Από το βιβλίο “ΒΙΟΣ ΚΑΙ ΛΟΓΟΙ” γ. ΠΟΡΦΥΡΙΟΥ Καυσοκαλυβίτου
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΧΡΥΣΟΠΗΓΗΣ
ΧΑΝΙΑ 2003
ΛΟΓΟΣ Περί της Θείας Πρόνοιας
“Ο Θεός προνοεί και ενδιαφέρεται ως Πατέρας, αλλά σέβεται και την ελευθερία μας”
“Ο Θεός είναι αγάπη, δεν είναι απλός θεατής της ζωής μας. Προνοεί και ενδιαφέρεται ως Πατέρας μας που είναι, αλλά σέβεται
και την ελευθερία μας. Δεν μας πιέζει. Εμείς να έχουμε την ελπίδα μας στην πρόνοια του Θεού και, εφόσον πιστεύουμε ότι ο Θεός μας παρακολουθεί, να έχουμε θάρρος, να ριχνόμαστε στην αγάπη Του και τότε θα Τον βλέπουμε διαρκώς κοντά μας.
Δεν θα φοβόμαστε μήπως παραπατήσουμε.
Το σώμα του ανθρώπου, τόσο τέλειο! Μεγάλο εργοστάσιο, πίνει νερό, πηγαίνει στο στομάχι, στα νεφρά, καθαρίζει το αίμα.
Η λειτουργία της καρδιάς, ολόκληρη αντλία, οι πνεύμονες, το συκώτι, η χολή, το πάγκρεας, ο εγκέφαλος, το νευρικό σύστημα,
οι αισθήσεις, η όραση, η ακοή… Τι να πούμε για τις πνευματικές δυνάμεις και πώς συλλειτουργούν όλ΄αυτά συγχρόνως αρμονικά κάτω από την προστασία και την πρόνοια του Θεού!
Όλα είναι στην πρόνοια του Θεού. Βλέπετε τα πεύκα; Πόσες βελόνες έχει το κάθε πεύκο; Μπορείτε να τις μετρήσετε;
Ο Θεός, όμως, τις γνωρίζει και χωρίς τη δική Του θέληση ούτε μια δεν πέφτει κάτω. Όπως και τις τρίχες της κεφαλής μας και αυτές όλες είναι ηριθμημένες. Εκείνος φροντίζει και για τις πιο μικρές λεπτομέρειες της ζωής μας, μας αγαπάει, μας προστατεύει.
Εμείς ζούμε σαν να μην αισθανόμαστε το μεγαλείο της Θείας πρόνοιας. Ο Θεός είναι πολύ μυστικός. Δεν μπορούμε να καταλάβουμε τις ενέργειές Του. Μη νομίζετε ότι ο Θεός το έκανε έτσι και μετά το διόρθωσε. Ο Θεός είναι αλάθητος. Δεν διορθώνει τίποτε. Ποιος είναι, όμως, ο Θεός στο βάθος, στην ουσία, εμείς δεν το γνωρίζουμε. Τις βουλές του Θεού δεν μπορούμε να τις εξιχνιάσουμε.
“Ού γάρ εισίν αί βουλαί μου, ώσπερ αί βουλαί υμών, ούδ΄ώσπερ αί οδοί υμών αί οδοί μου, λέγει Κύριος, αλλ΄ως απέχει ό ουρανός
από της γής, ούτως απέχει ή οδός μου από των οδών υμών και τά διανοήματα υμών από της διανοίας μου”.
Όταν ο Θεός μας δωρίσει το χάρισμα της ταπεινώσεως, τότε όλα τα βλέπουμε, όλα τα αισθανόμαστε, τότε Τον ζούμε τον Θεό πολύ φανερά. Όταν δεν έχουμε την ταπείνωση, δεν βλέπουμε τίποτε. Το αντίθετο, όταν αξιωθούμε της αγίας ταπεινώσεως, τα βλέπουμε όλα, τα χαιρόμαστε όλα. Ζούμε τον Θεό, ζούμε τον Παράδεισο μέσα μας, πού είναι ο ίδιος ο Χριστός. Θα σας διηγηθώ κάτι -δεν ξέρω αν το έχετε διαβάσει στο Γεροντικό- που δείχνει την Πρόνοια του Θεού και τη δύναμη της προσευχής του γέροντα.
Ένας Γέροντας έστειλε τον υποτακτικό του, τον Παϊσιο, να πάει σε μια δουλειά κάπου μακριά απ΄την ασκητική του καλύβα. Εκείνος βάδιζε, βάδιζε ώρες. Ήταν μεσημέρι. Ο ήλιος έκαιγε. Είδε ένα μεγάλο βράχο που είχε σκιά και πήγε και ξαπλώθηκε κάτω απ΄τη σκιά του βράχου να ξεκουραστεί και εκεί αποκοιμήθηκε. Εκεί που κοιμόταν -ή κοιμόταν ή ήταν έτσι σε μια κατάσταση χαλαρώσεως- βλέπει τον Γέροντα του να του λέει:
- Παϊσιε, Παϊσιε, σήκω πάνω και φεύγα απ΄αυτού!
Κι όπως τον άκουσε τον Γέροντά του να του φωνάζει δυνατά, σηκώθηκε πάνω κι έκανε πέρα. Μόλις πήγε λίγο πέρα, πέντε-έξι βήματα, “γουώωπ!”, είδε το βράχο που έπεφτε. Θα τον πλάκωνε σαν το πουλί στην παγίδα. Δεν θα του άφηνε ούτε κοκκαλάκι, δηλαδή. Ήταν πολύ μακριά ο Γέροντας απ΄τον Παϊσιο κι όμως τον είδε.
Αυτή είναι η πρόνοια του Θεού. Τα λόγια του Κυρίου επαληθεύονται:
“Σημεία δε τοίς πιστεύσασι ταύτα παρακολουθήσει, έν τώ ονόματί μου δαιμόνια εκβαλούσι, γλώσσαις λαλήσουσι καιναίς, όφεις άρουσι, κάν θανάσιμόν τι πίωσιν, ού μη αυτούς βλάψει, επί αρρώστους χείρας επιθήσουσι και καλώς έξουσιν”.
Μπορούμε να σκεπτόμαστε και να λέμε:
- Θεέ μου, είσαι πανταχού παρών και τα βλέπεις όλα, όπου κι αν είμαι. Παρακολουθείς με στοργή το κάθε μου βήμα.
Να επαναλαμβάνουμε με τον Δαβίδ:
“… Πού πορευθώ από του πνεύματός Σου και από του προσώπου Σου πού φύγω; Εάν ανεβώ είς τον ουρανόν, Σύ εκεί εί, εάν καταβώ είς τον Άδην, πάρει, εάν αναλάβοιμι τάς πτέρυγας μου κατ΄όρθρον και κατασκηνώσω είς τά έσχατα της θαλάσσης, και γάρ εκεί
η χείρ Σου οδηγήσει με κα καθέξει με η δεξιά Σου”.
Αυτό βέβαια δεν αρκεί που το γνωρίζουμε, αλλά είναι μεγάλη ενίσχυση και παρηγοριά, όταν το πιστεύουμε, όταν το ζούμε, όταν
το ενστερνιζόμαστε”.
Αποσπάσματα από το Βιβλίο Βίοι και Λόγοι γ. Πορφύριου
Συντονιστές: ntinoula, Συντονιστές
Από το βιβλίο “ΒΙΟΣ ΚΑΙ ΛΟΓΟΙ” γ. ΠΟΡΦΥΡΙΟΥ Καυσοκαλυβίτου
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΧΡΥΣΟΠΗΓΗΣ
ΧΑΝΙΑ 2003
ΛΟΓΟΣ Περί της Αγάπης είς τον Πλησίον
“Με τη σιωπή, την ανοχή και την προσευχή ωφελούμε τον άλλον μυστικά”
“Όταν βλέπουμε τους συνανθρώπους μας να μην αγαπούν τον Θεό, στενοχωρούμαστε. Με τη στενοχώρια δεν κάνουμε απολύτως τίποτε. Ούτε και με τις υποδείξεις. Ούτε αυτό είναι σωστό. Υπάρχει ένα μυστικό, αν το καταλάβουμε, θα βοηθήσουμε.
Το μυστικό είναι η προσευχή μας, η αφοσίωσή μας στον Θεό, ώστε να ενεργήσει η χάρις Του. Εμείς, με την αγάπη μας, με τη λαχτάρα μας στην αγάπη του Θεού, θα προσελκύσουμε την χάρι, ώστε να περιλούσει τους άλλους, που είναι πλησίον μας, να τους ξυπνήσει,
να τους διεγείρει προς τον θείο έρωτα. Ή, μάλλον, ο Θεός θα στείλει την αγάπη Του να τους ξυπνήσει όλους.
Ό,τι εμείς δεν μπορούμε, θα το κάνει η χάρις Του. Με τις προσευχές μας θα κάνουμε όλους άξιους της αγάπης του Θεού.
Να γνωρίζετε και το άλλο. Οι ψυχές οι πεπονημένες, οι ταλαιπωρημένες, που ταλαιπωρούνται από τα πάθη τους, αυτές κερδίζουν πολύ την αγάπη και την χάρι του Θεού. Κάτι τέτοιοι γίνονται άξιοι και πολλές φορές εμείς τους κατηγορούμε.
Θυμηθείτε τον Απόστολο Παύλο, τι λέει: “Ού δε επλεόνασεν η αμαρτία, υπερπερίσσευσεν η χάρις”.
Όταν το θυμάστε αυτό, θα αισθάνεσθε ότι αυτοί είναι πιο άξιοι κι από σας και από μένα. Τους βλέπουμε αδύνατους, αλλά όταν “ανοίξουνε” στον Θεό, γίνονται πλέον όλο αγάπη κι όλο θείο έρωτα. Ενώ είχανε συνηθίσει αλλιώς, τη δύναμη της ψυχής τους τη δίνουν μετά όλη στον Χριστό και γίνονται φωτιά από αγάπη Χριστού. Έτσι λειτουργεί το θαύμα του Θεού μέσα σε τέτοιες ψυχές, που λέμε “πεταμένες”.
Να μην αποθαρρυνόμαστε, ούτε να βιαζόμαστε, ούτε να κρίνουμε από πράγματα επιφανειακά κι εξωτερικά. Αν, για παράδειγμα, βλέπετε μια γυναίκα γυμνή ή άσεμνα ντυμένη, να μη μένετε στο εξωτερικό, αλλά να μπαίνετε στο βάθος, στην ψυχή της. Ίσως είναι πολύ καλή ψυχή κι έχει υπαρξιακές αναζητήσεις, που τις εκδηλώνει με την έξαλλη εμφάνιση. Έχει μέσα της δυναμισμό, έχει τη δύναμη της προβολής, θέλει να ελκύσει τα βλέμματα των άλλων. Από άγνοια, όμως, έχει διαστρέψει τα πράγματα. Σκεφτείτε αυτή να γνωρίσει τον Χριστό. Θα πιστέψει, κι όλη αυτή την ορμή θα την στρέψει στον Χριστό. Θα κάνει το πάν, για να ελκύσει την χάρι του Θεού. Θα γίνει αγία.
Είναι ένα είδος προβολής του εαυτού μας να επιμένουμε να γίνουν οι άλλοι καλοί. Στην πραγματικότητα, θέλουμε εμείς να γίνουμε καλοί κι επειδή δεν μπορούμε, το απαιτούμε απ΄τους άλλους κι επιμένουμε σ΄αυτό. Κι ενώ όλα διορθώνονται με την προσευχή, εμείς πολλές φορές στενοχωρούμεθα κι αγανακτούμε και κατακρίνουμε.
Πολλές φορές με την αγωνία μας και τους φόβους μας και την άσχημη ψυχική μας κατάσταση, χωρίς να το θέλουμε και χωρίς
να το καταλαβαίνουμε, κάνουμε κακό στον άλλον, έστω κι αν τον αγαπάμε πάρα πολύ, όπως, παραδείγματος χάριν, η μάνα το παιδί της. Η μάνα μεταδίδει στο παιδί όλο το άγχος της για τη ζωή του, για την υγεία του, για την πρόοδό του, έστω κι αν δεν του μιλάει, έστω κι αν δεν εκδηλώνει αυτό που έχει μέσα της. Αυτή η αγάπη, η φυσική αγάπη δηλαδή, μπορεί κάποτε να βλάψει. Δεν συμβαίνει, όμως, το ίδιο με την αγάπη του Χριστού, που συνδυάζεται με την προσευχή και με την αγιότητα του βίου. Η αγάπη αυτή κάνει άγιο
τον άνθρωπο, τον ειρηνεύει, διότι αγάπη είναι ο Θεός.
Η αγάπη να είναι μόνο εν Χριστώ. Για να ωφελήσεις τους άλλους, πρέπει να ζεις μέσα στην αγάπη του Θεού. Αλλιώς δεν μπορείς
να ωφελήσεις τον συνάνθρωπό σου. Δεν πρέπει να βιάζεις τον άλλο. Θα έλθει η ώρα του, θα έλθει η στιγμή, αρκεί να προσεύχεσαι γι΄αυτόν. Με τη σιωπή, την ανοχή και κυρίως με την προσευχή ωφελούμε τον άλλον μυστικά. Η χάρις του Θεού καθαρίζει
τον ορίζοντα του νου του και τον βεβαιώνει για την αγάπη Του. Εδώ είναι το λεπτό σημείο. Άμα δεχτεί ότι ο Θεός είναι αγάπη, τότε ένα άπλετο φως θα έλθει πάνω του, που δεν το έχει δει ποτέ. Θα βρει έτσι τη σωτηρία”.
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΧΡΥΣΟΠΗΓΗΣ
ΧΑΝΙΑ 2003
ΛΟΓΟΣ Περί της Αγάπης είς τον Πλησίον
“Με τη σιωπή, την ανοχή και την προσευχή ωφελούμε τον άλλον μυστικά”
“Όταν βλέπουμε τους συνανθρώπους μας να μην αγαπούν τον Θεό, στενοχωρούμαστε. Με τη στενοχώρια δεν κάνουμε απολύτως τίποτε. Ούτε και με τις υποδείξεις. Ούτε αυτό είναι σωστό. Υπάρχει ένα μυστικό, αν το καταλάβουμε, θα βοηθήσουμε.
