Ψυχοφελή μηνύματα...

[toula]

(Μαρκ.η΄34 – θ΄1) “…ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἀκολουθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτὸν καὶ ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ, καὶ ἀκολουθείτω μοι.”
Σε αυτήν την ευαγγελική περικοπή ο Χριστός απευθύνεται στους μαθητές Του, αλλά και στο πλήθος, που Τον ακολουθεί και φαίνεται να συνάπτει μια συμφωνία μαζί τους. Όποιος από σας θέλει να Με ακολουθεί ως μαθητής μου, πιστός στη συμφωνία μας, πρέπει να δέχεται τις εντολές μου και να τις εφαρμόζει στη ζωή του, και φυσικά είναι ανάγκη να παραμερίσει τις προσωπικές του επιθυμίες. Βέβαια αυτό δεν είναι εύκολο. Θα αντιμετωπίσει πιθανόν δυσκολίες, θα χρειαστεί να σηκώσει σταυρό, όπως άλλωστε συνηθίζουμε να λέμε.
Το πρώτο που παρατήρησα στην περικοπή αυτή, αγαπητοί μου αδελφοί, που συνήθως δεν δίνουμε την ανάλογη σημασία στο περιεχόμενό του, είναι αυτό το «όστις θέλει». Στις σχέσεις των ανθρώπων εκείνος που έχει επάνω μας κάποια εξουσία, μικρή ή μεγάλη, επιβάλλει τη θέλησή του και τις επιθυμίες του με απόλυτο τρόπο. Τις πιο πολλές φορές δεν δέχεται, όχι αντίρρηση, αλλά ούτε και κάποια συζήτηση ή απορία.
Αντίθετα ακούμε τον Κύριο, τον Δημιουργό μας, αυτόν στον οποίο ανήκουμε και μας έχει δώσει τα πάντα, να μας επιτρέπει να κάνουμε την επιλογή μας. Άλλωστε γι’ αυτό όταν μάς δημιούργησε, μάς προίκισε με την λογική, και το δικαίωμα της ελεύθερης επιλογής με έμφυτο το κριτήριο αξιολόγησης των πράξεων.
Συνεπώς δικαιούμαστε να ρυθμίσουμε τη ζωή μας όπως κρίνουμε καλύτερα, ανεξάρτητα από έξωθεν επιταγές. Λογικό όμως είναι, εφόσον αποφασίζουμε ελεύθερα με δική μας επιλογή, να έχουμε και την απόλυτη προσωπική ευθύνη για το αποτέλεσμα. Έχουμε όμως και το δικαίωμα να δεχθούμε τις εντολές του Θεού και να τις εφαρμόσουμε στη ζωή μας, αλλά μπορούμε και να τις αγνοήσουμε και να κάνουμε ό,τι νομίζουμε. Η αναγνώριση της ελεύθερης βούλησης είναι απόλυτη από τον Θεό και δεν πρόκειται να την παραβιάσει, Αυτός που μάς την έδωσε. Δεν παρεμβαίνει κι όταν ακόμη βλέπει τον κατήφορο που είναι πιθανό να ακολουθούμε στη ζωή μας.
Με τον τρόπο αυτό λοιπόν κάθε πράξη μας αποκτά ιδιαίτερη προσωπική αξία. Με τον τρόπο αυτό μια πράξη μας μπορεί να χαρακτηρίζεται καλή ή κακή και τότε προστίθεται αντίστοιχα στο ενεργητικό μας ή το παθητικό μας. Όταν οι περισσότερες πράξεις μας θεωρούνται, και είναι και με τη βοήθεια του Θεού καλές, τότε δημιουργούμε ένα καλό όνομα στην κοινωνία που ζούμε. Κι όταν οι ενέργειές μας είναι σύμφωνες με τον νόμο του Θεού και η ζωή είναι συνεπής προς τα πιστεύω μας τότε έχουμε ήρεμη συνείδηση και είμαστε ευχάριστοι στον Δημιουργό μας. Και όχι μόνο γινόμαστε ευχάριστοι στον Θεό, αλλά διαπιστώνουμε επίσης και την καθημερινή παρουσία Του στη ζωή μας, γιατί είναι ο Πατέρας μας.
Αντίθετα το έχουμε παρατηρήσει άλλωστε, ότι όταν έλθουμε σε σύγκρουση με την συνείδησή μας, όταν διαπράξουμε κάποια παρανομία, όταν παραλείψουμε να φέρουμε εις πέρας κάποια υποχρέωσή μας, τότε έχουμε σοβαρό πρόβλημα. Διαταράσσεται η ηρεμία μας, γινόμαστε δύσκολοι στις σχέσεις μας με τους άλλους. Κάποτε εξαιτίας των προβλημάτων μας αδικούμε, χωρίς λόγο, με λόγια ή και με έργα και γενικότερα με τη συμπεριφορά μας τους άλλους και μάλιστα τους οικείους μας, στους οποίους ξεσπούμε. Κι αν συνεχίσει αυτή η κατάσταση μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα και στην υγεία μας.
Φυσικά είμαστε ελεύθεροι να κάνουμε ό,τι θέλουμε στη ζωή μας. Μπορούμε να συμπεριφερόμαστε όπως θέλουμε στους άλλους. Είμαστε ελεύθεροι, αγαπητοί μου, να ακολουθούμε τις εντολές του Θεού, ή και όχι. Γι’ αυτό όταν τονίζει στην σημερινή περικοπή ό Κύριος «όστις θέλει», κάνει μια γενική υπόμνηση σε όλους μας, δεν το επιβάλλει.
Είναι αλήθεια ότι προτιμούμε συνήθως τα εύκολα. Και αυτό δεν ισχύει μόνο στις σοβαρές και μεγάλες αποφάσεις μας αλλά και σε οποιαδήποτε εργασία που καταπιανόμαστε. Κι αν δεν υπάρχει κάποιος να μας επιβλέπει, ή κάποιος που πιθανόν να μας τιμωρήσει, διαλέγουμε την ευκολία μας.
Είναι αλήθεια επίσης ότι η τήρηση των εντολών του Θεού, βασισμένη και στην πίστη μας σ’ Εκείνον, δεν είναι ιδιαίτερα εύκολη. Ασφαλώς όμως γίνεται ευκολότερη όταν συμβαδίζει με την ειλικρινή μας αγάπη σ’ Εκείνον. Αλλά αξίζει τον κόπο η απάρνηση κακών επιθυμιών και συνηθειών όταν σκεφτούμε την ηρεμία της συνείδησής μας, την ειρήνευση της ψυχής μας.
Με καθαρό μυαλό θα αντιμετωπίσουμε καθημερινές δυσκολίες της ζωής, τα προβλήματα της οικογένειάς μας, τις αντιξοότητες στις δουλειές μας. Από κάποιο σημείο και μετά γίνεται και η τήρηση των εντολών του Θεού και η επιλογή τους μια συνήθεια που μπορεί με μεγαλύτερη ευκολία να τις εφαρμόζουμε.
Νοιώθουμε ιδιαίτερα άσχημα κάνοντας μια κακή επιλογή, μια απαράδεκτη πράξη, ένα σκληρό λόγο. Το έμφυτο κριτήριό μας είναι αλάνθαστο και η απόφασή μας δυνατή και η βοήθεια του Θεού πολύ μεγάλη, όταν με ειλικρίνεια και επιμονή φροντίζουμε να τηρούμε τον νόμο Του. Τότε θα έχουμε και τον Χριστό μέσα μας, μόνιμο κάτοικο, ασφαλή προστάτη από κάποιους που πιθανόν μας υποβλέπουν, βοηθό στις δυσκολίες και καθοδηγητή για τις ορθές αποφάσεις.
Και αυτό όταν, όπως σημειώσει ο απόστολος Παύλος στους Γαλάτες, παραμέρισα κάθε προσωπική μου επιθυμία και ζει μέσα μου ο Χριστός, «ζω δε ουκέτι εγώ, ζη δ’ εν εμοί Χριστός».
*Αξίζει άραγε να λησμονήσουμε την ειρήνη της ψυχής μας, τον ίδιο τον Κύριό μας, για κάτι που δεν αξίζει, για κάτι που θα ζημιώσει την ψυχή μας, θα αναστατώσει την συνείδησή μας και τη ζωή μας. Γι’ αυτό και σημειώνει ο Κύριος στη σημερινή περικοπή «τι δώσει άνθρωπος αντάλλαγμα της ψυχής αυτού;».
*Είναι δυνατό ποτέ, να κάνει κανείς μια επιλογή, επειδή έχει ελευθερία να επιλέγει οτιδήποτε θέλει, ενώ ωστόσο μπορεί να ζημιώσει την ψυχή του;
*Ποιός μπορεί να είναι τόσο αυτοκαταστροφικός, που να θέλει να ζημιώσει τον ίδιο του τον εαυτό;
Όχι εμείς!!!
Αρχιμανδρίτης Χρυσόστομος Τελίδης

[toula]

«Ὄστις θέλει ὀπίσω μου ἀκολουθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν» – «Ζῶ δέ οὐκέτι ἐγώ, ζῇ δέ ἐν ἐμοί Χριστός».
Μπορούμε να πούμε πως με τον σημερινό του λόγο ο Χριστός κλιμακώνει τις απαιτήσεις του από τους υποψήφιους μαθητές του. Αν θυμηθούμε την πρώτη τους συνάντηση στην λίμνη της Γαλιλαίας τους καλεί να τον ακολουθήσουν, «Δεῦτε ὀπίσω μου», αφήνοντας τα πλοία του και γενικότερα τα υπάρχοντά τους στην ακρογιαλιά. Αργότερα, τους ανεβάζει σε ψηλότερο σκαλοπάτι ζητώντας τους να απαρνηθούν τους ανθρώπους που τους κρατούσαν δέσμιους συναισθηματικά: «ὁ φιλῶν πατέρα ἤ μητέρα ὑπέρ ἐμέ οὐκ ἔστι μου ἄξιος». Τώρα, αποδεσμευμένοι από υλικούς και συναισθηματικούς δεσμούς, τους καλεί (ταυτόχρονα και όλους εμάς), για την πιο βαριά απάρνηση. «Ὄστις θέλει ὀπίσω μου ἀκολουθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν». Την ΑΥΤΑΠΑΡΝΗΣΗ.
Το πνεύμα της θυσίας και της κακοπάθειας. Το αντίθετο της φιλαυτίας. Όλα πλέον περνούν από το κόσκινο – το κριτήριο του Θεού: τι θέλει ο Θεός; Τι θα έκανε ο Χριστός; Πως θα μιλούσε αυτός; Τι επιθυμεί ο Θεός; Αυτό δε σημαίνει παραίτηση από τη ζωή, αλλά απόφαση για ένα άλλον τρόπο ζωής, όπου πρότυπό μας και παράδειγμά μας είναι ο Χριστός. Και η αγάπη του Χριστού και ο πόθος της αιώνιας ζωής κοντά Του είναι οι πηγές από τις οποίες αντλούμε δυνάμεις για να μπορούμε να αγωνιζόμαστε!
π. Αλέξιος Αλεξόπουλος

[toula]

