαλείφονται οι αισχρές φαντασίες, χαλιναγωγείται η γλώσσα, εξαφανίζονται η ραθυμία και η αμέλεια, φυγαδεύονται οι δαίμονες. Η νηστεία υποτάσσει το σώμα στο πνεύμα, φωτίζει το νου, ενισχύει την προσευχή, στηρίζει τη μετάνοια, συντηρεί την κατάνυξη, στερεώνει τη σωφροσύνη. Η νηστεία είναι χαλινάρι των κακών επιθυμιών, μαχαίρι της φιλαυτίας, πελέκι της φιληδονίας, γεννήτρια του θείου φόβου, μητέρα της εγκράτειας, αδελφή της κατά Θεόν πτωχείας, καλλιεργήτρια της υπομονής, θεμέλιο της αρετής, φύλακας της σωτηρίας.

Η νηστεία, όμως, είναι και ισχυρή μεσίτριά μας στον Κύριο, όταν Του ζητάμε την εκπλήρωση κάποιου αιτήματος: Με τη νηστεία κίνησαν οι Νινευίτες την ευσπλαχνία του Θεού και κατόρθωσαν ν΄αποτρέψουν την καταστροφή της πόλης τους (Ιων. 3:4-10), με τη νηστεία βρήκαν οι Ισραηλίτες τη θεία βοήθεια στις δυσκολίες και τη θεία συγχώρηση στις αποστάσεις τους (Κρ. 20:26, Α΄Βασ. 7:6, Β΄Παρ. 20:3), με τη νηστεία πήρε ο προφήτης Δανιήλ απάντηση, μέσω του αρχαγγέλου Γαβριήλ, για τη λύτρωση του Ισραήλ (Δαν. 9:1-27). Με τη νηστεία προετοιμάστηκαν οι άγιοι Τρεις Παίδες για το καμίνι και κατανίκησαν τη φωτιά (Δαν. 1:10-15). Με τη νηστεία οπλιζόταν ο βασιλιάς Δαβίδ εναντίον των εχθρών του (Ψαλμ. 34:13). Με τη νηστεία πήρε και ο Μωυσής από το Θεό το Νόμο (Έξ. 34:28 ).

Αλλά γιατί ν΄αναφέρουμε άλλους, και όχι τον ίδιο τον Κύριό μας Ιησού Χριστό, πού, αν και δεν είχε κανένα λόγο να νηστέψει, ως Θεός, με τη νηστεία όμως ετοιμάστηκε κι Εκείνος για το κήρυγμα του Ευαγγελίου Του, αφού πρώτα κατατρόπωσε το διάβολο (Ματθ. 4:1-11), δείχνοντάς μας έτσι πόσο ωφέλιμη είναι;

Βέβαια, η νηστεία δεν είναι αυτοσκοπός, αλλά μέσο και οδός, μέσο καθάρσεως και οδός λυτρώσεως. Έτσι, η αποχή από ορισμένες τροφές δεν έχει νόημα, αν δεν γίνεται για το Θεό, αν δεν ακολουθεί τους κανόνες της Εκκλησίας και τις οδηγίες του πνευματικού, καθώς και αν δεν συνοδεύεται από γενικότερη εγκράτεια και άσκηση, την οποία και πρέπει να υποβοηθεί. “Έντιμη νηστεία”, λέει ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, “δεν είν΄εκείνη που αποφεύγει μόνο τις τροφές, μα εκείνη πού φυγαδεύει και τις αμαρτίες”. Και ο Μέγας Βασίλειος: “Νηστεία πραγματική είναι η αποξένωση από τις κακίες”.



β΄. Η ελεημοσύνη

Απαραίτητο συμπλήρωμα της νηστείας είναι η ελεημοσύνη. Γιατί η νηστεία χωρίς ελεημοσύνη και η εγκράτεια χωρίς έργα αγάπης είναι λυχνάρι δίχως λάδι. Τα έργα της αγάπης ήταν το λάδι που έλειπε από τα λυχνάρια των πέντε μωρών παρθένων της παραβολής, και γι΄αυτό αποκλείστηκαν από τη γιορτή του γάμου, ακούγοντας τον φοβερό λόγο του Νυμφίου: “Αλήθεια σας λέω, δεν σας ξέρω” (Ματθ. 25:12).