Το μυστικό είναι η προσευχή μας, η αφοσίωσή μας στον Θεό, ώστε να ενεργήσει η χάρις Του. Εμείς, με την αγάπη μας, με τη λαχτάρα μας στην αγάπη του Θεού, θα προσελκύσουμε την χάρι, ώστε να περιλούσει τους άλλους, που είναι πλησίον μας, να τους ξυπνήσει,
να τους διεγείρει προς τον θείο έρωτα. Ή, μάλλον, ο Θεός θα στείλει την αγάπη Του να τους ξυπνήσει όλους.
Ό,τι εμείς δεν μπορούμε, θα το κάνει η χάρις Του. Με τις προσευχές μας θα κάνουμε όλους άξιους της αγάπης του Θεού.
Να γνωρίζετε και το άλλο. Οι ψυχές οι πεπονημένες, οι ταλαιπωρημένες, που ταλαιπωρούνται από τα πάθη τους, αυτές κερδίζουν πολύ την αγάπη και την χάρι του Θεού. Κάτι τέτοιοι γίνονται άξιοι και πολλές φορές εμείς τους κατηγορούμε.
Θυμηθείτε τον Απόστολο Παύλο, τι λέει: “Ού δε επλεόνασεν η αμαρτία, υπερπερίσσευσεν η χάρις”.
Όταν το θυμάστε αυτό, θα αισθάνεσθε ότι αυτοί είναι πιο άξιοι κι από σας και από μένα. Τους βλέπουμε αδύνατους, αλλά όταν “ανοίξουνε” στον Θεό, γίνονται πλέον όλο αγάπη κι όλο θείο έρωτα. Ενώ είχανε συνηθίσει αλλιώς, τη δύναμη της ψυχής τους τη δίνουν μετά όλη στον Χριστό και γίνονται φωτιά από αγάπη Χριστού. Έτσι λειτουργεί το θαύμα του Θεού μέσα σε τέτοιες ψυχές, που λέμε “πεταμένες”.
Να μην αποθαρρυνόμαστε, ούτε να βιαζόμαστε, ούτε να κρίνουμε από πράγματα επιφανειακά κι εξωτερικά. Αν, για παράδειγμα, βλέπετε μια γυναίκα γυμνή ή άσεμνα ντυμένη, να μη μένετε στο εξωτερικό, αλλά να μπαίνετε στο βάθος, στην ψυχή της. Ίσως είναι πολύ καλή ψυχή κι έχει υπαρξιακές αναζητήσεις, που τις εκδηλώνει με την έξαλλη εμφάνιση. Έχει μέσα της δυναμισμό, έχει τη δύναμη της προβολής, θέλει να ελκύσει τα βλέμματα των άλλων. Από άγνοια, όμως, έχει διαστρέψει τα πράγματα. Σκεφτείτε αυτή να γνωρίσει τον Χριστό. Θα πιστέψει, κι όλη αυτή την ορμή θα την στρέψει στον Χριστό. Θα κάνει το πάν, για να ελκύσει την χάρι του Θεού. Θα γίνει αγία.
Είναι ένα είδος προβολής του εαυτού μας να επιμένουμε να γίνουν οι άλλοι καλοί. Στην πραγματικότητα, θέλουμε εμείς να γίνουμε καλοί κι επειδή δεν μπορούμε, το απαιτούμε απ΄τους άλλους κι επιμένουμε σ΄αυτό. Κι ενώ όλα διορθώνονται με την προσευχή, εμείς πολλές φορές στενοχωρούμεθα κι αγανακτούμε και κατακρίνουμε.
Πολλές φορές με την αγωνία μας και τους φόβους μας και την άσχημη ψυχική μας κατάσταση, χωρίς να το θέλουμε και χωρίς
να το καταλαβαίνουμε, κάνουμε κακό στον άλλον, έστω κι αν τον αγαπάμε πάρα πολύ, όπως, παραδείγματος χάριν, η μάνα το παιδί της. Η μάνα μεταδίδει στο παιδί όλο το άγχος της για τη ζωή του, για την υγεία του, για την πρόοδό του, έστω κι αν δεν του μιλάει, έστω κι αν δεν εκδηλώνει αυτό που έχει μέσα της. Αυτή η αγάπη, η φυσική αγάπη δηλαδή, μπορεί κάποτε να βλάψει. Δεν συμβαίνει, όμως, το ίδιο με την αγάπη του Χριστού, που συνδυάζεται με την προσευχή και με την αγιότητα του βίου. Η αγάπη αυτή κάνει άγιο
τον άνθρωπο, τον ειρηνεύει, διότι αγάπη είναι ο Θεός.
Η αγάπη να είναι μόνο εν Χριστώ. Για να ωφελήσεις τους άλλους, πρέπει να ζεις μέσα στην αγάπη του Θεού. Αλλιώς δεν μπορείς
να ωφελήσεις τον συνάνθρωπό σου. Δεν πρέπει να βιάζεις τον άλλο. Θα έλθει η ώρα του, θα έλθει η στιγμή, αρκεί να προσεύχεσαι γι΄αυτόν. Με τη σιωπή, την ανοχή και κυρίως με την προσευχή ωφελούμε τον άλλον μυστικά. Η χάρις του Θεού καθαρίζει
τον ορίζοντα του νου του και τον βεβαιώνει για την αγάπη Του. Εδώ είναι το λεπτό σημείο. Άμα δεχτεί ότι ο Θεός είναι αγάπη, τότε ένα άπλετο φως θα έλθει πάνω του, που δεν το έχει δει ποτέ. Θα βρει έτσι τη σωτηρία”.
Από το βιβλίο “ΒΙΟΣ ΚΑΙ ΛΟΓΟΙ” γ. ΠΟΡΦΥΡΙΟΥ Καυσοκαλυβίτου
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΧΡΥΣΟΠΗΓΗΣ
ΧΑΝΙΑ 2003
ΛΟΓΟΣ Περί της Αγάπης είς τον Πλησίον
“Ν΄αγωνιζόμαστε να στέλνουμε την αγαθή μας διάθεση”
“Να έχουμε αγάπη, πραότητα, ειρήνη, Έτσι βοηθάμε τον συνάνθρωπό μας, όταν κυριεύεται απ΄το κακό. Μυστικά ακτινοβολεί
το παράδειγμα, όχι μόνο όταν ο άλλος είναι παρών, αλλά κι όταν δεν είναι. Ν΄αγωνιζόμαστε να στέλνουμε την αγαθή μας διάθεση. Ακόμη και λόγια όταν λέμε για τη ζωή του άλλου, που δεν την εγκρίνουμε, αυτός το καταλαβαίνει και τον απωθούμε. Ενώ αν είμαστε ελεήμονες και τον συγχωρούμε, τον επηρεάζουμε -όπως τον επηρεάζει και το κακό- κι ας μη μας βλέπει.
Να μην αγανακτούμε μ΄εκείνους που είναι βλάσφημοι, αντίθεοι, διώκτες κ.λ.π. Η αγανάκτηση κάνει κακό. Τα λόγια τους, την κακία τους να μισήσουμε, τον άνθρωπο, όμως, που τα είπε να μην τον μισήσουμε, ούτε ν΄αγανακτήσουμε εναντίον του.
Να προσευχηθούμε γι΄αυτόν. Ο χριστιανός έχει αγάπη και ευγένεια και φέρεται ανάλογα.
Όπως ένας ασκητής, χωρίς να τον βλέπει κανείς, ωφελεί τον κόσμο, διότι το κύμα της προσευχής του επηρεάζει τον άλλο, μεταφέρει το Πνεύμα το Άγιον στον κόσμο, έτσι κι εσείς να σκορπάτε την αγάπη σας, χωρίς να περιμένετε ανταπόδοση.
Με την αγάπη, την υπομονή, το μειδίαμα…
Η αγάπη πρέπει να είναι ακραιφνής και μόνο η αγάπη του Θεού είναι η ακραιφνής αγάπη. Στο πρόσωπο που μας κουράζει και μας δυσκολεύει η αγάπη πρέπει να προσφέρεται με απαλό τρόπο, χωρίς ο άλλος να καταλαβαίνει ότι κάνουμε προσπάθεια για να τον αγαπήσουμε. Και να μην πολυεκδηλωνόμαστε εξωτερικά, γιατί τότε τον κάνουμε ν΄αντιδρά. Η σιωπή σώζει απ΄όλα τα κακά.
Εγκράτεια της γλώσσης -μέγα πράγμα! Κατά ένα μυστικό τρόπο, η σιωπή ακτινοβολεί στον πλησίον. Να σας διηγηθώ μια ιστορία.
Μια μοναχή, που ήθελε πολύ την τάξη, είπε στον Γέροντά της αγανακτισμένη:
- Η τάδε αδελφή μας αναστατώνει στο μοναστήρι με τις δυσκολίες της και το χαρακτήρα της. Δεν μπορούμε να την υποφέρουμε.
Κι ο Γέροντας απάντησε:
- Εσύ είσαι χειρότερη απ΄αυτήν.
Η μοναχή στην αρχή αντέδρασε και εξεπλάγη, αλλά μετά τις εξηγήσεις του Γέροντα το κατάλαβε και ευχαριστήθηκε πολύ.
Της είπε, δηλαδή, ο Γέροντας:
- Ενώ εκείνη την κυριεύει το κακό πνεύμα και φέρεται άσχημα, κυριεύει κι εσένα, που είσαι τάχα σε καλύτερη κατάσταση, και
σας παίζει και τις δύο. Η αδελφή έρχεται σ΄αυτή την κατάσταση χωρίς να το θέλει, αλλά κι εσύ με την αντίδρασή σου και την έλλειψη της αγάπης σου κάνεις το ίδιο. Έτσι ούτε κι αυτήν ωφελείς κι εσύ βλάπτεσαι”.
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΧΡΥΣΟΠΗΓΗΣ
ΧΑΝΙΑ 2003
ΛΟΓΟΣ Περί της Αγάπης είς τον Πλησίον
“Ν΄αγωνιζόμαστε να στέλνουμε την αγαθή μας διάθεση”
“Να έχουμε αγάπη, πραότητα, ειρήνη, Έτσι βοηθάμε τον συνάνθρωπό μας, όταν κυριεύεται απ΄το κακό. Μυστικά ακτινοβολεί
το παράδειγμα, όχι μόνο όταν ο άλλος είναι παρών, αλλά κι όταν δεν είναι. Ν΄αγωνιζόμαστε να στέλνουμε την αγαθή μας διάθεση. Ακόμη και λόγια όταν λέμε για τη ζωή του άλλου, που δεν την εγκρίνουμε, αυτός το καταλαβαίνει και τον απωθούμε. Ενώ αν είμαστε ελεήμονες και τον συγχωρούμε, τον επηρεάζουμε -όπως τον επηρεάζει και το κακό- κι ας μη μας βλέπει.
Να μην αγανακτούμε μ΄εκείνους που είναι βλάσφημοι, αντίθεοι, διώκτες κ.λ.π. Η αγανάκτηση κάνει κακό. Τα λόγια τους, την κακία τους να μισήσουμε, τον άνθρωπο, όμως, που τα είπε να μην τον μισήσουμε, ούτε ν΄αγανακτήσουμε εναντίον του.
Να προσευχηθούμε γι΄αυτόν. Ο χριστιανός έχει αγάπη και ευγένεια και φέρεται ανάλογα.
Όπως ένας ασκητής, χωρίς να τον βλέπει κανείς, ωφελεί τον κόσμο, διότι το κύμα της προσευχής του επηρεάζει τον άλλο, μεταφέρει το Πνεύμα το Άγιον στον κόσμο, έτσι κι εσείς να σκορπάτε την αγάπη σας, χωρίς να περιμένετε ανταπόδοση.
Με την αγάπη, την υπομονή, το μειδίαμα…
Η αγάπη πρέπει να είναι ακραιφνής και μόνο η αγάπη του Θεού είναι η ακραιφνής αγάπη. Στο πρόσωπο που μας κουράζει και μας δυσκολεύει η αγάπη πρέπει να προσφέρεται με απαλό τρόπο, χωρίς ο άλλος να καταλαβαίνει ότι κάνουμε προσπάθεια για να τον αγαπήσουμε. Και να μην πολυεκδηλωνόμαστε εξωτερικά, γιατί τότε τον κάνουμε ν΄αντιδρά. Η σιωπή σώζει απ΄όλα τα κακά.
Εγκράτεια της γλώσσης -μέγα πράγμα! Κατά ένα μυστικό τρόπο, η σιωπή ακτινοβολεί στον πλησίον. Να σας διηγηθώ μια ιστορία.
Μια μοναχή, που ήθελε πολύ την τάξη, είπε στον Γέροντά της αγανακτισμένη:
- Η τάδε αδελφή μας αναστατώνει στο μοναστήρι με τις δυσκολίες της και το χαρακτήρα της. Δεν μπορούμε να την υποφέρουμε.
Κι ο Γέροντας απάντησε:
- Εσύ είσαι χειρότερη απ΄αυτήν.
Η μοναχή στην αρχή αντέδρασε και εξεπλάγη, αλλά μετά τις εξηγήσεις του Γέροντα το κατάλαβε και ευχαριστήθηκε πολύ.
Της είπε, δηλαδή, ο Γέροντας:
- Ενώ εκείνη την κυριεύει το κακό πνεύμα και φέρεται άσχημα, κυριεύει κι εσένα, που είσαι τάχα σε καλύτερη κατάσταση, και
σας παίζει και τις δύο. Η αδελφή έρχεται σ΄αυτή την κατάσταση χωρίς να το θέλει, αλλά κι εσύ με την αντίδρασή σου και την έλλειψη της αγάπης σου κάνεις το ίδιο. Έτσι ούτε κι αυτήν ωφελείς κι εσύ βλάπτεσαι”.