Ας αγωνιστούμε λοιπόν αδελφοί μου, όσο απομένει στον καθένα μας, έτσι ώστε όλοι μας να δώσουμε καλήν απολογιαν την επι του φοβερού βήματος του Χριστού.
Κυριακή μετά την εορτή της Παγκόσμιας Υψώσεως του Τιμίου Ξύλου αγαπητοί αδελφοί και στην σημερινή Ευαγγελική περικοπή, ο ίδιος ο Κύριός μας ακούγεται να κάνει λόγο για το Σταυρό και την σημασία του στη ζωή μας. Ο ιερός Ευαγγελιστής Μάρκος, με τρόπο λιτό αλλά και δυναμικό, μας παρουσιάζει το κεντρικό σημείο της πνευματικής ζωής, πέριξ του οποίου πρέπει να στρέφεται η όλη προσπάθεια και ο αγώνας μας. Είναι πολύ χαρακτηριστικό ότι ο Κυριός μας, δεν εκβιάζει απολύτως κανέναν στο να τον ακολουθήσει, στο να τον πιστέψει και να τον ασπαστεί. Ο άνθρωπος ήταν και είναι ελεύθερος, πλάστηκε από τον ίδιο τον Θεό ελεύθερος, πλην όμως, νομοτελειακώς, θα δεχθεί και τις συνέπειες της ελεύθερης αυτής επιλογής του.
Γι’ αυτό και τονίζεται στο σημερινό Ευαγγελικό ανάγνωσμα το «Όστις θέλει οπίσω μου ελθείν, απαρνησάσθω εαυτόν και αράτω τον σταυρόν αυτού και ακολουθείτω μοι». Δηλαδή : Όποιος θέλει να με ακολουθεί, ας απαρνηθεί τον εαυτό του και ας σηκώσει το σταυρό του, και ας με ακολουθεί. Διότι, όποιος θέλει να σώσει την πρόσκαιρη ζωή του, θα χάσει την αιώνια ζωή. Όποιος όμως χάσει και θυσιάσει τη ζωή του για μένα και το Ευαγγέλιό μου, αυτός θα σώσει την ψυχή του και θα κερδίσει την αιώνια μακαριότητα.
Τι νόημα έχουν τα λόγια αυτά του Κυρίου; Γιατί ο Κύριος ζητά από όλους μας να σηκώσουμε διαρκώς ένα σταυρό; Για να κατανοήσουμε το νόημα των λόγων αυτών του Κυρίου θα πρέπει να δούμε πότε ο Κύριος είπε τα λόγια αυτά. Τα είπε ακριβώς μετά από την ώρα εκείνη που ο απόστολος Πέτρος με έντονο τρόπο προέτρεψε τον Κύριο να μην πάει στην Ιερουσαλήμ, να άρνηθεί το Πάθος και το σταυρικό θάνατο. Τότε ο Κύριος μπροστά στους μαθητές επέπληξε τον Πέτρο και του είπε: «ὕπαγε ὀπίσω μου, σατανᾶ» Διότι ο Πέτρος δεν μπορούσε να κατανοήσει εκείνη την ώρα ότι χωρίς τον σταυρικό θάνατο του Κυρίου δεν θα σωζόταν το ανθρώπινο γένος.
Αμέσως λοιπόν μετά ο Κύριος προσκαλεί τους μαθητές του και τα πλήθη και μπροστά σε όλους λέει, ότι όχι μόνον ο ίδιος πρέπει να σταυρωθεί, αλλά και ότι κανείς δεν μπορεί να σωθεί παρά μόνον αν σηκώσει ο καθένας τον δικό του σταυρό και Τον ακολουθήσει όπως το πρόβατο τον ποιμένα, όπως ο δούλος τον κύριό του, όπως ο στρατιώτης τον άρχοντά του , ακολουθώντας τον ίδιο δρόμο.
Αλλά τι σημαίνει να σηκώνουμε τον σταυρό μας; Όπως οι κατάδικοι σήκωναν τον σταυρό τους μέχρι τον τόπο της θανατικής τους εκτελέσεως, με τη βεβαιότητα ότι σε λίγο θα πέθαιναν, έτσι κι εμείς: να ζούμε καθημερινά ως μελλοθάνατοι, έχοντας διακόψει οριστικά κάθε δεσμό με την αμαρτία και τον παλαιό εαυτό μας. Με την απόφαση ότι κάθε στιγμή, αργά η γρήγορα, θα πεθάνουμε.
Σημαίνει ακόμη να σηκώνουμε αγόγγυστα τον σταυρό της κάθε ημέρας. Δηλαδή τις θλίψεις και τις δοκιμασίες που θα επιτρέψει ο Θεός στη ζωή μας, κάθε στενοχώρια και πόνο, κάθε δυσκολία στον αγώνα για την κατανίκηση των παθών μας και την απόκτηση των αρετών. Με τη βεβαιότητα ότι ο σταυρός, ο πόνος και οι θλίψεις είναι η κοινή κληρονομιά των παιδιών του Θεού· και ότι ο Κύριος επιτρέπει στον καθένα μας έναν ξεχωριστό και μοναδικό, για την περίπτωσή μας, κατάλληλο σταυρό, και αυτόν οφείλουμε να τον σηκώνουμε όχι με γογγυσμό και ταραχή, με αντίδραση και διαμαρτυρία. Ούτε καταναγκαστικά, επειδή δεν μπορούμε να κάνουμε αλλιώς. Αλλά με χαρά, με την πεποίθηση ότι αυτός ο σταυρός θα μας οδηγήσει στη σωτηρία. Διότι πάντα μετά από τον Σταυρό,ακολουθεί και η Ανάσταση. Αντιθέτως όσοι αγωνίζονται, όσοι κρατούν με υπομονή και καρτερία το Σταυρό τους και δεν ντρέπονται να ομολογήσουν με χριστιανικό θάρρος αυτή την Ορθόδοξη Πίστη μας, τόσο στο δόγμα όσο και στο ήθος, αυτοί γεύονται από τώρα την Βασιλεία του Θεού, μέσω των ιερών μυστηρίων, ευρισκόμενοι στην αγκαλιά της Εκκλησίας.
Δηστυχώς αγαπητοί αδελφοί, πάρα πολλοί είναι αυτοί που στις μέρες μας, ντρέπονται να ομολογήσουν ότι είναι Χριστιανοί Ορθόδοξοι, που ντρέπονται να ομολογήσουν Χριστόν Εσταυρωμένο και Αναστημένο, που ντρέπονται να κάνουν το σταυρό τους, δήθεν της τάχα νέας εποχής. Μιας εποχής που μας θέλει άθεους και άπιστους, σαν πρόβατα χωρίς ποιμένα, μιας εποχής πους μας θέλει όλους δίχως Χριστό, δίχως συμμετοχή στην Εκκλησία αλλά να παραμένουμε απαθείς σε ολά οσα συμβάινουν γύρω μας.
Αδελφοί μου. Η Εκκλησία στην γη, εμείς δηλαδή οι στρατιώτες του Χριστού που αγωνιζόμαστε με την πανοπλία που μας δείνει η Εκκλησίας μας, ενάντια στην αμαρτία και το κακό λέγεται στρατευομένη Εκκλησία και χρειάζεται γενναίους στρατιώτες που δεν θα δειλιάζουν να κυρήξουν Χριστό . Η Εκκλησία στον ουρανό ονομάζεται θριαμβεύουσα Εκκλησία και δέχεται μόνο νικητές, αυτούς δηλαδή που αγωνίστηκαν και κέρδισαν την μάχη , και στεφανώθηκαν τον στέφανο της δόξης. Και έσωσαν την ίδια τους την ψυχή.
Με δύο λόγια δηλαδή ο Κύριος μας εξηγεί ποιο είναι το μεγαλύτερο κακό που μπορούμε οι άνθρωποι να πάθουμε: να χάσουμε την αθάνατη ψυχή μας. Διότι, μας λέει, η ψυχή μας αξίζει περισσότερο απ’ όλα τα αγαθά του κόσμου αυτού. Έχει μεγαλύτερη αξία απ’ όλα τα πλούτη, τις τιμές, τις δόξες και τις απολαύσεις του κόσμου. Όλα αυτά είναι πρόσκαιρα, εφήμερα και παροδικά. Γι’ αυτό άλλωστε, για την πολύτιμη αυτή ψυχή μας, ο Χριστός, μας έδωσε το πλέον ατίμητο λύτρο του, το τίμιο αίμα του το οποίο χύνεται πλουσιοπάροχα πάνω στην αιματωβαμένη Αγία Τραπέζά του για κάθε ψυχή, δίχως εξαιρέσεις και δίχως διακρίσεις.
Ας αγωνιστούμε λοιπόν αδελφοί μου, όσο απομένει στον καθένα μας, έτσι ώστε όλοι μας να δώσουμε καλήν απολογιαν την επι του φοβερού βήματος του Χριστού. Γι αυτό δέεται η Εκκλησία μας, για αυτό ξαγρυπνά , και για αυτό πονά. Διότι όπως λέγει και ο ιερός Χρυσόστομος, χαρά γίνεται εν τω ουρανώ επι ενί αμαρτωλό μετανοούντι. Αμην.
Του Πανοσ/τάτου αρχιμ Αγαθαγγέλου Κόκλα
Ιεροκύρηκα της Ι Μ Αττικής

[toula]