Η ελεημοσύνη αμείβεται πάντοτε από το Θεό πού, εξαιτίας της και για χάρη της, παρέχει στον αμαρτωλό άφεση: “Η ελεημοσύνη εξιλεώνει τις αμαρτίες” (Σοφ. Σειρ. 3:30). “Μεγάλη είναι η δύναμη της ελεημοσύνης”, λέει και ο άγιος Αμβρόσιος, “γιατί με το δροσερό νερό της αγάπης της σβήνει τη φωτιά των αμαρτιών”.

Η νηστεία καταμαραίνει τα πάθη της σάρκας και αφανίζει τα αίτια της αμαρτίας, δεν παρέχει όμως πλήρη θεραπεία στην ψυχή, αν δεν την ακολουθήσει και δεν τη βοηθήσει η αλοιφή της αγάπης, το βάλσαμο της ευσπλαχνίας, το φάρμακο της ελεημοσύνης.

Ο Κύριος διδάσκει πώς η ελεημοσύνης, για να έχει καρπό και μισθό, πρέπει να γίνεται με αγνά ελατήρια, φιλόθεα και φιλάνθρωπα, από αγάπη και μόνο, όχι από κενοδοξία: “Προσέχετε να μην κάνετε την ελεημοσύνη σας μπροστά στους ανθρώπους, για να σας δουν, αλλιώς μην περιμένετε ανταμοιβή από τον ουράνιο Πατέρα σας” (Ματθ. 6:1). Όταν μάλιστα είδε κάποτε τους πλούσιους να ρίχνουν τις εισφορές τους στο θησαυροφυλάκιο του Ναού, και μια φτωχή χήρα να ρίχνει μόνο δύο λεπτά, βρήκε την ευκαιρία να φανερώσει πώς η πραγματική αξία της ελεημοσύνης δεν βρίσκεται στο μέγεθος της προσφοράς, αλλά στις συνθήκες, τις δυνατότητες και την προαίρεση εκείνου που ελεεί. “Σας βεβαιώνω”, είπε χαρακτηριστικά στους μαθητές Του, “πώς αυτή η χήρα, η φτωχή, έριξε περισσότερα απ΄όλους” (Λουκ. 21:3). Αυτή τη σύνδεση της εσωτερικής διαθέσεως με την εξωτερική αγαθοεργία τονίζει και ο απόστολος Παύλος, συμβουλεύοντας να ελεούμε “με καλοσύνη και χαρά” (Ρωμ. 12:8 ), “ο καθένας δίνοντας ό,τι του λέει η καρδιά του, χωρίς να στενοχωριέται ή να εξαναγκάζεται, γιατί ο Θεός αγαπάει αυτόν που δίνει με ευχαρίστηση” (Β΄Κορ. 9:7).

Αν όμως ένας άνθρωπος είναι φτωχός, πώς θα ελεεί; Αυτός, βέβαια, δεν είναι υποχρεωμένος να κάνει υλική ελεημοσύνη, μπορεί πάντως να κάνει πνευματική: Να συμπονάει και να συμπάσχει με τον εμπερίστατο συνάνθρωπό του, να παρηγορεί τον θλιμμένο, να συμβουλεύει τον παραστρατημένο, να διακονεί τον ανήμπορο, να επισκέπτεται τον άρρωστο… Μά πιο πολύ, να προσεύχεται ακατάπαυστα για όλους! Ο άγιος Γρηγόριος ο Διάλογος γράφει σχετικά, ότι δεν ελεεί λιγότερο το φτωχό εκείνος που τον συμπονάει μ΄όλη του την καρδιά από εκείνον που του δίνει χρήματα, γιατί ο δεύτερος του προσφέρει υλικά πράγματα, ενώ ο πρώτος την ίδια του την ψυχή. Και ο ιερός Αυγουστίνος λέει, ότι η μεγαλύτερη ελεημοσύνη πού μπορείς να κάνεις, είναι να συγχωρήσεις ολόψυχα αυτόν που σε αδίκησε. Συγχωρώντας τον πλησίον, μπορείς να ελπίζεις και στων δικών σου αμαρτιών τη συγχώρηση από το Θεό.