Από το βιβλίο “ΒΙΟΣ ΚΑΙ ΛΟΓΟΙ” γ. ΠΟΡΦΥΡΙΟΥ Καυσοκαλυβίτου
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΧΡΥΣΟΠΗΓΗΣ
ΧΑΝΙΑ 2003
ΛΟΓΟΣ Περί της Αγάπης είς τον Πλησίον
“Η αγάπη προς τον αδελφό καλλιεργεί την αγάπη προς τον Θεό”
“Ένα είναι το ζητούμενο στη ζωή μας, η αγάπη, η λατρεία στον Χριστό και η αγάπη στους συνανθρώπους μας.
Να είμαστε όλοι ένα με κεφαλή τον Χριστό. Έτσι μόνο θ΄αποκτήσουμε την χάρι, τον ουρανό, την αιώνια ζωή.
Η αγάπη προς τον αδελφό καλλιεργεί την αγάπη προς τον Θεό. Είμαστε ευτυχισμένοι, όταν αγαπήσουμε όλους τους ανθρώπους μυστικά. Θα νιώθουμε τότε ότι όλοι μας αγαπούν. Κανείς δεν μπορεί να φτάσει στον Θεό, αν δεν περάσει απ΄τους ανθρώπους.
Γιατί, “ό μη αγαπών τον αδελφόν αυτού, όν εώρακε, τον Θεόν, όν ούχ εώρακε, πώς δύναται αγαπάν;”. Ν΄αγαπάμε, να θυσιαζόμαστε για όλους ανιδιοτελώς, χωρίς να ζητάμε ανταπόδοση. Τότε ισορροπεί ο άνθρωπος. Μια αγάπη που ζητάει ανταπόδοση είναι ιδιοτελής. Δεν είναι γνήσια, καθαρή, ακραιφνής.
Να τους αγαπάτε και να τους συμπονάτε όλους. “Και είτε πάσχει έν μέλος, συμπάσχει πάντα τα μέλη, υμείς δε έστε μέλη Χριστού και μέλη έκ μέρους”. Αυτό είναι Εκκλησία: εγώ, εσύ, αυτός, ο άλλος, να αισθανόμαστε ότι είμαστε μέλη Χριστού, ότι είμαστε ένα.
Η φιλαυτία είναι εγωισμός. Να μη ζητάμε, “εγώ να σταθώ, εγώ να πάω στον Παράδεισο”, αλλά να νιώθουμε για όλους αυτή την αγάπη. Καταλάβατε; Αυτό είναι ταπείνωση.
Έτσι, αν ζούμε ενωμένοι, θα είμαστε μακάριοι, θα ζούμε στον Παράδεισο. Ο κάθε διπλανός μας, ο κάθε πλησίον μας είναι “σάρξ
έκ της σαρκός μας”. Μπορώ ν΄αδιαφορήσω γι΄αυτόν, μπορώ να τον πικράνω, μπορώ να τον μισήσω; Αυτό είναι το μεγαλύτερο μυστήριο της Εκκλησίας μας. Να γίνουμε όλοι ένα εν Θεώ. Αν αυτό κάνουμε, γινόμαστε δικοί Του. Τίποτε καλύτερο δεν υπάρχει απ΄αυτή την ενότητα. Αυτό είναι η Εκκλησία. Αυτό είναι η Ορθοδοξία. Αυτό είναι ο Παράδεισος. Ας διαβάσουμε απ΄τον Ευαγγελιστή Ιωάννη την Αρχιερατική Προσευχή. Προσέξτε τους στίχους: “ίνα ώσιν έν, καθώς ημείς … ίνα πάντες έν ώσι, καθώς σύ, Πάτερ,
έν εμοί καγώ έν σοί … ίνα ώσιν έν, καθώς ημείς έν εσμέν … ίνα ώσι τετελειωμένοι είς έν … ίνα όπου ειμί εγώ κακείνοι ώσι μετ΄εμού”.
Βλέπετε; Το λέει και το ξαναλέει. Τονίζει την ενότητα. Να είμαστε όλοι ένα, ένα με κεφαλή τον Χριστό! Όπως ένας είναι ο Χριστός με τον Πατέρα και τον Υιό. Εδώ κρύβεται το μεγαλύτερο βάθος του μυστηρίου της Εκκλησίας μας. Καμία θρησκεία δεν λέει κάτι τέτοιο. Κανείς δεν ζητάει αυτή τη λεπτότητα που ζητάει ο Χριστός, να γίνουμε όλοι ένα σύν Χριστώ. Εκεί βρίσκεται το πλήρωμα. Σ΄αυτή την ενότητα, σ΄αυτή την αγάπη, την έν Χριστώ. Καμία διάσπαση εκεί δεν χωράει, κανείς φόβος. Ούτε θάνατος, ούτε διάβολος, ούτε κόλαση. Μόνο αγάπη, χαρά, ειρήνη, λατρεία Θεού. Μπορείς να φτάσεις να λές τότε με τον Απόστολο Παύλο:
“Ζώ δε ουκέτι εγώ, ζή δε εν εμοί Χριστός”.
Μπορούμε πολύ εύκολα να φτάσουμε σ΄αυτό το σημείο. Αγαθή προαίρεση χρειάζεται κι ο Θεός είναι έτοιμος να έλθει μέσα
μας “Κρούει την θύραν” και “καινά ποιεί πάντα”, όπως λέει στην Αποκάλυψη του Ιωάννου. Μεταβάλλεται η σκέψη
μας, απαλλάσσεται από την κακία, γίνεται πιο καλή, πιο αγία, πιο εύστροφος. Αν, όμως, δεν ανοίξουμε του κρούοντος την θύραν,
αν δεν έχουμε εκείνα που θέλει Αυτός, αν δεν είμαστε άξιοι Του, τότε δεν μπαίνει στην καρδιά μας. Για να γίνουμε όμως άξιοί
Του, πρέπει ν΄αποθάνουμε κατά τον παλαιό άνθρωπο, για να μην αποθάνουμε ποτέ πλέον. Τότε θα ζούμε εν Χριστώ ενσωματωμένοι με όλο το σώμα της Εκκλησίας. Έτσι θα έλεθι η θεία χάρις. Και άμα θα έλθει η χάρις, θα μας τα δώσει όλα.
Στον Άγιον Όρος, είδα κάποτε κάτι που μου άρεσε πολύ. Μέσα σε μια βάρκα, στη θάλασσα, μοναχοί, που καταγόταν ο καθένας από διαφορετικό τόπο, κρατούσαν διάφορα ιερά αντικείμενα. Εν τούτοις έλεγαν “αυτό είναι δικό μας” και όχι “δικό μου”.
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΧΡΥΣΟΠΗΓΗΣ
ΧΑΝΙΑ 2003
ΛΟΓΟΣ Περί της Αγάπης είς τον Πλησίον
“Η αγάπη προς τον αδελφό καλλιεργεί την αγάπη προς τον Θεό”
“Ένα είναι το ζητούμενο στη ζωή μας, η αγάπη, η λατρεία στον Χριστό και η αγάπη στους συνανθρώπους μας.
Να είμαστε όλοι ένα με κεφαλή τον Χριστό. Έτσι μόνο θ΄αποκτήσουμε την χάρι, τον ουρανό, την αιώνια ζωή.
Η αγάπη προς τον αδελφό καλλιεργεί την αγάπη προς τον Θεό. Είμαστε ευτυχισμένοι, όταν αγαπήσουμε όλους τους ανθρώπους μυστικά. Θα νιώθουμε τότε ότι όλοι μας αγαπούν. Κανείς δεν μπορεί να φτάσει στον Θεό, αν δεν περάσει απ΄τους ανθρώπους.
Γιατί, “ό μη αγαπών τον αδελφόν αυτού, όν εώρακε, τον Θεόν, όν ούχ εώρακε, πώς δύναται αγαπάν;”. Ν΄αγαπάμε, να θυσιαζόμαστε για όλους ανιδιοτελώς, χωρίς να ζητάμε ανταπόδοση. Τότε ισορροπεί ο άνθρωπος. Μια αγάπη που ζητάει ανταπόδοση είναι ιδιοτελής. Δεν είναι γνήσια, καθαρή, ακραιφνής.
Να τους αγαπάτε και να τους συμπονάτε όλους. “Και είτε πάσχει έν μέλος, συμπάσχει πάντα τα μέλη, υμείς δε έστε μέλη Χριστού και μέλη έκ μέρους”. Αυτό είναι Εκκλησία: εγώ, εσύ, αυτός, ο άλλος, να αισθανόμαστε ότι είμαστε μέλη Χριστού, ότι είμαστε ένα.
Η φιλαυτία είναι εγωισμός. Να μη ζητάμε, “εγώ να σταθώ, εγώ να πάω στον Παράδεισο”, αλλά να νιώθουμε για όλους αυτή την αγάπη. Καταλάβατε; Αυτό είναι ταπείνωση.
Έτσι, αν ζούμε ενωμένοι, θα είμαστε μακάριοι, θα ζούμε στον Παράδεισο. Ο κάθε διπλανός μας, ο κάθε πλησίον μας είναι “σάρξ
έκ της σαρκός μας”. Μπορώ ν΄αδιαφορήσω γι΄αυτόν, μπορώ να τον πικράνω, μπορώ να τον μισήσω; Αυτό είναι το μεγαλύτερο μυστήριο της Εκκλησίας μας. Να γίνουμε όλοι ένα εν Θεώ. Αν αυτό κάνουμε, γινόμαστε δικοί Του. Τίποτε καλύτερο δεν υπάρχει απ΄αυτή την ενότητα. Αυτό είναι η Εκκλησία. Αυτό είναι η Ορθοδοξία. Αυτό είναι ο Παράδεισος. Ας διαβάσουμε απ΄τον Ευαγγελιστή Ιωάννη την Αρχιερατική Προσευχή. Προσέξτε τους στίχους: “ίνα ώσιν έν, καθώς ημείς … ίνα πάντες έν ώσι, καθώς σύ, Πάτερ,
έν εμοί καγώ έν σοί … ίνα ώσιν έν, καθώς ημείς έν εσμέν … ίνα ώσι τετελειωμένοι είς έν … ίνα όπου ειμί εγώ κακείνοι ώσι μετ΄εμού”.
Βλέπετε; Το λέει και το ξαναλέει. Τονίζει την ενότητα. Να είμαστε όλοι ένα, ένα με κεφαλή τον Χριστό! Όπως ένας είναι ο Χριστός με τον Πατέρα και τον Υιό. Εδώ κρύβεται το μεγαλύτερο βάθος του μυστηρίου της Εκκλησίας μας. Καμία θρησκεία δεν λέει κάτι τέτοιο. Κανείς δεν ζητάει αυτή τη λεπτότητα που ζητάει ο Χριστός, να γίνουμε όλοι ένα σύν Χριστώ. Εκεί βρίσκεται το πλήρωμα. Σ΄αυτή την ενότητα, σ΄αυτή την αγάπη, την έν Χριστώ. Καμία διάσπαση εκεί δεν χωράει, κανείς φόβος. Ούτε θάνατος, ούτε διάβολος, ούτε κόλαση. Μόνο αγάπη, χαρά, ειρήνη, λατρεία Θεού. Μπορείς να φτάσεις να λές τότε με τον Απόστολο Παύλο:
“Ζώ δε ουκέτι εγώ, ζή δε εν εμοί Χριστός”.
Μπορούμε πολύ εύκολα να φτάσουμε σ΄αυτό το σημείο. Αγαθή προαίρεση χρειάζεται κι ο Θεός είναι έτοιμος να έλθει μέσα
μας “Κρούει την θύραν” και “καινά ποιεί πάντα”, όπως λέει στην Αποκάλυψη του Ιωάννου. Μεταβάλλεται η σκέψη
μας, απαλλάσσεται από την κακία, γίνεται πιο καλή, πιο αγία, πιο εύστροφος. Αν, όμως, δεν ανοίξουμε του κρούοντος την θύραν,
αν δεν έχουμε εκείνα που θέλει Αυτός, αν δεν είμαστε άξιοι Του, τότε δεν μπαίνει στην καρδιά μας. Για να γίνουμε όμως άξιοί
Του, πρέπει ν΄αποθάνουμε κατά τον παλαιό άνθρωπο, για να μην αποθάνουμε ποτέ πλέον. Τότε θα ζούμε εν Χριστώ ενσωματωμένοι με όλο το σώμα της Εκκλησίας. Έτσι θα έλεθι η θεία χάρις. Και άμα θα έλθει η χάρις, θα μας τα δώσει όλα.
Στον Άγιον Όρος, είδα κάποτε κάτι που μου άρεσε πολύ. Μέσα σε μια βάρκα, στη θάλασσα, μοναχοί, που καταγόταν ο καθένας από διαφορετικό τόπο, κρατούσαν διάφορα ιερά αντικείμενα. Εν τούτοις έλεγαν “αυτό είναι δικό μας” και όχι “δικό μου”.
Από το βιβλίο “ΒΙΟΣ ΚΑΙ ΛΟΓΟΙ” γ. ΠΟΡΦΥΡΙΟΥ Καυσοκαλυβίτου
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΧΡΥΣΟΠΗΓΗΣ
ΧΑΝΙΑ 2003
ΛΟΓΟΣ Περί Πνευματικού Αγώνος
“Ν΄αγωνίζεσθε στην πνευματική ζωή, απλά, απαλά, χωρίς βία”
“Τέλεια, βαθιά φιλοσοφημένη είναι η θρησκεία μας. Το απλό είναι και το πιο πολύτιμο. Έτσι ν΄αγωνίζεσθε στην πνευματική ζωή, απλά, απαλά, χωρίς βία. Η ψυχή αγιάζεται και καθαίρεται με τη μελέτη των λόγων των Πατέρων, με την αποστήθιση των ψαλμών, αγιογραφικών χωρίων, με την ψαλτική, με την ευχή.