Εἶπε ὁ Χριστός: «Ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν»
ΚΥΡΙΑΚΗ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΥΨΩΣΗ
(Μαρκ. 8, 34 – 9, 1)
Ὅποιος θέλει
Σήμερα, ἀκούσαμε στό Εὐαγγέλιο κάποια λόγια τοῦ Κυρίου, τά ὁποῖα ἐνῶ εἶναι τά γλυκύτερα πού μπορεῖ κανείς νά φαντασθεῖ στόν κόσμο, μᾶς φαίνονται λιγάκι δύσκολα καί βαρειά.
Ποιός εἶναι ὁ λόγος πού μᾶς φαίνονται δύσκολα καί βαρειά;
Μιλᾶνε γιά μιά αὐταπάρνηση.
Εἶπε ὁ Χριστός: «Ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν».
Τά πρῶτα λόγια, οὕτως ἤ ἄλλως μᾶς εἶναι γλυκύτατα γιατί λένε: «Ὅποιος θέλει». Βούρδουλα ὁ Χριστός δέν ἔχει. Πίεση δέν ἀσκεῖ σέ κανένα. Ἐπιβολή καί αὐστηρότητα δέν δείχνει. Ὁ Θεός, εἶναι Θεός τῆς ἐλευθερίας. Καί ὁ Χριστός, εἶναι ὁ Υἱός τῆς μεγάλης ταπεινώσεως. «Ὅποιος θέλει νά ἔλθει ὀπίσω μου· νά μέ μιμηθεῖ».
Πηγαίνω πίσω ἀπό κάποιον σημαίνει ὅτι πάω κοντά του, τόν μιμοῦμαι. Σέ τί νά τόν μιμηθεῖ κανείς τόν Χριστό;
Στήν ὑπακοή πού ἔκανε στόν Πατέρα του.
Γιά χάρη τῆς σωτηρίας μας, κατέβηκε ἀπό τόν οὐρανό καί ἦλθε στή γῆ, ὄχι νά καλοπεράσει, οὔτε νά πάρει, ἄς ἐπιτραπεῖ ἡ ἔκφραση, ἕνα καφέ καί νά φύγει, ἀλλά ἦλθε καί ὑβρίσθηκε καί κακοπάθησε καί τόν ἐσταύρωσαν. «Ὅποιος λοιπόν θέλει νά ρθεῖ κοντά μου».
Ἀλλά γιατί νά πᾶμε κοντά στόν Χριστό;
Ἡ ἀπάντηση εἶναι γιά νά ἔχομε ζωή. Τί ζωή; Ἀληθινή ζωή. Πολλά λέγονται «ζωή» καί πολλά τά λένε «ζωή». Ἀλλά μερικά ἀπό αὐτά πού τά λέμε ζωή, δέν εἶναι ζωή, εἶναι θάνατος.
Γι’ αὐτό καί ὁ Χριστός ἐπεξήγησε τά λόγια του. «Ὅποιος θέλει νά «φτειάξει» τή ζωή του, τήν ψυχή του, τήν καλή του διάθεση, νά κάνει ὄμορφη ἐδῶ στή γῆ τή ζωή του, τελικά θά χάσει: ψυχή, ζωή, διάθεση. Καί ὅποιος προτιμήσει ἀκούοντας τόν λόγο μου, καί προσπαθώντας νά τόν κατανοήσει, νά χαλάσει τή ζωή του, μέ τήν ἔννοια πού τό ἐννοῦν μερικοί, ἐδῶ στή γῆ, αὐτός θά διατηρήσει τή ζωή του γιά πάντα. Εἰς ζωήν αἰώνιον φυλάξει αὐτήν».
Ἐρώτημα τώρα. Γιά πόσο θέλεις ἐσύ τή ζωή σου καλή;
Γιά ἕνα μήνα, γιά μιά βδομάδα;…
Θά τό δεχόσουνα ποτέ ἅμα σοὔλεγαν, ἀπόλαυσε γιά λίγο ἐκεῖνο καί ἐκεῖνο, ἀλλά μετά θά γίνεις ἕνας ἄχρηστος γιά ὅλη σου τή ζωή; Ἕνα διαλελυμένο ὄν; Πού θά ὑποφέρεις; Πού θά μένεις σέ ἕνα κρεβάτι καί θά βασανίζεσαι; Θά τό ἔκανες ποτέ; Ὄχι!
Θέλομε ζωή, αἰώνια ζωή. Παντοτινή ζωή.
Θεμέλιο, ἡ ἐπίγνωση τοῦ Χριστοῦ
Ἀλλά γιά νά προτιμήσει κανείς τήν αἰώνια ζωή, τήν παντοτινή ζωή, πρέπει πρῶτα νά διαθέσει λίγη φαιά οὐσία. Νά κάτσει νά σκεφτεῖ τί εἶναι αὐτή ἐδῶ ἡ ζωή καί τί σημαίνει «αἰώνια ζωή». Νά σκεφτεῖ ὅτι τό νά ἐμπιστεύεσαι σέ κάποιον ἄνθρωπο, φίλο σου, τόν ἀδελφό σου, τήν γυναίκα σου, εἶναι πηγή γαλήνης καί εὐτυχίας. Καί ἀπ’ αὐτό νά πᾶς πιό πέρα καί νά καταλάβεις ὅτι ἡ ἐμπιστοσύνη στόν Χριστό εἶναι κάτι τό ἄπειρα μεγαλύτερο. Γιατί αὐτό πού λέει τό Εὐαγγέλιο, «ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόν αὐτοῦ», ἅμα δέν καταλάβεις τί σημαίνει Χριστός καί πόσο ἀξίζει νά τόν ἐμπιστευόμαστε, δέν πρόκειται νά τό ἀποδεχθεῖς, καί δέν θά πάρεις ποτέ ἀπόφαση νά τόν ἀκολουθήσεις οὔτε κατά ἕνα βηματάκι.
Γι’ αὐτό ὅλη ἡ εὐσεβής ζωή, ἡ ἐνάρετη ζωή, ἡ πορεία πρός τήν αἰώνια ζωή, ἀρχίζει καί τελειώνει ἀπό τό πόσο ἀγωνίζεσαι νά ἀποκτήσεις ἐπίγνωση. Νά καταλάβεις σωστά τί εἶναι ὁ Χριστός γιά μᾶς.
Γιά νά καταλάβομε τί σημαίνει ἐπίγνωση, θά ἀναφέρομε δύο περιστατικά ἀπό τούς βίους τῶν ἁγίων.
Στίς 3 Μαρτίου, γιορτάζει ἕνας ἅγιος πού ὀνομάζεται Κλεόνικος. Βασανίστηκε καί μαρτύρησε μαζί μέ τρεῖς ἀκόμη φίλους του. Ἦταν ὅλοι παλληκαράκια, νεαρά παιδιά. Ὅταν λοιπόν τούς ἔπιασαν καί τούς πήγαιναν στό δικαστήριο, σάν χριστιανούς, τά παιδιά αὐτά γελοῦσαν ἤρεμα καί εὐχαριστημένα.
Τούς λέει λοιπόν ἐκεῖνος πού θά τούς δίκαζε μέ ἐξουσία νά κάνει ὅτι θέλει:
-Ἀπό γλέντι ἐρχόσαστε ρέ παληόπαιδα καί γελᾶτε;
Ἀπαντάει ὁ Κλεόνικος:
-Ναί, ἀπό γλέντι ἐρχόμαστε καί σέ γλέντι πηγαίνομε.
Καί ἀρχίζουν καί γελᾶνε ἀκόμη πιό πολύ τά καλά παιδιά.
Θυμώνει ὁ ἄρχοντας τῶν Ρωμαίων, ἐξουσιοδοτημένος τοῦ αὐτοκράτορα τῆς Ρώμης, καί τούς λέει:
-Θά σᾶς κάνω κομματάκια παληόπαιδα καί θά σᾶς ρίξω στά σκυλιά νά σᾶς φᾶνε.
Γελᾶνε οἱ ἅγιοι. Καί τόν δουλεύουν.
Ἐκεῖνος γίνεται θηρίο, ἀκούγοντας τέσσερα παιδιά πού βαδίζουν γιά τόν θάνατο νά γελᾶνε μαζί του. Γυρίζει φύλλο καί τούς λέει:
-Κλεόνικε, ἐγώ σέ ἀγαπάω. Εἶσαι καλό παιδί. Καί σέ πονάω. Ἐγώ σέ συμπαθῶ. Ἔλα καϋμένε. Κάνε μιά μικρή θυσιούλα νά πᾶς στό καλό, γιά νά ἐκπληρώσομε τόν νόμο, νά εἶμαι καί ἐγώ καλά καί ἐσύ καλά ἀφοῦ ἔτσι διατάζει ὁ βασιλιάς μας.
Ἀλλά ὁ ἅγιος Κλεόνικος δέν ὑποχωρεῖ:
-Ἔλα καλό μου παιδί, πᾶρε ἕνα κουκουτσάκι λιβάνι καί ρίχτο ἐπάνω στό θυσιαστήριο πού τό εἶχαν κεῖ πέρα καί ἔκαιγε εἰς τιμήν τοῦ Δία καί τῆς Ἀθηνᾶς. Νά ὀσφρανθῶ τήν μυρωδιά νά εὐχαριστηθῶ καί νά σέ ἀπολύσω ἀμέσως.
Ἀπαντάει ὁ ἅγιος Κλεόνικος:
-Ἐκεῖνο πού εἶναι βρῶμα γιά τόν Θεό καί γιά τήν ψυχή, τί σημασία ἔχει ἄν εἶναι, γιά λίγο, εὐωδία στήν μύτη τοῦ ἀνθρώπου; Σιγά, πού θά δεχθῶ νά κάνω τέτοια ἀνοησία. Μιά τέτοια πράξη εἶναι βρῶμα γιά τόν Θεό, καί ἄς εἶναι εὐωδία γιά τήν μύτη.
Καί προσθέτει.
-Γιατί νά τό κάνω; Γιά νά πάρω τόν ἔπαινό σου; Ὁ Χριστός θά μέ φτύνει. Ὅσο καί νά μέ ἐπαινεῖς ἐσύ, δέν γίνεται τίποτε. Σιγά ἄρχοντά μου, νά μή σέ ἀκούσω.
Γελᾶνε καί οἱ ἄλλοι μάρτυρες, τούς πηγαίνουν στά βασανιστήρια καί πεθαίνουν γιά τόν Χριστό.
Πῶς εἶχαν τό θάρρος καί γελοῦσαν; Εἶναι ἐκεῖνο πού εἴπαμε προηγουμένως. Εἶχαν ἐπίγνωση τί σημαίνει Χριστός. Εἶχαν ἐπίγνωση τί σημαίνει αἰώνια ζωή. Εἶχαν ἐπίγνωση τί σημαίνει ψυχή. Εἶχαν ἐπίγνωση ἀπό ποῦ ἔρχεται ἡ χαρά σ’ αὐτή τή ζωή. Ὅτι δέν εἶναι τέρψη τῆς γλώσσας μέ νοστιμιές ἤ τοῦ σώματος μέ ἄλλο τρόπο καί… ὅλα καλά. Τίποτε δέν εἶναι αὐτά. Τό εἶχαν καταλάβει καλά οἱ μάρτυρες. Καί γι’ αὐτό, δέν ἔπαιζαν μέ τήν αἰώνια ζωή.
Γιατί ἐσύ ἀδελφέ, βαρυέσαι μερικές φορές τήν Κυριακή νά πᾶς στήν Ἐκκλησία; Γιατί ἀκόμη δέν ἔχεις καταλάβει καλά, οὔτε τί εἶναι ἡ ψυχή, οὔτε τί εἶναι ἡ αἰώνια ζωή, οὔτε τί εἶναι ὁ Χριστός, οὔτε τί εἶναι ἡ ὑπακοή στό θέλημα τοῦ Θεοῦ.
Αὐτό φταίει. Δέν φταίει τίποτε ἄλλο.
Φρόντισες νά τόν γνωρίσεις;
Ἄς δοῦμε τώρα ἕναν ἄλλο μάρτυρα τοῦ Χριστοῦ. Τόν ἅγιο Θεόδωρο τόν Τήρωνα. Ὁ ἅγιος Θεόδωρος ὁ Τήρων, ὅταν τόν ρώτησαν:
-Γιατί δέν δέχεσαι νά θυσιάσεις στούς Θεούς τῆς Ρώμης;
Ἀπάντησε:
-Ἐγώ πιστεύω στόν Υἱό τοῦ Θεοῦ.
Τόν εἰρωνεύεται ὁ δικαστής του:
-Ἀλήθεια, ἔχει καί γυιό ὁ Θεός σου;
-Ναί, τοῦ λέει, ἔχει.
-Καί ποιός εἶναι αὐτός;
-Φρόντισε νά τόν μάθεις.
Τί σοφά λόγια! Ὅσο ὡραῖα κηρύγματα καί ἄν ἀκούσομε, ἅμα δέν φροντίσομε νά τόν γνωρίσομε τόν Χριστό, τά λόγια θά μπαίνουν στό ἕνα αὐτί καί θά βγαίνουν ἀπό τό ἄλλο. Μπορεῖ νά εἶναι ὡραῖα λόγια, ἀλλά δέν θά πᾶνε παραμέσα.
«Φρόντισε νά τόν γνωρίσεις», εἶπε ὁ ἅγιος Θεόδωρος. Φρόντισε σύ, μόνος σου, νά γνωρίσεις τόν Χριστό. Κοπιάζεις καί ἀγωνίζεσαι γιά τόσα. Στενοχωριέσαι γιά τόσα. Γιά τήν ψυχή σου δέν στενοχωριέσαι καί γιά τόν Χριστό δέν νοιάζεσαι;
-Καί τί θά κερδίσω, λέει ὁ δικαστής στόν ἅγιο, ἅμα γνωρίσω τόν Χριστό;
Τοῦ ἀπάντησε ἔξυπνα ὁ ἅγιος Θεόδωρος:
-Λίγο τό ἔχεις νά μάθεις τήν ἀλήθεια;
Ἀλήθεια εἶναι ὁ Χριστός.
Ὑπάρχει χειρότερο καί φοβερότερο ψέμα καί χειρότερη δυστυχία, ἀπό τό νά ἔχεις τή ζωή σου βουλιαγμένη στό ψέμα; Νά εἶναι τό μυαλό σου στό ψέμα; Ἡ καρδιά σου στό ψέμα; Οἱ πράξεις σου στό ψέμα; Τά συναισθήματά σου στό ψέμα; Νά εἶσαι ὅλος ἕνα ψέμα;
Ἄν αὐτό τό ἐκτιμήσεις σωστά, ὑπάρχει χειρότερη πίκρα καί ἀπογοήτευση;
Ἄς πάρουμε ἕνα μικρό παράδειγμα. Ἔχεις κάποιο φίλο πού τόν ἀγαπᾶς καί τόν ἐμπιστεύεσαι πολύ. Ὅτι λέει τό δέχεσαι μέ ἄνεση καί τό βάζεις στήν καρδιά σου. Καί πονᾶς καί ὑποφέρεις γι’ αὐτόν ἐπειδή τόν ἀγαπᾶς καί τόν ἔχεις φίλο σου.
Ξαφνικά μαθαίνεις ὅτι εἶναι ἕνας μεγάλος ὑποκριτής πού δέν σέ ἀγαπᾶ παρά μόνο μέ τά λόγια. Τί πίκρα θά γεμίσεις; Τέτοια πίκρα πού γίνεται ἡ ζωή σου φαρμάκι. Καί μπορεῖ αὐτό τό φαρμάκι, νά σέ φαρμακώνει, γιά ὅλη σου τή ζωή.
Φαντάσου τώρα κάτι ἀνάλογο. Νά μάθεις, νά καταλάβεις κάποια φορά, ὅτι εἶχες λάθος σέ ὅλες σου τίς σκέψεις καί σέ ὅλες σου τίς ἐνέργειες. Καί γιά βάλε μέ τό νοῦ σου, τί φοβερό πού θά εἶναι αὐτό νά τό καταλάβεις, ὄχι ὅσο εἶναι ἀκόμη καιρός μετανοίας, ὅσο εἶσαι στή γῆ δηλαδή. Γιατί ὅσο εἶσαι ἐδῶ, μπορεῖς νά φωνάξεις ἔστω καί τήν τελευταία σου στιγμή ἕνα «μνήσθητί μου Κύριε», σάν τόν ληστή καί νά σέ ἀγαπήσει καί νά σέ ἐλεήσει καί νά σέ πάρει κοντά του ὁ Χριστός. Ἀλλά βάλε νά καταλάβεις ὅτι ἤσουν λάθος μετά τόν θάνατο, τήν ἡμέρα τῆς δευτέρας Παρουσίας, πού θά δεῖς τόν Χριστό νά ἔρχεται ἐν δόξῃ. Τότε ἡ δυστυχία γίνεται χιλιαπλάσια.
Βοήθεια καί σ’ ὅσους ἔφυγαν
Ὅταν κάνομε μνημόσυνα, ὅταν δηλαδή προσευχόμαστε γιά τήν ἀνάπαυση, γιά τήν σωτηρία καί γιά τήν αἰώνια ζωή ἑνός ἀδελφοῦ μας, ἡ Ἐκκλησία, μέ ὅσα κάνει γιά τούς κεκοιμημένους, μᾶς λέει: «Ἐντάξει. Ἔζησε μέ τόν τρόπο πού ἔζησε καί πέθανε. Ἀλλά τώρα τί γίνεται, ποῦ βρίσκεται, τί κάνει; Εἶναι καλά; Ἄν σεῖς τόν ἀγαπᾶτε, μπορεῖτε νά κάνετε κάτι νά τόν βοηθήσετε. Εἶναι καιρός ἀκόμη, μέχρι τήν ἡμέρα τῆς δευτέρας Παρουσίας. Εἶναι καιρός! Μέ τί θά τόν βοηθήσετε; Μέ προσευχές, μέ ἐλεημοσύνες. Μέ τά μνημονεύματα στήν Ἐκκλησία. Κάνοντας ὅτι καλό μπορεῖτε γιά χάρη του».
Ὁ Χριστός μᾶς λέει: «Μέχρι τήν ἡμέρα ἐκείνη πού θά χωρίσουν οἱ ἄνθρωποι καί θά πᾶνε ἄλλοι πρός τά δεξιά καί ἄλλοι πρός τά ἀριστερά, ὅλοι ἔχομε τήν δυνατότητα τῆς ἐπικοινωνίας. Ὅπως ὅταν τώρα πού εἴμαστε χωριό, οἰκογένεια, κάθε μέρα χαιρετιόμαστε, κουβεντιάζομε, ἐπικοινωνοῦμε, συναλλασσόμαστε, κατά τόν ἴδιο τρόπο τώρα, συναλλασσόμαστε πνευματικά μέ τίς προσευχές καί μέ τίς δεήσεις. Ἀλλά καμιά φορά καί μέ τίς κατάρες πού κάνομε ὁ ἕνας γιά τόν ἄλλο, γιά ζωντανούς καί κεκοιμημένους, οἱ ὁποῖες καί εἶναι μεγάλες ἁμαρτίες. Πιό μεγαλύτερες ἀπό τό νά τοῦ πετάξεις πέτρες στό κεφάλι. Ἔτσι εἶναι».
Ἡ δύναμη τῆς «μνημόνευσης»
Γιά νά ὁλοκληρώσουμε, θά ποῦμε μιά ἱστορία ἀπό τόν βίο ἑνός μεγάλου ἁγίου καί θαυματουργοῦ τῆς Ρωσίας. Τό ὄνομά του εἶναι Θεοδόσιος καί ἦταν ἀρχιεπίσκοπος τοῦ Τσερνιγκώφ.
Πέθανε τό 1798. Καί ἀπό τότε ἔκανε συνεχῶς θαύματα. Ὅσοι πήγαιναν καί τόν ἐπικαλοῦντο ἐπάνω ἀπό τόν τάφο του, γινόντουσταν καλά. Ἔγιναν ἀναφορές καί ἡ Σύνοδος τῆς Ρωσίας, ἀποφάσισε νά ἀνοίξουν τόν τάφο του. Νά βγάλουν τά λείψανά του, νά τά βάλουν σέ λάρνακα, γιά νά προσκυνᾶνε. Ὅταν ἄνοιξαν τόν τάφο, εἶδαν τόν ἅγιο ὁλόκληρο καί τά ροῦχα του ὅλα ἀπείραχτα. Σάν νά τόν εἶχαν θάψει χθές καί σάν νά ἦταν ζωντανός ἑτοιμος νά τούς μιλήσει.
Καί τότε εἶπαν: «Ποιός θά ἁπλώσει τό χέρι του ἐπάνω σ’ ἕνα τέτοιον ἅγιο; Ποιός εἶναι ἄξιος;»
Φώναξαν ἕνα ἱερομόναχο ἀπό ἕνα μεγάλο μοναστήρι πού λεγόταν Ἀλέξιος καί τόν σέβοταν ὅλοι γιατί ἦταν ἅγιος ἄνθρωπος. Τοῦ εἶπαν:
-Κάνε τόν Σταυρό σου καί ἔλα νά βγάλομε τό λείψανο καί νά τό βάλομε στή λάρνακα. Καί ὅπως μπορεῖς περιποιήσου το. Σιγύρισέ το ὅπως πρέπει καί τοποθέτησέ το στή λάρνακα.
Ὁ ἅγιος αὐτός ὁ ἄνθρωπος τό ἔκανε. Ἀφοῦ τελείωσε ἡ ἐργασία του πῆγε στό κελλί του, καί ἔκλεισε τά μάτια του. Βλέπει τότε τόν ἅγιο Θεοδόσιο, τοῦ Τσερνιγκώφ μπροστά του καί τοῦ λέει:
-Ἀλέξιε, σέ εὐχαριστῶ πολύ πού μέ περιποιήθηκες. Σέ εὐχαριστῶ πολύ. Ἦταν μεγάλο πράγμα γιά μένα. Ἀλλά θά σοῦ κάνω καί μιά παράκληση.
-Εἶμαι ἐγώ ἅγιε τοῦ Θεοῦ ἄξιος νά δεχθῶ παράκληση ἀπό σένα; Νά κάνω τί; Ἐσύ ἔχεις τόση παρρησία ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ.
Τοῦ λέει ὁ ἅγιος Θεοδόσιος:
-Θέλω νά μνημονεύεις τόν πατέρα μου καί τήν μητέρα μου.
-Ἅγιε, σύ εἶσαι δίπλα στό θρόνο τοῦ Θεοῦ, ἐγώ θά προσευχηθῶ γιά τούς γονεῖς σου;
Τοῦ ἀπαντᾶ ὁ ἅγιος:
-Τό ξέρω, τό ξέρω τί εἶμαι. Ἀλλά ἐκείνη τήν χάρη πού ἔχουν οἱ προσευχές τῶν ἱερέων τήν ὥρα πού κάνουν τήν Θεία Λειτουργία, καί μνημονεύουν τούς ἀνθρώπους καί οἱ μερίδες πού βγάζουν μπαίνουν μέσα στό αἷμα τοῦ Χριστοῦ καί πλένονται μέ τό αἷμα τοῦ Χριστοῦ, δέν τήν ἔχουν οὔτε οἱ προσευχές τῶν ἁγίων. Γι’ αὐτό σέ παρακαλῶ νά μνημονεύεις τόν πατέρα μου καί τήν μητέρα μου. Τό ἔχουν ἀνάγκη.
Θέλεις; Ἀνοιχτός ὁ δρόμος
Τί θέλομε νά ποῦμε; Ὁ Χριστός γέμισε στόν κόσμο εὐεργεσίες. Θά λέγαμε ἁπλά: Ἅπλωσε στόν κόσμο δυό ἀπέραντα τραπέζια. Τό ἕνα γεμᾶτο μέ ὅλα τά νόστιμα φαγητά, πού χορταίνουν τό στομάχι. Τό ἄλλο, γεμᾶτο καί αὐτό, ἀλλά μέ ὅλα τά εἴδη τῆς πνευματικῆς ὀμορφιᾶς καί τῆς ψυχικῆς ἀνάπαυσης, πού γεμίζουν τήν ψυχή.
Καί μᾶς λέει: «Ὅτι ἔχει ἀνάγκη ὁ καθένας, νά διαλέγει καί νά παίρνει. Ὅλα χρειάζονται. Ἀλλά πιό πολύ τά πνευματικά. Ὅσο περισσότερα πάρετε ἀπό αὐτά, τόσο καλύτερα».
Μέσα στούς βίους τῶν ἁγίων, ἀλλά προπαντός μέσα στό ἅγιο Εὐαγγέλιο, διαβάζομε καί βλέπομε τήν σοφία τοῦ Θεοῦ καί τίς εὐεργεσίες τοῦ Χριστοῦ γιά μᾶς.
Ἐρώτημα: Ὑπάρχει μεγαλύτερη ἐπιπολαιότητα σέ ἄνθρωπο ἀπό τό νά μήν διαβάζει τό Εὐαγγέλιο; Νά μήν ψάχνει νά βρεῖ τόν Χριστό, νά ἀποκτήσει ἐπίγνωση; Ὑπάρχει χειρότερα χαλασμένο μυαλό, ἐντελῶς χαλασμένο, ἀπό τό νά ἀκούει τόν Χριστό νά λέει «Ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν» καί νά κατσουφιάζει καί νά μήν θέλει νά τόν ἀκολουθήσει;
Ἄν θέλει τί θά γίνει;
Τήν στιγμή πού ἕνας ἄνθρωπος λέει «θέλω», ὁ Χριστός ὁ παντοδύναμος Θεός, ἁπλώνει ἀπό τόν οὐρανό τό χέρι του ἀοράτως καί τόν κρατάει. Τόν κρατάει ἀπό τό χέρι, τόν κρατάει ἀπό τό μυαλό, τόν κρατάει ἀπό τήν καρδιά. Καί κρατάει καί τό σῶμα του, καί τόν βοηθεῖ νά ὀρθοποδήσει. «Μόνο ἕνα ζητᾶ ἀπό ἐμᾶς ὁ Θεός», λέει ἕνας ἅγιος. «Θέληση καί προθυμία. Ὅλα τά ἄλλα θά μᾶς τά δώσει».
Μόνο πού τό «θέλω» πού θά ποῦμε, νά μήν εἶναι οὔτε κακομοιρίστικο, οὔτε μιᾶς στιγμῆς. Μιά στιγμή «θέλω», γιά ἕνα δευτερόλεπτο λέω «θέλω» καί τίς εἰκοσιτέσσερες ἄλλες ὧρες λέω ἄλλα «θέλω», σέ πράγματα πού δέν τά θέλει ὁ Θεός.
Καί ψιθυρίζω στήν καρδιά μου:
-Ἄφησέ με ἥσυχο Χριστέ μου. Γιά μένα ἄλλη εἶναι ἡ ὀμορφιά τῆς ζωῆς.
Τί θά ὠφελήσει τόν ἄνθρωπο ἄν τήν φτειάξει τή ζωή του, ὅπως τήν θέλει ἐδῶ στή γῆ, ἄν χάσει τήν αἰώνια ζωή; Τί θά δώσει ἀντάλλαγμα; Μέ τί θά τήν πουλήσει τήν ψυχή του;
Πόσο τήν πουλᾶς τήν αἰώνια ζωή καί τήν ψυχή σου;
Τί σοφά λόγια, τί τετραγωνική λογική, γιά κείνους πού θέλουν νά προβληματιστοῦν.
Ἄς ἀναζητήσομε τό φῶς, τήν ἀλήθεια, τήν αἰώνια ζωή. Ἀμήν.-
Τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτου Νικοπόλεως κυροῦ Μελετίου,
διασκευασμένη ὁμιλία πού ἔγινε στίς 19/9/2004, στό Γαλατά.