Δείχνε, λοιπόν, πλούσιο το έλεός σου, αδελφέ, στους άλλους, και να είσαι βέβαιος, ότι ο πολυεύσπλαχνος και μισθαποδότης Κύριος θα δείξει τότε το άπειρο έλεός Του σ΄εσένα, σύμφωνα με το λόγο Του: “Μακάριοι όσοι δείχνουν έλεος στους άλλους, γιατί σ΄αυτούς θα δείξει ο Θεός το έλεός του” (Ματθ. 5:7).



γ΄. Η προσευχή

Η προσευχή, όταν γίνεται με πίστη και ταπείνωση, εισακούεται από τον Κύριο, που μας βεβαίωσε: “Ζητάτε και θα σας δοθεί… Γιατί όποιος ζητάει λαβαίνει” (Ματθ. 7:7). Και “όλα όσα ζητάτε στην προσευχή με πίστη, θα τα λάβετε” (Ματθ. 21:22). Ο Θεός πάντοτε ανταποκρίνεται στα αιτήματά μας, φτάνει να Του ζητάμε πράγματα εύλογα και ψυχωφέλιμα.

Η προσευχή σβήνει αμαρτίες, διώχνει τους δαίμονες, ελέγχει τα στοιχεία της φύσεως, ανασταίνει νεκρούς, βγάζει ψυχές απ΄τον άδη, κάνει θαύματα και σημεία. “Σας βεβαιώνω”, είπε ο Κύριος, “πώς όποιος πει σ΄αυτό το βουνό, "Σήκω και πέσε στη θάλασσα", χωρίς ν΄αμφιβάλλε
ι μέσα του, αλλά με πίστη, τότε θα του γίνει αυτό που ζητάει. Γι΄αυτό σας λέω: Όλα όσα ζητάτε όταν προσεύχεστε, να πιστεύετε ότι θα τα λάβετε, και θα σας δοθούν” (Μαρκ. 11:23-24).

Η προσευχή, λένε οι άγιοι Πατέρες, είναι συνουσία και ένωση ανθρώπου και Θεού, συντήρηση του κόσμου, καταλλαγή με το Θεό, μητέρα των δακρύων, συγχώρηση των αμαρτημάτων, γέφυρα που σώζει από τους πειρασμούς, τείχος που προστατεύει από τις θλίψεις, συντριβή των δαιμονικών επιθέσεων, πελέκι της απελπισίας, λύση της λύπης, απαλλαγή του θυμού, πηγή των αρετών, πρόξενος των θείων χαρισμάτων, τροφή της ψυχής, φωτισμός του νου, καθρέφτης της πνευματικής προκοπής.

Μά η προσευχή είναι κι ένα “κριτήριο” για τον προσευχόμενο, ένα “βήμα του Χριστού”, θα λέγαμε, πρίν απ΄το μελλοντικό και φοβερό βήμα της δευτέρας παρουσίας Του. Όποιος αυτοκαταδικάζεται στο βήμα τούτο της προσευχής, θα αθωωθεί στο βήμα εκείνο της Κρίσεως. Όποιος κλαίει εδώ με μετάνοια, δεν θα θρηνήσει εκεί ανώφελα για την αιώνια τιμωρία του.

