Παναγία η Τριχερούσα

[g_aggelos]

ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΤΡΙΧΕΡΟΥΣΑ

Η εικόνα της Παναγίας Τριχερούσας ευρίσκεται στην Ιερά μονή Χιλανδαρίου του Αγίου Όρους και το τρίτο χέρι που υπάρχει στην εικόνα είναι αφιέρωμα του Οσίου Ιωάννου του Δαμασκηνού. Όταν λοιπόν ο Όσιος Ιωάννης Δαμασκηνός ηγωνίζετο κατά της εικονομαχικής Έριδος, ο αυτοκράτωρ Λέων ο Ίσαυρος τον κατήγγειλε στον άρχοντα της Δαμασκού, ο οποίος διέταξε να κόψουν το χέρι του οσίου για να μη ξαναγράψει ύμνους και για παραδειγματισμό να κρεμάσουν το χέρι του στην πλατεία της πόλεως.

Ύστερα όμως από τις παρακλήσεις των φίλων του Ιωάννου ο άρχων επέστρεψε το κομμένο χέρι στον απαρηγόρητο υμνογράφο, ο οποίος κρατώντας το χέρι του εστάθη ενώπιον της Θεοτόκου και παρεκάλεσε την Μητέρα του Θεού να το επικολλήσει και πάλι. Το θαύμα έγινε και το χέρι του επικολλήθηκε. Τότε ο όσιος Ιωάννης για να ευχαριστήσει την Παναγία μας κατεσκευάσε εις ανάμνησιν του θαύματος ένα χέρι από καθαρό ασήμι και το τοποθέτησε στην εικόνα της Θεοτόκου, η οποία έκτοτε έλαβε την ονομασία «Τριχερούσα».

[g_aggelos]

Ή εικόνα αυτή είναι εκείνη στην οποία με δίκαιο παράπονο κατέφυγε και προσευχήθηκε θερμά ο Αγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός κρατώντας το κομμένο δεξί του χέρι, με το όποιο συνέγραψε τους λόγους υπέρ των Αγίων Εικόνων και το όποιο του εκόπη από επιβουλή των Εικονομάχων. η Παναγία θαυματούργησε συγκολλώντας και ζωογονώντας το νεκρό χέρι του θεράποντος της και εκείνος της αφιέρωσε ασημένιο ανάθημα σε σχήμα χεριού, που η θέσις του στην εικόνα το κάνει να φαίνεται σαν ένα τρίτο χέρι της Παναγίας. Η εικόνα που μέχρι τον δωδέκατο αιώνα εφυλάσσετο στη Λαύρα του Αγίου Σάββα, δωρήθηκε στον Αγιο Σάββα Αρχιεπίσκοπο Σερβίας και κτίτορα της Μονής Χιλανδαρίου κατά την επίσκεψη του στους Αγίους Τόπους. Αυτός την μετέφερε στη Σερβία, από όπου αργότερα μετεκομίσθη με θαυμαστό τρόπο στο Αγιον Όρος, όταν κατά τις εσωτερικές ταραχές που συνέβησαν στη Σερβία επί του βασιλέως Ούροση του Ε' ο ημίονος που την μετέφερε πάντοτε προ του στρατεύματος στις διάφορες μάχες χάθηκε και προχωρώντας μόνος του έφθασε μέχρι το Χιλανδάρι.
Σε μεταγενέστερη εποχή όταν προέκυψε διχόνοια στην αδελφότητα της Μονής Χιλανδαρίου εξ αιτίας της εκλογής νέου ηγουμένου, η Τριχερούσα μετατοπίστηκε θαυματουργικά από το Ιερό Βήμα, όπου ήταν μέχρι τότε, στο στασίδι του ηγουμένου, ενώ συγχρόνως ενάρετος ερημίτης μοναχός πληροφόρησε την αδελφότητα ότι στο έξης και προς αποφυγήν φιλονεικιών να μην εκλέγεται ηγούμενος στο Χιλανδάρι, διότι η Παναγία θα κράτηση τη θέση αυτή και θα διοική το μοναστήρι. Πράγματι μέχρι σήμερα, η χιλανδαρινή αδελφότης, ενώ διαιτάται κοινοβιακά, στερείται Καθηγουμένου και διοικείται κατά το σύστημα των Ιδιορρύθμων μονών.