[toula]

«Ος γαρ αν θέλη την ψυχήν αυτού σώσαι, απολέσει αυτήν».
Ευαγγελικό Ανάγνωσμα: Μάρκ. η΄ 34 – θ΄ – 1
Στο σημερινό ιερό Ευαγγέλιο, αγαπητοί μου αδελφοί, ο Κύριος, μας φανερώνει την ανεκτίμητη αξία της ψυχής μας. Εκείνος, μας λέει, που θέλει να σώσει την ψυχή του, θα ξέρει ότι θα χάσει τη ζωή του. Αυτό είναι το νόημα των λόγων του Κυρίου, που μοιάζουν με πολεμικό προσκλητήριο. Σάλπισμα επαναστατικό είναι οι λόγοι αυτοί του Κυρίου. Σάλπισμα που καλεί σε ανατροπή της νοοτροπίας και ζωής των υλιστών και κοσμικοφρόνων ανθρώπων. Σάλπισμα που χαράσσει νέα πορεία στη ζωή μας και που αντηχεί προς όλες τις κατευθύνσεις και διακηρύσσει ότι δεν είναι το πάν στη ζωή μας τα υλικά αγαθά. Και ότι θα πρέπει να είμαστε αποφασισμένοι, να τα θυσιάσουμε όλα, ακόμα να υποστούμε και θάνατο, για χάρη της σωτηρίας της ψυχής μας. Γιατί αν χάσουμε τη ψυχή μας, χάνουμε τον Θεό και επομένως τη σωτηρία μας. Αξίζει, λοιπόν, ν΄ασχοληθούμε κι εμείς σήμερα με την αξία της ψυχής και τη φροντίδα και τις θυσίες που χρειάζονται για την σωτηρία της.
Είναι , πράγματι, μοναδική η αξία της ψυχής μας γιατί είναι δημιούργημα εξαίρετο του Τριαδικού Θεού. Όταν ο Θεός εδημιούργησε το ανθρώπινο σώμα, ενεφύσησε στο πρόσωπον αυτού « πνοήν ζωής» ( Γέν. Β΄ 7) Το εμφύσημα αυτό του Θεού εδημιούργησε την ψυχή μας. Και είναι το εμφύσημα αυτό « η ενέργεια του Αγίου Πνεύματος» , όπως λέει ο ιερός Χρυσόστομος. Δεν έγινε δηλαδή το Αγιον Πνεύμα ψυχή του ανθρώπου, αλλά με την ενέργειά Του έκτισε την ψυχή του ανθρώπου. Γι΄αυτό και ο άνθρωπος είναι « κατ΄εικόνα Θεού» (Γέν Α΄26).
Η ψυχή μας σαν τέτοια έχει τα χαρακτηριστικά του Θεού. Το λογικό, την ελευθερία, το δημιουργικό. Στοιχεία τα οποία δεν έχουν τα ζώα, γιατί ακριβώς δεν έχουν ψυχή. Η θέληση, η αγάπη προς την ελευθερία, όλα μας τα συναισθήματα και όλα όσα μας κάμνουν, να μοιάζουμε με τον Θεό, είναι λειτουργίες και εκδηλώσεις της ψυχής. Η ψυχή είναι εκείνη που κινεί και διευθύνει το σώμα. Γι΄αυτό και όταν φύγει η ψυχή το σώμα είναι ακίνητο , νεκρό. Όλος ο κόσμος, με όλα του τα αγαθά, δεν αντισταθμίζει την αξία της ψυχής. Δεν υπάρχει κανένα αντάλλαγμα ισάξιο της ψυχής μας. Αν υπήρχε τρόπος να ζυγίσουμε από το ένα μέρος όλα τα αγαθά του κόσμου και από το άλλο την ψυχή, η ψυχή θα βάρυνε περισσότερο.
Εκτός τούτου, η ψυχή μας είναι και αθάνατος. Δεν πρόκειται να πεθάνει ποτέ. Θα υπάρχει πάντοτε, και όταν ακόμα πεθάνει το σώμα μας, η ψυχή μας θα εξακολουθεί να ζεί. Ο θάνατος δεν αγγίζει ποτέ την ψυχή μας. Οι ψυχές μας είτε στον Παράδεισο, είτε στην Κόλαση, δεν θα νεκρωθούν. Η αθανασία είναι βασικό χαρακτηριστικό των ψυχών μας. Όλα τα άλλα επίγεια αγαθά, τα πλούτη, οι τιμές, οι απολαύσεις δεν ισοφαρίζουν την αξία της ψυχής μας. Κι αν όλα αυτά φανερώνουν καθαρά και ζωηρά την αξία της ψυχής μας, υπάρχει κάτι ακόμα, που προσδίδει ακόμα μεγαλύτερη αξία στην ψυχή μας. Είναι η θυσία του Κυρίου στο Σταυρό και το τίμιο αίμα Του. Που χύθηκε για την απολύτρωση των ψυχών μας, από την αμαρτία και τον αιώνιο θάνατο.
Γι΄αυτό κι εκείνο που φανερώνει προ πάντων την αξία της ψυχής μας και κάμνει επιβεβλημένη κάθε θυσία για χάρη της, είναι το ότι για τη σωτηρία της, εχύθη το Αίμα του Θεανθρώπου Ιησού. Κι΄ έπρεπε να χυθεί το Αίμα του Χριστού στο Γολγοθά, προκειμένου να σωθεί η ψυχή μας. Η θυσία εκείνη, επι πλέον μας λέει, ότι πρέπει να είμαστε αποφασισμένοι να πονέσουμε κι εμείς, αν θέλουμε να σώσουμε την ψυχή μας. Χωρίς κόπο, χωρίς βία, χωρίς διάθεση , να τα θυσιάσουμε όλα, όσα βέβαια εμποδίζουν την σωτηρία της ψυχής μας, είναι αδύνατο να σωθούμε. Σωτηρία ψυχής και άνετος χριστιανισμός, δηλαδή ζωή, που δεν θα μας κοστίζει καθόλου, είναι πράγματα ασυμβίβαστα. Γι΄ αυτό και χρειάζονται θυσίες, αν θέλουμε να σώσουμε την ψυχή μας.
Η προσωρινότητα και η ματαιότητα των αγαθών του κόσμου τούτου, τα καθιστούν ανίκανα να ικανοποιήσουν τους ευγενείς και υψηλούς πόθους, που έχουμε όλοι μας. Είναι σπάνιο φαινόμενο και εξαίρεση, το να υπάρχει κάποιος, που να απολαμβάνει τα υλικά αγαθά και να είναι συγχρόνως και πλήρως ικανοποιημένος και ψυχικά αναπαυμένος. Αν θέλουμε, λοιπόν, ν΄ ακολουθήσουμε τον Σωτήρα, που χαρίζει τη σωτηρία της ψυχής, χρειάζεται αυταπάρνηση. Να αρνηθούμε τον εαυτό μας. Να απαλλαγούμε από κάθε τι που είναι ένοχο και αμαρτωλό. Να διώξουμε από μέσα μας το φθόνο και το θυμό, το ψεύδος και την πλεονεξία. Να θυσιάσουμε γενικά τον εγωϊσμό μας και ό,τι άλλο θέλει ο κακός εαυτός μας. Η θυσία αυτή είναι βασική και πρωταρχική, είναι όμως και δύσκολη. Γιατί μετά την πτώση των πρωτοπλάστων, η αμαρτία έγινε ένα με το είναι μας. Η διάνοια του ανθρώπου έγκειται επιμελώς επί τα πονηρά εκ νεότητος αυτού. Γι΄ αυτό και χρειάζεται πνεύμα θυσίας και αγώνας αποφασιστικός, αλλά και διαρκής προσπάθεια, για να απαλλαγεί η ψυχή μας από το κακό και να πετάξει προς τον Πλάστη και Δημιουργό της.
Είναι σε όλους γνωστό, ότι κανένα σπουδαίο έργο δεν επιτυγχάνεται, χωρίς κόπους και θυσίες. Για να μορφωθεί ο φοιτητής, να προοδεύσει ο επιστήμονας, να εξελιχθεί ο έμπορος, να τακτοποιηθεί καλά ο οικογενειάρχης, να συγκομίσει καρπούς ο γεωργός, χρειάζονται θυσίες. Θυσίες πολλές και μάλιστα μερικές φορές και πολύ σκληρές. Αν, λοιπόν, για τα θέματα αυτά της παρούσας ζωής, απαιτούνται θυσίες, πολύ περισσότερο χρειάζεται διάθεση για θυσίες, για τη σωτηρία της ψυχής μας. Και να ξέρουμε ότι αντί των φθαρτών πραγμάτων που θυσιάζουμε εδώ, θα μας χαρισθούν τα άφθαρτα, αντί των προσκαίρων τα αιώνια και αντί των επιγείων τα επουράνια.
Αδελφοί μου! Ο Άγιος Εφραίμ ο Σύρος , λέει, ότι το ενδιαφέρον για τη σωτηρία της ψυχής μας, μοιάζει με το εμπόριο. Όπως, λέει, κάθε βράδυ ο έμπορος υπολογίζει το κέρδος και τη ζημιά της ημέρας, έτσι όλοι εμείς θα πρέπει κάθε βράδυ, να κάνουμε τον απολογισμό μας. Να εισερχόμαστε στα άδυτα της καρδιάς μας και να ρωτούμε τον εαυτό μας. Μήπως με κάποιο τρόπο σήμερα παρώξυνα τον Θεό; Μήπως είπα κάποιο λόγο αργό; Μήπως αδιαφόρησα για κάτι; Μήπως εξώργισα τον αδελφό μου; Μήπως κατέκρινα κάποιο; Μήπως ήλθε μέσα μου κάποια επιθυμία σαρκική και την δέχτηκα με ευχαρίστηση; Μήπως νικήθηκα από γήϊνες φροντίδες; Αυτός ο απολογισμός, λέει, θα μας βοηθήσει να επανορθώνουμε τις ζημιές και να αποκτούμε πνευματικά κέρδη για την ψυχή μας, που πρέπει το δίχως άλλο, παραδίνοντάς την καθημερινά στον Σωτήρα μας, να την ασφαλίσουμε και να την σώσουμε.
† Ηγούμενος Χρυσορροϊατίσσης κ. Διονύσιος – Μητρόπολη Πάφου