Γι΄αυτό αδελφέ, όταν προσεύχεσαι, ν΄αφήνεις κατά μέρος όλες τις άλλες υποθέσεις και μέριμνες, ν΄απομακρύνεσαι από τα αισθητά, ν΄ανεβαίνεις νοερά στα επουράνια, να συλλογίζεσαι το άπειρο και ασύλληπτο μεγαλείο του Τριαδικού Θεού, του Πατρός, του Υιού και του Αγίου Πνεύματος, να θαυμάζεις την παντοδυναμία και την πανσοφία Του, που δημιούργησε το σύμπαν από το μηδέν, να ευγνωμονείς την αγαθότητα και τη φιλανθρωπία Του, που έσωσε και σώζει το πεσμένο πλάσμα Του, να φοβάσαι τη δικαιοσύνη και την αμεροληψία Του, πού θα σώσει τους δίκαιους και θα καταδικάσει τους αμαρτωλούς, να σκέφτεσαι πόσο πρέπει να σέβεσαι, να τιμάς και ν΄αγαπάς το Δημιουργό και Κύριο και Λυτρωτή σου, τον παντέλειο και πανένδοξο, τον πανάγαθο και πανεύσπλαχνο, τον φοβερό και δίκαιο, που είναι μπροστά σου, ακούει την προσευχή σου, βλέπει τα δάκρυα και τη μετάνοιά σου, να ταπεινώνεσαι βαθιά, συγκρίνοντας τη δική Του μεγαλειότητα με τη δική σου μικρότητα, τη δική Του αξία με τη δική σου αναξιότητα, ν΄αφήνεις το φόβο του Θεού να πλημμυρίζει την καρδιά σου. Και τότε να προσεύχεσαι.

Πρώτα να υμνείς και να δοξάζεις τον Κύριο για τα μεγαλεία και τα θαυμάσιά Του, για τα δώρα και τις ευεργεσίες Του, ακόμα και για τις θλίψεις που παραχωρεί να σε βρουν για το συμφέρον της ψυχής σου. Ύστερα να του ζητάς ό,τι θέλεις, βοήθεια και προστασία, ενίσχυση στους πειρασμούς, απαλλαγή από ασθένειες κ.λ.π. Περισσότερο όμως να προσεύχεσαι για την επικράτηση της βασιλείας Του και του θελήματός Του, όπως ο Ίδιος μας πρόσταξε:

“Πρώτα απ΄όλα να επιζητείτε τη βασιλεία του Θεού και την επικράτηση του θελήματός Του, και όλα τ΄άλλα θ΄ακολουθήσουν”

(πρβλ. Ματθ. 6:33).

Και αν θέλεις η προσευχή σου ν΄ανεβαίνει σαν το θυμίαμα ως το θρόνο του Κυρίου και να εισακούεται από τον επουράνιο Βασιλιά, φτέρωσέ την με την ελεημοσύνη και τη νηστεία. Γιατί η ελεημοσύνη, σαν έμπρακτη εκδήλωση της αγάπης σου στο συνάνθρωπο, κεντρίζει την ευσπλαχνία του Θεού, η νηστεία, πάλι, υποτάσσει το σώμα, λεπτύνει το νου και διώχνει μακριά τους δαίμονες.

Τέλος, αν έχεις επίγνωση των αμαρτιών σου και γνήσια μετάνοια, δεν θα προσευχηθείς ποτέ χωρίς κατάνυξη και συντριβή, χωρίς πένθος και δάκρυα. Μά τα δάκρυα τούτα, τα δάκρυα μιας συντριμμένης και ταπεινωμένης καρδιάς, δεν είναι πικρά και καταθλιπτικά. Είναι γλυκύτατα και παρηγορητικά, γιατί καθαρίζουν την ψυχή από τη βρωμιά της αμαρτίας, τη λυτρώνουν από τα πάθη και τη φέρνουν κοντά στο Χριστό, που είπε: “Μακάριοι είστε εσείς που τώρα κλαίτε, γιατί θα χαρείτε” (Λουκ. 6:21). “Μακάριοι όσοι πενθείτε για τις αμαρτίες σας, γιατί θα παρηγορηθείτε” (Ματθ. 5:4). “Να νιώθετε χαρά και αγαλλίαση, γιατί θα ανταμειφθείτε με το παραπάνω στους ουρανούς” (Ματθ. 5:12).
pavmaria
Κορυφαίος Αποστολέας
Κορυφαίος Αποστολέας
Δημοσιεύσεις: 830
Εγγραφή: Τετ Οκτ 05, 2005 5:00 am
Επικοινωνία:

Δημοσίευση από pavmaria »