Δοθείτε, λοιπόν, σ΄αυτά τα πνευματικά κι αφήστε τα όλα τ΄άλλα. Στη λατρεία του Θεού μπορούμε να φτάσουμε εύκολα, “αναίμακτα”. Είναι δύο δρόμοι που μας οδηγούν στον Θεό, ο σκληρός και κουραστικός με τις άγριες επιθέσεις κατά του κακού και
ο εύκολος με την αγάπη. Υπάρχουν πολλοί που διάλεξαν το σκληρό δρόμο και “έχυσαν αίμα, για να λάβουν Πνεύμα”, ώσπου έφτασαν σε μεγάλη αρετή. Εγώ βρίσκω ότι πιο σύντομος και σίγουρος δρόμος είναι αυτός με την αγάπη. Αυτόν ν΄ακολουθήσετε κι εσείς.
Μπορείτε, δηλαδή, να κάνετε άλλη προσπάθεια. Να μελετάτε και να προσεύχεσθε και να έχετε ως στόχο να προχωρήσετε
στην αγάπη του Θεού και της Εκκλησίας. Μην πολεμάτε να διώξετε το σκοτάδι απ΄το δωμάτιο της ψυχής σας. Ανοίξτε μια τρυπίτσα, για να έλθει το φως, και το σκοτάδι θα φύγει. Το ίδιο ισχύει και για τα πάθη και τις αδυναμίες. Να μην τα πολεμάτε, αλλά να τα μεταμορφώνετε σε δυνάμεις, περιφρονώντας το κακό. Να καταγίνεσθε με τα τροπάρια, τους κανόνες, τη λατρεία του Θεού, τον θείο έρωτα. Όλα τ΄άγια βιβλία της Εκκλησίας μας, η Παρακλητική, το Ωρολόγιο, το Ψαλτήρι, τα Μηνιαία περιέχουν λόγια άγια, ερωτικά προς τον Χριστό μας. Να τα διαβάζετε με χαρά και αγάπη και αγαλλίαση. Όταν δοθείτε σ΄αυτήν την προσπάθεια με λαχτάρα, η ψυχή σας θ΄αγιάζεται με τρόπο απαλό, μυστικό, χωρίς να το καταλαβαίνετε.
Οι βίοι των Αγίων, και πιο πολύ ο βίος του Αγίου Ιωάννου του Καλυβίτου, μου έκαναν εντύπωση. Οι άγιοι είναι φίλοι του Θεού.
Όλη την ημέρα μπορείτε να εντρυφάτε και ν΄απολαμβάνετε τα κατορθώματά τους και να μιμείσθε το βίο τους. Οι άγιοι είχαν δοθεί εξ ολοκλήρου στον Χριστό.
Με αυτή τη μελέτη σιγά-σιγά θα αποκτήσετε την πραότητα, την ταπείνωση, την αγάπη και η ψυχή σας θα αγαθύνεται.
Να μη διαλέγετε αρνητικούς τρόπους για τη διόρθωσή σας. Δεν χρειάζεται ούτε τον διάβολο να φοβάστε, ούτε την κόλαση, ούτε τίποτε. Δημιουργούν αντίδραση. Έχω κι εγώ μια μικρή πείρα σ΄αυτά. Ο σκοπός δεν είναι να κάθεσθε, να πλήττετε και να σφίγγεσθε, για να βελτιωθείτε. Ο σκοπός είναι να ζείτε, να μελετάτε, να προσεύχεσθε, να προχωρείτε στην αγάπη, στην αγάπη του Χριστού, στην αγάπη της Εκκλησίας.
Αυτό είναι το άγιο και ωραίο, που ευφραίνει και απαλλάσσει την ψυχή από κάθε κακό, η προσπάθεια να ενωθεί κανείς με τον Χριστό. Ν΄αγαπήσει τον Χριστό, να λαχταρήσει τον Χριστό, να ζει εν τω Χριστώ, σαν τον Απόστολο Παύλο, που έλεγε: “Ζώ δε ουκέτι εγώ, ζή δε εν εμοί Χριστός”. Αυτό να είναι ο στόχος σας. Οι άλλες προσπάθειες να είναι μυστικές, κρυμμένες.
Εκείνο που θα πρέπει να κυριαρχεί είναι η αγάπη στον Χριστό. Αυτό να υπάρχει μές στο μυαλό, στη σκέψη, στη φαντασία,
στην καρδιά, στη βούληση. Αυτή η προσπάθεια να είναι η πιο έντονη, πώς θα συναντήσετε τον Χριστό, πώς θα ενωθείτε μαζί Του, πώς θα Τον ενστερνισθείτε μέσα σας.
Τις αδυναμίες αφήστε τις όλες, για να μην παίρνει είδηση το αντίθετο πνεύμα και σας βουτάει και σας καθηλώνει και σας βάζει
στη στενοχώρια. Να μην κάνετε καμιά προσπάθεια ν΄απαλλαγείτε απ΄αυτές. Ν΄αγωνίζεσθε με απαλότητα και απλότητα, χωρίς σφίξιμο και άγχος. Μη λέτε: “Τώρα θα σφιχτώ, θα κάνω προσευχή ν΄αποκτήσω αγάπη, να γίνω καλός κ.λ.π.” Δεν είναι καλό
να σφίγγεσαι και να πλήττεις, για να γίνεις καλός. Έτσι θ΄αντιδράσετε χειρότερα. Όλα να γίνονται μα απαλό τρόπο, αβίαστα
κι ελεύθερα. Ούτε να λέτε: “Θεέ μου, απάλλαξέ με απ΄αυτό”, παραδείγματος χάριν, το θυμό, τη λύπη. Δεν είναι καλό
να προσευχόμαστε ή και να σκεφτόμαστε το συγκεκριμένο πάθος, κάτι γίνεται στην ψυχή μας και μπλεκόμαστε ακόμη περισσότερο. Ρίξου με ορμή, για να νικήσεις το πάθος, θα δεις τότε πώς θα σ΄αγκαλιάσει, θα σε σφίξει και δεν θα μπορέσεις τίποτε να κάνεις.
Μην πολεμάτε απευθείας τον πειρασμό, μην παρακαλείτε να φύγει, μη λέτε: “Πάρ΄τον, Θεέ μου!” Τότε του δίνετε σημασία
κι ο πειρασμός σφίγγει. Γιατί παρόλο που λέτε, “πάρ΄τον, Θεέ μου”, βασικά τον θυμάστε και τον υποθάλπετε περισσότερο. Η διάθεση για απαλλαγή, βέβαια, θα υπάρχει, αλλά θα είναι πάρα πολύ μυστική και λεπτή, χωρίς να φαίνεται. Θα γίνεται μυστικά. Θυμηθείτε εκείνο που λέει η Αγία Γραφή: “Μη γνώτω η αριστερά σου τι ποιεί η δεξιά σου”. Όλη η δύναμή σας να στρέφεται στην αγάπη
του Θεού, στη λατρεία Του, στην προσκόλληση σ΄Αυτόν. Έτσι η απαλλαγή απ΄το κακό και τις αδυναμίες θα γίνεται μυστικά, χωρίς
να παίρνετε είδηση, χωρίς κόπο.
Αυτή την προσπάθεια κάνω κι εγώ. Βρήκα ότι είναι ο καλύτερος τρόπος αγιασμού, “αναίμακτος”. Καλύτερα, δηλαδή, να ρίχνομαι
στην αγάπη, μελετώντας τους κανόνες, τα τροπάρια, τους ψαλμούς. Αυτή η μελέτη κι εντρύφηση, χωρίς να το καταλάβω, πηγαίνει
το νού μου προς τον Χριστό και γλυκαίνει την καρδιά μου. Συγχρόνως εύχομαι, ανοίγοντας τα χέρια με λαχτάρα, με αγάπη, με χαρά και ο Κύριος με ανεβάζει στην αγάπη Του. Αυτός είναι ο σκοπός μας, να φτάσουμε εκεί. Τι λέτε, αυτός ο δρόμος δεν είναι “αναίμακτος”;
Υπάρχουν και πολλοί άλλοι τρόποι, όπως, για παράδειγμα, να θυμάσαι το θάνατο, την κόλαση, τον διάβολο. Έτσι από φόβο και υπολογισμό αποφεύγεις το κακό. Εγώ ο ελάχιστος δεν εφάρμοσα στη ζωή μου αυτούς τους τρόπους που κουράζουν, φέρνουν αντίδραση και πολλές φορές αντίθετο αποτέλεσμα. Η ψυχή, κι όταν μάλιστα είναι ευαίσθητη, ευφραίνεται στην αγάπη κι ενθουσιάζεται, ενδυναμώνεται και μετασχηματίζει και μεταποιεί και μεταστοιχειώνει όλα τα αρνητικά και τα άσχημα.
Γι΄αυτό εγώ προτιμώ τον “εύκολο δρόμο”, δηλαδή αυτό τον τρόπο που τον πετυχαίνουμε με τη μελέτη των κανόνων των αγίων. Στους κανόνες θα βρούμε τρόπους που μεταχειρίστηκαν οι άγιοι, οι όσοι, οι ασκητές, οι μάρτυρες. Καλό είναι να κάνουμε αυτή
την “κλοπή”. Να κάνουμε κι εμείς ό,τι έκαναν εκείνοι. Αυτοί ρίχθηκαν στην αγάπη του Χριστού. Έδωσαν όλη την καρδιά τους.
Να κλέψουμε τον τρόπο τους”.
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΧΡΥΣΟΠΗΓΗΣ
ΧΑΝΙΑ 2003
ΛΟΓΟΣ Περί Πνευματικού Αγώνος
“Ν΄αγωνίζεσθε στην πνευματική ζωή, απλά, απαλά, χωρίς βία”
“Τέλεια, βαθιά φιλοσοφημένη είναι η θρησκεία μας. Το απλό είναι και το πιο πολύτιμο. Έτσι ν΄αγωνίζεσθε στην πνευματική ζωή, απλά, απαλά, χωρίς βία. Η ψυχή αγιάζεται και καθαίρεται με τη μελέτη των λόγων των Πατέρων, με την αποστήθιση των ψαλμών, αγιογραφικών χωρίων, με την ψαλτική, με την ευχή.
Δοθείτε, λοιπόν, σ΄αυτά τα πνευματικά κι αφήστε τα όλα τ΄άλλα. Στη λατρεία του Θεού μπορούμε να φτάσουμε εύκολα, “αναίμακτα”. Είναι δύο δρόμοι που μας οδηγούν στον Θεό, ο σκληρός και κουραστικός με τις άγριες επιθέσεις κατά του κακού και
ο εύκολος με την αγάπη. Υπάρχουν πολλοί που διάλεξαν το σκληρό δρόμο και “έχυσαν αίμα, για να λάβουν Πνεύμα”, ώσπου έφτασαν σε μεγάλη αρετή. Εγώ βρίσκω ότι πιο σύντομος και σίγουρος δρόμος είναι αυτός με την αγάπη. Αυτόν ν΄ακολουθήσετε κι εσείς.
Μπορείτε, δηλαδή, να κάνετε άλλη προσπάθεια. Να μελετάτε και να προσεύχεσθε και να έχετε ως στόχο να προχωρήσετε
στην αγάπη του Θεού και της Εκκλησίας. Μην πολεμάτε να διώξετε το σκοτάδι απ΄το δωμάτιο της ψυχής σας. Ανοίξτε μια τρυπίτσα, για να έλθει το φως, και το σκοτάδι θα φύγει. Το ίδιο ισχύει και για τα πάθη και τις αδυναμίες. Να μην τα πολεμάτε, αλλά να τα μεταμορφώνετε σε δυνάμεις, περιφρονώντας το κακό. Να καταγίνεσθε με τα τροπάρια, τους κανόνες, τη λατρεία του Θεού, τον θείο έρωτα. Όλα τ΄άγια βιβλία της Εκκλησίας μας, η Παρακλητική, το Ωρολόγιο, το Ψαλτήρι, τα Μηνιαία περιέχουν λόγια άγια, ερωτικά προς τον Χριστό μας. Να τα διαβάζετε με χαρά και αγάπη και αγαλλίαση. Όταν δοθείτε σ΄αυτήν την προσπάθεια με λαχτάρα, η ψυχή σας θ΄αγιάζεται με τρόπο απαλό, μυστικό, χωρίς να το καταλαβαίνετε.
Οι βίοι των Αγίων, και πιο πολύ ο βίος του Αγίου Ιωάννου του Καλυβίτου, μου έκαναν εντύπωση. Οι άγιοι είναι φίλοι του Θεού.
Όλη την ημέρα μπορείτε να εντρυφάτε και ν΄απολαμβάνετε τα κατορθώματά τους και να μιμείσθε το βίο τους. Οι άγιοι είχαν δοθεί εξ ολοκλήρου στον Χριστό.
Με αυτή τη μελέτη σιγά-σιγά θα αποκτήσετε την πραότητα, την ταπείνωση, την αγάπη και η ψυχή σας θα αγαθύνεται.
Να μη διαλέγετε αρνητικούς τρόπους για τη διόρθωσή σας. Δεν χρειάζεται ούτε τον διάβολο να φοβάστε, ούτε την κόλαση, ούτε τίποτε. Δημιουργούν αντίδραση. Έχω κι εγώ μια μικρή πείρα σ΄αυτά. Ο σκοπός δεν είναι να κάθεσθε, να πλήττετε και να σφίγγεσθε, για να βελτιωθείτε. Ο σκοπός είναι να ζείτε, να μελετάτε, να προσεύχεσθε, να προχωρείτε στην αγάπη, στην αγάπη του Χριστού, στην αγάπη της Εκκλησίας.
Αυτό είναι το άγιο και ωραίο, που ευφραίνει και απαλλάσσει την ψυχή από κάθε κακό, η προσπάθεια να ενωθεί κανείς με τον Χριστό. Ν΄αγαπήσει τον Χριστό, να λαχταρήσει τον Χριστό, να ζει εν τω Χριστώ, σαν τον Απόστολο Παύλο, που έλεγε: “Ζώ δε ουκέτι εγώ, ζή δε εν εμοί Χριστός”. Αυτό να είναι ο στόχος σας. Οι άλλες προσπάθειες να είναι μυστικές, κρυμμένες.