[toula]

Να ζεις αδελφέ μου με πλήρη ειρήνη και μακαριότητα. Η ζωή του θεανθρώπου Ιησού να γίνεται δική σου ζωή...
Αποστολικό ανάγνωσμα
(Γαλάτας Β΄ 16-20)
Υπάρχει μια λανθασμένη ιδέα, μια πλάνη, ότι η Χριστιανική ζωή είναι λίγο έως πολύ μια αμέλεια, μια ραστώνη, μια «ησυχία», όπου ο άνθρωπος δεν ενδιαφέρεται για κανένα πράγμα και τίποτε δεν τον ανησυχεί. Και ναι μεν, η σωστή έννοια της ησυχίας, ο ορθόδοξος δηλαδή ησυχασμός, είναι ό,τι υψηλότερο μπορεί να κατορθώσει ο άνθρωπος με τη χάρη του Θεού.
Όμως, η «ησυχία» την οποία εννοούν οι άνθρωποι, είναι το άκρως αντίθετο με την ζωή την χριστιανική, η οποία βεβαίως είναι ζωή αγώνα και πάλης κατά του διαβόλου, του κόσμου και κυρίως του κακού εαυτού μας. Αυτό ακριβώς βλέπουμε και στο αποστολικό ανάγνωσμα της Κυριακής μετά την Ύψωση του Τιμίου Σταυρού που θα ακούσουμε στη θεία λειτουργία.
Αγώνισμα λοιπόν η γνησια χριστιανική ζωή. Αγώνισμα και μάλιστα το πρώτο απ’ όλα. Αλλά ποιά είναι η έννοια και το περιεχόμενο του αγωνίσματος τούτου;…
Στην απάρνηση του κόσμου, με ότι αυτό συνεπάγεται. Εννοείται πως όταν γίνεται λόγος περί κόσμου, εννοούμε τον μακρά του Θεού κόσμο. Τους ανθρώπους αυτούς δηλαδή οι οποίοι είτε θεωρητικώς, είτε πρακτικώς έχουν αρνηθεί τη ζωή του Χριστού. Αυτός είναι ο κόσμος. Ο κόσμος ο αμαρτωλός. Ο κόσμος που δεν ανέχεται καν την αλήθεια και προτιμά το ψεύδος. Που επιμένει να ζει στο σκότος της απιστίας και στη φθορά του κακού. Οι άνθρωποι που έχουν αρνηθεί το φως και βρίσκονται μέσα στο σκότος. Αυτοί που εμπνέονται από τον εχθρό διάβολο και ζητούν να παρασύρουν και τους άλλους στη δική τους φθορά και στη δική τους απώλεια. Αυτού λοιπόν του κόσμου η απάρνησις αποτελεί το αγώνισμα για το οποίο κάνουμε λόγο.
Φυσικά, όσο και αν φαίνεται δύσκολο, δεν είναι ακατόρθωτο. Και όσο κι αν φαίνεται εύκολο, έχει τις δυσκολίες του.
Πράγματι, δεν είναι μικρό πράγμα να απαρνηθείς πρόσωπα που μπορεί να είναι γνωστοί, φίλοι ή ακόμα κα συγγενείς και μάλιστα στενοί συγγενείς. ‘Ερχονται όμως κάποτε και αυτές οι στιγμές στη ζωή μας, που πιστός χριστιανός, καλείται να φθάσει στα «όριά» του, και να επιλέξει μεταξύ του φωτός και του σκότους, όχι απλώς σε θεωρητικό επίπεδο αλλά και σ’ αυτά τα πρόσωπα. Όχι βεβαίως ότι θα επιτρέψει ποτέ το μίσος να εισχωρήσει μέσα στους μυστικούς θαλάμους της καρδιάς. Αυτό ουδέποτε επιτρέπεται να συμβεί. Διότι, εάν, αλλοίμονο παρατηρηθεί τέτοια ζοφερή κατάσταση, τότε αυτομάτως ο άνθρωπος εξέρχεται από τα όρια της χάριτος και από τα πλαίσια της ανθρωπιάς.
Ήδη όμως, βρισκόμαστε μπροστά σε ένα κομβικό σημείο της πνευματικής μας ζωής. Τώρα καλούμαστε να εμβαθύνουμε τόσο στο τι χειρισμοί θα πρέπει να γίνονται ώστε και την πνευματικότητα να διασφαλίσουμε, αλλά και τις ακραίες καταστάσεις που βγάζουν από την όμορφη ισορροπία της πνευματικής ζωής, να αποφύγουμε.
Τονίστηκε ότι η αποκοπή μας από τον μακράν του Θεού κόσμο, δεν μπορεί σε καμμία των περιπτώσεων να εισέρχεται στα όρια της κακίας και του μίσους, ούτε βεβαίως μπορεί να γίνεται λόγος για κάποιον τοπικό χωρισμό. Όχι, ο διαχωρισμός είναι, πρέπει να είναι τροπικός και ταυτοχρόνως γεμάτος αγάπη, προσδοκώντας στην δική μας σταθεροποίηση και πνευματική προκοπή, όσο και στην βοήθεια του πλησίον, του φίλου, του αδελφού…
Ακόμα και στις περιπτώσεις της μοναχικής φυγής και του ευλογημένου ησυχασμού, των αποχωρισμό θα πρέπεινα τον βλέπουμε μέσα στα πλαίσια της τροπικής κυρίως διαφοροποιήσεως, καθότι, ούχ ο τόπος αλλ’ ο τρόπος είναι αυτός βασικά που προσελκύει την χάρη του Θεού και λειτουργεί ως πολλάπλασιαστής των χαρισμάτων και προπαντός της αγάπης.
Πάνω απ’ όλα βεβαίως χρειάζεται η αρετή της διακρίσεως. Διακρίσεως που εδράζεται στην αγάπη του Θεού και στην ωφέλεια των αδερφών. Και δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι, όταν ο Απόστολος Παύλος κάνει λόγο για αποκοπή, αυτό γίνεται μέσα σε έμπονη αγάπη και σε λεπτότατη πνευματική μέριμνα, που προσδοκά τα θετικά αποτελέσματα της χάριτος σε συνεργασία με την ελεύθερη διάθεση και βούληση του ανθρώπου.
Θ’ αποτελούσε όμως μεγάλη παράλειψη, εάν δεν τονίζαμε και τον μεγάλο αγώνα που θα πρέπει να έχει προηγηθεί, αλλά και να συνεχίζεται ισοβίως. Όσον αφορά την σταύρωση της σαρκός.
Τι είναι σάρκα; Είναι ο «παλαιός άνθρωπος» όπως τον ονομάζει το Πνεύμα το Άγιον διά του Αποστόλου των Εθνών. Είναι ο αμαρτωλός, ο κακός εαυτός μας τον οποίο, χωρίς κανένα δισταγμό μας καλεί ο Χριστός να τον απαρνηθούμε.
Άλλο τεράστιο αγώνισμα και αυτό που το κατανοούν μόνο όσοι έχουν περάσει από το στάδιο αυτό και συνεχίζουν να αγωνίζονται συνειδητά. Να υποστηρίξουμε ότι ο αγώνας αυτός εναντίον του εαυτού μας είναι περισσότερο οδυνηρός και από τον αγώνα εναντίον του κακού κόσμου, αλλά και αυτού του ορκισμένου μας εχθρού; Τούτο αδελφοί μου είναι το μόνο βέβαιο και οφείλουμε εν ταπεινώσει να παραδεχθούμε ότι εάν αρνηθούμε να τα βάλουμε μαζί του, δηλ. με την ροπή προς το κακό που έχει η ύπαρξή μας, τότε δεν μπορεί να γίνεται λόγος για ζωή του Σταυρού, πολύ δε περισσότερο για ζωή του Χριστού και για ζωή της Αναστάσεως.
Και ακριβώς στην έκφανση αυτή του αγώνος, στην πνευματική και ουράνια νίκη, έρχεται ο φλογερός Απόστολος και τονίζει τον μοναδικό λόγο «ζω δε ουκέτι εγώ, ζει δε εν εμοί Χριστός».
Άραγε μπορεί να φανταστεί ο άνθρωπος μεγαλύτερο θαύμα και μεγαλύτερη χαρά και ευτυχία από αυτή; Να ζει ο πιστός όπως έζησε ο Χριστός με ουράνια αρετή και αγιότητα. Να ζεις αδελφέ μου με πλήρη ειρήνη και μακαριότητα. Η ζωή του θεανθρώπου Ιησού να γίνεται δική σου ζωή. Το φως του Χριστού να απαστράπτει και να καταυγάζει ολόκληρη την ύπαρξή μας. Την ψυχή μα και αυτό το σώμα, όπως το έζησαν οι Απόστολοι και όπως το βίωσαν και συνεχίζουν φυσικά να το βιώνουν οι Άγιοι της κάθε εποχής. Τα εκλεκτά αυτά τέκνα του Θεού και τα αγαπημένα μας αδέλφια τα οποία πονούν για τις πτώσεις μας και χαίρονται για τη μετάνοιά μας.
Πόσο αλήθεια μας απελευθερώνει ο Σταυρός του Χριστού! Πόσο ο άνθρωπος γίνεται όντως άνθρωπος όταν προσβλέπει το Θεάνθρωπο επάνω στο σταυρό! Και πόσο ο πόνος μας ανακουφίζεται όταν ερχόμαστε αντιμέτωποι με τον δικό του πόνο. Μα και πόσο ενθουσιάζει την καρδιά μας η αλήθεια όταν καλούμαστε εμείς οι ίδιοι με τον καθημερινό μας αγώνα να λιτανεύουμε το σταυρό μας…
Ναι, ο σταυρός του Χριστού, με ότι συμπεριλαμβάνει το τίμιο αυτό σχήμα, ως τρόπο ζωής, κάνει τον πιστό να ζει μια αυθεντική ζωή. Να είναι αναγεννημένος, ειρηνικός, πνευματικός, με ένοικο αυτόν τον Κύριο Ιησού Χριστό!
Επομένως, αδελφοί μου, ας αναλάβουμε ο καθένας το αγώνισμά του και ας είμαστε βέβαιοι ότι τελικώς ο ίδιος ο εσταυρωμένος Κύριος της δόξης θα μας χαρίσει τη νίκη!
Αμήν.
Αρχ. Ιωήλ Κωνστάνταρος
Κόνιτσα