(Επιλογή και διασκευή ψυχωφελών κειμένων από το βιβλίο “ΑΜΑΡΤΩΛΩΝ ΣΩΤΗΡΙΑ” του μοναχού Αγαπίου Λάνδου του Κρητός)



ΠΩΣ ΘΑ ΣΩΘΟΥΜΕ

ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ



“Μετάνοια και εξομολόγηση”



Ανάμεσα στις άλλες ανεκτίμητες δωρεές, που μας έδωσε ο Θεός και Λυτρωτής μας, είναι το σωτήριο μυστήριο της Μετανοίας ή, όπως συνήθως το λέμε, της Εξομολογήσεως, με το οποίο συγχωρούνται και εξαφανίζονται οι αμαρτίες μας. Χωρίς την εξομολόγηση δεν θα μπορούσε να σωθεί κανείς, όσες αρετές κι αν είχε, γιατί δεν μπορεί να βρεθεί άνθρωπος, πού να μην αμάρτησε ποτέ.

Η ταπεινή ομολογία των αμαρτιών μας είναι πολύ ευάρεστη στον Κύριο. Αν ο Αδάμ, μετά την παρακοή και την πτώση του, παραδεχόταν μετανοημένος το σφάλμα του, θα έβρισκε συγχώρηση από τον πανάγαθο Θεό. Ακόμα και ο Κάιν, που έκανε έναν τόσο αποτρόπαιο φόνο, μπορούσε να μετανοήσει και να συγχωρηθεί. Έτσι έκανε ο βασιλιάς Δαβίδ. Μολονότι έπεσε σε δύο θανάσιμα αμαρτήματα, σε φόνο και μοιχεία, συγχωρήθηκε, επειδή μετανόησε ειλικρινά: “Εξομολογήθηκα την αμαρτία μου στον Κύριο και δεν συγκάλυψα την ανομία μου, είπα: "Θα ομολογήσω την ανομία μου στον Κύριο, κατηγορώντας τον εαυτό μου", κι εσύ αμέσως συγχώρησες την ασέβεια της καρδιάς μου” (Ψαλμ. 31:5).

Για να κάνεις όμως μια σωστή εξομολόγηση, για να καθαρίσεις όλους τους ρύπους της συνειδήσεως, για να λευκανθεί και να λαμπρυνθεί η ψυχή σου ενώπιον του Θεού, δεν πρέπει να εξομολογηθείς πρόχειρα και απροετοίμαστα, όπως οι πιο πολλοί χριστιανοί. Ένα ιερό μυστήριο σαν κι αυτό χρειάζεται και προετοιμασία ανάλογη και προσέλευση με την πρέπουσα καρδιακή κατάσταση.



Π ρ ώ τ ο ν. Ετοιμάσου τουλάχιστον δυο-τρεις μέρες νωρίτερα, αποφεύγοντας τις πολλές επαφές με άλλους ανθρώπους και μαζεύοντας το νου σου σε περισυλλογή. Στοχάσου πόσος καιρός είναι πού δεν εξομολογήθηκες –μήπως άραγε και ποτέ άλλοτε;- και προσπάθησε να θυμηθείς από τότε μέχρι την ώρα τούτη σε πόσα και ποια αμαρτήματα έπεσες “έν λόγω ή έργω ή κατά διάνοιαν”, είτε από πρόθεση είτε από αμέλεια ή απροσεξία.



Δ ε ύ τ ε ρ ο ν. Όταν θα πας στον πνευματικό, θα του πεις όλες τις αμαρτίες σου, όπως ακριβώς έγιναν. Τίποτα δεν θα κρύψεις, τίποτα δεν θ΄αλλοιώσεις, σε κανέναν άλλο δεν θα ρίξεις οποιεσδήποτε ευθύνες για τις δικές σου πτώσεις. Επίσης, δεν θα αρκεσθείς σε μια ξερή “καταλογογραφική” απαρίθμηση των αμαρτημάτων, αλλά θα κάνεις και μια γενική παρουσίαση της ψυχικής σου καταστάσεως, των παθών και των ροπών σου, των ελαττωμάτων και των αδυναμιών σου, έτσι ώστε ο πνευματικός σαν γιατρός ψυχών, να σχηματίσει σφαιρική εικόνα της ασθένειάς σου και να σε βοηθήσει αποτελεσματικά στη θεραπεία της.