Εκείνο που θα πρέπει να κυριαρχεί είναι η αγάπη στον Χριστό. Αυτό να υπάρχει μές στο μυαλό, στη σκέψη, στη φαντασία,
στην καρδιά, στη βούληση. Αυτή η προσπάθεια να είναι η πιο έντονη, πώς θα συναντήσετε τον Χριστό, πώς θα ενωθείτε μαζί Του, πώς θα Τον ενστερνισθείτε μέσα σας.
Τις αδυναμίες αφήστε τις όλες, για να μην παίρνει είδηση το αντίθετο πνεύμα και σας βουτάει και σας καθηλώνει και σας βάζει
στη στενοχώρια. Να μην κάνετε καμιά προσπάθεια ν΄απαλλαγείτε απ΄αυτές. Ν΄αγωνίζεσθε με απαλότητα και απλότητα, χωρίς σφίξιμο και άγχος. Μη λέτε: “Τώρα θα σφιχτώ, θα κάνω προσευχή ν΄αποκτήσω αγάπη, να γίνω καλός κ.λ.π.” Δεν είναι καλό
να σφίγγεσαι και να πλήττεις, για να γίνεις καλός. Έτσι θ΄αντιδράσετε χειρότερα. Όλα να γίνονται μα απαλό τρόπο, αβίαστα
κι ελεύθερα. Ούτε να λέτε: “Θεέ μου, απάλλαξέ με απ΄αυτό”, παραδείγματος χάριν, το θυμό, τη λύπη. Δεν είναι καλό
να προσευχόμαστε ή και να σκεφτόμαστε το συγκεκριμένο πάθος, κάτι γίνεται στην ψυχή μας και μπλεκόμαστε ακόμη περισσότερο. Ρίξου με ορμή, για να νικήσεις το πάθος, θα δεις τότε πώς θα σ΄αγκαλιάσει, θα σε σφίξει και δεν θα μπορέσεις τίποτε να κάνεις.
Μην πολεμάτε απευθείας τον πειρασμό, μην παρακαλείτε να φύγει, μη λέτε: “Πάρ΄τον, Θεέ μου!” Τότε του δίνετε σημασία
κι ο πειρασμός σφίγγει. Γιατί παρόλο που λέτε, “πάρ΄τον, Θεέ μου”, βασικά τον θυμάστε και τον υποθάλπετε περισσότερο. Η διάθεση για απαλλαγή, βέβαια, θα υπάρχει, αλλά θα είναι πάρα πολύ μυστική και λεπτή, χωρίς να φαίνεται. Θα γίνεται μυστικά. Θυμηθείτε εκείνο που λέει η Αγία Γραφή: “Μη γνώτω η αριστερά σου τι ποιεί η δεξιά σου”. Όλη η δύναμή σας να στρέφεται στην αγάπη
του Θεού, στη λατρεία Του, στην προσκόλληση σ΄Αυτόν. Έτσι η απαλλαγή απ΄το κακό και τις αδυναμίες θα γίνεται μυστικά, χωρίς
να παίρνετε είδηση, χωρίς κόπο.
Αυτή την προσπάθεια κάνω κι εγώ. Βρήκα ότι είναι ο καλύτερος τρόπος αγιασμού, “αναίμακτος”. Καλύτερα, δηλαδή, να ρίχνομαι
στην αγάπη, μελετώντας τους κανόνες, τα τροπάρια, τους ψαλμούς. Αυτή η μελέτη κι εντρύφηση, χωρίς να το καταλάβω, πηγαίνει
το νού μου προς τον Χριστό και γλυκαίνει την καρδιά μου. Συγχρόνως εύχομαι, ανοίγοντας τα χέρια με λαχτάρα, με αγάπη, με χαρά και ο Κύριος με ανεβάζει στην αγάπη Του. Αυτός είναι ο σκοπός μας, να φτάσουμε εκεί. Τι λέτε, αυτός ο δρόμος δεν είναι “αναίμακτος”;
Υπάρχουν και πολλοί άλλοι τρόποι, όπως, για παράδειγμα, να θυμάσαι το θάνατο, την κόλαση, τον διάβολο. Έτσι από φόβο και υπολογισμό αποφεύγεις το κακό. Εγώ ο ελάχιστος δεν εφάρμοσα στη ζωή μου αυτούς τους τρόπους που κουράζουν, φέρνουν αντίδραση και πολλές φορές αντίθετο αποτέλεσμα. Η ψυχή, κι όταν μάλιστα είναι ευαίσθητη, ευφραίνεται στην αγάπη κι ενθουσιάζεται, ενδυναμώνεται και μετασχηματίζει και μεταποιεί και μεταστοιχειώνει όλα τα αρνητικά και τα άσχημα.
Γι΄αυτό εγώ προτιμώ τον “εύκολο δρόμο”, δηλαδή αυτό τον τρόπο που τον πετυχαίνουμε με τη μελέτη των κανόνων των αγίων. Στους κανόνες θα βρούμε τρόπους που μεταχειρίστηκαν οι άγιοι, οι όσοι, οι ασκητές, οι μάρτυρες. Καλό είναι να κάνουμε αυτή
την “κλοπή”. Να κάνουμε κι εμείς ό,τι έκαναν εκείνοι. Αυτοί ρίχθηκαν στην αγάπη του Χριστού. Έδωσαν όλη την καρδιά τους.
Να κλέψουμε τον τρόπο τους”.
Από το βιβλίο “ΒΙΟΣ ΚΑΙ ΛΟΓΟΙ” γ. ΠΟΡΦΥΡΙΟΥ Καυσοκαλυβίτου
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΧΡΥΣΟΠΗΓΗΣ
ΧΑΝΙΑ 2003
ΛΟΓΟΣ Περί Προσευχής
“Ο άνθρωπος του Χριστού όλα τα κάνει προσευχή”
“Όλα τα προβλήματά μας, τα υλικά, τα σωματικά, τα πάντα, να τ΄αναθέτουμε στον Θεό.
πως λέμε στην Θεία Λειτουργία, “… και πάσαν την ζωήν ημών Χριστώ τω Θεώ παραθώμεθα”.
Όλη τη ζωή μας σ΄Εσένα, Κύριε, αφήνουμε. Ό,τι θέλεις Εσύ. “Γενηθήτω το θέλημά Σου, ως εν ουρανώ και επί της γης”.
Ο άνθρωπος του Χριστού όλα τα κάνει προσευχή. Και τη δυσκολία και τη θλίψη, τις κάνει προσευχή. Ό,τι και να του τύχει, αμέσως αρχίζει: “Κύριε Ιησού Χριστέ…”. Η προσευχή ωφελεί σε όλα, και στα πιο απλά. Για παράδειγμα, πάσχεις από αυπνία, να μη σκέφτεσαι τον ύπνο. Να σηκώνεσαι, να βγαίνεις έξω και να έρχεσαι πάλι μέσα στο δωμάτιο, να πέφτεις στο κρεβάτι σαν για πρώτη φορά, χωρίς να σκέφτεσαι αν θα κοιμηθείς ή όχι. Να συγκεντρώνεσαι, να λές τη δοξολογία και μετά τρεις φορές το “Κύριε Ιησού Χριστέ…”
κι έτσι θα έρχεται ο ύπνος.
Όλα με την προσευχή τακτοποιούνται. Αλλά πρέπει να έχεις αγάπη, φλόγα στην προσευχή. Να μην έχεις άγχος αλλά εμπιστοσύνη στην αγάπη και στην πρόνοια του Θεού. Όλα είναι μέσα στην πνευματική ζωή. Όλα αγιάζονται, και τα καλά και τα δύσκολα και τα υλικά και τα πνευματικά και όσα αν ποιήτε, προς δόξαν Θεού ποιείτε. Πώς το λέει ο Απόστολος Παύλος; “Είτε ούν εσθίετε,
είτε πίνετε, είτε τι ποιείτε, πάντα είς δόξαν Θεού ποιείτε”. Όταν είσαι εν προσευχή, όλα γίνονται όπως πρέπει.
Παραδείγματος χάριν, πλένεις πιάτα και δεν σπάζεις κανένα, δεν κάνεις ζημιές. Έρχεται μέσα σου η χάρις του Θεού.
Όταν έχεις την χάρι, όλα γίνονται με χαρά, χωρίς κόπο.
Όταν κάνουμε συνέχεια προσευχή, θα μας φωτίζει ο Θεός τι να κάνουμε κάθε φορά και στις πιο δύσκολες καταστάσεις.
Θα το λέει ο Θεός μέσα μας. Θα βρίσκει τρόπους ο Θεός. Μπορούμε, βέβαια, να συνδυάζουμε την προσευχή και με νηστεία.
Δηλαδή, όταν έχουμε ένα σοβαρό πρόβλημα ή δίλημμα, να προηγείται πολλή προσευχή και νηστεία. Κι εγώ έτσι έκανα πολλές φορές.
Όταν πάλι έχουμε αιτήματα για τον κόσμο, να τα λέμε μυστικά, με την προσευχή που γίνεται “εν τω κρυπτώ” και δεν φαίνεται.
Η πολλή περίσπαση δεν διευκολύνει την προσευχή. Αφήστε τα τηλέφωνα, τις επικοινωνίες και τα πολλά λόγια με τους ανθρώπους.
Αν ο Κύριος δεν βοηθήσει, τι να κάνουν οι δικές μας προσπάθειες; Άρα προσευχή, προσευχή με αγάπη.
Καλύτερα τους βοηθάμε από μακριά, με την προσευχή. Τους βοηθάμε με τον πιο καλό, με τον πιο τέλειο τρόπο”.
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΧΡΥΣΟΠΗΓΗΣ
ΧΑΝΙΑ 2003
ΛΟΓΟΣ Περί Προσευχής
“Ο άνθρωπος του Χριστού όλα τα κάνει προσευχή”
“Όλα τα προβλήματά μας, τα υλικά, τα σωματικά, τα πάντα, να τ΄αναθέτουμε στον Θεό.
πως λέμε στην Θεία Λειτουργία, “… και πάσαν την ζωήν ημών Χριστώ τω Θεώ παραθώμεθα”.
Όλη τη ζωή μας σ΄Εσένα, Κύριε, αφήνουμε. Ό,τι θέλεις Εσύ. “Γενηθήτω το θέλημά Σου, ως εν ουρανώ και επί της γης”.
Ο άνθρωπος του Χριστού όλα τα κάνει προσευχή. Και τη δυσκολία και τη θλίψη, τις κάνει προσευχή. Ό,τι και να του τύχει, αμέσως αρχίζει: “Κύριε Ιησού Χριστέ…”. Η προσευχή ωφελεί σε όλα, και στα πιο απλά. Για παράδειγμα, πάσχεις από αυπνία, να μη σκέφτεσαι τον ύπνο. Να σηκώνεσαι, να βγαίνεις έξω και να έρχεσαι πάλι μέσα στο δωμάτιο, να πέφτεις στο κρεβάτι σαν για πρώτη φορά, χωρίς να σκέφτεσαι αν θα κοιμηθείς ή όχι. Να συγκεντρώνεσαι, να λές τη δοξολογία και μετά τρεις φορές το “Κύριε Ιησού Χριστέ…”
κι έτσι θα έρχεται ο ύπνος.
Όλα με την προσευχή τακτοποιούνται. Αλλά πρέπει να έχεις αγάπη, φλόγα στην προσευχή. Να μην έχεις άγχος αλλά εμπιστοσύνη στην αγάπη και στην πρόνοια του Θεού. Όλα είναι μέσα στην πνευματική ζωή. Όλα αγιάζονται, και τα καλά και τα δύσκολα και τα υλικά και τα πνευματικά και όσα αν ποιήτε, προς δόξαν Θεού ποιείτε. Πώς το λέει ο Απόστολος Παύλος; “Είτε ούν εσθίετε,
είτε πίνετε, είτε τι ποιείτε, πάντα είς δόξαν Θεού ποιείτε”. Όταν είσαι εν προσευχή, όλα γίνονται όπως πρέπει.
Παραδείγματος χάριν, πλένεις πιάτα και δεν σπάζεις κανένα, δεν κάνεις ζημιές. Έρχεται μέσα σου η χάρις του Θεού.
Όταν έχεις την χάρι, όλα γίνονται με χαρά, χωρίς κόπο.
Όταν κάνουμε συνέχεια προσευχή, θα μας φωτίζει ο Θεός τι να κάνουμε κάθε φορά και στις πιο δύσκολες καταστάσεις.
Θα το λέει ο Θεός μέσα μας. Θα βρίσκει τρόπους ο Θεός. Μπορούμε, βέβαια, να συνδυάζουμε την προσευχή και με νηστεία.
Δηλαδή, όταν έχουμε ένα σοβαρό πρόβλημα ή δίλημμα, να προηγείται πολλή προσευχή και νηστεία. Κι εγώ έτσι έκανα πολλές φορές.
Όταν πάλι έχουμε αιτήματα για τον κόσμο, να τα λέμε μυστικά, με την προσευχή που γίνεται “εν τω κρυπτώ” και δεν φαίνεται.
Η πολλή περίσπαση δεν διευκολύνει την προσευχή. Αφήστε τα τηλέφωνα, τις επικοινωνίες και τα πολλά λόγια με τους ανθρώπους.
Αν ο Κύριος δεν βοηθήσει, τι να κάνουν οι δικές μας προσπάθειες; Άρα προσευχή, προσευχή με αγάπη.
Καλύτερα τους βοηθάμε από μακριά, με την προσευχή. Τους βοηθάμε με τον πιο καλό, με τον πιο τέλειο τρόπο”.