[toula]

Ο δρόμος του Χριστού είναι Σταυρός. Αλλά επιτέλους, τί δεν είναι σταυρός στη ζωή του ανθρώπου;
ΚΥΡΙΑΚΗ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΥΨΩΣΗ
Μετά την εορτή της υψώσεως που ως φωτεινό σημείο προβάλλει η Εκκλησία μας, στην Ευαγγελική περικοπή της Κυριακής, ο ίδιος ο Κύριός μας ακούγεται να κάνει λόγο για το Σταυρό και την σημασία του στη ζωή μας.
Ο ιερός Ευαγγελιστής Μάρκος, με τρόπο λιτό αλλά και δυναμικό, μας παρουσιάζει το κεντρικό σημείο της πνευματικής ζωής, πέριξ του οποίου πρέπει να στρέφεται η όλη προσπάθεια και ο αγώνας μας.
Είναι πολύ χαρακτηριστικό ότι ο Χριστός δεν εκβιάζει απολύτως κανέναν στο να τον ακολουθήσει. Ο άνθρωπος είναι ελεύθερος, πλην όμως, νομοτελειακώς, θα δεχθεί και τις συνέπειες της ελεύθερης αυτής επιλογής του. Γι’ αυτό και τονίζεται το «Όστις θέλει οπίσω μου ακολουθείν, απαρνησάσθω εαυτόν και αράτω τον σταυρόν αυτού και ακολουθείτω μοι». (Μαρκ. Η΄ 34). Δηλαδή. Όποιος θέλει να με ακολουθεί, ας απαρνηθεί τον εαυτό του και ας σηκώσει το σταυρό του, και ας με ακολουθεί.
Ο δρόμος του Χριστού είναι Σταυρός. Αλλά επιτέλους, τί δεν είναι σταυρός στη ζωή του ανθρώπου; Ακόμα και αυτή η αμαρτία κοστίζει τόσο (και σε χρήμα και σε ψυχική φθορά), που κάνει τον άνθρωπο να γονατίζει, να σπάζει το ηθικό του, και να εξευτελίζεται… Επομένως βλέποντας τα πράγματα από την αντικειμενική τους αυτή σκοπιά, «συμφέρει» για να σωθεί η ψυχή μας, να την «απωλέσουμε ένεκεν του Χριστού και του Ευαγγελίου Του».
Συμφέρει δηλ. να πάμε κόντρα στον κακό εαυτό μας με τις κακές κλίσεις και τις επονείδιστες ορέξεις του, ακριβώς για να κερδίσουμε αυτό το οποίο πραγματικά διψά ο άνθρωπος και για το οποίο είμαστε πλασμένοι. Να κερδίσουμε αυτόν τον Κύριό μας Ιησού Χριστό και την ουράνια, αιώνια και ατελεύτητη βασιλεία Του.
Πράγματι: «Τι γαρ ωφελήσει άνθρωπον εάν κερδίσει τον κόσμον όλον, και ζημιωθεί την ψυχήν αυτού; Ή τι δώσει άνθρωπος αντάλλαγμα της ψυχής αυτού;» (Μαρκ. Η΄ 36-37). Δηλ. Τί δε ωφελείται ο άνθρωπος εάν κερδίσει ολόκληρο τον κόσμο, αλλά χάσει τον εαυτό του; Ή τι δύναται να δώσει ο άνθρωπος ως αντίτιμο για τον εαυτό του;
Εδώ όμως, στο σημείο αυτό είναι που κάποιοι μπερδεύονται, διότι θέλουν να μπερδεύονται…
Νομίζουν ότι υπάρχει η δυνατότητα και το σταυρό τους να σηκώνουν, αλλά ταυτοχρόνως να παραμένουν μέσα σε μια «ατμόσφαιρα» σιωπής, χωρίς να τους γνωρίζει ο κόσμος ως «σταυροφόρους».
Και για να λέμε τα πράγματα με τ’ όνομά τους, αυτοί οι άνθρωποι είναι οι πιστοί ( που έχουν εφεύρει την εξής «απίθανη μηχανή». Να καλύπτουν την δειλία τους με ένα μανδύα συνέσεως, κρατώντας την «σιωπή των αμνών» και προβάλλοντας ως τρόπο ζωής την «ισορροπία» μεταξύ της κοσμικής και της «πνευματικής» τους ζωής!
Το ότι βέβαια τα πράγματα αυτά τελικώς είναι εντελώς «ανισόρροπα», φαίνεται και από τον παράδοξο λόγο ενός τέτοιου κατ’ όνομα χριστιανού, που έλεγε ο ταλαίπωρος: «Δεν με πειράζει να σηκώνω το σταυρό μου, δυσκολεύομαι όμως αφάνταστα να ομολογώ δημοσία την πίστη μου»… Λες και είναι διαφορετικό πράγμα ο Σταυρός από την καθαρή ομολογία.
Τελικώς φίλοι μου, οι ψοφοδεείς αυτοί άνθρωποι, μάλλον οι διχασμένες αυτές προσωπικότητες να λέμε καλύτερα, κάνουν (κατ’ άνθρωπον), το μεγαλύτερο κακό μέσα στους κόλπους της Εκκλησίας. Και πάρα πολλές μάχες χάνονται στο επίπεδο του αγώνα της στρατευομένης μας Εκκλησίας, ακριβώς διότι δεν έχουμε συνειδητοποιήσει, ή δε θέλουμε να παραδεχτούμε, ότι ο Σταυρός και η αυθεντική Ορθόδοξη Πίστη ταυτίζονται, πλην των άλλων και με την παρρησία και την ξεκάθαρη ομολογία. Και δυστυχώς, πρέπει να παραδεχτούμε, τούτο ισχύει και για αρκετούς εκ των κληρικών. Κυρίως θα λέγαμε ισχύει για αυτούς που επιβάλλεται εκ των πραγμάτων να είναι μπροστάρηδες και να δίνουν τον τόνο του αγώνα…
Μπορεί βέβαια ο άνθρωπος, «δίκην δικολάβου» να αγωνιά και να προσπαθεί να βρίσκει διάφορες δικαιολογίες, για να διορθώσει το Ευαγγέλιο… Ο Ιησούς όμως είναι ξεκάθαρος και στο θέμα αυτό και ξεσκεπάζει όσους βασανίζονται από το φοβερό δαιμόνιο της δειλίας.
Ας προσέξουμε ευθύς αμέσως τους λόγους Του: «Ος γαρ εάν επαισχυνθεί με και τους εμούς λόγους εν τη γενεά ταύτη τη μοιχαλίδι και αμαρτωλώ, και ο Υιός του Ανθρώπου επαισχυνθήσεται αυτόν όταν έλθη εν τη δόξη του Πατρός Αυτού μετά των αγγέλων των αγίων». (Μαρκ. Η΄ 38) Δηλ: Όποιος εντραπή για μένα και τους λόγους μου σ’αυτή τη γενεά τη μοιχαλίδα (την άπιστη στον ουράνιο Νυμφίο) και αμαρτωλή, και ο Υιός του Ανθρώπου θα εντραπεί γι’ αυτόν όταν θα έλθει με τη δόξα του Πατέρα Του μαζί με τους αγίους αγγέλους.
Λοιπόν, τα πράγματα είναι τόσο ξεκάθαρα και λαμπερότερα και αυτού του ηλίου. Αν τώρα κάποιος επιμένει στις πλανεμένες του απόψεις, αν κάποιος τρέμει τον μακράν του Θεού κόσμο, παρά την πίστη που ίσως αισθάνεται μέσα του, ας ανοίξει τα ώτα της καρδιάς του για να ακούσει τις καμπάνες του βιβλίου της Αποκαλύψεως που ηχούν και ξεσηκώνουν σε πνευματική εγρήγορση και σε συνέπεια λόγου και έργων. Ας ανοίξουμε λοιπόν το τελευταίο βιβλίο της Καινής Διαθήκης όπου εκεί βλέπουμε το «Αρνίον το ως εσφαγμένον», να κατανικά τον διάβολο και τα κοσμικά του όργανα. Τι λέει; «Τοις δε δειλοίς και απίστοις και εβδελυγμένοις και φονεύσι και πόρνοις και φαρμακοίς και ειδωλολάτραις και πάσι τοις ψευδέσι, το μέρος αυτών εν τη λίμνη τη καιομένη εν πυρί και θείω, ό εστίν ο θάνατος ο δεύτερος» (Αποκ. ΚΑ΄ . Δηλ: Για δε τους δειλούς και λιποτάκτες (προδότες του χριστιανικού αγώνα) και σιχαμένους και τους φονείς και τους ανήθικους (σεξουαλικώς), και τους μάγους, και τους ειδωλολάτρες (αυτούς που πράττουν ειδωλολατρικά έργα), και όλους τους ασεβείς, η θέση τους θα είναι στη λίμνη, η οποία καίεται με φωτιά και θειάφι. Αυτός είναι ο δεύτερος θάνατος.
Αντιθέτως όσοι αγωνίζονται, όσοι κρατούν με υπομονή και καρτερία το Σταυρό τους και δεν ντρέπονται να ομολογήσουν με χριστιανικό θάρρος αυτή την Ορθόδοξη Πίστη μας, τόσο στο δόγμα όσο και στο ήθος, αυτοί γεύονται από τώρα την Βασιλεία του Θεού, μέσω των ιερών μυστηρίων, ευρισκόμενοι στην αγκαλιά της Εκκλησίας.
Αδελφοί μου. Η Εκκλησία στην γη λέγεται στρατευομένη και χρειάζεται γενναίους μαχητές. Η Εκκλησία στον ουρανό ονομάζεται θριαμβεύουσα και δέχεται μόνο νικητές. Οι δειλοί δεν έχουν θέση ούτε στην κάτω ούτε και στην άνω Εκκλησία, αλλά στην κόλαση. Και τί είναι τόσο φοβερό, ώστε να δειλιούμε προ αυτού και να μη δειλιούμε προ της αιωνίου κολάσεως;
Αρχιμ. Ιωήλ Κωνστάνταρος
Ιεροκήρυξ της Ι. Μητρ. Δρυϊνουπόλεως, Πωγωνιανής και Κονίτσης

[toula]

Το Ευαγγέλιο της Κυριακής μας θέτει μπροστά στη μεγαλύτερη υπόθεση της ζωής μας......
Στο θέμα της ελευθερίας. Με τα λόγια του Χριστού, «όστις θέλει οπίσω μου ελθείν», Ο Ιησούς μας προσκαλεί να Τον ακολουθήσουμε, χωρίς βία και εξαναγκασμό και χωρίς καμία δημαγωγία. Θέτει όμως ως προϋπόθεση της συμπορεύσεως μας μαζί Του την ελευθερία μας. Χωρίς την ελευθερία μας η πορεία μας αυτή προς τον Χριστό είναι άκυρη.
Όταν όμως κάνουμε λόγο για ελευθερία πρέπει να την τοποθετούμε πάντοτε μέσα στα πλαίσια της σχέσης του ανθρώπου με τον Τριαδικό Θεό. Διότι η ελευθερία μας ξεκινά από την ελευθερία του Θεού Πατέρα που από ανιδιοτελή αγάπη γεννά τον Υιό και εκπορεύει το Άγιο Πνεύμα. Έτσι δημιούργησε και τον άνθρωπο από αγάπη και ελεύθερα. Μόνο ό,τι γίνεται από τέλεια αγάπη είναι και τέλεια ελεύθερο. Γι’ αυτό ο άνθρωπος μόνο όταν νοιώσει την τέλεια αγάπη του Θεού προς αυτόν και καλλιεργήσει και αυτός την ίδια αγάπη προς τον Θεό νοιώθει ελεύθερα. Όπου συμπίπτει η τέλεια αγάπη Θεού και ανθρώπου εκεί υπάρχει και η τέλεια ελευθερία του ανθρώπου. Έχουμε όλη την ελευθερία που μας χρειάζεται για την πλήρη εξέλιξη της ύπαρξης μας. Αρκεί να δεχόμαστε και να προσφέρουμε αγάπη.
Βέβαια δεν επιλέγουμε εμείς το φύλο, την κληρονομικότητα, τους γονείς κ.τ.α. παρόμοια που ανήκουν στη βιολογική μας υπόσταση και που θα καταργηθούν στον μέλλοντα αιώνα. Αυτά είναι η γέφυρα για να περάσουμε από τη βιολογική στην πνευματική μας υπόσταση.
Στην αιωνιότητα ανήκουν και θα μείνουν οι προσωπικές μας σχέσεις. Αυτές αποτελούν τη βάση της υπάρξεως μας. Και αυτές θα κρίνουν τη θέση μας στην αιώνια ζωή. Αυτές μας βοηθούν να ξεπερνάμε την βιολογική μας οντότητα.
Αυτό σημαίνει αληθινή ελευθερία και αυτό φαίνεται από το ότι δύο άνθρωποι, ακόμη και αδέλφια, με τις ίδιες συνθήκες διαλέγουν δύο εντελώς διαφορετικούς δρόμους. Ο ένας διαλέγει το δρόμο της αγιότητας και ο άλλος της εγκληματικότητας, όπως συνέβη με τον Κάιν και τον Άβελ. Ο ένας ξεπέρασε ελεύθερα την αχρειότητα, ενώ ό άλλος πάλι ελεύθερα επέλεξε την εγκληματικότητα.
Ο Θεός δεν μπορούσε να δημιουργήσει ανθρώπους ρομπότ, γιατί το μεγαλείο της αγιότητας στηρίζεται στην ελευθερία. Ο Χριστός προτίμησε να θυσιάσει τη ζωή Του παρά να παραβιάσει και να εκμηδενίσει την ελευθερία του ανθρώπου.
Βέβαια ο Θεός μπορούσε να μας κάνει αναγκαστικά. Αγίους. Όμως αγιότητα χωρίς ελευθερία είναι ανύπαρκτη, διότι « σκοπιμότητα και αγιότητα είναι αδιανόητες».
Αποτελεί πραγματικό δυστύχημα γι’ αυτούς που έστω και από καλή διάθεση και πρόθεση θέλουν να επιβάλλουν την αγιότητα με τη βία. Αυτοί δεν κάνουν τίποτε άλλο από το να καταστρέφουν το έργο του Θεού.
Ένας Άγιος με τη θέληση του αξίζει περισσότερο από εκατομμύρια κατ΄ ανάγκη ή κατά συνθήκη χριστιανούς. Αλλοίμονο όμως και σ’ αυτούς που, εν ονόματι της ελευθερίας, ζουν μέσα στην ασυδοσία γιατί αυτοκαταστρέφονται. « Η βία και η ασυδοσία είναι το ίδιο εγκληματικές».
Μόνο η αληθινή ελευθερία είναι εκείνη που κάνει τον άνθρωπο κατά χάρη θεάνθρωπο.
Οπότε όποιος διαλέγει ελεύθερα την πορεία του Χριστού σηκώνει το σταυρό του. Βρίσκεται συνέχεια σε μια στάση μάχης, η οποία όμως είναι η πιο ταιριαστή στάση για κάθε αληθινό και ελεύθερο άνθρωπο.
π.Γ.Στ.