Τ ρ ί τ ο ν. Ο τρόπος περιγραφής των αμαρτιών πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικός, ώστε να συνδυάζει την ακρίβεια με τη σεμνότητα. Από το ένα μέρος, δηλαδή, θα αναφέρεις συνοπτικά και χωρίς πολλά λόγια τις συνθήκες και τα επιμέρους στοιχεία κάθε αμαρτίας –το πού, το πώς, το πότε κ.λ.π.- για να καταλάβει ο πνευματικός το βάρος της. (Ένα απλό παράδειγμα: Κάθε σαρκική αμαρτία έχει άλλη ονομασία αλλά και διαφορετικό βάρος, η αμαρτία ενός άνδρα με γυναίκα άγαμη, και αντιστρόφως, λέγεται πορνεία, ενώ με γυναίκα παντρεμένη λέγεται μοιχεία και είναι βαρύτερη, όταν γίνεται με συγγενή, πρόκειται για αιμομιξία, όταν μια γυναίκα εξαναγκάζεται σε σαρκική μίξη με χρήση ή απειλή βίας, τότε έχουμε βιασμό, κ.ο.κ.). Από το άλλος μέρος, πάλι, πρέπει ν΄αποφεύγεις τις λεπτομερείς και φλύαρες αφηγήσεις, που είναι κουραστικές, κάποτε μάλιστα και σκανδαλιστικές. Αυτές μήτε εσένα ωφελούν μήτε τον πνευματικό. Ας σημειωθεί ιδιαίτερα, ότι, αν αμάρτησες μαζί με άλλο ή άλλα πρόσωπα (λ.χ. έκανες μια κλοπή με μερικούς φίλους σου ή πόρνευσες με μια γνωστή σου), καλύτερα είναι να μην αποκαλύψεις την ταυτότητά τους. Μετανόησε εσύ για το δικό σου αμάρτημα, και άφησέ τους αυτούς στην κρίση και το έλεος του Κυρίου.



Τ έ τ α ρ τ ο ν. Απ΄όλα πιο σπουδαίο είναι να βρεις πνευματικό έμπειρο, διακριτικό, σοφό και συνετό, ικανό να γιατρέψει, με τη δική σου συνέργεια και του Θεού τη χάρη, τις πληγές και τα τραύματα της ψυχής σου. Όπως ψάχνεις για καλό γιατρό, που θα είναι σε θέση να θεραπεύσει τις σωματικές σου ασθένειες, έτσι, και πιο επίμονα ακόμα, ψάξε για καλό πνευματικό, πού θα συμβάλει στην ψυχική σου θεραπεία. Γιατί αλλιώς… “τυφλός αν οδηγεί τυφλό, θα πέσουν κι οι δυό στο χαντάκι” (Ματθ. 15:14). Όταν όμως τον βρεις, μην τον αλλάξεις όσο βρίσκεται στη ζωή αυτή. Ποτέ δεν ωφελούνται εκείνοι πού γυρίζουν από πνευματικό σε πνευματικό. Είτε από άγνοια το κάνουν είτε από εγωισμό –επειδή ντρέπονται να πουν ότι ξανάπεσαν στα ίδια αμαρτήματα-, μένουν πάντως αδιόρθωτοι. Μόνο όταν ένας πνευματικός σε παρακολουθεί συστηματικά και σε γνωρίσει καλά, μπορεί να σε βοηθήσει ουσιαστικά στον αγώνα σου για την κάθαρση και στην πορεία σου προς τη σωτηρία.



Μια σωστή εξομολόγηση έχει τα ακόλουθα δέκα ιδιώματα:



1. Είναι σύντομη αλλά και περιεκτική, γίνεται δηλαδή χωρίς παραλείψεις αλλά και χωρίς περιττολογίες, κενολογίες, ταυτολογίες, λοξοδρομίες ή ακόμα και παραμυθολογίες.