Από το βιβλίο “ΒΙΟΣ ΚΑΙ ΛΟΓΟΙ” γ. ΠΟΡΦΥΡΙΟΥ Καυσοκαλυβίτου
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΧΡΥΣΟΠΗΓΗΣ
ΧΑΝΙΑ 2003
ΛΟΓΟΣ Περί Προσευχής
“Η πλημμύρα της θείας αγάπης γεμίζει την ψυχή από χαρά κι αγαλλίαση”
“Ν΄αγαπήσουμε τον Χριστό. Τότε από μέσα μας θα βγαίνει με λαχτάρα, με θέρμη, με θείο έρωτα το όνομα του Χριστού,
θα φωνάζουμε το όνομά Του μυστικά, αλάλητα. Να σκεκόμαστε απέναντι στον Θεό με λατρεία, ταπεινά, πάνω στα χνάρια
του Χριστού. Να μας ελευθερώσει ο Χριστός από κάθε πτυχή του παλαιού μας ανθρώπου.
Να παρακαλούμε να μας έλθουν δάκρυα πρίν την προσευχή. Αλλά προσοχή! “Μή γνώτω η αριστερά σου τι ποιεί η δεξιά σου”.
Να προσεύχεσθε με συντριβή:
“Είμαι άξιος να μου δώσεις τέτοια χάρι, Χριστέ μου;” Και τότε τα δάκρυα αυτά γίνονται δάκρυα ευγνωμοσύνης.
Συγκινούμαι, δεν έκανα το θέλημα του Θεού, αλλά ζητώ το έλεός Του.
Να προσεύχεσθε στον Θεό με λαχτάρα κι αγάπη, μέσα σε ηρεμία, με πραότητα, μαλακά, χωρίς εκβιασμό. Κι όταν λέτε την ευχή, “Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με”, να τη λέτε αργά, ταπεινά, απαλά, με θείο έρωτα. Με γλυκύτητα να λέτε το όνομα του Χριστού. Να λέτε μία-μία τις λέξεις: “Κύριε... Ιησού... Χριστέ... ελέησόν με”, απαλά, τρυφερά, αγαπητικά, σιωπηλά, μυστικά, νοερά, αλλά και μέ έξαρση, με λαχτάρα, με έρωτα, δίχως ένταση, βία ή απρεπή έμφαση, χωρίς σφιξίματα και σπρωξίματα.
Πώς εκφράζεται η μάνα, που αγαπάει το παιδί της; “Παιδάκι μου!... κορούλα μου!... Παναγιωτάκι μου!... Χρηστάκι μου!”
με λαχτάρα.
Λαχτάρα, αυτό είναι όλο το μυστικό!
Εδώ μιλάει η καρδιά. “Παιδάκι μου, ψυχή μου!”. “Κύριέ μου, Ιησού μου, Ιησού μου, Ιησού μου!...”
Αυτό που έχεις στην καρδιά σου, στο νου σου, αυτό εκφράζεις “εξ΄όλης της καρδίας σου και εξ΄όλης της ψυχής σου και εξ΄όλης της ισχύος σου και εξ΄όλης της διανοίας σου”.
Κάποιες φορές καλό είναι να λέτε δυνατά το “Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με”, για να τ΄ακούνε και οι αισθήσεις, ν΄ακούει
και τ΄αυτί! Είμαστε ψυχή και σώμα και υπάρχει αλληλεπίδραση.
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΧΡΥΣΟΠΗΓΗΣ
ΧΑΝΙΑ 2003
ΛΟΓΟΣ Περί Προσευχής
“Η πλημμύρα της θείας αγάπης γεμίζει την ψυχή από χαρά κι αγαλλίαση”
“Ν΄αγαπήσουμε τον Χριστό. Τότε από μέσα μας θα βγαίνει με λαχτάρα, με θέρμη, με θείο έρωτα το όνομα του Χριστού,
θα φωνάζουμε το όνομά Του μυστικά, αλάλητα. Να σκεκόμαστε απέναντι στον Θεό με λατρεία, ταπεινά, πάνω στα χνάρια
του Χριστού. Να μας ελευθερώσει ο Χριστός από κάθε πτυχή του παλαιού μας ανθρώπου.
Να παρακαλούμε να μας έλθουν δάκρυα πρίν την προσευχή. Αλλά προσοχή! “Μή γνώτω η αριστερά σου τι ποιεί η δεξιά σου”.
Να προσεύχεσθε με συντριβή:
“Είμαι άξιος να μου δώσεις τέτοια χάρι, Χριστέ μου;” Και τότε τα δάκρυα αυτά γίνονται δάκρυα ευγνωμοσύνης.
Συγκινούμαι, δεν έκανα το θέλημα του Θεού, αλλά ζητώ το έλεός Του.
Να προσεύχεσθε στον Θεό με λαχτάρα κι αγάπη, μέσα σε ηρεμία, με πραότητα, μαλακά, χωρίς εκβιασμό. Κι όταν λέτε την ευχή, “Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με”, να τη λέτε αργά, ταπεινά, απαλά, με θείο έρωτα. Με γλυκύτητα να λέτε το όνομα του Χριστού. Να λέτε μία-μία τις λέξεις: “Κύριε... Ιησού... Χριστέ... ελέησόν με”, απαλά, τρυφερά, αγαπητικά, σιωπηλά, μυστικά, νοερά, αλλά και μέ έξαρση, με λαχτάρα, με έρωτα, δίχως ένταση, βία ή απρεπή έμφαση, χωρίς σφιξίματα και σπρωξίματα.
Πώς εκφράζεται η μάνα, που αγαπάει το παιδί της; “Παιδάκι μου!... κορούλα μου!... Παναγιωτάκι μου!... Χρηστάκι μου!”
με λαχτάρα.
Λαχτάρα, αυτό είναι όλο το μυστικό!
Εδώ μιλάει η καρδιά. “Παιδάκι μου, ψυχή μου!”. “Κύριέ μου, Ιησού μου, Ιησού μου, Ιησού μου!...”
Αυτό που έχεις στην καρδιά σου, στο νου σου, αυτό εκφράζεις “εξ΄όλης της καρδίας σου και εξ΄όλης της ψυχής σου και εξ΄όλης της ισχύος σου και εξ΄όλης της διανοίας σου”.
Κάποιες φορές καλό είναι να λέτε δυνατά το “Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με”, για να τ΄ακούνε και οι αισθήσεις, ν΄ακούει
και τ΄αυτί! Είμαστε ψυχή και σώμα και υπάρχει αλληλεπίδραση.
Από το βιβλίο “ΒΙΟΣ ΚΑΙ ΛΟΓΟΙ” γ. ΠΟΡΦΥΡΙΟΥ Καυσοκαλυβίτου
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΧΡΥΣΟΠΗΓΗΣ
ΧΑΝΙΑ 2003
ΛΟΓΟΣ Περί του Μυστηρίου της Μετανοίας
“Ο Θεός όλα τα συγχωρεί με την εξομολόγηση”
“Ας μη γυρίζουμε πίσω στις αμαρτίες που έχουμε εξομολογηθεί. Η ανάμνηση των αμαρτιών κάνει κακό. Ζητήσατε συγνώμη; Τελείωσε. Ο Θεός όλα τα συγχωρεί με την εξομολόγηση. Δεν πρέπει να γυρίζουμε πίσω και να κλεινόμαστε σε απελπισία. Να είμαστε δούλοι ταπεινοί μπροστά στον Θεό. Να αισθανόμαστε χαρά και ευγνωμοσύνη για την άφεση των αμαρτιών μας.
Δεν είναι υγιές να λυπάται κανείς υπερβολικά για τις αμαρτίες του και να επαναστατεί εναντίον του κακού εαυτού του φτάνοντας μέχρι την απελπισία. Η απελπισία και η απογοήτευση είναι το χειρότερο πράγμα. Είναι παγίδα του σατανά, για να κάνει τον άνθρωπο να χάσει την προθυμία του στα πνευματικά και να τον φέρει σε απελπισία, σε αδράνεια και ακηδία. Ο άνθρωπος τότε δεν μπορεί
να κάνει τίποτε, αχρηστεύεται. Λέει: “Είμαι αμαρτωλός, άθλιος, είμαι τούτο, είμαι κείνο, δεν έκανα τούτο, δεν έκανα κείνο… Έπρεπε τότε, δεν έκανα τότε, τώρα τίποτε… Πάνε τα χρόνια μου χαμένα, δεν είμαι άξιος”. Του δημιουργείται ένα αίσθημα κατωτερότητας, ένας άκαρπος αυτοεξευτελισμός, όλα γι΄αυτόνε είναι ρημάδια. Ξέρετε τι βαρύ πράγμα είναι αυτό; Είναι ψευτοταπείνωση. Όλ΄αυτά είναι σημάδια απελπισμένου ανθρώπου, που τον έχει κυριεύσει ο σατανάς. Ο άνθρωπος φτάνει στο σημείο να μη θέλει ούτε
να μεταλάβει, νομίζει ότι είναι ανάξιος για τα πάντα. Προσπαθεί να εξουθενώσει τη δράση του, τον εαυτό του, γίνεται άχρηστος. Αυτή είναι παγίδα που στήνει ο σατανάς, για να χάσει ο άνθρωπος την ελπίδα του στην αγάπη του Θεού. Αυτά είναι φοβερά, αντίθετα προς το Πνεύμα του Θεού.
Κι εγώ σκέπτομαι ότι αμαρτάνω. Δεν βαδίζω καλά. Ό,τι όμως με στενοχωρεί, το κάνω προσευχή, δεν το κλείνω μέσα μου, πάω
στον πνευματικό, το εξομολογούμαι, τελείωσε. Να μη γυρίζουμε πίσω και να λέμε τι δεν κάναμε. Σημασία έχει τι θα κάνουμε τώρα, απ΄αυτή τη στιγμή κι έπειτα. Όπως λέει ο Απόστολος Παύλος: “Τα μέν οπίσω επιλανθανόμενος, τοίς δε έμπροσθεν επεκτεινόμενος”.
Στον Απόστολο Παύλο πήγαινε το πνεύμα της δειλίας να τον εκκόψει από την προσπάθειά του προς τον Χριστό, αλλά έλαβε
το θάρρος και είπε: “Ζώ δε ουκέτι εγώ, ζή δε έν εμοί Χριστός”. Και το άλλο: “Τις ημάς χωρίσει από της αγάπης του Χριστού; Θλίψις ή στενοχωρία, ή διωγμός, ή λιμός, ή γυμνότης, ή κίνδυνος, ή μάχαιρα; Καθώς γέγραπται ότι ένεκά σου θανατούμεθα όλην την ημέραν, ελογίσθημεν ως πρόβατα σφαγής”. Και ο προφητάναξ Δαβίδ: “Ούκ αποθανούμαι, αλλά ζήσομαι και διηγήσομαι τα έργα του Κυρίου”. Να εντρυφάτε στις Γραφές. Θυμηθείτε εκείνο το ωραίο: “Εγώ τους εμέ φιλούντας αγαπώ, οί δε εμέ ζητούντες ευρήσουσι χάριν”.
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΧΡΥΣΟΠΗΓΗΣ
ΧΑΝΙΑ 2003
ΛΟΓΟΣ Περί του Μυστηρίου της Μετανοίας
“Ο Θεός όλα τα συγχωρεί με την εξομολόγηση”
“Ας μη γυρίζουμε πίσω στις αμαρτίες που έχουμε εξομολογηθεί. Η ανάμνηση των αμαρτιών κάνει κακό. Ζητήσατε συγνώμη; Τελείωσε. Ο Θεός όλα τα συγχωρεί με την εξομολόγηση. Δεν πρέπει να γυρίζουμε πίσω και να κλεινόμαστε σε απελπισία. Να είμαστε δούλοι ταπεινοί μπροστά στον Θεό. Να αισθανόμαστε χαρά και ευγνωμοσύνη για την άφεση των αμαρτιών μας.
Δεν είναι υγιές να λυπάται κανείς υπερβολικά για τις αμαρτίες του και να επαναστατεί εναντίον του κακού εαυτού του φτάνοντας μέχρι την απελπισία. Η απελπισία και η απογοήτευση είναι το χειρότερο πράγμα. Είναι παγίδα του σατανά, για να κάνει τον άνθρωπο να χάσει την προθυμία του στα πνευματικά και να τον φέρει σε απελπισία, σε αδράνεια και ακηδία. Ο άνθρωπος τότε δεν μπορεί
να κάνει τίποτε, αχρηστεύεται. Λέει: “Είμαι αμαρτωλός, άθλιος, είμαι τούτο, είμαι κείνο, δεν έκανα τούτο, δεν έκανα κείνο… Έπρεπε τότε, δεν έκανα τότε, τώρα τίποτε… Πάνε τα χρόνια μου χαμένα, δεν είμαι άξιος”. Του δημιουργείται ένα αίσθημα κατωτερότητας, ένας άκαρπος αυτοεξευτελισμός, όλα γι΄αυτόνε είναι ρημάδια. Ξέρετε τι βαρύ πράγμα είναι αυτό; Είναι ψευτοταπείνωση. Όλ΄αυτά είναι σημάδια απελπισμένου ανθρώπου, που τον έχει κυριεύσει ο σατανάς. Ο άνθρωπος φτάνει στο σημείο να μη θέλει ούτε
να μεταλάβει, νομίζει ότι είναι ανάξιος για τα πάντα. Προσπαθεί να εξουθενώσει τη δράση του, τον εαυτό του, γίνεται άχρηστος. Αυτή είναι παγίδα που στήνει ο σατανάς, για να χάσει ο άνθρωπος την ελπίδα του στην αγάπη του Θεού. Αυτά είναι φοβερά, αντίθετα προς το Πνεύμα του Θεού.
Κι εγώ σκέπτομαι ότι αμαρτάνω. Δεν βαδίζω καλά. Ό,τι όμως με στενοχωρεί, το κάνω προσευχή, δεν το κλείνω μέσα μου, πάω
στον πνευματικό, το εξομολογούμαι, τελείωσε. Να μη γυρίζουμε πίσω και να λέμε τι δεν κάναμε. Σημασία έχει τι θα κάνουμε τώρα, απ΄αυτή τη στιγμή κι έπειτα. Όπως λέει ο Απόστολος Παύλος: “Τα μέν οπίσω επιλανθανόμενος, τοίς δε έμπροσθεν επεκτεινόμενος”.