[toula]

Η Θεολογία του Σταυρού και του Εσταυρωμένου Κυρίου μας
1. Καί τήν σημερινή Κυριακή, ἀδελφοί χριστιανοί, ἡ Ἐκκλησία μας τιμᾶ ἰδιαίτερα τόν τίμιο Σταυρό, γιατί ὀνομάζεται «Κυριακή μετά τήν Ὕψωσιν τοῦ τιμίου Σταυροῦ». Τήν ἑορτή αὐτή τήν ἑορτάσαμε χθές-προχθές. Καί ὁ λόγος μας σήμερα, λοιπόν, θά εἶναι πάλι γιά τόν Σταυρό τοῦ Κυρίου. – Στό προηγούμενο κήρυγμά μου σᾶς εἶπα ὅτι γιά τήν σωτηρία μας ἔπρεπε νά σταυρωθεῖ ὁ Χριστός. Τό ἔπρεπε λέγεται «δεῖ». Καί ὁ Χριστός εἶπε, «οὕτως ὑψωθῆναι δεῖ τόν Υἱό τοῦ Ἀνθρώπου» (βλ. Ἰω. 3,14). Ἔπρεπε, λοιπόν, νά σταυρωθεῖ ὁ Χριστός, γιατί διαφορετικά δέν θά σωζόμεθα. Αὐτό τό δόγμα, αὐτή ἡ ἀλήθεια, κηρύττει τήν τιμή στόν Τίμιο Σταυρό. Θά ἐξηγήσουμε ἄλλοτε, μέ περισσότερα λόγια σέ ἄλλο κήρυγμά μας, γιατί ὁ Ἰησοῦς Χριστός ἔπρεπε νά σταυρωθεῖ, γιά νά σωθοῦμε ἐμεῖς. Εἶναι μεγάλη θεολογία αὐτό καί θέλει ἰδιαίτερο λόγο.
2. Ἐδῶ θέλω νά πῶ μόνο γι᾽ αὐτό τό θέμα ὅτι οἱ Ἰουδαῖοι, οἱ ὁποῖοι περίμεναν τόν Μεσσία ὡς ἕνα ἔνδοξο πολιτικό ἡγέτη, πού θά ἐξεγείρει τόν λαό ἐναντίον τῶν Ρωμαίων, δέν μποροῦσαν να δεχθοῦν τόν Ἰησοῦ, ἕνα κρεμασμένο στό ξύλο τοῦ σταυροῦ, γιά Μεσσία. Καί ὅμως ἔτσι, ὡς ἐσταυρωμένο, παρουσίαζε τόν Μεσσία ἡ Παλαιά Διαθήκη, πού ἦταν ἡ Βίβλος τῶν Ἰουδαίων. Πρῶτος ὁ Μωυσῆς εἶχε πεῖ στούς Ἰουδαίους: «Ὄψεσθε τήν ζωήν ὑμῶν κρεαμένην ἀπέναντι τῶν ὀφθαλμῶν ὑμῶν». Καί μάλιστα προέβλεψε τήν ἀπιστία τους καί τούς εἶπε ἀκόμη: «Καί οὐ μή πιστεύσητε τῇ ζωῇ ὑμῶν» (Δευτ. 28,66)! Ἀλλά καί ὁ Ἠσαΐας εἶχε παρουσιάσει τόν Μεσσία ὡς ἀμνό πορευόμενο γιά σφαγή καί εἶπε: «Ὡς πρόβατον ἐπί σφαγήν ἤχθη, καί ὡς ἀμνός ἐναντίον τοῦ κείροντος αὐτόν ἄφωνος» (Ἠσ. 53,7). Καί γιά τόν Ἰερεμία, πού ἡ ζωή του προτύπωνε τόν Μεσσία, εἶπαν οἱ ἐχθροί του νά τόν θανατώσουν μέ τό νά τοῦ βάλουν θανατικό ξύλο στό ψωμί του: «Δεῦτε ἐμβάλωμεν ξύλον εἰς τόν ἄρτον αὐτοῦ» (Ἰερ. 11,19). Καί ὅτι ὁ Ἰησοῦς Χριστός πού σταυρώθηκε εἶναι Θεός τό εἶχε πεῖ ὁ Ἔσδρας. Εἶπε: «Εὐλογητός Κύριος ὁ ἐκπετάσας τάς χεῖρας αὐτοῦ (δηλαδή, πού σταυρώθηκε) καί σώσας τήν Ἰερουσαλήμ κατέναντι τῶν ὀφθαλμῶν ὑμῶν». Καί ὅπως μᾶς εἶπε τό Εὐαγγέλιο τῆς προηγούμενης Κυριακῆς, ὅταν οἱ ὄφεις θανάτωναν τόν λαό, ὁ Μωυσῆς, μέ τήν ἐντολή τοῦ Θεοῦ, κρέμασε ὄφι σέ ξύλο καί εἶπε γι᾽ αὐτό τό σημεῖο: «Τοῦτο προσέχετε καί οὐ μή ἀποθάνητε» (Ἀριθμ. 21,8.9). Καί ὁ Δαβίδ πάλι, μιλώντας ὡς ἐκ προσώπου τοῦ Μεσσία, εἶπε γιά τό πάθημά Του στόν Σταυρό: «Ὤρυξαν χεῖράς μου καί πόδας μου, καί διεμερίσαντο τά ἱμάτιά μου ἑαυτοῖς, καί ἐπί τόν ἱματισμόν μου ἔβαλον κλῆρον» (Ψαλμ. 21,17.19). Γι᾽ αὐτό καί τελικά λέγει ὁ Χρυσόστομος στόν ἄπιστο Ἰουδαῖο: «Ἔδει ἔπρεπε) τόν Χριστόν σταυρωθῆναι, ὦ παράνομε καί ἀγνώμων Ἰουδαῖε, ὅτι ὁ νόμος καί οἱ προφῆται οὕτως ἐκήρυξαν, σώζεσθαι τήν ἀνθρωπότητα διά Χριστοῦ»!
3. Ἀλλά καί γιά τόν ἴδιο τόν τίμιο Σταυρό ὁ Θεός ἔδωσε σημεῖο καί τόν παρουσίασε ὡς σωτήριο: Ἐνῶ, ὅπως διαβάζουμε στό βιβλίο τοῦ προφήτου Ἰεζεκιήλ, ὅλοι οἱ ἄνομοι καί μή ἀνήκοντες στόν Θεό θά ἐθανατώνοντο, ὅμως τά τέκνα τοῦ Θεοῦ, τά ἔχοντα στά μέτωπά τους τό σημεῖο ΤΑΒ, δηλαδή, τόν Σταυρό, θά ἐσώζοντο ἀπό τήν καταδίκη καί τήν καταστροφή (βλ. Ἰεζ 9,4.6). Ὁ Σταυρός εἶναι τό σημεῖο, πού ἔδωσε ὁ Ἴδιος ὁ Χριστός στήν ἀνθρωπότητα γιά νά πιστέψουν. Θυμηθεῖτε, παρακαλῶ, ἐκείνη τήν σκηνή πού οἱ Φαρισαῖοι ζήτησαν ἀπό τόν Χριστό ἕνα σημεῖο γιά νά πιστέψουν. Καί ὁ Χριστός τούς εἶπε ὅτι ὡς τέτοιο σημεῖο θά τούς δοθεῖ τό σημεῖο τοῦ προφήτου Ἰωνᾶ (Ματθ. 12,32). Ποιό εἶναι αὐτό; Οἱ Πατέρες ἑρμηνεύουν ὅτι εἶναι ὁ Σταυρός καί ὁ θάνατος καί ἡ ταφή καί ἡ ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ. Kαί θυμηθεῖτε πάλι, χριστιανοί μου, τόν λόγο τοῦ Χριστοῦ πού εἶπε στούς Ἰουδαίους: «Ὅταν ὑψώσετε (δηλαδή, ὅταν σταυρώσετε) τόν Υἱό τοῦ ἀνθρώπου, τότε θά γνωρίσετε ὅτι εἶμαι ὁ “ἐγώ εἰμι”» ὁ Γιαχβέ Θεός). Δηλαδή, μέ τήν σταύρωση τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ φάνηκε ἡ θεϊκή Του δύναμη. Πραγματικά, μετά τήν σταύρωση τοῦ Χριστοῦ ἔπαυσαν τά ἰουδαϊκά ἤθη καί τότε ξαπλώθηκε τό κήρυγμα στά πέρατα τῆς οἰκουμένης.
4. Χριστιανοί μου, πρέπει νά τιμᾶμε πάντοτε καί μέ βαθειά εὐλάβεια τόν Τίμιο Σταυρό, τοῦ ὁποίου τήν παγκόσμια Ὕψωση ἑορτάσαμε προχθές. Καί ὅταν λέγω νά τιμᾶμε τόν Τίμιο Σταυρό ἐννοῶ καί τόν σταυρωθέντα πάνω σ᾽ αὐτόν Ἰησοῦ Χριστό, τόν Ἐσταυρωμένο Χριστό. Ἀλλά πρέπει νά γνωρίζουμε γιατί σταυρώθηκε ὁ Ἰησοῦς Χριστός, γιά νά τιμᾶμε τό πάθος Του. Ὅπως λέγει κάπου, σέ μία ὡραία του ὁμιλία στήν ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ ὁ ἅγιος Χρυσόστομος, ὅταν σέ ρωτάει ὁ ἄπιστος Ἰουδαῖος, γιατί σταυρώθηκε ὁ Χριστός, ἐσύ νά τοῦ ἀπαντᾶς: «Γιά νά σταυρώσει τόν Διάβολο». Καί ὅταν σοῦ λέγει, γιατί κρεμάστηκε σέ ξύλο, ἐσύ νά τοῦ λές: «Γιά νά ἀνακαλέσει τήν ἁμαρτία πού ἔκαναν οἱ πρωτόπλαστοι στό ξύλο, στό δένδρο, ὅταν ἔφαγαν ἀπό τόν ἀπαγορευμένο καρπό». Καί ὅταν πάλι σέ ἐρωτᾶ, γιατί φόρεσε ἀκάνθινο στέφανο, ἐσύ νά τοῦ ἀπαντᾶς: «Γιά νά ἐκριζώσει τά ἀγκάθια καί τούς τριβόλους πού ἔφερε ἡ ἁμαρτία τοῦ Ἀδάμ. Ὅπως ὁ Χριστός γεννήθηκε ἀπό γυναίκα γιά νά ἀπαλείψει ἀπό τούς ἀνθρώπους τήν ἁμαρτία πού ἔφερε ἡ Εὔα, ἔτσι καί ἐδῶ. Τήν γῆ πού γεωργήθηκε μέ ἀγκάθια, ἀπό τήν ἀνυπακοή τῶν πρωτοπλάστων, ὁ Χριστός, πού φόρεσε ἀγκάθια στήν κεφαλή Του, ἔκανε, μέ τήν ὑπακοή Του, ἡμερωτέρα. Καί ἄν πάλι σέ ἐρωτᾶ ὁ Ἰουδαῖος, γιατί ὁ Χριστός ἤπιε ὄξος καί χολή, νά τοῦ λές: «Γιά νά ἐξεμέσουμε ἡμεῖς τό θανατηφόρο δηλητήριο, πού ἤπιαμε μέ τήν ἁμαρτία τοῦ Ἀδάμ». Γιατί, ἡ χολή ἐκείνη τοῦ Χριστοῦ στό Σταυρό, «ἐμόν γέγονε γλύκισμα», λέγει ὁ Χρυσόστομος. «Καί τό ὄξος ἐκεῖνο ἐμόν γέγονεν ἴαμα»!
5. Ἀλλά ὁ Χριστός μᾶς εἶπε καί συγκεκριμένο τρόπο, πῶς νά τιμοῦμε τόν Σταυρό. Γιά εκεῖνον πού θέλει νά εἶναι τοῦ Χριστοῦ, ὁ Χριστός εἶπε: (α) «Ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν» καί (β) «ἀράτω τόν Σταυρόν αὐτοῦ καί ἀκολουθήτω μοι» (Μάρκ. 8,35). Γιά τό τί σημαίνει τό πρῶτο, τό νά ἀπαρνηθοῦμε τόν ἑαυτό μας, ἄς τό μάθουμε ἀπό τό τί σημαίνει τό νά ἀπαρνηθοῦμε κάποιον. Σημαίνει ὅτι δέν τόν νοιαζόμαστε, δέν τόν λυπούμαστε, οὔτε τόν βοηθᾶμε καί ἄς παθαίνει τά χειρότερα. Ἔτσι, λοιπόν, καί τό νά ἀρνηθοῦμε τόν ἑαυτό μας σημαίνει νά μήν νοιαζόμαστε γιά τόν ἑαυτό μας, ἀκόμη καί νά μήν τόν λυπούμαστε, ὅταν πάσχει γιά τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ. Σημαίνει ὅτι γιά τήν πίστη στόν Χριστό πρέπει νά παραδίδουμε τόν ἑαυτό μας σέ κινδύνους καί σέ ἀγῶνες καί νά τά ὑποφέρουμε πρόθυμα αὐτά, σάν νά συμβαίνουν ξένο πρόσωπο, πού τό ἔχουμε ἀπαρνηθεῖ. Καί τό δεύτερο πάλι, τό «ἀράτω τόν σταυρόν αὐτοῦ», σημαίνει τό ἴδιο. Δέν σημαίνει ἁπλῶς τό νά βαστάζουμε στό χέρι ἤ νά φέρουμε πάνω μας τόν Σταυρό, ἀλλά σημαίνει αὐτό πού λέγει ὁ ἅγιος Χρυσόστομος: Σημαίνει ὅτι γιά τήν πίστη καί τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ, πρέπει νά εἴμαστε παρατεταγμένοι σέ κινδύνους, νά εἴμαστε ἕτοιμοι γιά καθημερινό θάνατο καί γιά σφαγή, ὅπως τό εἶπε ὁ ἀπόστολος Παῦλος, «καθ᾽ ἡμέραν ἀποθνήσκω» (MPG 50,825.52.837).
Εὔχομαι, ἀδελφοί μου, μέ τήν διδασκαλία τῶν ἁγίων Πατέρων νά νοήσουμε τήν θεολογία τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, πού ἑορτάσαμε προχθές τήν παγκόσμια Ὕψωσή Του, καί μέ τήν Χάρη τοῦ Ἐσταυρωμένου Κυρίου μας νά ζοῦμε τήν θεολογία αὐτή μέ ἀσκητικό βίωμα καί μέ θυσιαστική προσφορά.
Μέ πολλές εὐχές,
† Ὁ Μητροπολίτης Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ἰερεμίας