2. Είναι ταπεινή, γίνεται δηλαδή με συναίσθηση αμαρτωλότητος και ενοχής, συναίσθηση που αντανακλάται στα λόγια και σ΄όλη την εμφάνιση του χριστιανού.



3. Είναι ειλικρινής, δεν περιέχει δηλαδή τίποτα λιγότερο και τίποτα περισσότερο από την καθαρή αλήθεια, χωρίς προφάσεις, χωρίς δικαιολογίες, χωρίς ενοχοποίηση όχι μόνο άλλων ανθρώπων, μά ούτε κι αυτού του διαβόλου!



4. Είναι άμεση, γίνεται δηλαδή χωρίς αναβολή. Μόλις η συνείδηση σε ελέγξει για αμαρτία, πρέπει να τρέξεις στον πνευματικό να την εξομολογηθείς, γιατί δεν ξέρεις πιά στιγμή θα σ΄επισκεφθεί απροειδοποίητα ο θάνατος.



5. Είναι διακριτική, χαρακτηρίζεται δηλαδή από ευθυκρισία, ορθοφροσύνη και σύνεση, καθώς και από διατύπωση σαφή, προσεκτική και εύτακτη.



6. Είναι πλήρης, περιλαμβάνει δηλαδή όλα τα αμαρτήματα, τίποτα δεν πρέπει να παραλείπεται για να ειπωθεί σε άλλον πνευματικό.



7. Είναι τελωνική, γίνεται δηλαδή με βαθειά ευλάβεια και συντριβή, με μιαν αγία ντροπή, σαν εκείνη του τελώνη της ευαγγελικής παραβολής, πού δεν τολμούσε ούτε τα μάτια του να σηκώσει στον ουρανό, αλλά χτυπούσε το στήθος του κι έλεγε:

“Θεέ μου, σπλαχνίσου με τον αμαρτωλό” (Λουκ. 18 :13).



8. Είναι μυστική, δηλαδή πέρα από τον ιερέα-πνευματικό και τον εξομολογούμενο χριστιανό, ούτε μαθαίνει ούτε επιτρέπεται να μάθει άλλος κανείς το περιεχόμενο της εξομολογήσεως. Αν κάποιος –πράγμα απίθανο και πρακτικά, βέβαια, σχεδόν αδύνατο- ακούσει την εξομολόγηση άλλου, έχει χρέος να μην την αποκαλύψει ποτέ και σε κανέναν, αλλά να πάρει μαζί του στον τάφο ό,τι άκουσε. Πολύ περισσότερο ο πνευματικός δεν μπορεί να φανερώσει σε καμιά περίπτωση αμαρτίες που του εξομολογήθηκαν, έστω κι αν αυτό το πληρώσει με τη ζωή του.



9. Είναι αρχή νέας ζωής. Μαζί με την εξομολόγηση παίρνεις στέρεη απόφαση ν΄αγωνιστείς ευσυνείδητα, ώστε όχι μόνο να μην επαναλάβεις τα αμαρτήματα που εξομολογήθηκες, αλλά και να επανορθώσεις, αν αυτό είναι πρακτικά δυνατό, ό,τι κακό έκανες (λ.χ. να αποζημιώσεις όποιον αδίκησες, να επιστρέψεις κάτι που έκλεψες, να ζητήσεις συγνώμη απ΄αυτόν που έβρισες κ.ο.κ.). Σε αντίθετη περίπτωση η μετάνοιά σου δεν είναι αληθινή.



10. Συνοδεύεται, τέλος από πρόθυμη αποδοχή του επιτιμίου ή του κανόνα, που ίσως θα σου ορίσει ο πνευματικός (νηστεία ή ελεημοσύνη ή οτιδήποτε άλλο θεωρήσει πρόσφορο), και που δεν αποτελεί “ποινή” ή “τιμωρία”, αλλά ένα θεραπευτικό και παιδαγωγικό μέσο, που αποσκοπεί στην πνευματική υποβοήθησή σου.
Απάντηση

Επιστροφή στο “Πνευματικά Αναγνώσματα”