Στον Απόστολο Παύλο πήγαινε το πνεύμα της δειλίας να τον εκκόψει από την προσπάθειά του προς τον Χριστό, αλλά έλαβε
το θάρρος και είπε: “Ζώ δε ουκέτι εγώ, ζή δε έν εμοί Χριστός”. Και το άλλο: “Τις ημάς χωρίσει από της αγάπης του Χριστού; Θλίψις ή στενοχωρία, ή διωγμός, ή λιμός, ή γυμνότης, ή κίνδυνος, ή μάχαιρα; Καθώς γέγραπται ότι ένεκά σου θανατούμεθα όλην την ημέραν, ελογίσθημεν ως πρόβατα σφαγής”. Και ο προφητάναξ Δαβίδ: “Ούκ αποθανούμαι, αλλά ζήσομαι και διηγήσομαι τα έργα του Κυρίου”. Να εντρυφάτε στις Γραφές. Θυμηθείτε εκείνο το ωραίο: “Εγώ τους εμέ φιλούντας αγαπώ, οί δε εμέ ζητούντες ευρήσουσι χάριν”.
Από το βιβλίο “ΒΙΟΣ ΚΑΙ ΛΟΓΟΙ” γ. ΠΟΡΦΥΡΙΟΥ Καυσοκαλυβίτου
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΧΡΥΣΟΠΗΓΗΣ
ΧΑΝΙΑ 2003
ΛΟΓΟΣ Περί του Μυστηρίου της Μετανοίας
“Όταν εξομολογείται ο άνθρωπος, η χάρις τον ελευθερώνει από τα ψυχικά τραύματα”
“Δεν ευθύνεται μονάχα ο άνθρωπος για τα παραπτώματά του. Τα λάθη, οι αμαρτίες και τα πάθη δεν είναι μόνο προσωπικά βιώματα του εξομολογούμενου. Ο κάθε άνθρωπος έχει πάρει μέσα του και τα βιώματα των γονέων του και ειδικά της μητέρας, δηλαδή το πώς ζούσε η μητέρα, όταν τον κυοφορούσε, αν στενοχωριόταν, τι έκανε, αν κουραζόταν το νευρικό της σύστημα, αν είχε χαρά, αν είχε θλίψη, αν είχε μελαγχολία. Έ, όλο το νευρικό σύστημα το δικό της επηρέασε το νευρικό σύστημα του εμβρύου της. Οπότε, όταν γεννηθεί το παιδί και μεγαλώσει, παίρνει μέσα του και τα βιώματα της μητέρας του, δηλαδή άλλου ανθρώπου. Δημιουργείται μια κατάσταση στην ψυχή του ανθρώπου εξαιτίας των γονέων του, που την παίρνει μαζί του σ΄όλη του τη ζωή, αφήνει ίχνη μέσα του και πολλά πράγματα που συμβαίνουν στη ζωή του είναι απόρροια της καταστάσεως αυτής. Τα φερσίματά του έχουν άμεση σχέση με την κατάσταση των γονέων του. Μεγαλώνει, μορφώνεται, αλλά δεν διορθώνεται. Εδώ βρίσκεται μεγάλο μέρος από την ευθύνη για την πνευματική κατάσταση του ανθρώπου.
Υπάρχει, όμως, ένα μυστικό. Υπάρχει κάποιος τρόπος ν΄απαλλαγεί ο άνθρωπος απ΄αυτό το κακό. Ο τρόπος αυτός είναι η γενική εξομολόγηση, η οποία γίνεται με την χάρι του Θεού. Μπορεί, δηλαδή, να σου πει ο πνευματικός:
- Πώς θα ήθελα να ήμασταν σ΄ένα ήσυχο μέρος, να μην είχα ασχολίες και να μου έλεγες τη ζωή σου απ΄την αρχή, από τότε που αισθάνθηκες τον εαυτό σου, όλα τα γεγονότα που θυμάσαι και ποια ήταν η αντιμετώπισή τους από σένα, όχι μόνο τα δυσάρεστα αλλά και τα ευχάριστα, όχι μόνο τις αμαρτίες αλλά και τα καλά. Και τις επιτυχίες και τις αποτυχίες. Όλα. Όλα όσα απαρτίζουν τη ζωή σου.
Πολλές φορές έχω μεταχειριστεί αυτή την γενική εξομολόγηση και είδα θαύματα πάνω σ΄αυτό. Την ώρα που τα λες στον εξομολόγο, έρχεται η θεία χάρις και σε απαλλάσει απ΄όλα τα άσχημα βιώματα και τις πληγές και τα ψυχικά τραύματα και τις ενοχές, διότι,
την ώρα που τα λές, ο εξομολόγος εύχεται θερμά στον Κύριο για την απαλλαγή σου.
Είχε έλθει σ΄εμένα προ καιρού μια κυρία, που έκανε αυτού του είδους την εξομολόγηση και βρήκε μεγάλη ωφέλεια. Βελτιώθηκε
η ψυχολογική της κατάσταση, διότι τήνε βασάνιζε κάτι. Έστειλε, λοιπόν, αυτή μια φίλη της και πήγαμε έξω στο βράχο, στα Καλλίσια. Καθίσαμε και άρχισε κι εκείνη να μου μιλάει. Της λέω:
- Να μου πεις ό,τι αισθάνεσαι. Αν σε ρωτήσω εγώ για κάτι, να μου πεις. Αν δεν σε ρωτήσω, να συνεχίσεις να τα λέεις, όπως
τα αισθάνεσαι.
Όλ΄αυτά που μου έλεγε, τα παρακολουθούσα όχι απλώς με προσοχή, αλλά “έβλεπα” μέσα στον ψυχικό της κόσμο την επίδραση
της προσευχής. Την παρακολουθούσα μέσα στην ψυχή της κι “έβλεπα” ότι πήγαινε χάρις μέσα της, όπως τήνε κοίταζα εγώ.
Διότι στον πνευματικό υπάρχει χάρις και στον παπά υπάρχει χάρις. Το καταλαβαίνετε; Δηλαδή, ενώ εξομολογείται ο άνθρωπος,
ο ιερέας προσεύχεται γι΄αυτόν. Συγχρόνως έρχεται η χάρις και τον ελευθερώνει απ΄τα ψυχικά τραύματα, που για χρόνια
τον βασανίζουν, χωρίς να γνωρίζει την αιτία τους. Ω, αυτά τα πιστεύω πολύ!
Στον εξομολόγο μπορείς να μιλήσεις όπως αισθάνεσαι, αλλά δεν είναι αυτό τόσο σημαντικό, όσο είναι το ότι κοιτάζει μέσα στην ψυχή σου προσευχόμενος ο παπάς και βέπει πώς είσαι και σου μεταδίδει την χάρι του Θεού. Έχει αποδειχθεί ότι αυτό το κοίταγμα είναι πνευματικές “ακτίνες” που σε ξαλαφρώνουν και σε θεραπεύουν, μη νομίσετε ότι είναι ακτίνες φυσικές. Είναι αλήθεια αυτά
τα πράγματα. Και με τον Χριστό τι έγινε; Έπιασε το χέρι της αιμορροούσης και είπε: “Εγώ γάρ έγνων δύναμιν εξελθούσαν απ΄εμού”. Θα πεις: “Ναι, μα ήταν Θεός”. Ο Χριστός βέβαια ήταν Θεός, αλλά μήπως και οι Απόστολοι δεν κάνανε το ίδιο;
Όλοι οι πνευματικοί, οι εξομολόγοι, έχουν αυτήν την χάρι κι όταν εύχονται, την εκπέμπουν ως αγωγοί. Για παράδειγμα, θέλουμε ν΄ανάψουμε εδώ πέρα μια θερμάστρα και βάζουμε ένα καλώδιο, αλλά δεν μπορεί να κάνει επαφή, διότι το καλώδιο δεν είναι στην πρίζα. Αν, όμως, το καλώδιο μπει στην πρίζα, μόλις κάνει την επαφή, έρχεται το ρεύμα μέσω αυτού του αγωγού. Είναι πνευματικά πράγματα της θρησκείας μας αυτά. Μπορεί να λέμε για καλώδιο, αλλά στην πραγματικότητα αυτή είναι “η θεία ψυχανάλυση”.
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΧΡΥΣΟΠΗΓΗΣ
ΧΑΝΙΑ 2003
ΛΟΓΟΣ Περί του Μυστηρίου της Μετανοίας
“Όταν εξομολογείται ο άνθρωπος, η χάρις τον ελευθερώνει από τα ψυχικά τραύματα”
“Δεν ευθύνεται μονάχα ο άνθρωπος για τα παραπτώματά του. Τα λάθη, οι αμαρτίες και τα πάθη δεν είναι μόνο προσωπικά βιώματα του εξομολογούμενου. Ο κάθε άνθρωπος έχει πάρει μέσα του και τα βιώματα των γονέων του και ειδικά της μητέρας, δηλαδή το πώς ζούσε η μητέρα, όταν τον κυοφορούσε, αν στενοχωριόταν, τι έκανε, αν κουραζόταν το νευρικό της σύστημα, αν είχε χαρά, αν είχε θλίψη, αν είχε μελαγχολία. Έ, όλο το νευρικό σύστημα το δικό της επηρέασε το νευρικό σύστημα του εμβρύου της. Οπότε, όταν γεννηθεί το παιδί και μεγαλώσει, παίρνει μέσα του και τα βιώματα της μητέρας του, δηλαδή άλλου ανθρώπου. Δημιουργείται μια κατάσταση στην ψυχή του ανθρώπου εξαιτίας των γονέων του, που την παίρνει μαζί του σ΄όλη του τη ζωή, αφήνει ίχνη μέσα του και πολλά πράγματα που συμβαίνουν στη ζωή του είναι απόρροια της καταστάσεως αυτής. Τα φερσίματά του έχουν άμεση σχέση με την κατάσταση των γονέων του. Μεγαλώνει, μορφώνεται, αλλά δεν διορθώνεται. Εδώ βρίσκεται μεγάλο μέρος από την ευθύνη για την πνευματική κατάσταση του ανθρώπου.
Υπάρχει, όμως, ένα μυστικό. Υπάρχει κάποιος τρόπος ν΄απαλλαγεί ο άνθρωπος απ΄αυτό το κακό. Ο τρόπος αυτός είναι η γενική εξομολόγηση, η οποία γίνεται με την χάρι του Θεού. Μπορεί, δηλαδή, να σου πει ο πνευματικός:
- Πώς θα ήθελα να ήμασταν σ΄ένα ήσυχο μέρος, να μην είχα ασχολίες και να μου έλεγες τη ζωή σου απ΄την αρχή, από τότε που αισθάνθηκες τον εαυτό σου, όλα τα γεγονότα που θυμάσαι και ποια ήταν η αντιμετώπισή τους από σένα, όχι μόνο τα δυσάρεστα αλλά και τα ευχάριστα, όχι μόνο τις αμαρτίες αλλά και τα καλά. Και τις επιτυχίες και τις αποτυχίες. Όλα. Όλα όσα απαρτίζουν τη ζωή σου.
Πολλές φορές έχω μεταχειριστεί αυτή την γενική εξομολόγηση και είδα θαύματα πάνω σ΄αυτό. Την ώρα που τα λες στον εξομολόγο, έρχεται η θεία χάρις και σε απαλλάσει απ΄όλα τα άσχημα βιώματα και τις πληγές και τα ψυχικά τραύματα και τις ενοχές, διότι,
την ώρα που τα λές, ο εξομολόγος εύχεται θερμά στον Κύριο για την απαλλαγή σου.
Είχε έλθει σ΄εμένα προ καιρού μια κυρία, που έκανε αυτού του είδους την εξομολόγηση και βρήκε μεγάλη ωφέλεια. Βελτιώθηκε
η ψυχολογική της κατάσταση, διότι τήνε βασάνιζε κάτι. Έστειλε, λοιπόν, αυτή μια φίλη της και πήγαμε έξω στο βράχο, στα Καλλίσια. Καθίσαμε και άρχισε κι εκείνη να μου μιλάει. Της λέω:
- Να μου πεις ό,τι αισθάνεσαι. Αν σε ρωτήσω εγώ για κάτι, να μου πεις. Αν δεν σε ρωτήσω, να συνεχίσεις να τα λέεις, όπως
τα αισθάνεσαι.
Όλ΄αυτά που μου έλεγε, τα παρακολουθούσα όχι απλώς με προσοχή, αλλά “έβλεπα” μέσα στον ψυχικό της κόσμο την επίδραση
της προσευχής. Την παρακολουθούσα μέσα στην ψυχή της κι “έβλεπα” ότι πήγαινε χάρις μέσα της, όπως τήνε κοίταζα εγώ.
Διότι στον πνευματικό υπάρχει χάρις και στον παπά υπάρχει χάρις. Το καταλαβαίνετε; Δηλαδή, ενώ εξομολογείται ο άνθρωπος,
ο ιερέας προσεύχεται γι΄αυτόν. Συγχρόνως έρχεται η χάρις και τον ελευθερώνει απ΄τα ψυχικά τραύματα, που για χρόνια
τον βασανίζουν, χωρίς να γνωρίζει την αιτία τους. Ω, αυτά τα πιστεύω πολύ!