[toula]

ΚΥΡΙΑΚΗ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΥΨΩΣΙΝ
ΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΜΗΝΑ
«Ὅς γάρ ἐάν ἐπαισχυνθῇ με καί τούς ἐμούς λόγους, τοῦτον ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου ἐπαισχυνθήσεται…».Σύ εἶσαι ὁ Χριστός, τόν ὁποῖον προκατήγγειλαν οἱ προφῆτες· ἀπαντᾶ στήν ἐρώτησή τοῦ Διδασκάλου, ὁ Ἀπόστολος Πέτρος.
Ἐν τούτοις, ὅταν τούς ἐξήγησε ὅτι σύμφωνα μέ τήν βουλή καί τό σχέδιο τοῦ Θεοῦ γιά τήν σωτηρία τοῦ κόσμου πρέπει ὁ Μεσσίας νά πάθει εἰς τόν Σταυρόν, ἀποκαλύπτοντας στόν κόσμο τήν ἀγάπη καί ὑπακοή Του στόν Πατέρα· ἀλλά καί στούς κατά σάρκα ἀδελφούς Του τήν ἄφατον ἀγάπην καί τόν τρόπον πού ἑκουσίως ἐπέλεξε γιά τήν σωτηρία καί ἀνακαίνιση τῶν πάντων, ὁ Πέτρος σκεπτόμενος κοσμικά «ἤρξατο ἐπιτιμᾶν αὐτῷ».
Ὁ Χριστός ὅμως, ἁγία γερόντισσα, ἦλθε γιά νά διδάξει στούς ἀνθρώπους, τό φρόνημα τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ καί τοῦ Μεσσίου, ὥστε οἱ ἄνθρωποι νά ποιοῦν στό ἐξῆς τό θέλημα τοῦ Πατρός. Ὁ Σατανᾶς, ἐμπόδισε μέ δόλο τόν Ἀδάμ καί τήν Εὔα νά ἀρέσουν τά ἔργα τους στόν Πλάστη καί τούς δίδαξε τήν ἀνυπακοή στό θέλημα τοῦ Θεοῦ, νά ζοῦν δηλαδή σαρκικά, ἐγωϊστικά, μή λογαριάζοντας τήν ἐντολήν πού τηρῶντάς την θά ἀπολάμβαναν ἐσαεί τά δῶρα τῆς ἀρχεγόνου Δικαιοσύνης. Τό μή δύνασθαι ἁμαρτάνειν· τό μή δύνασθαι ἀποθνήσκειν· καί τή συνεχή κοινωνία καί ἕνωσιν μ’ Ἐκεῖνον, ὁ Ὁποῖος, ἐξ ἀρχῆς τόν ἔπλασε ὅμοιό Του, δωρίζοντας ἐκείνη τήν πρώτην εὐγένεια και ὅλα τά χαρακτηριστικά τῆς εἰκόνος τοῦ Θεοῦ.
Ὁ σκεπτόμενος ἀντίθετα ἀπό τό σωτηριῶδες αὐτό σχέδιο τοῦ Θεοῦ, πού ὁ Χριστός ἦλθε στόν κόσμο νά τελειώσει, ὁ ἄνθρωπος αὐτός ἑκουσίως ἤ ἀκουσίως κάνει τό θέλημα τοῦ Σατανᾶ καί δέν ἀκολουθεῖ γνησίως τό φρόνημα τοῦ Μεσσίου, τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ.
Ἔτσι σήμερα, ἀδελφοί μου, Κυριακή μετά τήν Ὕψωση ἀκούσαμε τήν συγκλονιστική ἀποκάλυψη καί διδασκαλία γιά τήν αἰώνια ζωή, ἀπό τόν Κύριο Ἰησοῦ καί πῶς δυνάμεθα νά τήν κερδίσουμε. Ἡ ψυχή εἶναι αἰώνια μᾶς τόνισε καί ἀξίζει περισσότερο ἀπό ὁλόκληρη τήν κτίση καί μέ τίποτε στόν κόσμο δέν μπορεῖ κάποιος νά τήν ἀνταλλάξει, χωρίς νά ζημιωθεῖ.
Χρειάζεται συνεπῶς νά ἀκολουθοῦμε τόν Σωτῆρα Θεάνθρωπο Ἰησοῦν, σηκώνοντας τόν Σταυρό πού εἶναι τό μοναδικό μέσον σωτηρίας καί ἑνώσεως μέ τόν Κύριο τῆς δόξης. Ἡ κοινωνία χριστιανοί μου μέ τόν Μεσσία εἶναι δυνατή, ὅταν μέ ἀνδρεία, φρόνηση, σωφροσύνη καί δικαιοσύνη σηκώνουμε, οἱ κατ’ εἰκόνα πλασθέντες ἄνθρωποι, στούς ὥμους τόν Τίμιον Σταυρόν, ὥστε στό τέλος νά φτάσουμε στό καθ’ ὁμοίωσιν, δηλαδή στό πρωτόκτιστον κάλλος, στήν ἀρχέγονη μακαριότητα.
Οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας φρονοῦν καί διδάσκουν: νά γίνουμε ὅμοιοι μέ τόν Πλάστη καί Δημιουργό τῶν ἀπάντων. Αὐτό συμβαίνει ὅταν ὁ θυμός, ἡ ἐπιθυμία καί τό λογιστικό μέρος τοῦ νοῦ, στέκονται καί κινοῦνται κατά φύση· τότε κάνουν τόν ἄνθρωπο, θεῖο καί θεόμορφο, νά κινεῖται ὑγιῶς καί νά μήν ξεφεύγει διόλου ἀπό τήν φυσική του βάση.
Ἔτσι, ἀφοῦ ἁγιάζεται τό τριμερές μέ τίς ἀρετές-ἐντολές, ἡ ψυχή φτάνει στό τέλος ἀπό τό κατ’ εἰκόνα στό καθ’ ὁμοίωση, μέ ἁγιασμένες καί τίς τέσσερις δυνάμεις της. Καί πραγματοποιεῖται ὁ τελικός σκοπός «γίνεσθε τέλειοι, γίνεσθε ἅγιοι». Ἄν ὅμως παρεκτραποῦν οἱ δυνάμεις τῆς ψυχῆς μας, ὅ μή γένοιτο, ἀπό τό εὔλογο στό παρά φύσιν καί μετακινηθοῦν ἀπό τά φυσικά τους ὅρια, τότε κάνουν τόν ἄνθρωπο δίψυχο, μπερδεμένο, ἀσυμφιλίωτο μέ τόν Θεό καί τούς ἀνθρώπους.
Ἐν τούτοις, ὁ ἄνθρωπος ἤ ἀναδεικνύεται πρακτικός καί θεωρητικός καί θεολογικότατος, σηκώνοντας στούς ὥμους τόν Τίμιον Σταυρόν μέσα στήν Ἐκκλησία τῶν πιστῶν ἤ καταντᾶ ἄπιστος, κτηνώδης, δαιμονιώδης ἐκτρεπόμενος στό παρά φύσιν. Χρειάζεται λοιπόν κανείς νά μετατρέψει πρῶτα τίς δυνάμεις τῆς ψυχῆς του μέ ἐπίμονη μετάνοια καί ἐντατική ἄσκηση καί νά τίς κάνει ἔτσι ὅπως τίς ἔδωσε ὁ Θεός ἀρχικά στόν Ἀδάμ, ὅταν τόν ἔπλασε καί τοῦ ἐμφύσησε πνοή ζωῆς[1], ὥστε νά γνωρίσει τό κάλλος καί τήν ὁμορφιά τῶν δωρεῶν τοῦ Θεοῦ, ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ καί νά ἀποκτήσει λογισμό κυρίαρχο στά πάθη, ἀποφεύγοντας κάθε ἀσχημοσύνη. Τότε καί μόνο τότε, θά δεῖ τήν ψυχή του, γιά τήν ὁποία Χριστός ἐσταυρώθη, ἀπέθανε καί ἀνέστη, νά καίγεται καί νά πυρπολεῖται ἀπό τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ.
Φρονοῦμε, χριστιανοί μου, ὅτι ἐκεῖνος πού δέν ἐπαναφέρει μ’ αὐτόν τόν τρόπο μέσα του, τήν εὐσχημοσύνη τῆς παλαιᾶς ἐκείνης εὐγένειας καί δέν ἀποκαθιστᾶ διαρκῶς πάνω του μέ τόν Σταυρό τοῦ Χριστοῦ τά χαρακτηριστικά τῆς εἰκόνας τοῦ Θεοῦ, ὁ Ὁποῖος, ἐξ ἀρχῆς τόν ἔπλασε ὅμοιό Του[2], ἔχει ἀποτύχει στήν ὑπαρξιακή του προοπτική.
Διότι πῶς εἶναι δυνατόν νά κοινωνήσει μέ Ἐκεῖνον, ἀπό τόν Ὁποῖο χωρίστηκε, ἐφ’ ὅσον ἐντράπηκε τόν Σταυρό τοῦ Ἰησοῦ μέ τήν ἀνομιότητα τῶν χαρακτηριστικῶν καί τόν Ὁποῖον ἐγκατέλειψε, ὁπότε βυθίστηκε στό σκοτάδι, γιατί Ἐκεῖνος ἦταν καί εἶναι τό Φῶς· καί ἄν λοιπόν ἀδελφοί μου, δέν ἑνωθοῦμε μέ τόν Χριστό, ἀπό τόν Ὁποῖο ἔχουμε τήν ἀρχή τῆς ὑποστάσεώς μας, ἄραγε πού θά ριχθεῖ ἡ ψυχή μας καί πόση θά εἶναι ἡ ζημία; Στῶμεν καλῶς, στῶμεν μέ σιωπή, ἁγία γερόντισσα.
Ἡ φύλαξη τῶν ἀποκρύφων θησαυρῶν, τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος εἶναι ἡ ἀποχή ἀπό τά ἀκάθαρτα, ἀνθρώπινα πράγματα καί καμώματα. Σηκώνοντας λοιπόν στόν ὦμο τόν Τίμιον Σταυρόν, μέ καθαρότητα καρδιᾶς καί γλυκείαν κατάνυξη, ἀνάβουμε σφοδρότερα τόν πόθο τῆς ἀγάπης καί τῆς παρθενίας τοῦ Χριστοῦ καί λύνεται ἡ ψυχή μας ὁριστικά καί ἀμετάκλητα ἀπό τά δεσμά τοῦ Ἅδου· ἀκολουθῶντας μέ χαρά καί εἰρήνη, τήν ἐλευθερία, τόν τρόπον τῆς ἁγίας ὀρθοδόξου χριστιανικῆς ζωῆς.
Στόν Σωτῆρα Χριστόν, ἡ Δόξα, ἡ Λατρεία, ἡ Βασιλεία, ἡ Προσκύνησις εἰς τούς αἰῶνας. Ἀμήν.
[1](Γένεσις 2, 7)
[2](Γέν.1, 26-27)