Στον εξομολόγο μπορείς να μιλήσεις όπως αισθάνεσαι, αλλά δεν είναι αυτό τόσο σημαντικό, όσο είναι το ότι κοιτάζει μέσα στην ψυχή σου προσευχόμενος ο παπάς και βέπει πώς είσαι και σου μεταδίδει την χάρι του Θεού. Έχει αποδειχθεί ότι αυτό το κοίταγμα είναι πνευματικές “ακτίνες” που σε ξαλαφρώνουν και σε θεραπεύουν, μη νομίσετε ότι είναι ακτίνες φυσικές. Είναι αλήθεια αυτά
τα πράγματα. Και με τον Χριστό τι έγινε; Έπιασε το χέρι της αιμορροούσης και είπε: “Εγώ γάρ έγνων δύναμιν εξελθούσαν απ΄εμού”. Θα πεις: “Ναι, μα ήταν Θεός”. Ο Χριστός βέβαια ήταν Θεός, αλλά μήπως και οι Απόστολοι δεν κάνανε το ίδιο;
Όλοι οι πνευματικοί, οι εξομολόγοι, έχουν αυτήν την χάρι κι όταν εύχονται, την εκπέμπουν ως αγωγοί. Για παράδειγμα, θέλουμε ν΄ανάψουμε εδώ πέρα μια θερμάστρα και βάζουμε ένα καλώδιο, αλλά δεν μπορεί να κάνει επαφή, διότι το καλώδιο δεν είναι στην πρίζα. Αν, όμως, το καλώδιο μπει στην πρίζα, μόλις κάνει την επαφή, έρχεται το ρεύμα μέσω αυτού του αγωγού. Είναι πνευματικά πράγματα της θρησκείας μας αυτά. Μπορεί να λέμε για καλώδιο, αλλά στην πραγματικότητα αυτή είναι “η θεία ψυχανάλυση”.
Από το βιβλίο “ΒΙΟΣ ΚΑΙ ΛΟΓΟΙ” γ.ΠΟΡΦΥΡΙΟΥ Καυσοκαλυβίτου
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΧΡΥΣΟΠΗΓΗΣ
ΧΑΝΙΑ 2003
ΛΟΓΟΣ Περί Πνευματικού Αγώνος
“Η πνευματική εργασία, που κάνετε στα βάθη της ψυχής σας, να μη γίνεται αντιληπτή”
“Η πνευματική εργασία, που κάνετε στα βάθη της ψυχής σας, να γίνεται μυστικά, να μη γίνεται αντιληπτή όχι μόνο απ΄τους άλλους, αλλά ούτε κι από σας τους ίδιους. Ό,τι κάνει ο καλός εαυτός σας, να μην το παίρνει είδηση ο κακός. “Μη γνώτω η αριστερά
σου τι ποιεί η δεξιά σου”. Αριστερά είναι ο αντίθετος εαυτός μας, πού, όταν το πάρει είδηση, θα τα χαλάσει όλα. Ο αντίθετος είναι
ο κακός εαυτός μας -το λέμε έτσι πιο εξευγενισμένα. Νέος είναι ο εν Χριστώ εαυτός μας, ενώ ο άλλος είναι ο παλαιός.
Χρειάζεται τέχνη, για να μην παίρνει είδηση ο παλαιός. Χρειάζεται τέχνη και κυρίως η χάρις του Θεού.
Υπάρχουν μερικά μυστικά. Το Ευαγγέλιο και ο ίδιος ο Χριστός μας προτρέπει πώς πρέπει να προλαμβάνουμε ορισμένα πράγματα,
που θα μας δυσκολέψουν στον αγώνα μας. Γι΄αυτό λέει αυτό το: “Μη γνώτω η αριστερά σου τι ποιεί η δεξιά σου…”. Για παράδειγμα, θέλετε να γευθείτε μια χαρά απ΄τον Θεό; Ποιο είναι εδώ το μυστικό; Έστω κι αν την πιστεύετε κι αν τη ζητάτε τη χαρά και λέτε, “δεν μπορεί παρά να μου τήνε δώσει ο Θεός”, Εκείνος δεν τη δίνει. Και αιτία είστε εσείς οι ίδιοι. Όχι ότι ο Θεός δεν θέλει
να τη δώσει αυτή τη χαρά, αλλά όλο το μυστικό είναι η δική μας απλότης και απαλότης. Όταν λείπει η απλότης και λέτε “θα κάνω αυτό κι ο Θεός θα μου δώσει αυτό που ζητώ, θα κάνω εκείνο, θα κάνω το άλλο…”, δεν γίνεται. Ναι, να κάνω τούτο, το άλλο, αλλά
με τόση μυστικότητα, με τόση απλότητα, με τόση απαλότητα, ώστε κι εγώ ο ίδιος, που το ζητώ, να μην το παίρνω είδηση.
Απλά, απαλά θα κάνετε το καθετί. Δεν θα κάνετε τίποτε με σκοπιμότητα. Να μη λέτε, “θα το κάνω έτσι, για να έλθει αυτό
το αποτέλεσμα”, αλλά θα το κάνετε έτσι απαλά, χωρίς να το ξέρετε. Δηλαδή προσεύχεσθε απλά και δεν σκέφτεσθε τι θα χαρίσει
ο Θεός μές στην ψυχή σας. Δεν κάνετε υπολογισμούς. Ξέρετε, βέβαια, τι χαρίζει ο Θεός στην επαφή μαζί Του, αλλά είναι σαν να μην ξέρετε. Να μην το συζητάτε ούτε με τον εαυτό σας. Έτσι, όταν λέτε την ευχή “Κύριε, Ιησού Χριστέ, ελέησόν με”, να τη λέτε απαλά, απλά και να μη σκέφτεσθε τίποτε άλλο παρά μόνο την ευχή. Αυτά είναι πολύ λεπτά πράγματα και χρειάζεται να επενεργήσει η χάρις του Θεού.
Η καρδιά σας να είναι απλή, όχι διπλή και ανειλικρινής, αγαθή κι όχι πονηρή και ιδιοτελής. Την απλή και αγαθή ψυχή όλοι
την επιζητούν, αναπαύονται σ΄εκείνη, την πλησιάζουν χωρίς φόβο, χωρίς υποψία. Και η ίδια ζει με εσωτερική ειρήνη, έχει αγαθή σχέση μ΄όλους τους ανθρώπους και μ΄όλη την κτίση.
Ο αγαθός, ο καλοκάγαθος, αυτός που δεν έχει πονηρούς λογισμούς, ελκύει την χάρι του Θεού. Κυρίως η αγαθότητα και η απλότητα ελκύουν την χάρι του Θεού, είναι οι προϋποθέσεις, για να έλθει ο θεός και “μονήν ευρήσει”. Αλλά πρέπει να γνωρίζει ο αγαθός και τις πονηρίες του διαβόλου και των ανθρώπων, διότι πολύ θα ταλαιπωρείται, αλλιώς θα έπρεπε να ζει σε κοινωνία αγγέλων.
Στην Αγία Γραφή ο λόγος του Θεού μας λέει καθαρά για την απλότητα και απαλότητα: “Αγαπήσατε δικαιοσύνην οι κρίνοντες την γην, φρονήσατε περί του Κυρίου εν αγαθότητι και εν απλότητι καρδίας ζητήσατε Αυτόν, ότι ευρίσκεται τοις μη πειράζουσιν Αυτόν, εμφανίζεται δε τοί μη απιστούσιν Αυτώ, σκολιοί γάρ λογισμοί χωρίζουσιν από Θεού, δοκιμαζομένη τε η δύναμις ελέγχει τους άφρονας, ότι εις κακότεχνον ψυχήν ούκ εισελεύσεται σοφία, ουδέ κατοικήσει εν σώματι καταχρέω αμαρτίας”.
Απλότητα και αγαθότητα. Αυτό είναι το πάν, για ν΄αποκτήσετε την θεία χάρι. Πόσα μυστικά υπάρχουν στην Αγία Γραφή! “Κακότεχνος ψυχή” είναι η κακοφτιαγμένη, η κακοχτισμένη ψυχή, αυτή που κατασκευάζει το κακό. Ούτε εισέρχεται ούτε, πολύ περισσότερο, κατοικεί η θεία σοφία σε μια τέτοια ψυχή. Όπου υπάρχει διαφθορά και δολιότητα, δεν εισέρχεται η χάρις του Θεού”.
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΧΡΥΣΟΠΗΓΗΣ
ΧΑΝΙΑ 2003
ΛΟΓΟΣ Περί Πνευματικού Αγώνος
“Η πνευματική εργασία, που κάνετε στα βάθη της ψυχής σας, να μη γίνεται αντιληπτή”
“Η πνευματική εργασία, που κάνετε στα βάθη της ψυχής σας, να γίνεται μυστικά, να μη γίνεται αντιληπτή όχι μόνο απ΄τους άλλους, αλλά ούτε κι από σας τους ίδιους. Ό,τι κάνει ο καλός εαυτός σας, να μην το παίρνει είδηση ο κακός. “Μη γνώτω η αριστερά
σου τι ποιεί η δεξιά σου”. Αριστερά είναι ο αντίθετος εαυτός μας, πού, όταν το πάρει είδηση, θα τα χαλάσει όλα. Ο αντίθετος είναι
ο κακός εαυτός μας -το λέμε έτσι πιο εξευγενισμένα. Νέος είναι ο εν Χριστώ εαυτός μας, ενώ ο άλλος είναι ο παλαιός.
Χρειάζεται τέχνη, για να μην παίρνει είδηση ο παλαιός. Χρειάζεται τέχνη και κυρίως η χάρις του Θεού.
Υπάρχουν μερικά μυστικά. Το Ευαγγέλιο και ο ίδιος ο Χριστός μας προτρέπει πώς πρέπει να προλαμβάνουμε ορισμένα πράγματα,
που θα μας δυσκολέψουν στον αγώνα μας. Γι΄αυτό λέει αυτό το: “Μη γνώτω η αριστερά σου τι ποιεί η δεξιά σου…”. Για παράδειγμα, θέλετε να γευθείτε μια χαρά απ΄τον Θεό; Ποιο είναι εδώ το μυστικό; Έστω κι αν την πιστεύετε κι αν τη ζητάτε τη χαρά και λέτε, “δεν μπορεί παρά να μου τήνε δώσει ο Θεός”, Εκείνος δεν τη δίνει. Και αιτία είστε εσείς οι ίδιοι. Όχι ότι ο Θεός δεν θέλει
να τη δώσει αυτή τη χαρά, αλλά όλο το μυστικό είναι η δική μας απλότης και απαλότης. Όταν λείπει η απλότης και λέτε “θα κάνω αυτό κι ο Θεός θα μου δώσει αυτό που ζητώ, θα κάνω εκείνο, θα κάνω το άλλο…”, δεν γίνεται. Ναι, να κάνω τούτο, το άλλο, αλλά
με τόση μυστικότητα, με τόση απλότητα, με τόση απαλότητα, ώστε κι εγώ ο ίδιος, που το ζητώ, να μην το παίρνω είδηση.
Απλά, απαλά θα κάνετε το καθετί. Δεν θα κάνετε τίποτε με σκοπιμότητα. Να μη λέτε, “θα το κάνω έτσι, για να έλθει αυτό
το αποτέλεσμα”, αλλά θα το κάνετε έτσι απαλά, χωρίς να το ξέρετε. Δηλαδή προσεύχεσθε απλά και δεν σκέφτεσθε τι θα χαρίσει
ο Θεός μές στην ψυχή σας. Δεν κάνετε υπολογισμούς. Ξέρετε, βέβαια, τι χαρίζει ο Θεός στην επαφή μαζί Του, αλλά είναι σαν να μην ξέρετε. Να μην το συζητάτε ούτε με τον εαυτό σας. Έτσι, όταν λέτε την ευχή “Κύριε, Ιησού Χριστέ, ελέησόν με”, να τη λέτε απαλά, απλά και να μη σκέφτεσθε τίποτε άλλο παρά μόνο την ευχή. Αυτά είναι πολύ λεπτά πράγματα και χρειάζεται να επενεργήσει η χάρις του Θεού.
Η καρδιά σας να είναι απλή, όχι διπλή και ανειλικρινής, αγαθή κι όχι πονηρή και ιδιοτελής. Την απλή και αγαθή ψυχή όλοι
την επιζητούν, αναπαύονται σ΄εκείνη, την πλησιάζουν χωρίς φόβο, χωρίς υποψία. Και η ίδια ζει με εσωτερική ειρήνη, έχει αγαθή σχέση μ΄όλους τους ανθρώπους και μ΄όλη την κτίση.
Ο αγαθός, ο καλοκάγαθος, αυτός που δεν έχει πονηρούς λογισμούς, ελκύει την χάρι του Θεού. Κυρίως η αγαθότητα και η απλότητα ελκύουν την χάρι του Θεού, είναι οι προϋποθέσεις, για να έλθει ο θεός και “μονήν ευρήσει”. Αλλά πρέπει να γνωρίζει ο αγαθός και τις πονηρίες του διαβόλου και των ανθρώπων, διότι πολύ θα ταλαιπωρείται, αλλιώς θα έπρεπε να ζει σε κοινωνία αγγέλων.
Στην Αγία Γραφή ο λόγος του Θεού μας λέει καθαρά για την απλότητα και απαλότητα: “Αγαπήσατε δικαιοσύνην οι κρίνοντες την γην, φρονήσατε περί του Κυρίου εν αγαθότητι και εν απλότητι καρδίας ζητήσατε Αυτόν, ότι ευρίσκεται τοις μη πειράζουσιν Αυτόν, εμφανίζεται δε τοί μη απιστούσιν Αυτώ, σκολιοί γάρ λογισμοί χωρίζουσιν από Θεού, δοκιμαζομένη τε η δύναμις ελέγχει τους άφρονας, ότι εις κακότεχνον ψυχήν ούκ εισελεύσεται σοφία, ουδέ κατοικήσει εν σώματι καταχρέω αμαρτίας”.
Απλότητα και αγαθότητα. Αυτό είναι το πάν, για ν΄αποκτήσετε την θεία χάρι. Πόσα μυστικά υπάρχουν στην Αγία Γραφή! “Κακότεχνος ψυχή” είναι η κακοφτιαγμένη, η κακοχτισμένη ψυχή, αυτή που κατασκευάζει το κακό. Ούτε εισέρχεται ούτε, πολύ περισσότερο, κατοικεί η θεία σοφία σε μια τέτοια ψυχή. Όπου υπάρχει διαφθορά και δολιότητα, δεν εισέρχεται η χάρις του Θεού”.